Δέσπω Διαμαντίδου
Η Δέσπω (Δέσποινα) Διαμαντίδου (Πειραιάς, 13 Ιουλίου [ιουλ.] / 26 Ιουλίου [γρηγ.] 1916 - Αθήνα, 18 Φεβρουαρίου 2004) ήταν σπουδαία Ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου.
| Δέσπω Διαμαντίδου | |
|---|---|
 Η Δέσπω Διαμαντίδου σε ταινία που συμμετείχε | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Δέσποινα Διαμαντίδου (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 13ιουλ. / 26 Ιουλίου 1916γρηγ.[1][2] Πειραιάς |
| Θάνατος | 18 Φεβρουαρίου 2004 (87 ετών) Αθήνα |
| Τόπος ταφής | Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών[3] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Σπουδές | Γερμανική Σχολή Αθηνών και Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου |
| Ιδιότητα | ηθοποιός |
| Σύζυγος | Ανδρέας Φιλιππίδης |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Η Διαμαντίδου γεννήθηκε στην Καστέλλα του Πειραιά, όπου και μεγάλωσε. Ήταν εγγονή του μηχανικού Σπυρίδωνα Κριτσιλή (ή Κριτσίλη), ο οποίος διατέλεσε πολλές φορές και βουλευτής. Κατά τα παιδικά της χρόνια υπήρξε στενή φίλη του -επίσης Πειραιώτη- Γιάννη Τσαρούχη, ο οποίος ως αρκετά μεγαλύτερός της, την είχε υπό την φροντίδα του.[4][5] Αργότερα, η οικογένειά της μετακόμισε στην Αθήνα, στο Κολωνάκι και η Διαμαντίδου πήγε στη Γερμανική Σχολή Αθηνών,[6] από όπου και αποφοίτησε.
Η Δέσπω Διαμαντίδου είχε ιδιαίτερη αγάπη στη μελέτη και τα βιβλία, καταφεύγοντας σε αυτά με κάθε ευκαιρία, αφού κατά δήλωσή της διάβαζε συνολικά πέντε ως έξι ώρες καθημερινά, ακόμα και ανάμεσα στις παραστάσεις. Μιλούσε τέσσερις ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ρωσικά), κάτι που τη βοήθησε στη μετάφραση πλήθους ξένων θεατρικών έργων, με την οποία επίσης ασχολήθηκε, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία.
Από τον γάμο της με τον επίσης ηθοποιό Ανδρέα Φιλιππίδη απέκτησε ένα γιο.
Την άνοιξη του 1967 η Δέσπω Διαμαντίδου είχε συμμετάσχει σε θεατρική περιοδεία στις ΗΠΑ ανεβάζοντας το έργο "Illya Darling" (θεατρική μεταφορά της ταινίας "Ποτέ την Κυριακή") στο Θέατρο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης[7]. Κατά τη διάρκεια της εκεί παραμονής της έγινε στην Ελλάδα το απριλιανό πραξικόπημα. Η Διαμαντίδου αποφάσισε να μην ξαναγυρίσει στην Ελλάδα υπό αυτές τις συνθήκες και παρέμεινε "εξόριστη" στις ΗΠΑ ως τη μεταπολίτευση, αφού γύρισε στην Ελλάδα μόλις αργά το καλοκαίρι του 1974.
Αξιοσημείωτη στο πλαίσιο της παρουσίας της στις ΗΠΑ είναι η συμμετοχή της το 1975 στην ταινία του Γούντι Άλεν Ο ειρηνοποιός, υποδυόμενη τη μητέρα του πρωταγωνιστή.[8] Σταθμό στην καριέρα της αποτέλεσε η συμμετοχή της το 1960 στην ταινία Ποτέ την Κυριακή του Αμερικανού σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν με πρωταγωνίστρια τη Μελίνα Μερκούρη, που υπήρξε αδελφική φίλη της.[9]
Κηδεύτηκε στις 24 Φεβρουαρίου του 2004 στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.[10]
Καλλιτεχνική καριέρα Επεξεργασία
Κινηματογράφος Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|
| 1947 | Παιδιά της Αθήνας | Ελένη |
| 1954 | Θανασάκης, ο πολιτευόμενος | Σοφία |
| Το κορίτσι της γειτονιάς | Κάκια / Φρόσω | |
| 1956 | Η Δούκισσα της Πλακεντίας | αφηγήτρια (φωνή) [11] |
| 1957 | Το κορίτσι με τα παραμύθια | μητέρα Λήδας |
| 1958 | Το τελευταίο ψέμα [12] | Καίτη |
| 1959 | Αμαρυλλίς, το κορίτσι της αγάπης | κυρα-Λένη |
| 1960 | Μανταλένα [12] | Γιόκαρη |
| Ποτέ την Κυριακή [13] | Δέσπω | |
| Η Χιονάτη και τα 7 γεροντοπαλίκαρα | Αγλαΐα | |
| Το ραντεβού της Κυριακής | Αφροδίτη | |
| 1961 | Η Αλίκη στο ναυτικό [12] | μητέρα Αλίκης |
| Ο θάνατος θα ξανάρθει [12] | Λίζα Μόρτον | |
| Για σένα, την αγάπη μου | Πάολα | |
| 1962 | Ο λουστράκος | μητέρα Μαρίας |
| Ποτέ δεν σε ξέχασα | αρχιράφτρα | |
| Μάνα, κάνε κουράγιο | Θέμελη | |
| Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο | κυρία Αδαμοπούλου | |
| Προδομένη αγάπη | Βίκυ | |
| Άγγελοι του πεζοδρομίου | Νατάσσα | |
| 1963 | Τα κόκκινα φανάρια | μαντάμ Παρί [14] |
| Το τεμπελόσκυλο | Δέσποινα | |
| Ο μπαμπάς μου κι εγώ | Παππά | |
| 1964 | Τοπ Καπί | Βούλα |
| Γάμος αλά ελληνικά | μητέρα Μίνας | |
| Μονεμβασιά | μητέρα Λένας | |
| Το κορίτσι της Κυριακής | προϊσταμένη αναμορφωτηρίου | |
| 1965 | Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα [13] | Μπεμπέκα [15] |
| Οι αδίστακτοι [16] | Ρόζα | |
| Όχι, κύριε Τζόνσον | πρόεδρος εταιρείας | |
| Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη [16] | Ντόρα | |
| Διχασμός | κυρία | |
| Πόνεσα πολύ για σένα | κυρία Χαρίδημου | |
| Οι καταφρονεμένοι | κυρία Καραλή | |
| Ρημαγμένο σπίτι | Κατερίνα | |
| 1966 | Σύντομο διάλειμμα | |
| Στεφανία [12] | δεσμοφύλακας [16] | |
| Ντάμα σπαθί [16] | Μαριάνθη | |
| Χωρίσαμε ένα δειλινό | Ζωή | |
| Κάνε τον πόνο μου χαρά | Γαλάτεια Διαμαντάρα | |
| 1967 | Πετώντας με τον άνεμο | παπαδιά |
| Έρωτες στη Λέσβο | Ελπινίκη | |
| Σαπίλα και αριστοκρατία | Καλάκου | |
| Εις θάνατον | ||
| 1970 | Μαύρα τριαντάφυλλα για τη νύφη | Μπόμπι |
| Υπόσχεση την αυγή [13] | Ανιέλα | |
| 1971 | Ο αετός της στέπας | Ουλιάν |
| Made for Each Other | μέλος ομάδας | |
| Η συμμορία των ψυχρών δολοφόνων | μοιρολογήστρα | |
| 1973 | The Werewolf of Washington | τσιγγάνα |
| 1975 | Ο ειρηνοποιός [13] | μητέρα Μπόρις |
| 1978 | Κραυγή γυναικών | Μαρία |
| Υπόθεση Πολκ | κυρία Στακτοπούλου | |
| 1985 | Bαριετέ | ιδιοκτήτρια σπιτιού |
| 1989 | Αθώος ή ένοχος; | Βικτωρία Κυριαζή |
| 1991 | Ο Τζώνυς Κελν, κυρία μου | ιδιοκτήτρια μπορντέλου |
| 1996 | Aκροπόλ | μητέρα Αντώνη |
| 2001 | Το καλοκαίρι της Άννας [13] | Μαρία |
| 2002 | Δύσκολοι αποχαιρετισμοί: Ο μπαμπάς μου [17] | γιαγιά |
| 2003 | Ο Χάρος βγήκε παγανιά [18] | γιαγιά |
Θέατρο Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|
| 1942 | Μήδεια | Κορυφαία Χορού |
| 1948/1949 | Συρανό ντε Μπερζεράκ | Αδελφή Μάρθα |
| 1949 | Ορέστεια: Χοηφόροι-Ευμενίδες | Μέλος Χορού |
| 1951 | Μονσεράτ
Τρεις κόσμοι |
Κοντέσσα Μακρή |
| 1954 | Ο δρόμος του ποταμού
Ορέστεια |
Κυρία Μούριβεν
Κορυφαία Χορού |
| 1955 | Κολομπ | Κυρία Γεωργία
Κορυφαία Χορού |
| 1956 | Η έβδομη ημέρα της δημιουργίας
Ο έρωτας των τεσσάρων συνταγματαρχών Μήδεια |
Άννα
Κυρία Μπράιτενσπιγκελ Κορυφαία Χορού Διαλαλήτρα Πονηρό πνεύμα |
| 1957 | Ο Γλάρος
Μήδεια |
Πωλίνα Αντρέγιεβνα
Κορυφαία Χορού |
| 1957/1958 | Μήδεια | Κορυφαία Χορού |
| 1958 | Η ανθρώπινη φωνή - Η θαυμαστή μπαλωματού
Νύχτα στη Μεσόγειο |
Η Κόκκινη Γειτόνισσα
Κηρύκαινα Σεβαστή |
| 1959 | Δόνα Ροζίτα
Ορέστεια |
Μητέρα
Πανδοκεύτρια Μητέρα |
| 1961 | Η προκληθείσα σύζυγος | Μανταμουαζέλ
Χρυσονόμη |
| 1963 | Ποντικοπαγίδα | |
| 1964 | Κολόμπ
Πειρασμός |
|
| 1978 | Cabaret | |
| 1984/1985 | Χάρολντ και Μωντ | |
| 1985 | Πλούτος | Γριά |
Τηλεοπτικό θέατρο[19] Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
|---|---|---|
| 1975 | Ο εραστής
