Ο Βέλικο (ή Βέλκο) Πέτροβιτς (σερβικά : Вељко Петровић), (Λένοβατς 1780[8]- Νεγκοτίν 20 Ιουλίου 1813[9]) ήταν Σέρβος χαϋδούκος, ήρωας της πρώτης σερβικής επανάστασης.

Βέλκο Πέτροβιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Вељко Петровић (Σερβικά)
Γέννηση1780 (περίπου)[1][2][3]
Lenovac
Θάνατος9  Αυγούστου 1813
Νέγκοτιν
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[4][5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταhajduk
επαναστάτης[6]
διοικητής[7]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΤσουτσούκ Στάνα (έως 1813)
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΠρώτη Σερβική Επανάσταση
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Βέλικο Πέτροβιτς γεννήθηκε στο χωριό Λένοβατς, σε μια πλούσια οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο Πέταρ, κτηνοτρόφος και τυροκόμος. Στα νιάτα του ο Βέλικο ήταν βοσκός, αλλά στα 22 του σκότωσε δύο Τούρκους που επιτέθηκαν στην αδελφή του και αναγκάστηκε να φύγει. Πρώτα πήγε στο Βιδίνιο κι εντάχτηκε σε μια ένοπλη ομάδα πρώην γενίτσαρων, αλλά κι εκεί έρχεται σε αντιπαράθεση μαζί τους και σκοτώνει δύο από αυτούς. Από το 1803 ήταν στην ομάδα ανταρτών του Στάνογε Γκλάβατς, που δρούσε στην περιοχή του Σμεντέρεβο. Όταν ο Ντούσαν Βουλίτσεβιτς ζήτησε από τον Γκλάβατς έναν άντρα γενναίο κι έμπιστο, αυτός τού υπέδειξε τον Βέλικο.

Παντρεύτηκε δύο φορές. Πρώτη γυναίκα του ήταν η Μαρία, η μικρότερη αδελφή της μητέρας του Στάνογε Γκλάβατς, αλλά δεν μπορούσε ν' αντέξει την εκτός νόμου ζωή του και χώρισαν. Μαζί της απέκτησε έναν γιο, τον Ράντοβαν. Η δεύτερη σύζυγός του ήταν η Στάνα, που μετά το θάνατό του παντρεύτηκε έναν άλλο διάσημο ήρωα, τον Έλληνα καπετάνιο Γεωργάκη Ολύμπιο[10].

Το 1802 συνδέθηκε με φιλία με τον Καραγιώργη και τον Γεωργάκη Ολύμπιο, με τον οποίο έγιναν αδελφοποιτοί και μαζί είχαν οργανώσει μικρό στρατιωτικό σώμα[11]. Από το 1804 συμμετείχε στην πρώτη Σερβική εξέγερση με τον Γκλάβατς, και μετά με τους Ντούσαν και Βούλιτσα Βουλίτσεβιτς. Με τους Βουλίτσεβιτς πήρε μέρος στην πολιορκία του Βελιγραδίου το 1806, όπου διακρίθηκε ιδιαίτερα. Το 1809 υπερασπίστηκε το Σπα (Spa) από τους Τούρκους.

Το θάρρος και η γενναιότητά του τον έκαναν γρήγορα γνωστό σε όλη τη χώρα. Το 1810 έλαβε το χρυσό μετάλλιο για το θάρρος του.

Κατά τη Μάχη της Βαρβαρίνου τραυματίστηκε στο αριστερό χέρι. Το 1811 έγινε βοεβόδας της Κράινα κι εστάλη στο Νεγκοτίν. Το 1813 το τουρκικό ιππικό επιτέθηκε στο χωριό Μπούκοβατς, όπου ανάγκασαν τον Βέλικο να υποχωρήσει και να οχυρωθεί στο Νεγκοτίν.

Η Μάχη του Νεγκοτίν ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1813. Σώμα 16.000 Τούρκων επιτέθηκε στο Νεγκοτίν, που το υπερασπίζονταν ο Βέλικο με 3.000 Σέρβους. Ο Βέλικο είχε οχυρώσει το Νεγκοτίν με τάφρο και πύργους και περίμενε τους Τούρκους. Στον ψηλότερο πύργο καθόταν ο ίδιος ο Βέλικο. Στο Νεγκοτίν, μαζί με τον Βέλικο αγωνίστηκαν και οι αδελφοί του Μιλούτιν και Μίλικο, και οι Μπουλγούμπασα, Μπίμπας, Νικόλα Μίχα, Στόγιαν Αμπράς, Γεωργάκης Ολύμπιος[12] και άλλοι. Ένα πρωί μετά από είκοσι ημέρες άμυνας, στις 20 Ιουλίου, ο Πέτροβιτς διέταξε την επισκευή μιας μικρής τάφρου που επλήγη από το τουρκικό κανόνι, κι εκεί έπεσε νεκρός από μία σφαίρα. Ο αδελφός του Μιλούτιν τον έθαψε το βράδυ στην εκκλησία της περιοχής.

Μετά το θάνατο του Βέλικο οι Τούρκοι κατέλαβαν το Νεγκοτίν και την Κράινα. Άλλοι θυμούνται τα λόγια του προς τους Οθωμανούς: "Δίνω το κεφάλι μου, δεν δίνω την Κράινα.". Μετά το θάνατό του γράφτηκαν πολλά τραγούδια για τον ηρωισμό του[13].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 119473119. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp00556670.
  3. 3,0 3,1 NUKAT. n2017016351.
  4. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 11  Μαΐου 2020.
  5. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20201086693. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  6. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20201086693. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  8. Народна енциклопедија, Ст. Станојевић, Загреб, 1925- 1929/
  9. Према Хадук Вељко Петровић је погинуо Αρχειοθετήθηκε 2008-07-30 στο Wayback Machine. 9/августа/1813, по новом календару, што је 28. јул по старом календару
  10. Οι Μακεδόνες οπλαρχηγοί του 1821, Γεωργάκης Ολύμπιος[νεκρός σύνδεσμος]
  11. Εγλόπιον, Έσχατη αντίσταση στη Μονή Σέκου, Σεπτέμβριος 1821 Αρχειοθετήθηκε 2012-09-10 στο Wayback Machine.
  12. Τσενεκλίδης, Ολύμπιος Γεωργάκης Αρχειοθετήθηκε 2021-04-18 στο Wayback Machine.
  13. Boske, Hajduk Veljko Petrović

Αναφορές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Hajduk-Veljko στο Wikimedia Commons