Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα
Το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα (επίσημα στα βασκικά και τα ισπανικά: Euzko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco, EAJ-PNV, γαλλικά Parti Nationaliste Basque) είναι κόμμα της ιστορικής Χώρας των Βάσκων που συμετέχει στις ευρωπαϊκές, εθνικές και περιφερειακές εκλογές στην Ισπανία (περιφέρειες της Χώρας των Βάσκων, Ναβάρας και Μπούργος) και Γαλλίας (στη γαλλική Χώρα των Βάσκων) ιδεολογικά προσκείμμενο στον βασκικό εθνικισμό και την χριστιανοδημοκρατία.
Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα | |
|---|---|
| Πρόεδρος | Αντόνι Ορτούθαρ |
| Ίδρυση | 1895 |
| Ιδεολογία | Βασκικός εθνικισμός, Χριστιανοδημοκρατία, Συντηρητισμός, Φιλοευρωπαϊσμός, Ρεζιοναλισμός |
| Ευρωπαϊκή προσχώρηση | Ευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα |
| Ομάδα Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου | Ανανεώστε την Ευρώπη |
| Ιστότοπος | |
| www.eaj-pnv.eus | |
| Πολιτικό σύστημα Ισπανίας Πολιτικά κόμματα Εκλογές | |
Ιδρύθηκε το 1895 από τον Σαμπίνο Αράνα, όντας το δεύτερο αρχαιότερο κόμμα στην Ισπανία μετά το Σοσιαλιστικό Κόμμα και σταδιακά αναδείχθηκε σε μία από τις κυρίαρχες πολιτικές, κοινωνικές και ιδεολογικές δυνάμεις των επαρχιών της Γκιπούθκοα και Βισκαΐας μέχρι τον Ισπανικό Εμφύλιο. Υπό την ηγεσία του Χοσέ Αντόνιο Αγίρε, προέδρου της πρώτης αυτόνομης βασκικής κυβέρνησης στα πλαίσια της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, προώθηκε το πρώτο ιδιαίτερο καθεστώς αυτοδιοίκησης των τριών βασκικών επαρχιών και πρωταγωνίστησε στη σύντομη δημοκρατική αντίσταση έναντι των στρατευμάτων του στρατηγού Φράνκο. Τέθηκε υπό απαγόρευση κατά τη διάρκεια της επερχόμενης δικτατορίας και έδρασε αρχικά στο εξωτερικό (ΗΠΑ, βασκικές κοινότητες της Λατινικής Αμερικής) μέχρι τον θάνατο του Αγίρε και τη σταδιακή επικέντρωση στον αντιδικτατορικό αγώνα εκ των έσω μέχρι την ισπανική μεταπολίτευση και την ψήφιση ενός νέου καθεστώτος αυτοδιοίκησης (το Καθεστώς Αυτοδιοίκησης της Γκερνίκα) το 1979. Από το 1980 μέχρι το 2009 αποτέλεσε το κόμμα που κατείχε αδιάκοπα τα σκήπτρα της εξουσίας στην περιφέρεια της Χώρας των Βάσκων με περιορισμένη παρουσία στις υπόλοιπες περιοχές.
Το κύριο συντονιστικό του όργανο ονομάζεται Euzkadi Buru Batzar (Εκτελεστική Επιτροπή της Χώρας των Βάσκων).[1]
Ιστορία Επεξεργασία
Απαρχές Επεξεργασία
Το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα ιδρύθηκε το 1895 από τον Σαμπίνο Αράνα Γκοΐρι[2] ως ένα κίνημα επηρεασμένο από τις εθνικιστικές ρομαντικές ιδεολογίες του 19ου αιώνα, όντας το εν προκειμένω έθνος οι Βάσκοι των επτά επαρχιών της ιστορικής Χώρας των Βάσκων στην Ισπανία και τη Γαλλία. Ως κύρια αφορμή της γέννησης του εθνικιστικού ιδεώδους στη Βασκονία θεωρείται ο εκβιομηχανισμός, που είχε ως αποτέλεσμα την εισροή για πρώτη φορά στην ιστορία της περιοχής πολυάριθμών μη βασκόφωνων μεταναστών και οι ιδεολογικές και αναταραχές που είχαν προκαλέσει οι εμφύλιοι Καρλικοί πόλεμοι (με τον περιορισμό των παραδοσιακών παραδοσιακών βασκικών νόμων)[3] που έλαβαν χώρα κατά κύριο λόγο στις βασκικές επαρχίες όπου εντοπίζονταν και ο κύριος πυρήνας των υποστηρικτών του καρλισμού. Η σχέση του κόμματος του Αράνα με τους Καρλιστές υπήρξε ποικιλότροπη, με σημεία επαφής τον συντηρητισμό (π.χ. επαναφορά των παραδοσιακών βασκικών νόμων, υπεράσπιση της εκκλησίας έναντι του φιλελεύθερου κοσμικισμού) και σημεία τριβής τον εθνικισμό (οι καρλικοί ήταν ένθερμοι υποστηρικτές της μοναρχίας και των πιο ριζοσπαστικών θέσεων του ισπανικού εθνικισμού και κατηγορούσαν τον Αράνα ως διασπαστή του ισπανικού έθνους λόγω των αποσχιστικών του θέσεων).
