Βραχυκυκλωτήρας

Ο βραχυκυκλωτήρας (αγγλ. jumper, προφ. τζάμπερ) είναι μικρό ηλεκτρονικό εξάρτημα που χρησιμοποιείται στο βραχυκύκλωμα δύο ή περισσότερων σημείων (όπως π.χ. ακίδων για τζάμπερ, δηλ. jumper pins) σε ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα. Η χρήση του είναι διαδεδομένη στα τυπωμένα κυκλώματα, όπως οι μητρικές πλακέτες και οι κάρτες επέκτασης των υπολογιστών. Στην ελληνική καθημερινή τεχνική ορολογία έχει επικρατήσει ο όρος τζαμπεράκι, λόγω του μικρού μεγέθους του εξαρτήματος.

Πάνω: ένα jumper block πάνω σε ένα σκληρό δίσκο IDE. Αποτελείται από πέντε ζευγη jumper pins με ένα τοποθετημένο βραχυκυκλωτήρα στο τρίτο από αριστερά ζεύγος. Κάτω μέρος: βραχυκυκλωτήρες διαφόρων χρωμάτων.

Το εξάρτημα αποτελείται από έναν αγώγιμο μεταλλικό σκελετό ο οποίος περιβάλλεται από πλαστική σκληρή μόνωση, συνήθως μαύρου χρώματος. Συνήθως κατασκευάζεται για jumper pins με διαχωριστική απόσταση 0.1 ίντσες (0.254 εκ.) ή 2 χιλιοστά. Το μέγιστο ρεύμα που μπορεί να περάσει από ένα τζάμπερ είναι της τάξης των 2 ή 2.5 Ampere. Ο αγώγιμος σκελετός κατασκευάζεται από διάφορα υλικά, με επικάλυψη από χρυσό ή κασσίτερο. Η επικάλυψη χρυσού (gold plating) είναι σημαντικά ανθεκτικότερη στην οξείδωση.

Τα jumper pins, δηλαδή οι ακίδες στις οποίες τοποθετούνται οι βραχυκυκλωτήρες, είναι οργανωμένα σε ένα ή περισσότερα ζεύγη. Συχνά αυτές οι ακίδες προέρχονται από τον διαχωρισμό μεγάλων ακιδοσειρών (pin headers).

Μόνιμοι βραχυκυκλωτήρες

Στην ορολογία των σύγχρονων ηλεκτρονικών κυκλωμάτων, ως «τζάμπερ» αναφέρεται επίσης και κάθε είδους εξάρτημα το οποίο τοποθετείται κατευθείαν και μόνιμα σε ένα τυπωμένο κύκλωμα, με σκοπό την ηλεκτρική ένωση δύο σημείων του. Τέτοια στοιχεία μπορούν να είναι απλά σύρματα, ομάδες συρμάτων σε μορφή εξαρτήματος (chip jumpers) ή αντιστάτες με πολύ μικρή αντίσταση (resistor jumpers). Τα chip jumpers χρησιμοποιούνται εκεί όπου χρειάζεται να περάσει το σήμα πάνω από άλλους αγωγούς, χωρίς να χρειαστεί να προστεθούν νέα στρώματα (layers) στο τυπωμένο κύκλωμα. Τα resistor jumpers δίνουν τη δυνατότητα μελλοντικής τοποθέτησης άλλης τιμής αντίστασης, καθώς αυτά έχουν τις ίδιες διαστάσεις και κατασκευή με τις υπόλοιπες αντιστάσεις με τεχνιολογία επιφανειακής τοποθέτησης (surface mount technology).