Γιάνκο Ματούσκα
Ο Γιάνκο Ματούσκα (10 Ιανουαρίου 1821 - 11 Ιανουαρίου 1877) ήταν Σλοβάκος ποιητής, ακτιβιστής, περιστασιακός θεατρικός συγγραφέας και γραμματέας του δικαστηρίου. Είναι γνωστός ως συγγραφέας του σλοβακικού εθνικού ύμνου Ναντ Τάτρου σα Μπλίσκα με βάση τη μελωδία του σλοβακικού λαϊκού τραγουδιού «Kopala studienku».
| Γιάνκο Ματούσκα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Janko Matúška (Σλοβακικά) |
| Γέννηση | 10 Ιανουαρίου 1821[1] Ντόλνι Κουμπίν |
| Θάνατος | 11 Ιανουαρίου 1877[1][2] Ντόλνι Κουμπίν |
| Τόπος ταφής | Ντόλνι Κουμπίν |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστροουγγαρία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Σλοβακικά |
| Σπουδές | Ján Francisci-Rimavský Gymnasium |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ποιητής συγγραφέας θεατρικός συγγραφέας |
| Περίοδος ακμής | 1844 - 1849 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Ματούσκα γεννήθηκε στο Ντόλνι Κούμπιν από οικογένεια τεχνιτών. [3] Άρχισε να πηγαίνει σχολείο εκεί, στη συνέχεια φοίτησε πιθανότατα στο γυμνάσιο του Γκέμερ και τέλος σπούδασε στο διάσημο Λούθηρανικό Λύκειο του Πρέσμπουργκ (προπαρασκευαστικό γυμνάσιο και κολέγιο) όπου πήρε μαθήματα στο Ινστιτούτο Τσεχοσλοβακικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, ενώ έκανε σπουδές στο θεολογία. Ο Λούντοβιτ Στουρ, ο μοναδικός καθηγητής διδασκαλίας που παρέδιδε τα μαθήματα που προσφέρονταν από το ινστιτούτο την εποχή εκείνη τη, απολύθηκε τον Δεκέμβριο του 1843 υπό την πίεση των αρχών του βασιλείου, οι οποίες αντιτάχθηκαν στον υπέρ-σλοβακικό ακτιβισμό του . Ο 23χρονος τότε Ματούσκα έγραψε το "Lightning Over the Tatras" όταν αυτός και άλλοι μαθητές ξεσηκώθηκαν με αφορμή για τις επαναλαμβανόμενες απορρίψεις των προσφυγών τους στο σχολικό συμβούλιο προκειμένου να αντιστρέψουν την απόλυση του Στουρ. [4] Περίπου δύο δωδεκάδες μαθητές, συμπεριλαμβανομένου του Ματούσκα, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το Λύκειο ως διαμαρτυρία τον Μάρτιο του 1844. Ο Ματούσκα έδωσε τις τελικές του εξετάσεις στο λουθηρανικό γυμνάσι του Τίσοβετς. Έζησε στην Οράβα για το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του. Σταμάτησε να γράφει μετά τις επαναστάσεις του 1848 . Εργάστηκε σε κυβερνητικές θέσεις μετά το 1850, ενώ διετέλεσε γραμματέας του δικαστηρίου του Ντόλνι Κούμπιν από το 1870 έως το 1875. Πέθανε την επόμενη της ημέρας των 56ων γενέθλιων του και τάφηκε στο Ντόλνι Κούμπιν.
Έργα Επεξεργασία
Ξεκίνησε να γράφει στο λύκειο. Επικεντρώθηκε στην ποίηση, ειδικά στις μπαλάντες και στους μύθους. Έγραψε επίσης πεζογραφία και δράμα, ενώ έκανε και μεταφράσεις από τα Πολωνικα, όπως για παράδειγμα το ποίημα Dziady του Άνταμ Μιτσκιέβιτς.[3]
Ποίηση Επεξεργασία
- 1844 - Nad Tatrou sa blýska
- Púchovská skala
- Svätý zákon
- Hrdoš
- Sokolíček plavý
- Preletel sokolík nad tichým Dunajom
- Slepý starec
- Po dolinách
- Vzdychy spod Lysice
- Kozia skala
Πεζογραφία Επεξεργασία
- Zhoda liptovská (μυθιστόρημα)
Επιλογές και συλλογές Επεξεργασία
- 1921 - Janka Matúšku Zobrané spisy básnické
- 1971 - Piesne a báje, επιλογή από ποίηση, πεζογραφία και δράμα
- 1846 - Siroty
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 International Music Score Library Project. Category:Matúška,_Janko. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /56699. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ 3,0 3,1 Brtáň, Rudo (1971). Postavy slovenskej literatúry.
- ↑ Sojková, Zdenka (2005). Knížka o životě Ľudovíta Štúra.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Janko Matúška στο Osobnosti.sk (in Slovak)