Δημήτριος Κάσδαγλης

Βρετανός αθλητής της αντισφαίρισης ελληνικής καταγωγής με διαμονή στην Αίγυπτο

Ο Δημήτριος "Demi(s)" Κάσδαγλης (10 Οκτωβρίου 1872, Σάλφορντ Αγγλίας - 6 Ιουλίου 1931, Μπαντ Νάουχαϊμ Γερμανίας) ήταν Αιγυπτιώτης Έλληνας, βρετανικής υπηκοότητας, αθλητής της αντισφαίρισης επί χόρτου (αγγλ. lawn tennis) και δις Ολυμπιονίκης το 1896 (δύο δεύτερες νίκες - τα τρία διαφορετικά μετάλλια καθιερώθηκαν στους Αγώνες του 1904).

Δημήτριος Κάσδαγλης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση10  Οκτωβρίου 1872[1][2]
Σάλφορντ
Θάνατος6  Ιουλίου 1931[3]
Μπαντ Νάουχαϊμ[3]
ΨευδώνυμοDemi(s)
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααντισφαιριστής
επιχειρηματίας
Οικογένεια
ΑδέλφιαΞενοφών Κάσδαγλης
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Πίνακας μεταλλίων
Ολυμπιακοί Αγώνες
Αντισφαίριση
Χώρα συμμετοχής: Ελλάδα Ελλάδα
Αργυρό Αθήνα 1896 Απλό
Χώρα συμμετοχής: Ελλάδα Ελλάδα
Αργυρό Αθήνα 1896 Διπλό

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Κέρσαλ Χιλ του Σάλφορντ, στην ευρύτερη περιοχή του Μάντσεστερ στη βορειοδυτική Αγγλία, σε οικογένεια που είχε μετοικήσει από την Αίγυπτο ασχολούμενη με το εμπόριο βαμβακιού. Γονείς του ήταν ο Εμμανουήλ Κάσδαγλης (1830-1911) και η Μαρία Αποστόλου (1847-1921). Την αρχική τους προέλευση αποτέλεσε κάποια πόλη της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας, πιθανότατα βάσει πηγών στην περιοχή του Μικρού Καυκάσου / σημερινή Γεωργία, ενώ από κάποιους εικάζεται και η Οδησσός της σημερινής Ουκρανίας, μεγάλο εμπορικό λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας με έντονο ελληνικό στοιχείο κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα.

Βρέθηκε για πρώτη φορά στην Αίγυπτο σε ηλικία 7 ετών το 1879, όταν στάλθηκε εκεί για να ξεπεράσει ένα πρόβλημα υγείας και επέστρεψε στην Αγγλία το 1882. Αργότερα πραγματοποίησε σπουδές στην Αγγλία και τη Γαλλία. Το 1895, σε ηλικία 23 ετών, εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρεια για να αναλάβει με τα αδέρφια του τη διεύθυνση του εκεί παραρτήματος της οικογενειακής επιχείρησης, ενώ το 1900 μετακόμισε στο Κάιρο, όπου διηύθυνε με δύο από τους αδερφούς του το εκεί παράρτημα, με την όλη επιχείρηση να περνάει στα χέρια των πέντε συνολικά αδερφών μετά το θάνατο του πατέρα τους το 1911. Στη διάρκεια της μακράς παραμονής του στην Αίγυπτο αγωνίστηκε με την Αθλητική Λέσχη Αλεξάνδρειας (Alexandria Sporting Club) και μετέπειτα με τον ιδρυθέντα το 1905[4] "Ελληνικό Αθλητικό Σύλλογο Καΐρου «Ο Ίφιτος»".

Ο Δημήτριος Κάσδαγλης νυμφεύθηκε το 1905 στην Αλεξάνδρεια με ελληνορθόδοξο γάμο την Ιωάννα Νικολάου Καζούλλη (σε δεύτερο γάμο σύζυγο Παναγιώτη Ζαχ. Αριστόφρονος) και απέκτησαν μία κόρη, τη Δωροθέα. Ο γάμος αυτός είχε προβλήματα, με αποτέλεσμα η σύζυγός του το 1916 να υποβάλει αγωγή διαζυγίου αιτιώμενη απιστία, αλλά και βιαιότητα εκ μέρους του. Η αγωγή εκδικάστηκε σε πρώτο βαθμό το 1917 δικαιώνοντας την Ιωάννα[5], ενώ σε δεύτερο βαθμό (κατόπιν έφεσης του Κάσδαγλη), που εκδικάστηκε στο δικαστικό τμήμα της Βουλής των Λόρδων, η πρωτόδικη απόφαση φαίνεται να ανατράπηκε[6]. Τα πρακτικά των δύο δικών αποκαλύπτουν μεταξύ άλλων πως ο Κάσδαγλης ήταν Βρετανός υπήκοος με κύρια κατοικία το Μάντσεστερ, παρότι είχε μετοικήσει στην Αίγυπτο.

