Γκιγιέρμο Άρο
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Γκιγιέρμο Άρο (ισπανικά: Guillermo Haro Barraza, 21 Μαρτίου 1913 – 26 Απριλίου 1988) ήταν Μεξικάνος αστρονόμος, γνωστός κυρίως για την ανακάλυψη της κατηγορίας νεφελωμάτων που πλέον αποκαλούνται αντικείμενα Χέρμπιγκ-Άρο. Μέσω της προσωπικής αστρονομικής του έρευνας, ο Άρο επηρέασε την ανάπτυξη της σύγχρονης αστρονομικής παρατήρησης στο Μεξικό.
| Γκιγιέρμο Άρο | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Guillermo Haro Barraza (Ισπανικά) |
| Γέννηση | 21 Μαρτίου 1913 Πόλη του Μεξικού |
| Θάνατος | 26 Απριλίου 1988 Πόλη του Μεξικού |
| Χώρα πολιτογράφησης | Μεξικό |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αστρονόμος |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού National Astronomical Observatory of San Pedro Mártir |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ελένα Πονιατόφσκα |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Εθνικό Βραβείο Τεχνών και Επιστημών (1963) Χρυσό μετάλλιο Λομονόσοφ (1985)[1] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Άρο γεννήθηκε στην Πόλη του Μεξικού, όπου και μεγάλωσε κατά την περίοδο της Μεξικανικής Επανάστασης. Πατέρας του ήταν ο Ιγκνάσιο ντε Άρο και μητέρα του η Λεονόρ Μπαράτζα. Σπούδασε Φιλοσοφία και νομική στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (UNAM). Ενώ εργαζόταν ως δημοσιογράφος στην Excélsior, πήρε συνέντευξη το 1937 από τον Luis Enrique Erro και από τότε άρχισε να ενδιαφέρεται για την αστρονομία. Ως αποτέλεσμα του ενθουσιασμού και της αφοσίωσής του για την αστρονομία, προσλήφθηκε το 1943 ως βοηθός στο νεοϊδρυθέν Αστροφυσικό Αστεροσκοπείο της Τοναντζίντλα (Observatorio Astrofísico de Tonantzintla). Επεδίωξε περαιτέρω εκπαίδευση πάνω στην αστρονομία και επισκέφθηκε τις ΗΠΑ όπου εργάσθηκε στο Αστεροσκοπείο του Χάρβαρντ (1943), στο Αστεροσκοπείο του Case (1944) και στα Αστεροσκοπεία των Yerkes και McDonald (1945-1947).
Επιστρέφοντας στο Μεξικό το 1945, συνέχισε να εργάζεται στο Αστεροσκοπείο της Τοναντζίντλα, όπου ήταν υπεύθυνος για την έναρξη λειτουργίας του νέου φωτογραφικού τηλεσκοπίου Σμιντ των 61-79 cm. Ύστερα άρχισε να μελετά τους ακραία ερυθρούς και ακραία κυανούς αστέρες. Το 1947 διορίσθηκε στο Αστεροσκοπείο Τακουμπάγια (Observatorio de Tacubaya) του UNAM.