Αρχικά ξεκίνησε ως ένα αποκλειστικά βισκαϊκό κίνημα (με τόπο γέννησης το Μπιλμπάο) λαμβάνοντας την υποστήριξη του επιχειρηματία Ραμόν ντε λα Σότα, ιδρυτή των ναυπηγείων Euskalduna και προωθητή του κινήματος επαναφοράς της βασκικής γλώσσας και κουλτούρας.[4] Ο πρόωρος θάνατος του Αράνα το 1903 έθεσε το κίνημα υπό αμφισβήτηση με τα δύο κύρια ρεύματα να υποστηρίζουν το μεν την ανεξαρτησία και το δε την επαναφορά των βασκικών νόμων στα πλαίσια του ισπανικού κράτους[5] αν και η υποστήριξη της μεσαίας αστικής τάξης και ο όλο και περισσότερο πρωταγωνιστικός ρόλος στον καθημερινό τύπο προκάλεσε την επέκτασή του σε μεγάλο μέρος της μέσης τάξης της Βισκαΐας και της Γκιπούθκοα, υιοθετώντας κυρίως συντηρητικές θέσεις. Μέχρι τη δικτατορία του Πρίμο δε Ριβέρα το 1923, οι εθνικιστές είχαν καταφέρει να εγκατασταθούν ως πλειοψηφική πολιτική παράταξη σε πολλούς δήμους των δύο επαρχιών και να ελέγχουν το συμβούλιο της Βισκαΐας. Λόγω της ισχυρής αντιαποσχιστικής πολιτικής της δικτατορίας, το κόμμα απαγορεύτηκε και οδηγήθηκε σε μια μεγαλύτερη συσπείρωση έναντι της διάσπασης που είχε υποστεί την προηγούμενη δεκαετία ενώ πριν τη δικτατορία είχε τεθεί αντιμέτωπο με τον αντιεθνικιστικό συνασπιμό των σοσιαλιστών και συντηρητικών που είχε περιορίσει αισθητά την παρουσία του στις εκλέξιμες θέσεις. Μέχρι την ανακήρυξη της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, κυρίαρχη φωνή και τρεις φορές πρόεδρος ήταν ο αδερφός του Σαμπίνο Αράνα, Λουίς. Η εθνικιστική συμβολογία εμπλουτίστηκε με την καθιέρωση της βασκικής σημαίας και της Ημέρας της Πατρίδας (Eberri Eguna, την Κυριακή του Πάσχα). Κύριο κείμενο του βασκικού εθνικισμού και του κόμματος της εποχής ήταν Το βασκικό έθνος του Ενγκράθιο Αρανσάδι, του κύριου ιδεολόγου του κόμματος μετά τον θάνατο του Αράνα.[6]
Την ίδια εποχή το κόμμα διασπάστηκε σε δύο με τους πιο ριζοσπάστες και υποστηρικτές μιας ανοικτής σύγκρουσης με το Ισπανικό κράτος υπό τον Λουίς Αράνα (γνωστοί ως η ομάδα του περιοδικού και οργάνου τους Aberri) να ιδρύουν ένα έτερο Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα όσο το αυθεντικό ΒΕΚ μετονομάστηκε προσωρινά σε Κοινωνία Βασκικού Εθνικισμού διατηρώντας πιο μετριοπαθείς θέσεις. Παράλληα είχαν ξεκινήσει οι επαφές τόσο με τον καταλανικό όσο και με τον γαλικιανό εθνικισμό σε συμφωνίες όπως αυτή της Βαρκελώνης που υπεγράφη μερικές μέρες πριν την ανακήρυξη της δικτατορίας.