Γελίμερος
Ο Γελίμερος (Gelimer, αρχική μορφή ενδεχομένως Geilamir-Γεϊλαμίρ[2], 480 - 553), βασιλιάς των Βανδάλων και των Αλανών (530 - 534), ήταν ο τελευταίος γερμανικής καταγωγής βασιλιάς του βορειοαφρικανικού βασιλείου των Βανδάλων, πριν αυτό καταλυθεί με την εκστρατεία του Βυζαντινού στρατηγού Βελισάριου, επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Πήρε την εξουσία τον Ιούνιο του 530 αφού καθαίρεσε τον πρώτο εξάδελφό του Χιλδέριχο, ο οποίος είχε εξοργίσει την αριστοκρατία των Βανδάλων ασπαζόμενος τον Καθολικισμό της Αγίας Τριάδας, ενώ οι περισσότεροι Βάνδαλοι εκείνη την εποχή ήταν φανατικά πιστοί στον Αρειανισμό[3] ο οποίος απετέλεσε μια πολυπληθή αίρεση που προκάλεσε μεγάλα εκκλησιαστικά και πολιτικά προβλήματα στην αυτοκρατορία.
| Γελίμερος | |
|---|---|
 Αργυρό νόμισμα του Γελίμερου | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 480 (περίπου)[1] Επαρχία Αφρικής |
| Θάνατος | 553[1] Γαλατία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο των Βανδάλων |
| Θρησκεία | Αρειανισμός |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | βανδαλική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Geilarith |
| Αδέλφια | Tzazo Αμμάτας |
| Οικογένεια | Χάνσντιγκι |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βασιλιάς των Βανδάλων (530–534) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Αυτοκράτορας των Ρωμαίων Ιουστινιανός Α´, ο οποίος είχε υποστηρίξει τον Χιλδέριχο, κήρυξε σύντομα πόλεμο στους Βανδάλους, φαινομενικά για να αποκαταστήσει τον Χιλδέριχο. Τον Ιούνιο το 533 ο Ιουστινιανός έστειλε εκστρατευτικό σώμα υπό τον Βελισάριο, το οποίο έφτασε στην Αφρική στις αρχές Σεπτεμβρίου. Εν τω μεταξύ στη Σαρδηνία, η οποία αποτελούσε μέρος του βασιλείου των Βανδάλων, ο Βησιγότθος κυβερνήτης Γώδας επαναστάτησε εναντίον του Γελίμερου και άρχισε να συνδιαλέγεται με τον Ιουστινιανό σαν ανεξάρτητος ηγεμόνας. Ο Γελίμερος, αγνοώντας ή περιφρονώντας τα σχέδια του Ιουστινιανού, έστειλε μεγάλο στρατό που αποτελούταν από τις περισσότερες δυνάμεις του στην Αφρική για να καταστείλει την επανάσταση υπό τον αδελφό του, Τζάζωνα, το οποίο σήμαινε ότι η απόβαση του Βελισάριου δεν συνάντησε καμία αντίσταση[4].
Με το που αποβιβάστηκε ο Βελισάριος βάδισε κατευθείαν στην Καρχηδόνα, βρίσκοντας τελικά αντίσταση στις 13 Σεπτεμβρίου όταν και αντιμετώπισε τον Γελίμερο στη Μάχη του Δέκιμου (Ad Decimum), 16 χιλιόμετρα από την Καρχηδόνα. Παρά διαφορά στη δύναμη (11.000 έναντι 17.000), οι Βάνδαλοι πολέμησαν επί ίσοις όροις μέχρι που σκοτώθηκε ο αδελφός του Γελίμερου Αμμάτας, οπότε και αποκαρδιωμένος ο Γελίμερος υποχώρησε. Στις 14 Σεπτεμβρίου 533 ο Βελισάριος μπήκε στην Καρχηδόνα και έφαγε το γεύμα που είχε προετοιμαστεί για τον Γελίμερο στο παλάτι του. Αλλά είχε αργήσει για να σώσει τη ζωή του Χιλδέριχου, ο οποίος είχε δολοφονηθεί με εντολές του Γελίμερου αμέσως μόλις είχαν φτάσει τα νέα τις αποβίβασης του αυτοκρατορικού στρατού[5].
