Ασύρματος (συνοικία)
Συντεταγμένες: 37°57′N 23°42′E / 37.950°N 23.700°E
Ο Ασύρματος ή Ατταλιώτικα είναι μικρή συνοικία της Αθήνας χτισμένη στη δυτική πλαγιά του λόφου Φιλοπάππου, δίπλα από τα Άνω Πετράλωνα.
| Ασύρματος Αθήνας | |
|---|---|
  Ασύρματος Αθήνας | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Αθηναίων |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος |
Η περιοχή αυτή στην οποία χτίστηκε η συνοικία ήταν αρχικά παλιό λατομείο, δίπλα στη Σχολή Πολέμου του Πολεμικού Ναυτικού. Κατοικήθηκε αρχικά από Μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Οι περισσότερες από τις περίπου 800 οικογένειες που εγκαταστάθηκαν σε αυτό το σημείο προέρχονταν από την Αττάλεια, έτσι η περιοχή έμεινε γνωστή ως Ατταλιώτικα, με κάποιους βέβαια να προέρχονται από την Αλάνια. Η νέα αυτή γειτονιά κατασκευάστηκε γρήγορα και πρόχειρα με ό,τι υλικό υπήρχε διαθέσιμο αποκτώντας έτσι χαρακτηριστική εμφάνιση παραγκούπολης.
Εκεί κοντά υπήρχε και ένας ασύρματος της σχολής του Ναυτικού, από τον οποίον η συνοικία πήρε το -σήμερα επικρατέστερο- όνομά της. Κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών το 1944, η Σχολή Πολέμου μαζί με τον εν λόγω ασύρματό της καήκαν ολοσχερώς, κάτι που ώθησε στη συνέχεια τη κυβέρνηση να πάρει τη πρωτοβουλία να κατασκευάσει στη θέση της πέτρινα σπίτια αλλά και ένα τετράγωνο με πολυκατοικίες για να μετεγκατασταθούν κάποιοι από τους πρόσφυγες οι οποίοι μέχρι τότε ζούσαν σε τρώγλες. [1]
Η περιοχή εξακολούθησε να είναι μια από τις πιο υποβαθμισμένες των Αθηνών για αρκετά ακόμη χρόνια, κάτι το οποίο αποτυπώνεται και στην νεορεαλιστική ταινία Συνοικία το όνειρο (1961). Η ταινία αυτή, η οποία γυρίστηκε επί το πλείστον στον Ασύρματο, λογοκρίθηκε από την υπηρεσιακή κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δόβα, καθώς εκείνα τα χρόνια η κυβέρνηση Καραμανλή προσπαθούσε να αποκρύψει την παρουσία της συνοικίας και τις συνθήκες που επικρατούσαν σε αυτή, όπως και σε άλλες υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας και του Πειραιά. Η ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη αποτύπωνε τις δυσκολίες που εξακολουθούσε να αντιμετωπίζει μεγάλο μέρος των Ελλήνων στα αστικά κέντρα την ίδια στιγμή που άλλοι επωφελούμενοι από την μεταπολεμική ανάπτυξη της χώρας και της Δύσης πλούτιζαν ραγδαία.[2][3][4] Η διάνοιξη του περιφερειακού δρόμου του Φιλοπάππου και η ένταξη του Λόφου των Νυμφών στον κατάλογο των «ιστορικών τόπων και τοπίων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», τα επόμενα χρόνια συνέβαλαν στην συνολική αναβάθμιση της συνοικίας και της ευρύτερης περιοχής.
Στη συνοικία εκτός άλλων βρίσκονται και οι ιστορικές κατοικίες, γνωστές ως τα πέτρινα. Για την οικοδόμηση τους χρησιμοποιήθηκαν πέτρες από την κατεδαφισμένη Σχολή Πολέμου του Ναυτικού. Οι κατοικίες ήταν στο σύνολο 170, αλλά δεν έφταναν για να στεγάσουν το σύνολο των προσφύγων και για τον λόγο αυτό κατασκευάστηκε και η μεγάλη πολυκατοικία απέναντι από τον λόφο.[5]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Στη Γειτονιά των Ονείρων: Ο Ασύρματος στου Φιλοπάππου». mikros-romios.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2015.
- ↑ «Μια θρυλική συνοικία, μια καταραμένη ταινία». tovima.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2015.
- ↑ «Η "Συνοικία το όνειρο" ξαναζωντανεύει στον Ασύρματο». espressonews.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2015.
- ↑ http://www.mixanitouxronou.gr/giati-i-astinomiki-kalesan-to-aleko-alexandraki-na-di-to-film-tis-tenias-tou-na-kegete-ke-ekanan-ntou-ston-kinimatografo-pou-epeze-ti-sinikia-to-oniro-to-xechasmeno-paraskinio-mias-ekpliktikis-te/
- ↑ «H φτωχογειτονιά που ο Τύπος αποκαλούσε η «γραφικoτέρα αθλιότης» και έγινε ταινία από τον Αλέκο Αλεξανδράκη, αλλά λογοκρίθηκε». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 25 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2021.