[7] Με το πέρας της δικτατορίας, τα δύο κόμματα επανενώθηκαν, προκύπτοντας ωστόσο το πρώτο βασκικό εθνικιστικό μη αρανιστικό και μη καθολικό κόμμα, η φιλελεύθερη και φίλια προς τα κόμματα της αριστεράς Βασκική Εθνικιστική Δράση.[8]
Η Δεύτερη Ισπανική Δημοκρατία και ο εμφύλιος Επεξεργασία
Στις πρώτες εκλογές της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας για ανάδειξη συντακτικής εθνοσυνέλευσης το 1931 το ΒΕΚ παρουσιάστηκε σε συνασπισμό με τους καρλιστές και ανεξάρτητους καθολικούς βουλευτές με σκοπό την υπεράσπιση της καθολικής εκκλησίας από τις σεκουλαριστικές τάσεις του νέου καθεστώτος. Παράλληλα, και πριν την ψήφιση του νέου συντάγματος, τα τρία αυτά μέρη είχαν συμφωνήσει τον Καταστατικό Χάρτη της Εστέλια, το πρώτο σύγχρονο κείμενο όπου εκφραζόταν η αυτονομία των βασκικών επαρχιών της Ισπανίας (συμπερλαμβανομένης και της Ναβάρας). Το αρχικό σώμα κειμένου δεν έγινε αποδεκτό από τον πρόεδρο της δημοκρατίας, Νιθέτο Αλκαλά Θαμόρα λόγω της ομοσπονδιακής ερμηνείας που έδινε στο ισπανικό κράτος (κάτι αντίθετο με την συγκεντρωτική πραγματικότητα του νέου συντάγματος) και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της καθολικής εκκλησίας (σε αντίθεση με την κοσμικότητα του νέου καθεστώτος). Ένα χρόνο αργότερα, το ΒΕΚ πρότεινε ένα νέο κείμενο με θέσεις κείμενες υπέρ του αυτοδιοίκητου στα πλαίσια του εννιαίου ισπανικού κράτους και περιορίζοντας τις αναφορές σε εκκλησιαστικά θέματα. Έχοντας κάνει βήματα σύγκλισης προς τις θέσεις της αριστεράς και των ρεπουμπλικανών, τέτοια κίνηση επέφερε την αποχώρηση των καρλιστών και των καθολικών βουλευτών με αποτέλεσμα το κείμενο να απορριφθεί από τους δημάρχους της Ναβάρας, επαρχίας όπου αυτοί ήλεγχαν την πλειοψηφία των δημοσίων θέσεων. Αντιθέτως, το κείμενο έλαβε τη θετική ψήφο της πλειοψηφίας των δημαρχείων των τριών βασκικών επαρχιών του Εουσκάδι.
