Ο δεξιός λαϊκισμός (αγγλ. Right-wing populism) που ονομάζεται επίσης εθνικός λαϊκισμός ή δεξιός εθνικισμός[1][2] είναι πολιτική ιδεολογία που συνδυάζει τη Δεξιά και τη λαϊκιστική ρητορική και θεματολογία. Η ρητορική συχνά συνίσταται σε αντι-ελιτιστικά συναισθήματα, αντίδραση κατά του κατεστημένου και συνομιλία απευθείας με το «Λαό». Τόσο ο δεξιός λαϊκισμός όσο και ο αριστερός λαϊκισμός αντιτίθενται στον αντιληπτό έλεγχο των φιλελεύθερων δημοκρατιών από τις ελίτ (προνομιούχες κοινωνικές τάξεις).

Ωστόσο, ο λαϊκισμός της αριστεράς είναι αντίθετος στην ισχύ και την επιρροή των μεγάλων εταιρειών και των συμμάχων τους, ενώ ο δεξιός εθνικισμός συνήθως υποστηρίζει το δραστικό έλεγχο της μετανάστευσης.[3][4]

Ευρώπη Επεξεργασία

Στην Ευρώπη, ο όρος δεξιός λαϊκισμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει ομάδες, πολιτικούς και πολιτικά κόμματα που είναι γνωστά για την ισχυρή αντίθεσή τους στη μετανάστευση,[5], ειδικά από τον ισλαμικό κόσμο,[6] και για τον Ευρωσκεπτικισμό.[7]

 
Χώρες της Ευρώπης των οποίων τα κοινοβούλια έχουν εκπροσώπους κομμάτων του Δεξιού λαϊκισμού (Μάιος 2019).

Υπόλοιπος κόσμος Επεξεργασία

Ο δεξιός λαϊκισμός στη Δύση συνδέεται σήμερα γενικά με ιδεολογίες, όπως λ.χ. ο αντι-περιβαλλοντισμός,[8], ο νεοεθνικισμός,[9][10], η αντι-παγκοσμιοποίηση,[11], ο νατιβισμός,[12][13] και ο προστατευτισμός.[14]

Ιστορική εξέλιξη Επεξεργασία

Οι Ευρωπαίοι δεξιοί λαϊκιστές μπορούν να υποστηρίξουν την επέκταση του κράτους πρόνοιας, αλλά μόνο για «αυτούς που το αξίζουν»[15]• αυτή η έννοια έχει αναφερθεί ως «σωβινισμός ευημερίας».[16][17][18]

Από τη δεκαετία του '90, τα δεξιά λαϊκιστικά κόμματα ιδρύθηκαν και εισήλθαν στα κοινοβούλια διαφόρων κρατών. Αν και τα ακραία δεξιά κινήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (όπου συνήθως αναφέρονται ως «ριζοσπαστική δεξιά») έχουν χαρακτηριστεί ατομικά, ορισμένοι συγγραφείς θεωρούν ότι αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου, δεξιού λαϊκιστικού φαινομένου.

Από τη Μεγάλη Ύφεση,[19][20][21] Ευρωπαϊκά δεξιά λαϊκιστικά κινήματα όπως το πρώην Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, το Σύνδεσμο στην Ιταλία, το Κόμμα για την Ελευθερία και το Φόρουμ για τη Δημοκρατία στις Κάτω Χώρες, το Φινλανδικό Κόμμα, οι Δημοκρατικοί της Σουηδίας, το Λαϊκό Κόμμα της Δανίας, το Κόμμα Ελευθερίας της Αυστρίας, το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου και το Κόμμα Brexit άρχισαν να αυξάνονται σε δημοτικότητα,[22] σε μεγάλο βαθμό λόγω της αυξανόμενης αντίθεσης στη μετανάστευση από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, από τον αυξανόμενο Ευρωσκεπτικισμό και την εν γένει δυσαρέσκεια με τις οικονομικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[23]

Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 2016, αφού υλοποίησε μια λαϊκιστική προεκλογική καμπάνια που περιλάμβανε αμιγώς λαϊκιστικά θέματα της Δεξιάς.[24]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Διαβάστε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Camus, Jean-Yves· Lebourg, Nicolas (20 Μαρτίου 2017). Far-Right Politics in Europe. Harvard University Press. σελίδες 12–13. ISBN 9780674971530. 
  2. Eatwell, Roger· Goodwin, Matthew (25 Οκτωβρίου 2018). National Populism: The Revolt Against Liberal Democracy (στα Αγγλικά). Penguin UK. σελίδες 1–2. ISBN 9780241312018. 
  3. Akkerman, Agnes (2003) "Populism and Democracy: Challenge or Pathology?" Acta Politica n.38, pp.147-159
  4. Greven, Thomas (Μαΐου 2016). «The Rise of Right-wing Populism in Europe and the United States» (PDF). Friedrich-Ebert-Stiftung. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2021. 
  5. Sharpe, Matthew. «The metapolitical long game of the European New Right» (στα αγγλικά). The Conversation. http://theconversation.com/the-metapolitical-long-game-of-the-european-new-right-75078. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  6. Traub, James. «The Geert Wilders Effect and the national election in the Netherlands» (στα αγγλικά). chicagotribune.com. http://www.chicagotribune.com/news/nationworld/ct-the-geert-wilders-effect-20170313-story.html. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  7. Buruma, Ian (10 March 2017). «How the Dutch Stopped Being Decent and Dull». The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2017/03/10/opinion/sunday/how-the-dutch-stopped-being-decent-and-dull.html. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  8. Bierbach, Mara (26 Φεβρουαρίου 2019). «Climate protection: Where do the EU's right-wing populists stand?». Deutsche Welle. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2019. 
  9. «The New Nationalism». Online Library of Law & Liberty. 8 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2017. 
  10. Taub, Amanda (8 July 2016). «A Central Conflict of 21st-Century Politics: Who Belongs?». The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2016/07/09/world/europe/a-central-conflict-of-21st-century-politics-who-belongs.html. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  11. North, Bonnie. «The Rise of Right-Wing Nationalist Political Parties in Europe» (στα αγγλικά). http://wuwm.com/post/rise-right-wing-nationalist-political-parties-europe#stream/0. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  12. «Fear of Diversity Made People More Likely to Vote Trump». The Nation. ISSN 0027-8378. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-03-24. https://web.archive.org/web/20170324180227/https://www.thenation.com/article/fear-of-diversity-made-people-more-likely-to-vote-trump/. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  13. «The political lexicon of a billionaire populist». Washington Post. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2017. 
  14. «The End of Reaganism». POLITICO Magazine. http://www.politico.com/magazine/story/2017/03/the-end-of-reaganism-214853. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  15. Busemeyer, Marius R.; Rathgeb, Philip; Sahm, Alexander H. J. (2021-03-02). «Authoritarian values and the welfare state: the social policy preferences of radical right voters». West European Politics: 1–25. doi:10.1080/01402382.2021.1886497. ISSN 0140-2382. https://doi.org/10.1080/01402382.2021.1886497. 
  16. Edsall, Thomas (16 December 2014). «The Rise of 'Welfare Chauvinism'». https://www.nytimes.com/2014/12/17/opinion/the-rise-of-welfare-chauvinism.html?_r=0. Ανακτήθηκε στις 4 January 2015. 
  17. Rippon, Haydn (4 Μαΐου 2012). «The European far right: actually right? Or left? Or something altogether different?». The Conversation. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2015. 
  18. Matlack, Carol (20 November 2013). «The Far-Left Economics of France's Far Right». Bloomberg.com. http://www.businessweek.com/articles/2013-11-20/the-far-left-economics-of-frances-far-right. Ανακτήθηκε στις 4 January 2015. 
  19. Judis, John B. (5 Οκτωβρίου 2016). The Populist Explosion: How the Great Recession Transformed American and European Politics. Columbia Global Reports. ISBN 978-0997126440. 
  20. Cooper, Ryan (15 March 2017). «The Great Recession clearly gave rise to right-wing populism». The Week. https://theweek.com/articles/685813/great-recession-clearly-gave-rise-rightwing-populism. Ανακτήθηκε στις 20 November 2017. 
  21. Sarmadi, Dario (20 October 2015). «Far-right parties always gain support after financial crises, report finds». EURACTIV. https://www.euractiv.com/section/elections/news/far-right-parties-always-gain-support-after-financial-crises-report-finds/. Ανακτήθηκε στις 20 November 2017. 
  22. «The map which shows how Ukip support is growing in every constituency but two» (στα αγγλικά). The Independent. 15 May 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-05-24. https://web.archive.org/web/20190524160540/https://www.independent.co.uk/news/uk/politics/the-map-which-shows-how-ukip-support-is-growing-in-every-constituency-but-two-10252267.html. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 
  23. Lowe, Josh· Matthews, Owen· AM, Matt McAllester On 11/23/16 at 9:02 (23 Νοεμβρίου 2016). «Why Europe's populist revolt is spreading». Newsweek. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2017. 
  24. «Trump's 6 populist positions». POLITICO. http://www.politico.com/story/2016/02/donald-trump-working-class-voters-219231. Ανακτήθηκε στις 24 March 2017. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία