Γέφυρα του Μεχμέτ Πασά Σοκόλοβιτς
Συντεταγμένες: 43°46′56″N 19°17′16″E / 43.78222°N 19.28778°E
Η γέφυρα του Μεχμέτ Πασά Σοκόλοβιτς (βοσνιακά: Most Mehmed-paše Sokolovića, σερβικά: Мост Мехмед-паше Соколовића, τουρκικά: Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü) είναι πέτρινη τοξωτή γέφυρα στο Βίσεγκραντ, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, και εκτείνεται πάνω από τον ποταμό Δρίνο ή Ντρίνα, στην ανατολική Σερβική Δημοκρατία. Έχει μήκος περίπου 180 μέτρα. Ολοκληρώθηκε το 1577 σε σχέδιο Μιμάρ Σινάν, μετά από εντολή του μεγάλου Βεζίρη Σοκολού Μεχμέτ Πασά. Από το 2007 αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
| Γέφυρα του Μεχμέτ Πασά Σοκόλοβιτς | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
 | |
 | |
| Χώρα μέλος |  Βοσνία και Ερζεγοβίνη |
| Τύπος | Πολιτιστικό |
| Κριτήρια | ii, iv |
| Ταυτότητα | 1260 |
| Περιοχή | Ευρώπη και Βόρεια Αμερική |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 2007 (31η συνεδρίαση) |
Χαρακτηριστικά Επεξεργασία
Η γέφυρα είναι χαρακτηριστικό δείγμα οθωμανικής μνημειακής αρχιτεκτονικής και πολιτικής μηχανικής, αλλά και αντιπροσωπευτικό της αρχιτεκτονικής του Μιμάρ Σινάν, ενός από τους σημαντικότερους Οθωμανούς αρχιτέκτονες και μηχανικούς. Αποτελείται από 11 πετρόκτιστα τόξα, με άνοιγμα 10,7 με 14,8 μέτρα, και ράμπα προσβάσης στην αριστερή όχθη του ποταμού. Το τόξο στη δεξιά όχθη του ποταμού είναι το μικρότερο, με άνοιγμα 5,2 μέτρα. Το συνολικό μήκος της γέφυρας είναι 179,5 μέτρα. Η γέφυρα στηρίζεται σε εννέα πέτρινα βάθρα με πλάτος 3,5-4 μέτρα και μήκος περίπου 11,5 μέτρα. Ο δρόμος πάνω στη γέφυρα έχει πλάτος 6 μέτρα, ενώ τα πλάγια παραπετάσματα είναι 60 εκατοστά παχιά. Η πρόσβαση αποτελείται από τέσσερα τόξα, από τα οποία το μεγαλύτερο σχηματίζει γωνία, και έχει μήκος 120 μέτρα.[1]
Τα βάθρα, τόξα και τείχη είναι φτιαγμένα από τοπικό ασβεστόλιθο. Κάποιοι από τους λίθους συγκρατούνται με σιδερένιους σφιγκτήρες που σφραγίζονται με μόλυβδο. Τα βάθρα προς την άναντη πλευρά του ποταμού έχουν τριγωνική διατομή, που καταλήγουν σε μια ορθογώνια προέκταση, σε τυφλή πύλη με χρονογραμματική επιγραφή. Στην κατάντη πλευρά έχει πολυγωνικό σχήμα, και καταλήγει σε ορθογώνια προέκταση με εντοιχισμένα καθίσματα, τα οποία χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα. Το έκτο βάθρο είναι διακοσμημένο. Ένας ξύλινος πύργος, ο οποίος χρησίμευε ως φυλάκιο, στο μέσο της γέφυρας κατεδαφίστηκε το 1886.[1]
Ιστορία Επεξεργασία
Η κατασκευή της γέφυρας έγινε ύστερα από διαταγή του μεγάλου Βεζίρη Σοκολού Μεχμέτ Πασά. Η γέφυρα κατασκευάστηκε την περίοδο 1571-1577 και συνέδεε τη Βοσνία με την Κωνσταντινούπολη, και ήταν τμήμα του δρόμου ο οποίος αναφερόταν ως αυτοκρατορικός. Η γέφυρα είναι γνωστό ότι επιδιορθώθηκε το 1664, 1875, 1911, 1940 και 1950-52. Τα παραπετάσματα της γέφυρας καταστράφηκαν από πλημμύρα το 1896, όταν ο Ντρίνα έφτασε σε ύψος 1,6 μέτρα πάνω από τη γέφυρα. Τρία από τα τόξα της καταστράφηκαν στον Α΄ΠΠ, και επιδιορθώθηκαν το 1939. Στο ενδιάμεσο, τα κενά γεφυρώθηκαν με μεταλλικές κατασκευές. Στον Β΄ΠΠ, καταστράφηκαν από τους Γερμανούς πέντε τόξα. Η επιδιόρθωση των βλαβών έλαβε χώρα την περίοδο 1949-52.[1]
Κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1992-95 στη Βοσνία Ερζεγοβίνη, η γέφυρα ήταν ο τόπος της βίαιης δολοφονίας μεγάλου αριθμού Βοσνίων πολιτών από τον Βοσνιακό Στρατό των Σέρβων, κατά τη διάρκεια της σφαγής του Βίσεγκραντ το 1992.[2]
Η γέφυρα ανακηρύχθηκε πολιτιστικό μνημείο το 1962 και από το 2007 αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Πολιτιστικές αναφορές Επεξεργασία
Η γέφυρα είναι γνωστή από το βιβλίο του νομπελίστα συγγραφέα Ίβο Άντριτς Το γεφύρι του Δρίνου (1945).
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Mehmed paša Sokolovic Bridge, the historical monument Αρχειοθετήθηκε 2014-11-08 στο Wayback Machine. Επιτροπή για τη διατήρηση εθνικών μνημείων, Βοσνία Ερζεγοβίνη
- ↑ «ICTY: Milan Lukić and Sredoje Lukić judgement» (PDF).