Αυτονομία για τις περιοχές της Μακεδονίας και της Αδριανούπολης
Η αυτονομία για τις περιοχές της Μακεδονίας και της Αδριανούπολης της Θράκης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μια ιδέα που προέκυψε στα τέλη του 19ου αιώνα και ήταν δημοφιλής μέχρι περίπου το 1920. Το σχέδιο αναπτύχθηκε μεταξύ των Βούλγαρων Μακεδόνων και Θρακών μεταναστών στη Σόφια και κάλυψε διάφορες έννοιες. Η Σερβία και η Ελλάδα ήταν εντελώς αντίθετες σε αυτό το σύνολο ιδεών, ενώ η Βουλγαρία ήταν διχασμένη για αυτές.[1] Στην πραγματικότητα, η Σόφια υποστήριξε τη χορήγηση τέτοιας αυτονομίας ως προοίμιο για την προσάρτηση και των δύο περιοχών, καθώς πολλοί Βούλγαροι μετανάστες είχαν τις ίδιες βλέψεις.[2]
Άρθρο. 1. Ο στόχος της ΒΕΕΜΑ είναι να εξασφαλίσει πολιτική αυτονομία για τις περιοχές της Μακεδονίας και της Αδριανούπολης.
Άρθρο. 1. Ο στόχος του ΑΟΜΑ είναι να εξασφαλίσει πολιτική αυτονομία για τις περιοχές της Μακεδονίας και της Αδριανούπολης.
Ιστορία Επεξεργασία
Η ιδέα διαδόθηκε το 1894 από το καταστατικό της Εσωτερικής Επαναστατικής Οργάνωσης Μακεδονίας-Αδριανούπολης με το αίτημά της για πολιτική αυτονομία αυτών των περιοχών.[3] Αρχικά η συμμετοχή της περιορίστηκε μόνο για τους Βούλγαρους. Δραστηριοποιήθηκε στη Μακεδονία, αλλά και στη Θράκη (το Βιλαέτι της Αδριανούπολης).[4] Την παραμονή του 20ού αιώνα, άλλαξε τον αποκλειστικά βουλγαρικό χαρακτήρα της και το άνοιξε σε όλους τους Μακεδόνες και τους Θράκες ανεξαρτήτως εθνικότητας.[5] Η Οργάνωση έδωσε μια εγγύηση για τη διατήρηση των δικαιωμάτων όλων των εθνικών κοινοτήτων εκεί. Αυτοί οι επαναστάτες έβλεπαν τη μελλοντική αυτόνομη οθωμανική επαρχία Μακεδονίας-Αδριανούπολης ως πολυεθνική πολιτεία.[6] Μια άλλη βουλγαρική οργάνωση με την ονομασία Ανώτατη Επαναστατική Επιτροπή Μακεδονίας-Αδριανούπολης είχε επίσης ως επίσημο στόχο τον αγώνα για την αυτονομία των περιοχών της Μακεδονίας και της Αδριανούπολης. Τα πρώτα έγγραφα που αναφέρονται στην αυτονομία της Μακεδονίας ήταν οι Αποφάσεις του Πρώτου Μακεδονικού Συνεδρίου στη Σόφια το 1895.[7]
Αυτό το σενάριο διευκολύνθηκε εν μέρει από τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878), σύμφωνα με την οποία οι περιοχές της Μακεδονίας και της Αδριανούπολης επιστράφηκαν από τη Βουλγαρία στους Οθωμανούς, αλλά ειδικά από το 23ο άρθρο που δεν πραγματοποιήθηκε, το οποίο υποσχέθηκε μελλοντική αυτονομία για μη καθορισμένα εδάφη στην τότε Ευρωπαϊκή Τουρκία, στα οποία ήταν εγκατεστημένοι χριστιανικοί πληθυσμοί.[8] Σε γενικές γραμμές, ένα αυτόνομο καθεστώς υποτίθεται πως θα ότι συνεπαγόταν ένα ειδικό είδος συντάγματος της περιοχής, μια αναδιοργάνωση της χωροφυλακής, ευρύτερη εκπροσώπηση των τοπικών χριστιανών σε όλη τη διοίκηση, κ.λπ.. Ωστόσο, δεν υπήρχε σαφής πολιτική ατζέντα πίσω από αυτήν την ιδέα και το τελικό της αποτέλεσμα, μετά την αναμενόμενη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[9]
