Γαλλική Χώρα των Βάσκων
Η Γαλλική Χώρα των Βάσκων ή Βόρεια Χώρα των Βάσκων είναι ένα, μικρό σε έκταση, βόρειο τμήμα της Χώρας των Βάσκων (15 %) ή, αλλιώς, το δυτικό τμήμα των Ατλαντικών Πυρηναίων. Περιγράφεται συχνά ως ένωση των τριών βασκικών επαρχιών που βρίσκονται στη Γαλλία :
- το Λαμπούρ ή Lapurdi
- την Κάτω-Ναβάρρα ή Nafarroa behera
- τη Σουλ ή Xiberoa στη Σουλετανική διάλεκτο / Zuberoa στα ενοποιημένα βασκικά
Η Γαλλική Χώρα των Βάσκων ή Χώρα των Βάσκων της Γαλλίας είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για τον ορισμό της εθνικής ταυτότητας-εθνικότητας, και ο οποίος αναφέρεται στην κατοχή της συγκεκριμένης περιοχής από τη Γαλλία[1]. Αντιπαρατίθεται στην Ισπανική Χώρα των Βάσκων.
Η Βόρεια Χώρα των Βάσκων ή Iparralde που σημαίνει στα βασκικά « βόρειο τμήμα », είναι μια ονομασία που χρησιμοποιείται για την προβολή της εθνοπολιτισμικής ταυτότητας και του γεωγραφικού προσδιορισμού, υπογραμμίζοντας πως η συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται στα βόρεια των Πυρηναίων ή της Euskal Herria (Χώρα των Βάσκων). Αντιπαρατίθεται στο, υπό ισπανικό έλεγχο, νότιο τμήμα της χώρας των Βάσκων ή Hegoalde που σημαίνει « νότιο τμήμα »[1].
Γεωγραφία Επεξεργασία
Η Γαλλική Χώρα των Βάσκων οριοθετείται στα βόρεια από τον νομό των Λαντ, στα δυτικά από τον Κόλπο της Γασκώνης, στα νότια από την Μπιντασόα και τα Πυρηναία που λειτουργούν ως "φυσικά" σύνορα με την Ισπανική Χώρα των Βάσκων και στα ανατολικά από το Μπεάρν που αποτελεί και το ανατολικό τμήμα του νομού.
Ο διαχωρισμός της περιοχής γίνεται σε, συνήθως, τρεις διακριτές περιοχές:
- τη Βασκική Ακτή από την Μπαγιόν ως το Εντάι : αυτή η ζώνη είναι πυκνοκατοικημένη και διαθέτει μικρό αριθμό βασκόφωνων (μόλις 9 % για τη ζώνη BAB[2] έναντι 20 % για το υπόλοιπο τμήμα της ακτής[3]). Ο τριτογενής τομέας γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη (κυρίως σε επίπεδο τουρισμού).
- τη Μέση Χώρα των Βάσκων.
- την Ενδότερη Χώρα των Βάσκων, με τοπογραφία που χαρακτηρίζεται από ημιορεινό, αν όχι ορεινό, ανάγλυφο. Αυτή η ζώνη δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα της αγροκαλλιέργειας (κυρίως στην εκτροφή πουλερικών και βοδινών), ενώ είναι αραιοκατοικημένη. Ο λαϊκός χαρακτήρας της την καθιστά ως μια εκ των περιοχών επί του συνόλου της Χώρας των Βάσκων με τον μεγαλύτερο πληθυσμό βασκόφωνων (το 2006, η ποσόστωση των βασκόφωνων ήταν ανώτερη του 40 % στο ενδότερο Λαμπούρ[3] και 56 % για το σύνολο Κάτω-Ναβάρρα - Σουλ[4]).
