Βιλιούι
Ο Βιλιούι (ρωσικά: Вилю́й, γιακουτικά: Бүлүү, Bülüü - Μπίλι) είναι ποταμός στη Ρωσία και ο μακρύτερος παραπόταμος του Λένα. Διασχίζει μια απόσταση 2.650 χιλιομέτρων, κυρίως εντός της Δημοκρατία των Σαχά. Η λεκάνη του καλύπτει περίπου 454.000 χιλιόμετρα.
| Βιλιούι | |
|---|---|
 | |
| Πηγές | Central Siberian Plateau |
| Εκβολές | Λένας ποταμός |
| Χώρες Λεκάνης | Ρωσία |
| Χώρα | Ρωσία |
| Μήκος | 2.650 χλμ |
| Μέση εκροή | 1.468 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο |
| Παραπόταμοι | Ygyatta, Markha, Tyukyan, Tyung, Ulakhan-Vava, Chona, Bappagay River, Tangnary River, Chybyda, Ulakhan-Botuobuya, Akhtaranda, Kempendyay, Ochchuguy-Botuobuya, Mostovka, Chirkuo, Vilyuychaan, Vavukan, Mogdy, Lakharchana, Ilin-Dyeli, Sredny Vilyuykan, Verkhny Vilyuykan, Kyundyaye και Tonguo |
 | |
| wikidata () | |
Ιστορία Επεξεργασία
Ο ποταμός αναφέρεται για πρώτη φορά τον 17ο αιώνα με τη ρωσική κατάκτηση της Σιβηρίας. Το 1634, οι Ρώσοι Κοζάκοι, με επικεφαλής τον Βόιν Σάχοφ, ίδρυσαν έναν χειμερινό οικισμό στη συμβολή των ποταμών Βιλιούι και Τιουκιάν. Αυτός ο οικισμός χρησίμευσε ως διοικητικό κέντρο της περιοχής για αρκετές δεκαετίες, απ'όπου μετά η έδρα της περιοχής μεταφέρθηκε στην περιοχή Γιολιονιόχ 45 χιλιόμετρα κάτω στον Βιλιούι, όπου ιδρύθηκε το όστρογκ (οχυρωμένος οικισμός) του Ολένσκ, σημερινό Βιλιούισκ, το 1773.
Στη δεκαετία του 1950 βρέθηκαν αποθέματα διαμαντιών στην περιοχή, περίπου 700 χιλιόμετρα από το στόμιο του. Αυτό οδήγησε στην κατασκευή του οχυρού Μιρ, μαζί με τους δρόμους πρόσβασης και έναν αερολιμένα, και το φράγμα Βιλιούι για να παραγάγει τη δύναμη που απαιτείται για τους συμπυκνωτές διαμαντιών.[1]
Γεωγραφία και γεωλογία Επεξεργασία
Ο Βιλιούι πηγάζει στο οροπέδιο Βιλιούι, μέρος του Κεντρικό Σιβηρικό Οροπέδιο, στην επαρχία Εβενκίσκι (στο κράι Κρασνογιάρσκ) και, ρέοντας προς τα ανατολικά, εισέρχεται στη δημοκρατία των Σαχά. Στρέφεται προς τα νότια και νοτιοανατολικά στη πεδιάδα της κεντρικής Γιακουτίας, στη συνέχεια κινείται προς τα ανατολικά, και τελικά εισέρχεται στη Λένα περίπου 350 χιλιόμετρα βόρεια του Γιακούτσκ, κοντά στο Σανγκάρ. Η οροσειρά Ουστ-Βιλιούι βρίσκεται πάνω από τον Λένα, απέναντι από το στόμιο του Βιλιούι.[2]
Στα δυτικά του Βιλιούι και του Τσόνα βρίσκεται η λεκάνη Νίζνιαγια Τουνγκούσκα. Η λεκάνη του Βιλιούι είναι αραιοκατοικημένη, όπως και η δημοκρατία των Σαχά. Το Βιλιούισκ, το Βερχνεβιλιούισκ, το Σουντάρ και το Νιούρμπα είναι μικροί οικισμοί γύρω από τον Βιλιούι.
Οι κύριοι δεξιοί παραπόταμοι του Βιλιούι είναι οι Ουλαχάν-Βαβά, Τσιρκούο, Τσόνα, Τσιμπίντα, Ουλαχάν-Μποτουομπούγια, Οτστσουγκούι-Μποτουμπούγια, Τανγκνάρι και Μπαπαγκάι. Οι κύριοι αριστεροί παραπόταμοι του Βιλιούι είναι οι Αχταράντα, Ιγκιάτα, Μάρχα, Τιούκιαν και Τιούνγκ.[1]
 |
 |
Ο Βιλιούι συνδέεται με τους γεωλογικούς σχηματισμούς του ρήγματος Γιακούτσκ-Βιλιούι και τη μεγάλη πυριγενής επαρχία Γιακούτσκ-Βιλιούι.[3]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
- Τουκουλάν, αμμοθίνες
Παραπομπές Επεξεργασία
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Vilyuy River στο Wikimedia Commons- Λήμμα για τον ποταμό Βιλιούι στην εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα
