Αυτόνομη Κυβέρνηση Δυτικής Θράκης

Μη αναγνωρισμένο κράτος στη νοτιοανατολική Ευρώπη

Συντεταγμένες: 41°7′0.1″N 25°25′0.1″E / 41.116694°N 25.416694°E / 41.116694; 25.416694

Η Αυτόνομη Κυβέρνηση της Δυτικής Θράκης (τουρκικά: Batı Trakya Bağımsız Hükümeti) ήταν βραχύβιο κράτος που ιδρύθηκε στο δυτικό μέρος της Θράκης από τις 31 Αυγούστου έως τις 25 Οκτωβρίου του 1913. Η επίσημη ονομασία της ήταν αρχικά Προσωρινή Κυβέρνηση Δυτικής Θράκης (Οθωμανική Τουρκική: غربی تراقیا حكومت موقته‌سی - Τουρ.: Garbi Trakya Hükûmet-i Muvakkatesi) και αργότερα Αυτόνομη Κυβέρνηση Δυτικής Θράκης (Οθωμανική Τουρκική غربی تراقیا حكومت مستقله‌سی - Τουρ.: Garbi Trakya Hükûmet-i Müstakilesi), η οποία προτιμήθηκε για να αποφευχθεί τυχόν σύγχυση ή ανασφάλεια στον εκεί πληθυσμό. Το κράτος περιλάμβανε όλη την λεγόμενη Δυτική Θράκη, από τον Έβρο μέχρι τον Νέστο ποταμό, συμπεριλαμβανομένης της βουλγαρικής Ροδόπης στα βόρεια και στα νότια έφτανε στο Αιγαίο Πέλαγος από το οποίο βρεχόταν. Η συνολική έκταση του ξεπερνούσε τα 8.600 χλμ², ενώ ο πληθυσμός του κρατιδίου ανερχόταν σε 500.000 κάτοικους, εκ των οποίων το 50% (250.000) ήταν Έλληνες και οι υπόλοιποι ήταν Τούρκοι, Πομάκοι, Τσιγγάνοι, Αρμένιοι, Εβραίοι και λίγοι Βούλγαροι[1], αν και κατά άλλες εκτιμήσεις οι μουσουλμάνοι έφταναν το 75%[2].

Δημοκρατία Δυτικής Θράκης
31  Αυγούστου 191325  Οκτωβρίου 1913

Σημαία
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°7′0″N 25°25′0″E
Γραμματόσημο του προσωρινού κρατιδίου που κυκλοφόρησε το 1913

Αφορμή για την προσπάθεια αυτονόμησης της Δυτικής Θράκης στάθηκε η υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου σύμφωνα με την οποία η Δυτική Θράκη θα γινόταν μέρος της Βουλγαρίας. Η απελπισία σε αυτή την προοπτική οδήγησε μερίδα Ελλήνων και Μουσουλμάνων να επαναστατήσουν διεκδικώντας την αυτονόμηση της περιοχής τους. Ζητήθηκε μάλιστα βοήθεια από την Ελλάδα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η πρώτη δεν μπόρεσε να βοηθήσει καθώς είχε υπογράψει την Συνθήκη ενώ η δεύτερη, η οποία δεν είχε κληθεί στο Βουκουρέστι, προσέφερε βοήθεια στέλνοντας αντάρτικες ομάδες και στρατιώτες μεταμφιεσμένους σε χωρικούς να καταλάβουν την Κομοτηνή και την Ξάνθη, το οποίο και πέτυχαν. Προκειμένου να ξεκινήσουν επίσημες συζητήσεις για την αυτονόμηση της Δυτικής Θράκης στάλθηκε αντιπροσωπεία Ελλήνων, Εβραίων, Μουσουλμάνων και Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη, όπου μαζί με τον Γάλλο πρέσβη έφτιαξαν καταστατικό χάρτη αυτονόμησης, σύμφωνα με τον οποίο η Δυτική Θράκη θα χωριζόταν σε τρία μέρη, εκ των οποίων στα δύο θα ήταν Έλληνας πρόεδρος και στο ένα Μουσουλμάνος. Η Μεγάλη Βρετανία, η Αυστρία και η Ρωσία αρνήθηκαν όμως να συζητήσουν το θέμα ασκώντας πιέσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να αποσύρει την υποστήριξή της από τους αυτονομιστές. Η Πύλη απέσυρε την υποστήριξή της προκαλώντας την αγανάκτηση των αυτονομιστών, οι οποίο κήρυξαν την αυτονομία της Δυτικής Θράκης αγνοώντας τις συμβουλές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας περί του αντιθέτου. Η Ελλάδα αμέσως μετά την κήρυξη της αυτονομίας προσφέρθηκε να ενισχύσει την πρωτοβουλία, η υποστήριξη όμως δεν κράτησε πολύ καθώς μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Κωνσταντινούπολης μεταξύ Βουλγαρίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία αναγνώριζε τα σύνορα και την Δυτική Θράκη ως βουλγαρική δεν υπήρχαν πολλά περιθώρια βοήθειας.[3]

Πηγές Επεξεργασία

  1. Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος (2004). Ιστορία της Μείζονος Θράκης, από την πρώιμη Οθωμανοκρατία μέχρι τις μέρες μας. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αντώνιου Σταμούλη. σελ. 282. ISBN 960-8353-45-9. 
  2. Katrin Boeckh Von den Balkankriegen zum Ersten Weltkrieg — Kleinstaatenpolitik und ethnische Selbstbestimmung am Balkan, München 1996, ISBN 3-486-56173-1, S. 77: Boeckh übernimmt die Zahlen einer türkischen Statistik von 1910 und gibt an, dass diese Zahlen in etwa den Zahlen einer griechischen Statistik von 1912 entsprechen. Die Statistiken übernimmt sie aus den Seiten 31f. aus Dimitri Pentzopoulos The Balkan Exchange of Minorities
  3. Λένα Διβάνη (2000). Η εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδας (1830 - 1947). Αθήνα: Καστανιώτης. σελίδες 584–587. ISBN 978-960-03-2902-5. 

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι Επεξεργασία