Οργισμένα νιάτα |
ΕΡΤ
ΕΡΤ |
| 1977 | Κουκλοπαντρειές | ΥΕΝΕΔ |
| 1979 | Τα παράσημα της γριούλας | ΥΕΝΕΔ |
| 1980 | Το τέλος
Λάθος αριθμός Η κυρία του Μαξίμ |
ΥΕΝΕΔ
ΥΕΝΕΔ ΕΡΤ |
| 1983 | Μια νύχτα έξω | ΕΡΤ |
| 1984 | Το δίπτυχο του Μπέκετ | ΕΡΤ |
Τηλεταινίες Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
|---|---|---|
| 1976 | Χίλια χρόνια πριν | ΕΡΤ |
| 1978 | Cabaret | ΕΡΤ |
Τηλεοπτικές σειρές Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
|---|---|---|
| 1978 | Εγνατία οδός | ΥΕΝΕΔ |
| 1979 | Ο συμβολαιογράφος | ΕΡΤ |
| 1981 | Όλα του γάμου δύσκολα | ΕΡΤ |
| 1982 | Οι απόμαχοι
Οι δικηγόροι Γιάννης και Μαρία |
ΕΡΤ
ΕΡΤ ΕΡΤ |
| 1986 | Μικρογραφίες | ΕΡΤ |
| 1988 | Ποιος σκότωσε τον Άβελ | ΕΤ2 |
| 1989 | Αθώος ή ένοχος | ΕΤ1 |
Εκπομπές Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
|---|---|---|
| 1982 | Πρόσωπα θεάτρου | ΕΡΤ |
| 1989 | Ψηλά τα χέρια | MEGA |
| 2001 | Το θέατρο στην ΕΡΤ | ΝΕΤ |
Τηλεπαιχνίδια Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
|---|---|---|
| 1983 | Ζωντανό σταυρόλεξο | ΕΡΤ |
Μεταφράσεις έργων Επεξεργασία
| Έργο | Πρωτότυπος Τίτλος | Συγγραφέας |
|---|---|---|
| Διάλογοι καρμηλιτισσών | Dialogues des carmélites | Ζωρζ Μπερνανός |
Πηγές Επεξεργασία
Συμμετοχές σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου, από τον οικείο ιστότοπο.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0221615. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 104556. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 92692602. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ Βλ. το διάλογο της Διαμαντίδου με τον Τσαρούχη στο βίντεο της εκπομπής της ΕΡΤ «Πρόσωπα θεάτρου: Δέσπω Διαμαντίδου» (1982), σε σκηνοθεσία Θανάση Ρεντζή, μεταξύ 02:00 και 04:00. Ανακτήθηκε στις 06.06.2019.
- ↑ «Κριτσίλης, Σπυρίδων του Γ., 1850- » Αρχειοθετήθηκε 2019-06-07 στο Wayback Machine., Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 06.06.2019.
- ↑ Βλ. «Πρόσωπα θεάτρου: Δέσπω Διαμαντίδου», 05:00-05:07.
- ↑ Πρεμιέρα του "Illya Darling" στο Broadway στις 11 Απριλίου 1967
- ↑ http://www.tempo.gr/texnes-theamata/theatro/18889-despw-diamantidou
- ↑ Δέσπω Διαμαντίδου: Η αχώριστη φίλη της Μελίνας με την συναρπαστική ζωή
- ↑ https://www.sansimera.gr/biographies/70
- ↑ Μαυροειδής, Γεώργιος (2022). Αναπαραστάσεις της Κοινωνικής Ληστείας στον Μεταπολεμικό Ελληνικό Κινηματογράφο (1950-1980). Αθήνα: ΕΑΠ. σελ. 16.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 «Δέσπω Διαμαντίδου (Ηθοποιός)». Φίνος Φιλμ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 «Δέσπω Διαμαντίδου ταινίες στις οποίες έχει πάρει μέρος». www.athinorama.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Κ.Ο.Π.Ι - κινηματογραφική ομάδα πανεπιστημίου Ιωαννίνων». users.uoi.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ Αρκουλής, Γιώργος (14 Φεβρουαρίου 2019). «Αμερικανιές…». www.zougla.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 «Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΜΑΣ ΔΕΣΠΩ». apodytiriakias.gr. 18 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Δύσκολοι Αποχαιρετισμοί: Ο μπαμπάς μου». www.clproductions.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Ο Χάρος βγήκε παγανιά». Ριζοσπάστης. 19 Σεπτεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%94%CE%AD%CF%83%CF%80%CF%89_%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%B4%CE%BF%CF%85