Ιστορία Επεξεργασία
Οι τρεις αυτές ιστορικές επαρχίες έχουν τις καταβολές τους σε μεσαιωνικά εδάφη. Στη διάρκεια της ιστορίας, αυτά, απορροφήθηκαν, σταδιακά, από το Βασίλειο της Γαλλίας :
- Αρχικά το Λαμπούρ αποτελούσε τμήμα του Δουκάτου της Βασκωνίας. Αργότερα ήταν εξαρτώμενο από τον Δούκα της Γκιγιέν, ταυτόχρονα Βασιλιά της Αγγλίας, ενώ το 1451 πέρασε στην κατοχή του γαλλικού βασιλείου.
- Το 1449, η Σουλ πέρασε από το Αγγλικό Στέμμα στην Υποκομητεία του Μπεάρν, που θα ενταχθεί, αργότερα, στο Βασίλειο της Γαλλίας και συγκεκριμένα το 1620 μέσω του Συμφώνου του Οκτωβρίου 1620.
- Το 1620, η Κάτω-Ναβάρρα εντάχθηκε στο Βασίλειο της Γαλλίας, μαζί με την Υποκομητεία του Μπεάρν.
Με τη διάλυση του Βασιλείου της Γαλλίας και με τη διαίρεση της Γαλλίας σε νομούς το 1789, ορισμένα αιτήματα δημιουργίας ενός ενιαίου βασκικού νομού (Ντομινίκ Γκαρά) έμειναν χωρίς απόκριση και στις 4 Μαρτίου 1790, οι τρεις επαρχίες εντάχθηκαν στον νεοσύστατο νομό των Κάτω-Πυρηναίων μαζί με το Μπεάρν, την Ηγεμονία του Μπιντάς και το Σουμπέστρ.
Οικονομία Επεξεργασία
Τουρισμός Επεξεργασία
Αγροκαλλιέργεια Επεξεργασία
Η Γαλλική Χώρα των Βάσκων διαθέτει μια σημαντική αγροτική παράδοση και σήμερα, η αγροκαλλιέργεια αποτελεί έναν σημαντικότατο τμήμα της τοπικής οικονομίας, κυρίως της ενδότερης Χώρας των Βάσκων.
Πολιτική Επεξεργασία
Στόχος των Βάσκων εθνικιστών είναι η ενοποίηση της Γαλλικής Χώρας των Βάσκων και της Ισπανικής Χώρας των Βάσκων (Hegoalde) σε ένα έθνος, τη Χώρα των Βάσκων, Euskal Herria, λαμβάνοντας, για ορισμένους (όπως το πολιτικό κόμμα Batasuna), την ανεξαρτησία, και για άλλους (όπως το πολιτικό κόμμα PNB) το δικαίωμα των Βάσκων για αυτοδιάθεση.
Η δημιουργία ενός ειδικού « βασκικού νομού », που θα διαθέτει τις δικές του διοικητικές υπηρεσίες (Γενικό Συμβούλιο, Επιμελητήριο Αγροκαλλιέργειας,...) αποτελεί τμήμα των αιτημάτων μέρους του πληθυσμού, το οποίο στηρίζουν πολλοί εκ των τοπικών εκπροσώπων στα πολιτικά και νομοθετικά κέντρα της Γαλλίας.
Με νομαρχιακό διάταγμα στις 29 Ιανουαρίου 1997, ο νομάρχης των Ατλαντικών Πυρηναίων αναγνώριζε μία « Χώρα των Βάσκων » (χώρα με την έννοια του νόμου, γνωστού ως Pasqua, του 1995), της οποίας τα εδάφη εκτείνονταν, περίπου, στο τμήμα του νομού όπου κατοικούσαν βασκόφωνοι.
ΜΜΕ Επεξεργασία
Η Γαλλική Χώρα των Βάσκων, καθώς και οι τρεις επαρχίες της διαθέτουν δικά τους ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων τα :
- Τηλεοπτικοί Σταθμοί
- ETB 1 : το σύνολο της περιοχής μπορεί να πιάσει το σήμα της ETB 1, καναλιού του gobierno vasco, στην Ισπανία. Οι γαλλοβασκικές περιοχές δημιούργησαν ένα Περιφερειακό Συνδικάτο για τη στήριξη του βασκικού πολιτισμού, κάτι που επέτρεψε τη μετάδοση του ισπανικού βασκικού καναλιού με τη βοήθεια γαλλικών προγραμματιστών TDF. Με το πέρασμα στην ψηφιακή τηλεόραση, η ETB 1 είναι, πλέον, προσβάσιμη με το δορυφορικό πακέτο Fransat για τους κατοίκους των περιοχών μελών του Περιφερειακού Συνδικάτου για την υποστήριξη του βασκικού πολιτισμού.
- ETB 2,ETB 3, ETB 4 : ως συνέπεια του περάσματος στην ψηφιακή τηλεόραση το 2011, οι περιοχές της Γαλλικής Χώρας των Βάσκων που έπιαναν το σήμα του TNT (ποσοστό περίπου 90 % επί του πληθυσμού), έχουν πλέον τη δυνατότητα τηλεθέασης του συνόλου των καναλιών της Euskal Telebista.
- France 3 Euskal Herri Pays basque : τοπικό κανάλι, εξαρτώμενο από το France 3 Aquitaine, με έτος ίδρυσης το 1992.
- TVPI : τοπικό κανάλι, το TVPI εκπέμπει μέχρι το Μον-ντε-Μαρσάν. Η έδρα του είναι στο Μπιντάρ από το 2010. Παλαιότερα, αυτή, βρισκόταν στην Μπαγιόν.
- Ραδιοφωνικοί Σταθμοί
- Gure Irratia (106.6 - 105.7 – 90.5 Mhz)
- Antxeta Irratia : ραδιοφωνικός σταθμός της περιοχής Ιρούν, Χονταρίμπια, Εντάι, Μπεχόμπια και Μπιριάτου.
- Irulegiko Irratia : Κάτω-Ναβάρρα (91.8 Mhz)
- Xiberoko Botza : ραδιοφωνικό πρόγραμμα στη σουλετανική διάλεκτο (95.5 - 103.7 - 88.8 91.8 Mhz)
- France Bleu Pays Basque
Επιπλέον, η κοντινή απόσταση από τα ισπανικά σύνορα επιτρέπει, επίσης, τη λήψη σήματος ισπανικών ραδιοφωνικών σταθμών στα βασκικά και/ή στα καστιγιάνικα.
- Εφημερίδες
- Sud Ouest : Η Sud-Ouest διαθέτει μια ειδική έκδοση με τίτλο « Pays Basque ». Όμως, σε αυτή την έκδοση δεν περιλαμβάνεται η Σουλ, η οποία, αρκείται στην έκδοση « Béarn & Soule ».
- Le Journal du Pays basque
- Gara : καθημερινό βασκόφωνο και ισπανόφωνο έντυπο
- Berria : καθημερινό βασκόφωνο έντυπο
- Herria : εβδομαδιαίο βασκόφωνο έντυπο
- Le Miroir de la Soule
- Le Journal de Saint-Palais
-
Επαρχία του Λαμπούρ. -
Επαρχία της Κάτω-Ναβάρρας. -
Επαρχία της Σουλ.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 La frontière des origines à nos jours par Maïté Lafourcade, Presses Universitaires de Bordeaux, 1998-01-01, 522 pages, page 10.
- ↑ Communauté d'agglomération de Bayonne-Anglet-Biarritz
- ↑ 3,0 3,1 Lapurdum 2|1997 : Numéro II La situation de la langue basque en Pays Basque Nord par Bernard Oyharçabal.
- ↑ Enquête sociolinguistique 2006. L'enquête sociolinguistique 2006 sur eke.org Αρχειοθετήθηκε 2011-09-29 στο Wayback Machine.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Northern Basque Country στο Wikimedia Commons