Εντούτοις, με τις βουλευτικές εκλογές του 1933 και την ανάδειξη μιας συντηρητικής δεξιάς πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο, η πιθανότητα ψήφισης του νέου Καταστατικού Χάρτη της Αυτοδιοίκησης της Χώρας των Βάσκων απομακρύνθηκε. Παρότι το ΒΕΚ δεν υπέφερε την δίωξη που υπέστησαν από τη νέα κυβέρνηση έτερα εθνικιστικά κόμματα όπως στην περίπτωση της Καταλονίας, η δράση του μέχρι το 1936 περιορίστηκε αισθητά. Η επιστροφή μιας αριστερής κυβέρνησης το 1936 με το Λαϊκό Μέτωπο επανέφερε το θέμα της ψήφισης του καθεστώτος αυτοδιοίκησης και οι διαδικασίες ξεκίνησαν ήδη από τον Απρίλιο του ίδιου έτους. Η πολιτική πόλωση που επικράτησε ωστόσο κατέληξε στις 17 Ιουλίου στο αποτυχημένο πραξικόπημα μέρος των ανώτερων κλιμακίων του ισπανικού στρατού που οδήγησε στον Ισπανικό Εμφύλιο. Εκείνη την περίοδο το ΒΕΚ εξελίχθηκε σε ένα αρκετά φιλελεύθερο, κεντρώο χριστιανοδημοκρατικό κόμμα υπό την καθοδήγηση των βουλευτών Μανουέλ Ιρούχο και Χοσέ Αντόνιο Αγίρε.[8]
Εξαρχής ένας από τους ισχυρότερους πυρήνες της εξέγερσης ήταν η Ναβάρα, επαρχία υπό τον έλεγχο των καρλιστών και φιλομοναρχικών δεξιών και τα εκεί μέλη του κόμματος υπέστησαν διωγμούς και δολοφονίες. Οι εξεγεργμένοι ήταν ξεκάθαροι στις θέσεις τους υπέρ της ακεραιότητας της Ισπανίας και εναντίον οποιασδήποτε μορφής αμφισβήτησης της ενότητας του έθνους και αυτό το γεγονός υπερκέρασε την όποια δυνατότητα σύγκλισης με τις θέσεις του ΒΕΚ, ενός κατά τα άλλα σε μεγάλο βαθμό συντηρητικού και ρωμαιοκαθολικού κόμματος με αποτέλεσμα την τοποθέτηση του κόμματος υπέρ της δημοκρατίας.[9]
Κατά τις πρώτες εβδομάδες του εμφυλίου το κόμμα οργάνωσε τον πρώτο βασκικό στρατό και τις δυνάμεις διατήρησης της τάξης με σκοπό να αποφευχθούν γεγονότα όπως ο εμπρησμός εκκλησιών και η καταπάτηση περιουσιών. Το ίδιο το Βατικανό διατήρησε μια ουδέτερη στάση, αποφεύγοντας να το καταδικάσει όπως επιθυμούσε ο αρχιστράτηγος των εξεγερμένων, Φρανθίσκο Φράνκο. Αναφορικά με την εξέλιξη του πολέμου, έχοντας απολέσει αυτόματα την Ναβάρα και την Άλαβα και χάνοντας γρήγορα το Ιρούν (στρατηγικό σημείο επικοινωνίας με τη Γαλλία), η νέα βασκική κυβέρνηση κατάφερε την ψήφιση του καθεστώτος αυτονομίας τον Οκτώβριο, με πρώτο πρόεδρο τον Χοσέ Αντόνιο Αγίρε που ορκίστηκε μπροστά στο δέντρο της Γκερνίκα. Το μέτωπο είχε σταθεροποιηθεί (η εναπομείνουσα επαρχία της Βισκαΐας δεν ήταν άμεση προτεραιότητα για τον στρατό του Φράνκο) και η νέα κυβέρνηση, που διέθετε μέλη τόσο από το ΒΕΚ όσο και από λοιπά ρεπουμπλικανικά κόμματα, ανέλαβε τις εργασίες οχύρωσης του Μπιλμπάο. Η έλλειψη πολεμικού υλικού και κυρίως αντιαεροπορικών μέτρων καταδίκασε τη νέα κυβέρνηση σε παθητική στάση μπροστά στη διαρκή υποχώρηση του μετώπου (βομβαρδισμός της Γκερνίκα) και την παράδοση του Μπιλμπάο στις 19 Ιουνίου 1937. Η δικτατορία απαγόρευσε οποιαδήποτε έκφραση εθνικιστικών συναισθημάτων ή συμβόλων και απαγόρευσε το σύνολο των βασκικών κομμάτων όπως το ΒΕΚ. Επίσης ακύρωσε το καθεστώς αυτοδιοίκησης και χαρακτήρισε «προδότριες επαρχίες» αυτές της Βισκαΐας και Γκιπούθκοα.
