Β΄ Εθνοσυνέλευση Άστρους

Η Β' Εθνοσυνέλευση Άστρους ή Δεύτερη Εθνική Συνέλευση του Άστρους (29 Μαρτίου - 18 Απριλίου 1823) (π.ημ) ήταν η δεύτερη συνέλευση κατά τα χρόνια της Ελληνικής επανάστασης.

Η διοργάνωση Επεξεργασία

 
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους και ο κήπος του, τόπος της Β' Εθνοσυνέλευσης.

Η Συνέλευση, στα πρότυπα των Συνταγμάτων της Γαλλικής Επανάστασης του 1789 μ.Χ., συνέταξε και τη «Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως»  υπογραμμένη από 128 Πληρεξούσιους, μεταξύ των οποίων και ο Κολοκοτρώνης, «Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου του Καρυτσιώτου», λέει η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης. Η συνέλευση απάντησε με την διακήρυξη ,στην υφήλιο και τους μεγαλους της εποχής . «Είμεθα αποφασισμένοι να ανεξαρτισθώμεν, ως έθνος αυτόνομον και ανεξάρτητον». Το Ναύπλιο, που είχε αρχικά επιλεγεί για να πραγματοποιηθεί η Συνέλευση, απορρίφθηκε καθώς εθεωρείτο «τόπος μερικός», δηλ. κομματικός, υπό την απόλυτο επιρροή του Κολοκοτρώνη. Έτσι, επιλέχθηκε τελικά το Άστρος για την Εθνοσυνέλευση ως «τόπος του Έθνους», δηλαδή τόπος ουδέτερος, που δεν ανήκε σε κομματικές φατρίες.“ Οι συνεδριάσεις έγιναν στην ύπαιθρο, «μέσα εις ένα περιβόλι», σύμφωνα με τον Κολοκοτρώνη, «Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου του Καρυτσιώτου», λέει η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης[1]

Στο  ιστορικό Άστρος  Κυνουρίας , το 1823 μ.Χ., συνήλθεν η Β’ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων, με κύριο σκοπό την αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό του Συντάγματος το οποίο είχε ψηφιστεί το 1822 μ.Χ., κατά την Α΄ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο, για αυτό και ονομάστηκε «Νόμος της Επιδαύρου». Οι αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης ήταν σημαντικότατες για την ίδρυση και οργάνωση του Ελληνικού Κράτους. Στον τόπο της συνέλευσης άρχισαν να προσέρχονται τα μέλη της κυβέρνησης από τις αρχές Μαρτίου, αλλά χρειάστηκε ένας περίπου μήνας μέχρι να έλθουν οι πληρεξούσιοι[2]. Η συνέλευση άρχισε στις 29 Μαρτίου στο Άστρος Κυνουρίας και κράτησε μέχρι τις 18 Απριλίου.[3] Η επόμενη εθνοσυνέλευση, η Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας έγινε τέσσερα χρόνια μετά, το 1827.

Οι εργασίες της Εθνοσυνέλευσης Επεξεργασία

Στις 13 Απριλίου 1823, αναθεωρήθηκε το Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, το σύνταγμα το οποίο είχε ψηφιστεί την 1η Ιανουαρίου 1822 από την Α' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου. Το νέο Σύνταγμα ονομάστηκε «Νόμος της Επιδαύρου» (δείχνοντας τη συνέχεια του νέου Συντάγματος με το προηγούμενο). Είχε 99 παραγράφους και έδινε το δικαίωμα της ιδιοκτησίας σε όλα τα άτομα που βρίσκονταν στην Ελλάδα, χωρίς περιορισμό στην ιθαγένειά τους.[εκκρεμεί παραπομπή] Το Σύνταγμα αυτό αντικαταστάθηκε το 1827 από το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος» που ψηφίστηκε στην Τροιζήνα, κατά τη διάρκεια της Γ' Εθνοσυνέλευσης. Κατά τη Συνέλευση αποφασίστηκε να καταργηθούν οι τρεις τοπικοί οργανισμοί, η Πελοποννησιακή Γερουσία, ο Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος και ο Άρειος Πάγος, ο Οργανισμός της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος ώστε να υπάρχει ένα μόνο κέντρο εξουσίας και συντονισμού.