Όμως ο Γελίμερος ξέφυγε από την καταδίωξη των Ρωμαίων και με την επιστροφή του Τζάζωνα από τη Σαρδηνία ο ενωμένος βανδαλικός στρατός αντιμετώπισε τον Βελισάριο σε μάχη, αυτή τη φορά σε ένα μέρος που ονομαζόταν Τρικάμαρον (Tricamarum), περίπου 32 χιλιόμετρα από την Καρχηδόνα, τον Δεκέμβριο του 533. Στη μάχη πολέμησε πολύ πιο πεισματικά από εκείνη στο Δέκιμον, αλλά η σύρραξη τελείωσε με συντριβή των Βανδάλων και τη φυγή ξανά του Γελίμερου. Ο ηγεμόνας υποχώρησε στην τοποθεσία mons Pappua, όρος Πάππουα[6] στα σύνορα με τη Νουμιδία, όπου σύντομα βρέθηκε να πολιορκείται από Ρωμαϊκές δυνάμεις υπό τον Φάρα. Σύμφωνα με τον Προκόπιο, όταν οι Φάρας έστειλε να ζητήσουν από τον Γελίμερο να παραδοθεί, εκείνος ζήτησε από τον Φάρα να του στείλει ένα καρβέλι ψωμί, ένα σφουγγάρι και μία λύρα, για να κάνει πιο υποφερτούς τους χειμώνες στην Πάππουα[7].
Τέλος, το Μάρτιο του 534 με τη συνοδεία του και τα παιδιά αυτών να λιμοκτονούν και αντιλαμβανόμενος ότι δεν υπήρχε περίπτωση να ανακτήσει το βασίλειό του, ο Γελίμερος παραδόθηκε στον Βελισάριο και δέχτηκε την προσφορά των Ρωμαίων για τεράστιες εκτάσεις στη Γαλατία, όπου και έζησε ως τα γηρατειά του. Σύμφωνα με Βυζαντινά χρονικά, φώναξε τον στίχο του Εκκλησιαστή "Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης" κατά τον θρίαμβο του Ιουστινιανού στην Κωνσταντινούπολη[8].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 mairi
.me /- /1002153. - ↑ Το όνομα αυτό μαρτυρείται σε νομίσματα και μια επιγραφή. Βλ. J.B. Bury, History of the Later Roman Empire (Λονδίνο 1923), σ. 126, αρ. 9.
- ↑ Η καθιέρωση του Αρειανισμού στην αριστοκρατία των Βανδάλων αναλύεται στο βιβλίο του H.E. Gieseche, Die Ostgermanen und Arianismus, σελ. 167-199 (1939). Οι περιβόητοι διωγμοί των καθολικών χριστιανών στη Βόρεια Αφρική από τους Βανδάλους, αναφέρονται σε σχολιασμένη μετάφραση στο βιβλίο του John R. C. Martyn, Arians and Vandals of the 4th–6th centuries: annotated translations of the historical works by bishops Victor of Vita (Historia persecutionis Africanae provinciae) and Victor of Tonnena..., Cambridge (2008), όπως αναθεωρήθηκε στο The Journal of Ecclesiastical History τ. 61. σελ. 579f.
- ↑ Hodgkin, III, 669.
- ↑ Procopius, De Bellus III.17.11. Translated by H. B. Dewing, (Cambridge: Loeb Classical Library, 1979), vol. 2 p. 153
- ↑ For possible location of Mons Pappua see J. Desanges, 1959."La dernière retraite de Gélimer", Cahiers de Tunisie 7, pp 429-435.
- ↑ Procopius, De Bellus IV.6.20; translated by Dewing, vol. 2 pp. 259f
- ↑ Edward Gibbon, Decline and Fall of the Roman Empire, Vol. 4: Chapter 41: Conquests Of Justinian, Character Of Balisarius. Part II
Πηγές Επεξεργασία
- Hodgkin, Thomas. Italy and her Invaders. Clarendon Press: 1895.
- Hughes, Ian (2009). Belisarius : the last Roman general. Yardley, Pa.: Westholme.
- Edward Gibbon, Decline and Fall of the Roman Empire, Vol. 4: Chapter 41: Conquests of Justinian, Character of Balisarius. Part II
- John Reynell Morell, Algeria: The Topography and History, Political, Social, and Natural, of French Africa, London: Nathaniel Cooke, 1854