Από πολλούς ακτιβιστές των ΕΜΕΟ και ΑΟΜΑ, η αυτονομία θεωρήθηκε ένα μεταβατικό βήμα προς την πιθανή ενοποίηση και των δύο περιοχών με τη Βουλγαρία.[10] Αυτό το αποτέλεσμα βασίστηκε στο παράδειγμα της βραχύβιας Ανατολικής Ρωμυλίας. Ακολούθησε η επιτυχής ενοποίηση μεταξύ του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας και αυτής της οθωμανικής επαρχίας το 1885. Η δεύτερη πιθανή επιλογή για την ανάπτυξη της αυτονομίας ήταν ως πρώτο βήμα προς τη μελλοντική ένταξη σε μια φανταστική Βαλκανική Ομοσπονδία ή ως αυτόνομη επαρχία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτή η τάση υπογράμμισε την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας και ζήτησε δημοκρατικό σύνταγμα και περαιτέρω αποκέντρωση και τοπική αυτονομία εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912–1913) και του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (1914–1918) οι οργανώσεις υποστήριξαν τον βουλγαρικό στρατό και εντάχθηκαν στις βουλγαρικές αρχές πολέμου όταν ανέλαβαν τον έλεγχο σε τμήματα της Θράκης και της Μακεδονίας. Σε αυτήν την περίοδο εγκαταλείφθηκαν οι ιδέες αυτονόμησης και υποστηρίχθηκε η άμεση ενσωμάτωση των κατεχόμενων περιοχών στη Βουλγαρία.[11] Αυτοί οι πόλεμοι άφησαν και τις δύο περιοχές διαιρεμένες κυρίως μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας (αργότερα Γιουγκοσλαβίας) και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (αργότερα Τουρκίας). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την τελική παρακμή της αυτονομιστικής ιδέας. Μετά από αυτό, το συνδυασμένο Μακεδονικό-Αδριανοπολίτικο επαναστατικό κίνημα χωρίστηκε σε δύο ανεξάρτητες οργανώσεις - την Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση και την Εσωτερική Θρακική Επαναστατική Οργάνωση.
Το 1919, η λεγόμενη Προσωρινή εκπροσώπηση της πρώην Ενωμένης Εσωτερικής Επαναστατικής Οργάνωσης ιδρύθηκε από πρώην μέλη της ΕΜΕΟ και εξέδωσε μνημόνιο, το οποίο έστειλε στους εκπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων για τη διάσκεψη ειρήνης στο Παρίσι. Υποστήριξαν την αυτονομία της Μακεδονίας ως μέρος μιας μελλοντικής Βαλκανικής Ομοσπονδίας. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ και τη διχοτόμηση της Μακεδονίας, η δραστηριότητα της προσωρινής εκπροσώπησης εξασθένησε και το 1920 διαλύθηκε. Ο πρώην επαναστάτης της ΕΜΕΟ και μέλος της Προσωρινής εκπροσώπησης, Ντίμο Χαντζιντίμοφ, έγραψε στο φυλλάδιο του «Επιστροφή στην Αυτονομία» το 1919:
"Ωστόσο, αυτή η ιδέα παρέμεινε βουλγαρική ιδέα έως ότου εξαφανίστηκε ακόμη και μεταξύ των Βουλγάρων. Ούτε οι Έλληνες, ούτε οι Τούρκοι, ούτε οποιαδήποτε άλλη ιθαγένεια στη Μακεδονία αποδέχτηκαν αυτό το σύνθημα. . . Η ιδέα της αυτόνομης Μακεδονίας αναπτύχθηκε σημαντικά μετά τη δημιουργία της Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης, η οποία ήταν βουλγαρική σε σχέση με τα μέλη της και αποδείχθηκε ότι ήταν αποφασισμένη, με μεγάλη στρατιωτική δύναμη και δύναμη αντίστασης. Η ηγεσία των Ελλήνων της Μακεδονίας δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί κάτω από τη σημαία μιας τέτοιας οργάνωσης που, σε καμία περίπτωση, δεν θα εξυπηρετούσε τον Ελληνισμό ως εθνικό ιδεώδες. . . Αναμφίβολα, δεδομένου ότι οι Έλληνες της Μακεδονίας, η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα μετά τους Βούλγαρους, είχαν μια θέση σαν αυτή έναντι της ιδέας της αυτονομίας, οι τελευταίοι δύσκολα θα μπορούσαν να περιμένουν επιτυχία."[12][13]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ντέιβιντ Τέρνοκ, The Economy of East Central Europe, 1815-1989: Stages of Transformation in a Peripheral Region, Routledge, 2004, (ISBN 1134678762), σελ. 43.
- ↑ Ανδρέας Γερολυμάτος, The Balkan Wars, Χάτσετ, Ηνωμένο Βασίλειο, 2008, (ISBN 0786724579), σελ. 210.
- ↑ Για περισσότερα δείτε: Τσαβντάρ Μαρίνοφ, We, the Macedonians, The Paths of Macedonian Supra-Nationalism (1878–1912) στο: Mishkova Diana ed., 2009, We, the People: Politics of National Peculiarity in Southeastern Europe, Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ευρώπης, (ISBN 9639776289), σελ. 117-120.
- ↑ Για περισσότερα δείτε: Μπρούνμπαουερ, Ουλφ (2004) Historiography, Myths and the Nation in the Republic of Macedonia. στο: Μπρούνμπαουερ, Ουλφ, (ed.) (Re)Writing History. Historiography in Southeast Europe after Socialism. Studies on South East Europe, vol. 4. LIT, Münster, σελ. 165-200 (ISBN 382587365X).
- ↑ Ίβο Μπάνατς (1984). The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics. Ίθακα, Ν.Υ.: Πανεπιστήμιο Κορνέλ. σελ. 315. ISBN 978-0801494932. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019.
- ↑ Μπέσεφ, Ντιμιτάρ. Historical Dictionary of the Republic of Macedonia, Historical Dictionaries of Europe, Scarecrow Press, 2009, (ISBN 0810862956), Introduction.
- ↑ Бурилкова, Ива, Цочо Билярски. От София до Костур. Освободителните борби на българите от Македония в спомени на дейци на Върховния македоно-одрински комитет, Синева, София, 2003, σελ. 6.
- ↑ Έντουαρντ Τζ. Έρικσον (2003). Defeat in detail: the Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913. Greenwood Publishing Group. σελίδες 39–43. ISBN 0275978885.
- ↑ Ντιάνα, Μίσκοβα (Ιανουάριος 2009). We, the People: Politics of National Peculiarity in Southeastern Europe, Ντιάνα Μίσκοβα, Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ευρώπης, 2008, σελ. 114. ISBN 978-9639776289.
- ↑ Ίπεκ Γισμαόγλου, Blood Ties: Religion, Violence and the Politics of Nationhood in Ottoman Macedonia, 1878–1908, Πανεπιστήμιο Κορνέλ, 2013, (ISBN 0801469791), σελ. 16.
- ↑ Φρουσέτα, Τζέιμς Ουόλτερ (2006). Bulgaria's Macedonia: Nation-building and state-building, centralization and autonomy in Pirin Macedonia, 1903–1952. σελίδες 137–140. ISBN 0-542-96184-9.
- ↑ Χαντζιντίμοφ, Ντίμο. «Назад към автономията [Back to the Autonomy]». Σόφια. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ Μαρίνοφ, Τσβάρταρ (13 Ιουνίου 2013). «Famous Macedonia, the Land of Alexander». Στο: Daskalov, Roumen. National Ideologies and Language Policies (στα Αγγλικά). 1. Λέιντεν, Ολλανδία: Brill. σελ. 305. ISBN 9789004250765.