Ο Άρο συνέβαλε στην έρευνα πολλών θεμάτων της Παρατηρησιακής Αστρονομίας, ιδιαίτερα με το τηλεσκόπιο Σμιντ της Τοναντζίντλα. Ανίχνευσε πολλά πλανητικά νεφελώματα προς την κατεύθυνση του κέντρου του Γαλαξία και ανακάλυψε, ανεξάρτητα από τον Τζορτζ Χέρμπιγκ, τις συμπυκνώσεις σε μοριακά νέφη μεγάλης πυκνότητας κοντά σε περιοχές πρόσφατης δημιουργίας νέων αστέρων, που ονομάζονται σήμερα προς τιμή τους Αντικείμενα Χέρμπιγκ-Άρο. Ο Άρο και συνεργάτες του ανεκάλυψαν αστέρες εκλάμψεων στην περιοχή του Νεφελώματος του Ωρίωνα, και αργότερα σε αστρικές ομάδες διαφορετικών ηλικιών. Η έντονη δραστηριότητά του ως προς την ανίχνευση αστέρων εκλάμψεων συνεχίσθηκε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Δικό του ερευνητικό πρόγραμμα ήταν ο κατάλογος των 8.746 κυανών αστέρων προς την κατεύθυνση του Βόρειου Γαλαξιακού Πόλου, που δημοσιεύθηκε από κοινού με τον W.J. Luyten το 1961, εργασία που διεκπεραίωσε το τηλεσκόπιο Σμιντ των 122 cm του Πάλομαρ με χρήση της απεικονιστικής τεχνικής τριών χρωμάτων που είχε αναπτυχθεί στην Τοναντζίντλα. Τουλάχιστον 50 από αυτά τα σώματα αποδείχθηκε ότι ήταν κβάζαρ (που δεν είχαν ακόμα ανακαλυφθεί το 1961). Ο κατάλογος 44 κυανών γαλαξιών του Άρο, που συντάχθηκε το 1956, υπήρξε πρόδρομος της δουλειάς του Μαρκαριάν και άλλων στην αναζήτηση τέτοιων γαλαξιών. Ο Άρο ανακάλυψε επίσης μερικούς αστέρες του τύπου T Ταύρου, ένα υπερκαινοφανή, πάνω από 10 καινοφανείς και ένα κομήτη.
Ο Γκιγιέρμο Άρο άσκησε σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη της αστρονομίας στο Μεξικό, όχι μόνο μέσα από τις δικές του αστρονομικές έρευνες αλλά και προάγοντας την ανάπτυξη νέων ιδρυμάτων. Καθόρισε επίσης την πορεία της σύγχρονης αστροφυσικής έρευνας στο Μεξικό, έδωσε ώθηση σε διαφορετικές γραμμές έρευνας και καθιέρωσε γενικές επιστημονικές πολιτικές. Το 1959 έγινε το πρώτο άτομο που εξελέγη στην Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία του Μεξικό. Μεταξύ των μαθητών του ήταν οι Silvia Torres-Peimbert και Manuel Peimbert.
Προσωπική ζωή Επεξεργασία
Το 1968, ο Άρο παντρεύτηκε την δημοσιογράφο και συγγραφέα Elena Poniatowska, με την οποία απέκτησαν δυο παιδιά : τον Felipe και την Paula. Προηγουμένως ήταν παντρεμένος με την πρώτη του σύζυγο, Gladys Learn Rojas.
Ο Άρο πέθανε στις 27 Απριλίου 1988 στην Πόλη του Μεξικό και τάφηκε στην Rotonda de las Personas Ilustres στο Panteón Civil de Dolores.
Αναγνώριση Επεξεργασία
Έγινε μέλος του Colegio Nacional σε ηλικία 40 ετών και ήταν το νεαρότερο άτομο που το έκανε αυτό.
Το ίδρυμα Guillermo Haro International Program on Advanced Astrophysical Research στο INAOE δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 1995 και πήρε το όνομα του Άρο.
Στις 21 Μαρτίου 2018, 105 μετά την γέννησή του, η Google δημιούργησε ένα Doodle προς τιμήν του Άρο.
Παραπομπές Επεξεργασία
Πηγές Επεξεργασία
- Bracher ... [et al.](editors), Katherine (2007). The biographical encyclopedia of astronomers. New York, NY: Springer. pp. 471–472
- Smith, K. N. (2013-03-21). Wednesday's Google Doodle Celebrates Astronomer Guillermo Haro. Forbes, 21 Μαρτίου 2018
- Perez, Héctor Cruz (19 Μαΐου 2015). "Elena Poniatowska de la A a la Z". Chilango (στα ισπανικά)
- Digital, Milenio. "¿Quién fue el astrónomo mexicano Guillermo Haro y por qué está en el doodle?". Milenio (στα ισπανικά)
- "Google celebra con estrellas el legado de Guillermo Haro". El Universal (στα ισπανικά)
- Revista Mexicana de Astronomía Y Astrofísica: Serie de conferencias. Instituto de Astronomía, Universidad Nacional Autónoma de México. 1997. p. vii
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Αστεροσκοπείο Γκιγιέρμο Άρο (στα ισπανικά και αγγλικά)
- Διεθνές Πρόγραμμα Αστροφυσικής Guillermo Haro