Η χώρα απόκτησε πλέον οριστικό Καταστατικό Χάρτη, ο οποίος ρύθμιζε όλα τα σχετικά θέματα με τη σύσταση και τη λειτουργία του κράτους, των θεσμών και του στρατού ,που με απόφαση της συνέλευσης ήταν “ο ανώτερος νόμος” υπερίσχυε των νόμων του βουλευτικού  Με απόφαση της συνέλευσης, την καταλυτική παρέμβαση του Κολοκοτρώνη, την οργή του λαού και του στρατού, απετράπει η εκποίηση των εθνικών γαιών – κτημάτων, που άφηναν πίσω τους οι Τούρκοι άρχοντες, που επεδίωκαν και ήθελαν οι κοτζαμπάσηδες της συνέλευσης. Το αναθεωρημένο Σύνταγμα, εξαιρετικά προοδευτικό και πρωτοποριακό για την εποχή του, περιείχε φιλελεύθερες και δημοκρατικές διατάξεις, που διασφάλιζαν τα ατομικά δικαιώματα του πολίτη. Θεσμοθετήθηκε η Δημόσια εκπαίδευση, λύθηκαν ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας, καθιερώθηκε η αρχή της ελευθεροτυπίας κ.α. Καταρτίστηκε και ο Ποινικός Κώδικας, βάσει του Βυζαντινού Δικαίου, για την προστασία του πολίτη από την ασυδοσία των αρχών.[4]

Ένα από τα σημαντικά σημεία της Δεύτερης Εθνοσυνέλευσης είναι η κατάργηση της αρχιστρατηγίας, απόφαση που αν και χωρίς αναφορά στο όνομά του, κατάργησε τη θέση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Σημαντικό είναι επίσης το καταληκτικό κείμενο της Εθνοσυνέλευσης όπου γίνεται επαναδιακήρυξη της Εθνικής Ανεξαρτησίας και της απόφασης για συνέχιση της Επανάστασης με κάθε θυσία. Αυτή η διακήρυξη αρχίζει με τις φράσεις: "Τρίτον ήδη χρόνον διαρκεί ο υπέρ ανεξαρτησίας εθνικός των Ελλήνων πόλεμος και ο τύραννος ούτε κατά γην ούτε κατά θάλασσαν ηυδοκίμησεν. Ενώ δε αι τυραννοκτόνοι χείρες των Ελλήνων έπεμψαν μυριάδας Τούρκους εις άδου, και φρούρια απέκτησαν, και την επικράτειαν εξησφάλισαν, ο δε κρότος των ημετέρων όπλων, αντηχήσας, διετάραξε το Βυζάντιον, ευτύχησε το έθνος να διακηρύξη εν Επιδαύρω κατά πρώτον ως έθνος, την ανεξαρτησίαν του, να νομοθετήσει και εθνικήν να καταστήση διοίκησιν".[5]

Ήδη δε μετά δεκαέξ μήνας Δευτέραν να συγροτήση εν Άστρει Συνέλευσιν , η οποία αφού επεξειργάσθη και επιδιώρθωσεν αναλόγως τους καθεστώτας Νόμους , διέταξε πολλά των γενικών του Έθνους συμφερόντων,αφού εμελέτησε τα περί του υποθετικού λογαριασμού , ενησχολήθη εις τα των αναλόγων Εθνικών δυνάμεων της ξηράς και της θαλάσσης.Αφού προσδώρισε ν’ αρχίση η Β’ περίοδος τηε Διοικήσεως ,κατά το ευτυχώς επικρατούντα Νόμον της Επιδαύρου ,δεν μένει άλλον πριν διαλυθή η Συνέλευσις αφήνουσα την Διοίκησιν να εκπληροί τα  μεγάλα αυτής χρέη, δεν μένει ει μη να διακηρύξη εις το όνομα του Ελληνικού Έθνους,του οποίου νομίμως φέρει την πληρεξουσιότητα   και κηρύττει σήμερον κατ’ επανάληψιν ενώπιον Θεού και ανθρώπων την πολιτικήν των Ελλήνων ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν , δια την ανάκτησιν της οποίας  έχυσε το Έθνος και χύνει αίματα ποταμηδόν.[6]

Προεδρείο Εθνοσυνέλευσης Επεξεργασία

Κατάλογος πληρεξουσίων Επεξεργασία

Παρακάτω αναφέρονται οι πληρεξούσιοι που έχοντας δικαίωμα ψήφου υπέγραψαν το κείμενο του νόμου της Επιδαύρου.[8][9]

[α]

Πελοπόννησος
Ύδρα
Σπέτσες
Πόρος
Αίγινα
Σαλαμίνα
Ψαρά
Κάσος
Τρίκερι Μαγνησίας
Επίδαυρος
Ανατολική Ελλάς
Δυτική Ελλάς
Κρήτη
Αιγαίον Πέλαγος
Οπλαρχηγοί

Τα κείμενα της Συνέλευσης Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Οι πληρεξούσιοι ήταν στην πραγματικότητα παραπάνω καθώς σε πολλές επαρχίες έγιναν διπλές εκλογές πληρεξουσίων (η κάθε "ομάδα" έστελνε τον εκλεκτό της). Επίσης πληρεξούσιοι έφτασαν στη μέση ή προς το τέλος της Εθνοσυνέλευσης. Ο πλήρης κατάλογος με όλα τα ονόματα υπάρχει εδώ.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Ο "Ιερός Xώρος" της Β' Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων, στο Άστρος». Κοινότητα Άστρους. 12 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022. 
  2. Μπέλσης, Κώστας. «Αφίξεις στη σκάλα του Άστρους Κυνουρίας τις παραμονές της Β΄Εθνοσυνέλευσης. Αστυνομία και λιμενικές αναφορές (Μάρτιος 1823)». Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ)-Πάντειο Παν/μιο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2020. 
  3. History of the Greek revolution: compiled from official documents of the Greek government, John Lee Comstock, σελ. 267, Εκδ. W. W. Reed & co., 1828 [1] Αρχειοθετήθηκε 2013-08-01 στο Wayback Machine.
  4. «Ο "Ιερός Xώρος" της Β' Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων, στο Άστρος». Κοινότητα Άστρους. 12 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022. 
  5. Μάμουκας Α.
  6. Ι. Κακαβούλια, Ι. Κουσκουνά, Κ. Χασαπογιάννη –Θυρεάτις Γη, Αθήνα 1981. 
  7. «Β΄ Εθνοσυνέλευση – Εθνοσυνελεύσεις και Βουλευτικό». Εθνοσυνελεύσεις και Βουλευτικό – οι Αντιπρόσωποι. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2022. 
  8. «Περιγραφή Τόμων - Περιεχόμενα». ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2022. 
  9. Οι πληρεξούσιοι ήταν στην πραγματικότητα παραπάνω καθώς σε πολλές επαρχίες έγιναν διπλές εκλογές πληρεξουσίων (η κάθε "ομάδα" έστελνε τον εκλεκτό της). Επίσης πληρεξούσιοι έφτασαν στη μέση ή προς το τέλος της Εθνοσυνέλευσης. Ο πλήρης κατάλογος με όλα τα ονόματα υπάρχει εδώ: http://representatives1821.gr/ethnosineleuseis/b-ethnosineleusi/μέλη-b-εθνοσυνελεύσης//