Το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα στην εξορία και κατά τη Μεταπολίτευση Επεξεργασία
.jpg)
Η βασκική κυβέρνηση και πολλά μέλη του κόμματος υποχώρησαν στο Σανταντέρ κι έπειτα στο εξωτερικό, αρχικά στο Παρίσι και στη συνέχεια στην Αμερική. Οι προσπάθειες του βάσκου προέδρου να κάνει γνωστές τις θέσεις του κόμματος και της εξόριστης κυβέρνησής του τον οδήγησαν στη συνεργασία με το υπουργείο εξωτερικών των ΗΠΑ και τη CIA.[10] Ωστόσο οι όποιες επαφές του με τους οργανισμούς αυτούς δεν επέφεραν στην ουσία κανένα επιθυμητό αποτέλεσμα λόγω της μεταστροφής της στάσης των ΗΠΑ υπέρ του καθεστώτος του Φράνκο στα πλαίσια του Ψυχρού Πολέμου. Με τον θάνατο του Αγίρε, η μορφή που διατήρησε κατά κάποιον τρόπο τη δομή του ΒΕΚ στην εξορία ήταν ο Χουάν ντε Αχουριαγέρα (μαζί με τον Μανουέλ ντε Ιρούχο), πλησιάζοντας το κόμμα σε έτερα δημοχριστιανικά κόμματα που λειτουργούσαν παράνομα κατά τη δικτατορία όπως την Δημοκρατική Ένωση της Καταλονίας. Το 1969 το κόμμα ανανεώθηκε με την ανάδειξη μιας νέας γενιάς μελών που είχαν ανδρωθεί πολιτικά στα χρόνια της δικτατορίας όπως ο Σαμπιέρ Αρσάλιους.
Ο θάνατος του Φράνκο και η έναρξη της Ισπανικής Μεταπολίτευσης το 1975 επανέφεραν σταδιακά τη δημοκρατική κανονικότητα. Το 1977 το ΒΕΚ εγγράφηκε στον κατάλογο πολιτικών οργανώσεων και ψήφισε στην Παμπλόνα νέο ηγέτη του τον Κάρλος Γκαραϊκοετσέα, υιοθετώντας θέσεις υπέρ του εκδημοκρατισμού του ισπανικού κράτους και την ανασύσταση του αυτοδιοίκητου στις βασκικές περιοχές.[11] Την ίδια περίοδο έλαβε χώρα η οριστική απομάκρυνση του ΒΕΚ από την ΕΤΑ, οργάνωση με την οποία είχε διατηρήσει κάποιες σχέσεις που πλεόν κρίθηκαν αδύνατες λόγω της άρνησής της να αποδεχθεί το νέο δημοκρατικό καθεστώς. Οι όποιες πολιτικές τάσεις της ΕΤΑ ενσωματώθηκαν στο κόμμα Λαϊκή Ενότητα (Herri Batasuna). Στις γενικές βουλευτικές εκλογές του 1977 το ΒΕΚ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα, καθώς έλαβε το 30% περίπου των ψήφων στις τρεις βασκικές επαρχίες. Παράλληλα προχώρησε, με την υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, στη σύγκλιση του Γενικού Βασκικού Συμβουλίου, όργανο που ανέλαβε την προετοιμασία ενός νέου καθεστώτος αυτοδιοίκησης και για τις τέσσερις επαρχίες· η Ναβάρα σύντομα αποχώρησε και έκτοτε ακολούθησε αυτόνομη πορεία αναφορικά με τους περιφερειακούς της νόμους. Το νέο καθεστώς εγκρίθηκε με δημοψήφισμα το 1979 και τέθηκε σε εφαρμογή ένα χρόνο αργότερα, μαζί με την Οικονομική Συμφωνία που όριζε τα οικονομικά προνόμια των τριών επαρχιών του Εουσκάδι. Αντίστοιχα, αναφορικά με το ισπανικό σύνταγμα του 1978, το ΒΕΚ υποστήριξε την αποχή λόγω διαφωνιών γύρω από το άρθρο 3 σχετικό με το αδιαίρετο του ισπανικού έθνους.[12]
Πρόσφατη ιστορία Επεξεργασία
