Βίλα Μορντώχ

διατηρητέο κτίριο

Συντεταγμένες: 40°35′56.537″N 22°57′15.988″E / 40.59903806°N 22.95444111°E / 40.59903806; 22.95444111

Η Βίλα Μορντώχ είναι ιστορική έπαυλη της Θεσσαλονίκης κτισμένη το 1905 ως κατοικία του Οθωμανού μεράρχου και διοικητή Μεραρχίας Σεϊφουλάχ Πασά σε σχέδια του διάσημου αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη. Βρίσκεται στη συμβολή των σημερινών οδών Βασ. Όλγας και 25ης Μαρτίου.[1][2]

Βίλλα Μορντώχ
Χάρτης
Είδοςμέγαρο και κτήριο
Αρχιτεκτονικήεκλεκτικισμός
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°35′57″N 22°57′16″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Θεσσαλονίκης
ΤοποθεσίαΘεσσαλονίκη
ΧώραΕλλάδα
ΑρχιτέκτοναςΞενοφών Παιονίδης
Προστασίαδιατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα

Ιστορικό Επεξεργασία

Κατασκευάστηκε το 1905[3]χρονολογία που προκύπτει και από την υπογραφή του Τούρκου καλλιτέχνη των τοιχογραφιών του εσωτερικού της βίλας Νουρεντίν. Αρχικά αποτέλεσε κατοικία του Τούρκου μεράρχου Σεϊφουλάχ Πασά και κτίσθηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη. Αργότερα πωλήθηκε στον Σαμουήλ Μορντώχ από τον οποίο και πήρε το όνομά της. Αφού άλλαξε πολλούς ιδιοκτήτες στέγασε για περίπου είκοσι χρόνια (από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970) υπηρεσίες του ΙΚΑ. Από το 1972 μέχρι το 1980 εγκαταλείφθηκε. Αργότερα, το 1986 στη Βίλα Μορντώχ στεγάστηκε η Δημοτική Πινακοθήκη της Θεσσαλονίκης[4], μέχρι την μεταφορά της στην Κάζα Μπιάνκα. Από το 2013 στεγάζει της υπηρεσίες του Ε' διαμερίσματος Θεσσαλονίκης και του Οργανισμού Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης, ενώ σήμερα στο κτήριο αυτό στεγάζονται ή Διεύθηνση Τουρισμού και Πολιτισμού και ή Δημοτική Κοινότητα V.

Περιγραφή Επεξεργασία

Η Βίλα Μορντώχ είναι διώροφο κτίσμα με ημιυπόγειο και σοφίτα. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, εκτός από τη συνύπαρξη νεοκλασικών, αναγεννησιακών, μπαρόκ στύλ και αρτ-νουβώ στοιχείων (η Βίλα Μορντώχ όπως η Κάζα Μπιάνκα και η Βίλα Πετρίδη ακολουθεί το αρχιτεκτονικό ρεύμα του εκλεκτικισμού) είναι ο κρεμμυδόσχημος τρούλος στην νοτιοδυτική γωνία της και η οκταγωνική πυργοειδής απόληξη.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 98
  2. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2013. 
  3. 3,0 3,1 Συλλογικό (2014). Θεσσαλονίκη: η πόλη και τα μνημεία της. Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης Παιδεία. σελ. 173. 
  4. Μαλλίδου, Λία (29 Μαρτίου 2014). «Βίλα Μορντώχ, πρώην Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης». Thessaloniki ARTS AND CULTURE. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2015. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998
  • ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ: Βίλλα Μορντώχ #35(TV100-01/05/22)