Γεώργιος Ζαλοκώστας

Έλληνας ποιητής


Ο Γεώργιος Ζαλοκώστας ήταν ένας Έλληνας ποιητής και αγωνιστής της ελληνικής επανάστασης του 1821.

Γεώργιος Ζαλοκώστας
Ο Γεώργιος Ζαλοκώστας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Γεώργιος Ζαλοκώστας (Ελληνικά)
Γέννηση1805[1][2]
Ήπειρος
Θάνατος3ιουλ. / 15  Σεπτεμβρίου 1858γρηγ.
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
νέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
συγγραφέας[3]
Οικογένεια
ΤέκναΕυγένιος Ζαλοκώστας
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΕλληνική Επανάσταση του 1821
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑ΄ βραβείο στον Ράλλειο διαγωνισμό
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικό Επεξεργασία

 
Έκδοση των απάντων του Ζαλοκώστα (1873)

Γεννήθηκε το 1805 στο Συρράκο Ιωαννίνων γιος πλούσιου εμπόρου Χριστόφορου Ζαλοκώστα που έπεσε στη δυσμένεια του Αλή Πασά και κατέφυγε με το Γεώργιο και τον αδερφό του Δημήτριο στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Εκεί πήγε σε ιταλικό σχολείο, ασχολήθηκε με την ζωγραφική και σπούδασε ελληνική και ιταλική φιλολογία και αργότερα νομική, την οποία όμως δεν ολοκλήρωσε καθώς με την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 εγκατέλειψε την Ιταλία και επέστρεψε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στον Πύργο της Ηλείας. κεί έχασε και τους δύο γονείς του σε μια μέρα και λίγο αργότερα τον αδερφό του.Έλαβε μέρος σε αρκετές μάχες εναντίον των Τούρκων, ενώ πήρε επίσης μέρος στην Έξοδο του Μεσολογγίου και υπήρξε ένας από τους ελάχιστους επιζήσαντες μετά την ηρωική έξοδο του 1826. Ο Ζαλοκώστας πολέμησε δίπλα στον οπλαρχηγό Παπασταθόπουλο. [4]

Μετά το θάνατο των γονιών του, τους οποίους έχασε μέσα σε μία ημέρα, κατέφυγε στην Αθήνα. Μετά την απελευθέρωση υπηρέτησε ως αξιωματικός του οικονομικού σώματος του στρατού και της χωροφυλακής θέση την οποία και διατήρησε μέχρι και το τέλος της ζωής του. Ωστόσο έλαβε μέρος σε μία συνωμοσία εναντίον των Βαυαρών με σκοπό την παραχώρηση συντάγματος με αποτέλεσμα ο Όθωνας να αποτρέψει κάθε πιθανότητα προαγωγής του. Συνεργάστηκε στην έκδοση του περιοδικού Μνημοσύνη με τον Ι. Ν. Λειβαδέα, και της Ευτέρπης με τον Κωνσταντίνο Πωπ. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε επίσημα το 1851 με τη βράβευσή του στο Ράλλειο ποιητικό διαγωνισμό για το έργο του Μεσολόγγιον. Ασχολήθηκε επίσης με την πεζογραφία, τη μετάφραση, το αισθητικό και το λογοτεχνικό δοκίμιο. Από το γάμο του το 1840 απέκτησε εννιά παιδιά, από τα οποία επέζησαν μόλις τα δύο, γεγονός που τον συνέτριψε ψυχικά. Πέθανε στις 3 Σεπτεμβρίου 1858 στην Αθήνα σε ηλικία 53 ετών. Το 1962 τοποθετήθηκε στα Ιωάννινα προτομή του.

Ο Γεώργιος Ζαλοκώστας χαρακτηρίστηκε θερμός πατριώτης, περήφανος και αξιοπρεπής.Το ποιητικό έργο του Γεώργιου Ζαλοκώστα κινήθηκε άλλοτε στο χώρο της καθαρεύουσας και άλλοτε στα πλαίσια μιας απλούστερης γλώσσας, με επιρροές που καλύπτουν το ευρύ φάσμα από το ρομαντισμό των αδερφών Σούτσων και το νεοκλασικιστικό ιδεώδες ως την ποίηση του Σολωμού και της Επτανησιακής Σχολής. Ιδιαίτερης ευαισθησίας είναι τα ποιήματα που συνέθεσε μετά το θάνατο των δύο παιδιών του, που σφράγισε τη ζωή του. Γνωστός ωστόσο έγινε κυρίως με καντάδες όπως Μια βοσκοπούλα αγάπησα και Η αναχώρησίς της, που στηρίχτηκαν σε ιταλικά πρότυπα και έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλείς στην εποχή τους. Από πολλούς θεωρείται ο καλύτερος ποιητής της εποχής του. Κοινή παραδοχή είναι επίσης ότι η ποίηση του σημαδεύτηκε ανεξίτηλα από την οικογενειακή του τραγωδία. Ενδεικτικό είναι το σχόλιο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, που τον χαρακτηρίζει «ποιητή του πατρικού πόνου».

Λογοτεχνικό έργο Επεξεργασία

Η λογοτεχνική συνεισφορά του Γεώργιου Ζαλοκώστα είναι ποικιλόμορφη. Δεχόμενος επιρροές τόσο από την Αθηναϊκή όσο και από την Κερκυραϊκή Σχολή, συνέγραψε ποιήματα τόσο στην καθαρεύουσα όσο και τη δημοτική. Έγραψε κάθε είδους ποιήματα (πατριωτικά, λυρικά, ρομαντικά) και τραγούδησε με την ποίησή του, όσο μπορούσε, τις πίκρες που του επιφύλαξε η ζωή. Και οι πίκρες αυτές ήταν πολλές. Αρκεί να σημειωθεί ότι από τα εννιά παιδιά που είχε, έχασε τα επτά. Και σαν σεμνός και εσωστρεφής χαρακτήρας που ήταν, έδωσε στην ποίηση ολόκληρο τον εαυτό του. Πολλά από τα ποιήματά του είναι πατριωτικά, σε αυτά χρησιμοποίησε κυρίως την καθαρεύουσα και άλλα πάλι λυρικά. Πολλά από τα μικρά λυρικά του ποιήματα μελοποιήθηκαν. Ενδεικτικά αναφέρεται «Το φίλημα» (Μια βοσκοπούλα αγάπησα). Άντλησε επίσης τη θεματολογία του από την τραγική οικογενειακή του κατάσταση. Το 1851 πήρε το πρώτο βραβείο στο Ράλλειο ποιητικό διαγωνισμό για το ποίημα του «Το Μεσολόγγιον». Αργότερα βραβεύτηκε και για τις ποιητικές συλλογές του: «Αρματωλοί και κλέφται» και «Ώραι Σχολής». Αξιοποίησε επίσης την καλή γνώση της ιταλικής γλώσσας μεταφράζοντας ποιήματα Ιταλών λογοτεχνών, όπως ο Ούγκο Φόσκολο και ο Τορκουάτο Τάσσο. Ασχολήθηκε ακόμη με τη ζωγραφική. Τα άπαντά του εκδόθηκαν έναν χρόνο μετά το θάνατό του.

Ενδεικτική εργογραφία Επεξεργασία

Ποίηση

  • Η κόρη του γέρο μούρτου (Λυρικό) (1842)
  • Αλεξανδρή Κουλούρη (1842)
  • Ο ποιητής και η Μούσα του (Λυρικό) (1842)
  • Η 25 Μαρτίου (Λυρικό) (1843)
  • Η μάχη του Σοβελάκου ή Σοβολάκου (του ευεργέτη Γεώργιου Σίνα) (1843)
  • Το κυνηγιόν μου (του ευεργέτη Γεώργιου Σίνα) (1843)
  • Προς την Βουλήν (Λυρικό) (1843)
  • Ο ασπασμός της 25 Μαρτίου (Λυρικό) (1844)
  • Εις τον Βασιλέα Όθωνα επί κατοχής (Λυρικό) (1844)
  • Η φωνή του χρόνου (Λυρικό) (1844)
  • Τοις εχθροίς της Ελλάδος (1844)
  • Ο θάνατος του Ιταλού στρατιώτου (1844)
  • Ο αποχαιρετισμός του στρατιώτου (1844)
  • Η εφημερίς το «Πανελλήνιον»(Λυρικό) (1845)
  • Αι Σκιαί του Φαλήρου (1844)
  • Το χάνι της Γραβιάς (1844)
  • Βότσαρης ή Μπότσαρης (1845)
  • Οι Χριστομάχοι της Δύσεως(Λυρικό) (1845)
  • Η άδικος πάλη(Λυρικό) (1845)
  • Ο Αβδέλ-Καδέρ(Λυρικό) (1845)
  • Το συναπάντημα(Λυρικό) (1845)
  • Οι αδελφοί Βανδιέραι και η μήτηρ των (1845)
  • Εις τον θάνατον Ελληνίδος (1845)
  • Ο αποχαιρετισμός του πρόσφυγος (1846)
  • Θεός και Έρως (1846)
  • Το όνειρον του Ποιητού (1846)
  • Ωδή επιθανάτιος(Λυρικό) (1846)
  • Ο βοριάς που τ' αρνάκια παγώνει(Λυρικό) (1846)
  • Αφιέρωσις (1846)
  • Ή Χαροκαμένη (Λυρικό)(1846)
  • Κλείσοβα (1846)
  • Η μάχη του Σοβελάκου (1852)
  • Αί Σκιαί του Φαλήρου (1844)
  • Το χάνι της Γραβιάς (1846)
  • Ή κληρονομιά-το σπαθί (1846)
  • Ή Κληρονομιά-ή κορόνα (1846)
  • Η τελευταία νυξ(Συνέντευξις εν τη Αγγλική ναυαρχίδι εις Πειραιά) (1847)
  • Δάκρυα (1847)
  • Εις την αποδημούσαν ψυχήν του(Λυρικό) (1847)
  • Εις το φεγγάρι(Λυρικό) (1847)
  • Η μητρική στοργή(Λυρικό) (1847)
  • Επίγραμμα επί του τάφου δύο τέκνων μου(Λυρικό) (1847)
  • Εις την θανούσαν θυγατέρα μου(Λυρικό) (1847)
  • Κανδιάνω Ρώμα(Λυρικό) (1847)
  • Αι Γραφαί (1847)
  • Ο Αδάμ και η Εύα (1847)
  • Εμβατήριος Ρωμαϊκός (1848)
  • Άσμα των εν Ιταλία μισθωτών (1848)
  • Εμβατήριος (1848)
  • Στεναγμός επί της νεότητος (1848)
  • Η τυφλή ανθοπώλιςΑθανασία(Λυρικό) (1848)
  • Το δένδρον μου(Λυρικό) (1848)
  • Εις εικόνα της σφαγής των παίδων(Λυρικό) (1848)
  • Εις εικόνα του Λαοκόωντος(Λυρικό) (1848)
  • Τη σπαρτιατική μνήμη του ευαγγέλου μου(Ανάμνηση) (1848)
  • Ώρες σχολής:ή πέρδικα (1848)
  • Το δένδρον μου (1849)
  • Εις εικόνα της σφαγής των παίδων (1849)
  • Εις εικόνα του Λαοκόωντος (1849)
  • Το ωρολόγι μου (1849)
  • Ώρες σχολής:ό φώτος και ή φρόσω (1849)
  • Ώρες σχολής:ό ποιητής (1849)
  • Το ωρολόγι μου(Λυρικό) (1849)
  • Η αναχώρησίς της(Λυρικό) (1849)
  • Το φίλημα(Λυρικό) (1849)
  • Η τυφλή ανθοπώλις (1849)
  • Η δάφνη και το ρόδον (1849)
  • Η γέννησις της μητρός του Έρωτος (1849)
  • Ύμνος εις τον Έρωτα (1849)
  • Ό Βότσαρης ή Μπότσαρης (1850)
  • Χαροκαμένη (1850)
  • Το σιγάρον(Λυρικό) (1850)
  • Η αναχώρησίς της(Λυρικό) (1850)
  • Παράπονον(Λυρικό) (1850)
  • Επικούρειον άσμα (1850)
  • Χριστιανικός ύμνος (1850)
  • Το τελευταίον χαίρε (1850)
  • Το Μεσολόγγιον(Ά Κρατικό Βραβείο της Ποίησης στον Ράλλειον Διαγωνισμόν το 1852) (1851)
  • Οι μονομάχοι (1851)
  • Εις νεανίδα απερχομένην εις Κωνσταντινούπολιν ίνα νυμφευθή(Λυρικό) (1851)
  • Εις το λεύκωμα της Κ.Α.Π.(Λυρικό) (1851)
  • Εις πρωταγωνίστριαν(Λυρικό) (1851)
  • Μύθος(Λυρικό) (1851)
  • Ο φιλάργυρος(Λυρικό) (1851)
  • Ο μαγνητισμός(Λυρικό) (1851)
  • Η πόλκα στον αέρα(Λυρικό) (1851)
  • Το εργόχειρον της Λιγερής(Λυρικό) (1851)
  • Το Μεσολόγγιον(Ά Κρατικό βραβείο ποίησης στον ράλλειον διαγωνισμόν το 1852) (1851)
  • Ή κληρονομιά:το σπαθί και ή κορόνα (1851)
  • Ή τελευταία Νύξ(Ανάμνηση-)Συνέντευξις εν τη Αγγλική ναυαρχίδι εις Πειραιά (1851)
  • Το στόμιον της πρεβέζης (1852)
  • Μια βοσκοπούλα αγάπησα(Καντάδα) (1852)
  • Το στόμιον της πρεβέζης(Ανάμνηση) (1852)
  • Το στεφάνωμα (1852)
  • Ο ερωτόληπτος ναύτης (1852)
  • Η κολασμένη κόρη (1852)
  • Το νανούρισμα (1852)
  • Αρματωλοί και κλέφται (1853)
  • Ώραι Σχολής(Ά Κρατικό βραβείο ποίησης στον ράλλειον διαγωνισμόν το 1855) (1853)
  • Τὰ μνήματα (1853)
  • Η Κορώνη (1853)
  • Η αναγνώρισις (1853)
  • Δάκρυα(Ανάμνηση) (1853)
  • Είς το φεγγάρι(Καντάδα) (1854)
  • Ή αναχωρησίς της(Καντάδα-μελοποιήθηκε και από τον Γιάννη Σπανό με ερμηνευτή το Μιχάλη Βιολάρη το 1968) (1854)
  • Οι δισταγμοί της κόρης (1854)
  • Η πρώτη του έτους (1854)
  • Το φίλημα(μελωποιήθηκε ως δημοτικό τραγούδι) (1856)
  • Ό βοριάς που τ’ αρνάκια απαγώνει (1856)
  • Ρόδον και χορτάρι (1857)
  • Απόσπασμα εκ των λαλούντων ζώων του Καστή (1858)
  • Το στέμμα του ποιητού (1858)
  • Άπαντα (μεταθανάτια έκδοση) (1859)

Συγκεντρωτικές Εκδόσεις

  • Έργα· Πρόλογος και σημειώματα Κώστα Καιροφύλλα – Συνεργασία Γ.Ε.Ζαλοκώστα. Αθήνα, Σύλλογος Προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, χ.χ.

Δοκίμια

  • Χρονικά περί σεισμών και διαφόρων άλλων αξιοπεριέργων γεγονότων
  • Λόγοι Πανηγυρικοί
  • Διάφορα Θεολογικά πονήματα και γραμματικά σημειώματα

Μελέτες Έργων

  • Τω πολυδακρύτω μάρτυρι Ρήγα (1852)
  • Ό Βότσαρης ή Μπότσαρης (1853)

Παραπομπές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Κιτριώτης Δημήτρης, Μυλωνάς Γιάννης: Βιογραφίες & Εργογραφίες Ελλήνων συγγραφέων, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 1997, ISBN 960-293-066-7
  • Κυριάκος Α. Γεωργίου, Αντωνία Παπαστυλιανού: Βιογραφίες Νεοελλήνων συγγραφέων, Εκδόσεις Γιάννη Ρίζου, Αθήνα 1980
  • Εγκυκλοπαίδεια Δομή, έκδοση 2004, εκδόσεις Δομή, τόμος 9ος.