Στις πρώτες περιφερειακές εκλογές το ΒΕΚ αναδείχθηκε πρώτη δύναμη με το 38,8% των ψήφων, εγκαινιάζοντας μια μακρόχρονη πολιτική κυριαρχία στη Χώρα των Βάσκων που θα σταματούσε μόλις το 2009. To 1986 o Κάρλος Γκοϊκοετσέα ιδρύει νέο κόμμα, τη Βασκική Αλληλεγγύη, που έκτοτε, παρότι έχει λειτουργήσει σε συνασπισμό με το ΒΕΚ πολλάκις, λειτουργεί ως ένα ακόμη κόμμα παρόμοιων πολιτικών και ιδεολογικών θέσεων.[13] Από το 1986 κι έπειτα, ως νέος ηγέτης του ΒΕΚ και τετράκις πρόεδρος της Χώρας των Βάσκων αναδείχθηκε ο Χοσέ Αντόνιο Αρδάνθα, που προτίμησε κατά κύριο λόγο την πολιτική συνεργασία με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Κύριο πρόβλημα της Χώρας των Βάσκων εκείνη την περίοδο αποτέλεσε η συνεχιζόμενη τρομοκρατική δράση της ΕΤΑ, έχοντας αποβεί άκαρπες όλες οι προστπάθειες πολιτικού διαλόγου. Σε πολιτικό επίπεδο, το ΒΕΚ συνέδραμε στην υπερψήφιση δύο ισπανικών κυβερνήσεων μειοψηφίας, αυτή του Φελίπε Γκονθάλεθ (Σοσιαλιστικό Κόμμα) μετά τις βουλευτικές εκλογές του 1993 και αυτή του Χοσέ Μαρία Αθνάρ (Λαϊκό Κόμμα) το 1995.[14] Εν τω μεταξύ, η δολοφονία του δημοτικού συμβούλου του Λαΐκού Κόμματος Μιγέλ Άνχελ Μπλάνκο διέρηξε τις σχέσεις των εθνικιστών με τα δύο μεγάλα ισπανικά κόμματα, φτάνοντας σε σημείο να χωριστούν σε δύο μέτωπα, αυτό των «συνταγματικών» που υποστήριζαν την αυστηρή εφαρμογή του νόμου δίχως διάλογο με την ΕΤΑ και των «εθνικιστών» όπου συμμετείχε το ΒΕΚ και τα λοιπά βασκιστικά κόμματα συμπεριλαμβανομένης της Μπατασούνα, που απέβλεπαν σε μία λύση παρόμοια με αυτή της Βόρειας Ιρλανδίας. Στις περιφερειακές εκλογές του 1999 νέος πρόεδρος της περιφέρειας εκλέχθηκε ο Χουάν Χοσέ Ιμπαρέτσε με την υποστήριξη της Βασκικής Αλληλεγγύης και της πλαταφόρμας Βάσκοι Πολίτες (Euskal Herritarrok), μετεξέλιξη της φιλικά κείμενης προς την ΕΤΑ, Λαϊκής Ενότητας.
.jpg)
Οι επαφές του κόμματος με την ΕΤΑ δεν έφεραν κάποιο αποτέλεσμα, με την οργάνωση να ακυρώνει πολλάκις τις υποσχέσεις της για οριστική παύση πυρός. Τέτοιες κινήσεις του ΒΕΚ και η βούληση του νέου βάσκου προέδρου να προωθήσει την αυτονόμιση της Χώρας των Βάσκων (γνωστή ως Σχέδιο Ιμπαρέτσε) το έφεραν άμεσα αντιμέτωπο με το Λαϊκό Κόμμα και τα συναφή του κόμματα στην Ευρώπη (έως τότε ήταν μέλος του ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος).[15] Η αποχώρηση των ριζοσπαστών Βάσκων Πολιτών οδήγησε σε νέα εκλογική αναμέτριση όπου εκ νέου το ΒΕΚ βγήκε πρώτο κόμμα. Το 2004, η νέα κυβέρνηση της Ισπανίας υπό τον Χοσέ Λουίς Ροδρίγεθ Θαπατέρο εξομάλυνε την πόλωση ενόσω στην περιφέρεια ο Ιμπαρέτσε επανεκλεγόταν πρόεδρος για τρίτη φορά το 2005. Εν τέλει, στις περιφερειακές εκλογές του 2009 για πρώτη φορά στην ιστορία της ισπανικής δημοκρατίας, το ΒΕΚ αποκαθηλώθηκε από την κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων, αναλαμβάνοντας τη θέση ο σοσιαλιστής Πάτσι Λόπεθ με την υποστήριξη του Λαϊκού Κόμματος και του φιλελεύθερου Ένωση, Πρόοδος και Δημοκρατία.[16] Ως αποτέλεσμα, ο Ιμπαρέτσε παραιτήθηκε από την πολιτική και τα σκήπτρα του κόμματος ανέλαβε ο Ίνιγο Ουρκούλιου, που εκλέχθηκε πρόεδρος της Χώρας των Βάσκων δύο φορές, στις εκλογές του 2012 και του 2016.[17] Ο νέος πρόεδρος επικεντρώθηκε στην βελτίωση του αυτοδιοικητικού μοντέλου ερχόμενος σε συμφωνίες με το Λαϊκό Κόμμα τόσο σε περιφερειακό όσο και σε εθνικό επίπεδο (υπερψήφιση των προϋπολογισμών του 2018),[18] παρότι υποστήριξε την πρόταση μομφής του Σοσιαλιστικού Κόμματος που παρουσιάστηκε μερικές μέρες μετά της υπερψήφισης των προϋπολογισμών και που επέφερε την πτώση της κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι και την επικράτηση του Πέδρο Σάντσεθ.[19] Επίσης σημαντικό γεγονός αποτέλεσε η οριστική διάλυση της ΕΤΑ τον Απρίλιο του 2018.[20]