Ο Δημήτριος Κάσδαγλης διατηρούσε καλές σχέσεις με τον -επίσης Αιγυπτιώτη- ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, όπως μαρτυρά η φιλικότατη προσφώνηση (My dear Costi) και το περιεχόμενο ιδιόχειρης συλληπητήριας επιστολής του Κάσδαγλη προς τον Καβάφη επ' αφορμή του θανάτου του αδερφού του ποιητή, Αριστείδη Καβάφη, το 1902[7].

Ολυμπιονίκης Επεξεργασία

 
Από τον τελικό του απλού μεταξύ Κάσδαγλη - Μπόλαντ

Το 1896 έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, πρώτους της σύγχρονης περιόδου, στο άθλημα της αντισφαίρισης (τόπος διεξαγωγής οι εγκαταστάσεις του Ομίλου Αντισφαίρισης Αθηνών). Ο Κάσδαγλης στον "αγώνα απλό κυρίων" (μονό ανδρών) κατατάχθηκε δεύτερος επί 13 συμμετοχών, όταν έχοντας νικήσει κατά σειρά τον Γάλλο Ντεφέρ, τον Κ. Ακρατόπουλο και τον Ούγγρο Ταπάβιτσα, ηττήθηκε 0-2 στον τελικό από τον Ιρλανδό Τζον Μπόλαντ, αθλητή της Μ. Βρετανίας. Στον "αγώνα διπλό κυρίων" (διπλό ανδρών) με συμπαίκτη το Δημήτριο Πετροκόκκινο απέκλεισαν τα ζευγάρια Ράλλη - K. Πασπάτη και Φλακ (Αυστραλός) - Ρόμπινσον (Βρετανός), για να ηττηθούν 1-2 στον τελικό από τη μικτή ομάδα των Τζον Μπόλαντ (Βρετανός) και Φρίντριχ Τράουν (Γερμανός).

Παρότι βρετανικής υπηκοότητας και μόνιμος κάτοικος Αιγύπτου, στο επίσημο Δελτίο (Bulletin) της διοργάνωσης καταγράφεται ως μέλος της ολυμπιακής αποστολής της Ελλάδας και η ατομική του Β΄ νίκη προσμετράται στη χώρα. Πλέον συμβαίνει το ίδιο και για τη Β΄ ομαδική του νίκη, καθώς η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ), ακολουθώντας και άλλες πηγέςπ.χ.[8][9], θεωρεί στη σημερινή εποχή το ζευγάρι με τον Πετροκόκκινο, ως ελληνικό δίδυμο.[10]

Ο Δημήτριος Κάσδαγλης έλαβε μέρος και στους Μεσοολυμπιακούς του 1906 στο διπλό μικτό με συμπαίκτρια την Ευφροσύνη Πασπάτη, χωρίς όμως να διακριθεί. Στους αγώνες εκείνους ο αδερφός του, Ξενοφών, κατέκτησε δύο μετάλλια. Εν τέλει η οικογένεια ανέδειξε δύο δις Ολυμπιονίκες της αντισφαίρισης στην πόλη των Αθηνών, με μία δεκαετία διαφορά.

Όνομα του αθλητή Επεξεργασία

Παρότι οι επίκαιρες των αγώνων πηγές ονομάτιζαν σωστά τον Δημήτριο Κάσδαγλη, σε κάποιες μεταγενέστερες αθλητικές πηγές -κυρίως της αλλοδαπής- αναφέρεται ακόμα ως Διονύσιος, καίτοι το 2008 κατόπιν σχετικής έρευνας επανήλθαν στο φως τα ορθά στοιχεία του, επιβεβαιωμένα και από συγγενείς του. Ο Μπιλ Μάλον στο βιβλίο του για τη Μεσολυμπιάδα (βλ. πηγές), όπου σημειωτέον τον εμφανίζει ως Δημήτριο, παραδέχεται ότι αρκετές σύγχρονες σχετικές πηγές εμπεριέχουν σφάλματα, σε ορισμένα εκ των οποίων είχε συμβάλει -όπως σημειώνει- και ο ίδιος. Άλλωστε στο γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας Κάσδαγλη δεν φαίνεται να υπάρχει άρρεν μέλος με το όνομα Διονύσιος[11].
Εν τέλει είναι πέραν αμφισβητήσεως βέβαιο πως ο αθλητής ονομαζόταν Δημήτριος[12][13][14][15][16], ενώ ήταν σε ευρεία χρήση και το χαϊδευτικό του ονόματός του "Demis" (ή "Demi")[17][18][19][20][21][22], με το οποίο μάλιστα φαίνεται να υπέγραφε ο ίδιος[7].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 pantheon.world/profile/person/Dionysios_Kasdaglis. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 Roglo. p=dimitrios;n=kasdaglis.
  3. 3,0 3,1 www.newspapers.com/clip/20490345/casdagli_obituary/.
  4. Εντυπώσεις εξ Αιγύπτου, "Ταξειδιώτης", Κωνσταντίνου Σκόκου, 1905, τόμος 21, σελ. 388-393, δημοσιευμένο στον ιστότοπο "Κοσμόπολις" (ψηφιακό αρχείο Κ. Σκόκου) του Πανεπιστημίου Πάτρας.
  5. Η πρωτόδικη εκδίκαση της αγωγής διαζυγίου του Δημ. Κάσδαγλη Αρχειοθετήθηκε 2019-09-25 στο Wayback Machine., παρουσιασμένη στον ιστότοπο της Νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Μεκουάρι (Macquarie University) του Σίδνεϊ.
  6. Η εκδίκαση της έφεσης του διαζυγίου του Δημ. Κάσδαγλη, παρουσιασμένη στον αρχειακό ιστότοπο uniset.ca
  7. 7,0 7,1 Ιδιόχειρη επιστολή του Κάσδαγλη στον Καβάφη, δημοσιευμένη στον ιστότοπο του ιδρύματος Ωνάση.
  8. «ΛΕΥΚΩΜΑ ΤΩΝ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ Β΄ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ 1906», Λεύκωμα της Μεσολυμπιάδας 1906 βασισμένο στα επίσημα ενημερωτικά δελτία της "Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων" (Ε.Ο.Α.) και του "Συνδέσμου των Ελληνικών Αθλητικών και Γυμναστικών Σωματείων" (ΣΕΑΓΣ). Βιβλίο του δημοσιογράφου Παναγιώτη Σαββίδη, εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1907, ψηφιακή έκδοση από την ψηφιακή βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
  9. Greece, Tennis at the 1896 Athina Summer Games Αρχειοθετήθηκε 2009-04-20 στο Wayback Machine., στο sports-reference.com
  10. IOC. Athens 1896 - Tennis doubles men Results, olympics.com
  11. Παρουσίαση της πολυτελούς έπαυλης της οικογένειας Κάσδαγλη στο Κάιρο, όπου αποτυπώνεται το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας (στο τέλος της σελίδας), ιστότοπος www.egy.com
  12. Η αγγελία θανάτου του Δημητρίου Κάσδαγλη στην εφημερίδα The Guardian του Λονδίνου την Τρίτη 7 Ιουλίου 1931, από τον αρχειακό ιστότοπο τύπου www.newspapers.com (αγγλικά)
  13. Ο Δημήτριος Κάσδαγλης Αρχειοθετήθηκε 2011-04-08 στο Wayback Machine., στον ιστότοπο sports-reference.com (αγγλικά)
  14. «From Athens to Cairo: The Rise of Modern Sport in Egypt», άρθρο του Paul Tchir, University of California, San Diego, History Department, στην ψηφιακή βιβλιοθήκη του ιστότοπου του LA84 Foundation (αγγλικά)
  15. «The Results and CV of Demetrios Kasdaglis» Αρχειοθετήθηκε 2019-10-28 στο Wayback Machine., στον ιστότοπο www.olympicgamesstats.com (αγγλικά)
  16. «The 1906 Olympic Games Results for All Competitors in All Events, with Commentary», του Bill Mallon, έκδοση McFarland &​ Co., 1999, ISBN-13:978-0786405510 (αγγλικά)
  17. «1896: The First Modern Olympics», του David Randall, έκδοση Blacktoad Publications, 2011, ISBN-13:978-0957059115 (αγγλικά)
  18. «Modern Greek Studies (Australia and New Zealand)», A Journal for Greek Letters, άρθρο "ATHLOS" (σελ. 100-102) του PANAYIOTIS DIAMADIS, έκδοση Brandl & Schlesinger Pty Ltd, Volume 13, 2005, ISSN 1039-2831 (αγγλικά)
  19. «The Origins Of Olympic Tennis» Αρχειοθετήθηκε 2019-10-28 στο Wayback Machine., άρθρο του Randy Walker, 6 Αυγούστου 2008, στον ιστότοπο www.tennisgrandstand.com (αγγλικά)
  20. «Olympische Spiele London 2012», Sven Simon (Autor) & Deutsche Presse-Agentur (dpa), έκδοση Stiebner Verlag GmbH, ISBN-13:978-3-7679-0972-4 (γερμανικά)
  21. «Geschichte: Wie ein Wandsbeker 1896 zur Legende wurde», άρθρο του Folke Havekost, εφημερίδα Hamburger Morgenpost, 5 Αυγούστου 2016 (γερμανικά)
  22. «Tennis e Olimpiadi, un rapporto lungo e contrastato ATENE 1896» Αρχειοθετήθηκε 2019-10-28 στο Wayback Machine., άρθρο της Sara Trubiani στον ιστότοπο guide.supereva.it (ιταλικά)

Πηγές Επεξεργασία