Στη Ναβάρα, από το 2007 το ΒΕΚ ενσωματώθηκε στο συνασπισμό Ναβάρα Ναι (Nafarroa Bai) που σταδιακά απέκτησε ισχύ και από το 2016 κυβερνάει την περιφέρεια.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Batzar, Euzkadi Buru. «Organización interna». www.eaj-pnv.eus. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2018.
- ↑ de la Granja 2009: 249.
- ↑ de la Granja 2009: 250.
- ↑ de la Granja 2009: 251.
- ↑ de la Granja 2009: 251.
- ↑ de la Granja 2009: 251.
- ↑ de la Granja 2009: 253.
- ↑ 8,0 8,1 de la Granja 2009: 255.
- ↑ de la Granja 2009: 257.
- ↑ de la Granja 2009: 259.
- ↑ de la Granja 2009: 263.
- ↑ de la Granja 2009: 264.
- ↑ «La fórmula electoral conjunta se ha mantenido durante casi siete años con resultados dispares DEIA». 28 Σεπτεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2018.
- ↑ «Votaciones de investidura y mociones de censura 1979 - ...». www.historiaelectoral.com. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2018.
- ↑ «El PNV no descarta volver a la Internacional Democristiana». elmundo.es.
- ↑ «Patxi López es elegido primer lehendakari no nacionalista e Ibarretxe anuncia su retirada política» (στα es-ES). El Norte de Castilla. 2009-05-05. https://www.elnortedecastilla.es/20090505/mas-actualidad/espana/apoyara-manana-lopez-para-200905050014.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
- ↑ Aizpeolea, Luis R. (2016-12-03). «Urkullu: “En un mundo globalizado, la independencia es imposible”» (στα es). EL PAÍS. https://politica.elpais.com/politica/2016/12/03/actualidad/1480788650_407743.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
- ↑ Aizpeolea, Luis R. (2018-05-23). «Análisis | Gana el pragmatismo en el PNV» (στα es). EL PAÍS. https://politica.elpais.com/politica/2018/05/23/actualidad/1527095755_208833.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
- ↑ Gorospe, Pedro (2018-06-08). «Urkullu confía en reforzar con Sánchez la “bilateralidad” entre Euskadi y el Estado» (στα es). EL PAÍS. https://politica.elpais.com/politica/2018/06/08/actualidad/1528453373_531739.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
- ↑ Gorospe, Pedro (2018-05-03). «Urkullu se congratula de que “hoy ETA ha desaparecido para siempre”» (στα es). EL PAÍS. https://politica.elpais.com/politica/2018/05/03/actualidad/1525358211_931265.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- de la Granja, J. L. (2009): «El nacionalismo vasco» στο de la Granja και de Pablo (eds.): Historia del País Vasco y Navarra en el siglo XX. 2η έκδοση. Μαδρίτη: Biblioteca Nueva. de la Granja 2009: