Το δηνάριο είναι το επίσημο νόμισμα της Σερβίας. Η πρώτη χρήση του δηναρίου χρονολογείται από το 1214.

Χαρτονόμισμα 100 δηναρίων, που απεικονίζει τον εφευρέτη Νίκολα Τέσλα

Ιστορία Επεξεργασία

Το πρώτο σύγχρονο δηνάριο (1868-1920) Επεξεργασία

Μετά την οθωμανική κατάκτηση, χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά ξένα νομίσματα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Οι Οθωμανοί είχαν νομισματοκοπείο στο Νόβο Μπρντο, στο Κουτσάινα και στο Βελιγράδι. Η υποδιαίρεση του δηναρίου, η παρά, πήρε το όνομά της από τα τουρκικά ομώνυμα ασημένια νομίσματα. Μετά τον επίσημο σχηματισμό του Πριγκιπάτου της Σερβίας (1817), υπήρχαν πολλά διαφορετικά νομίσματα σε κυκλοφορία. Τελικά, ο πρίγκιπας Μίλος Ομπρένοβιτς αποφάσισε να εισαγάγει κάποιο, καθιερώνοντας συναλλαγματικές ισοτιμίες. Το 1819 ο Ομπρένοβιτς δημοσίευσε ένα πίνακα βαθμολογίας 43 διαφορετικών ξένων νομισμάτων.

Μετά την αποχώρηση των τελευταίων οθωμανικών στρατευμάτων το 1867, η Σερβία είχε πολλαπλά νομίσματα σε κυκλοφορία. Έτσι, ο πρίγκιπας Μίλος Ομπρένοβιτς διέταξε την κοπή ενός εθνικού νομίσματος. Τα πρώτα χάλκινα νομίσματα εισήχθησαν το 1868, ακολουθούμενα από ασήμι το 1875 και χρυσό το 1879. Τα πρώτα χαρτονομίσματα εκδόθηκαν το 1876. Μεταξύ του 1873 και του 1894, το δηνάριο ήταν συνδεδεμένο με το γαλλικό φράγκο. Το Βασίλειο της Σερβίας προσχώρησε επίσης στη Λατινική Νομισματική Ένωση.

Το 1920, το σερβικό δηνάριο αντικαταστάθηκε στο από το γιουγκοσλαβικό δηνάριο, με τη γιουγκοσλαβική κορώνα να κυκλοφορεί μαζί.

Νομίσματα Επεξεργασία

Το 1868 εισήχθησαν χάλκινα νομίσματα σε ονομαστικές αξίες των 1, 5 και 10 παρά. Τα ασημένια νομίσματα εισήχθησαν το 1875 σε ονομαστικές αξίες 50 παρά, 1 και 2 δηναρίων, ακολουθούμενα από 5 δηνάρια το 1879. Τα πρώτα χρυσά νομίσματα εκδόθηκαν επίσης το 1879. Το 1883 εισήχθησαν χάλκινα νομίσματα των 5, 10 και 20 παρά.

Τραπεζογραμμάτια Επεξεργασία

Το 1876 εισήχθησαν κρατικά χαρτονομίσματα σε ονομαστικές αξίες 1, 5, 10, 50 και 100 δηναρίων. Ακολούθησαν τα γραμμάτια της της Εθνικής Τράπεζας από το 1884, με αξίες των 10 50 και 100 δηναρίων.

Δεύτερο σύγχρονο δηνάριο (1941-1944) Επεξεργασία

Το 1941, το γιουγκοσλαβικό δηνάριο αντικαταστάθηκε, με τη σειρά του, από ένα δεύτερο σερβικό δηνάριο για χρήση στη γερμανική κατεχόμενη Σερβία. Το δηνάριο ήταν συνδεδεμένο με το γερμανικό μάρκο με ισοτιμία 250 δηνάρια = 1 μάρκο. Αυτό το δηνάριο κυκλοφόρησε μέχρι το 1944, όταν το γιουγκοσλαβικό δηνάριο επανεισήχθη από τους Γιουγκοσλάβους Παρτιζάνους, αντικαθιστώντας το σερβικό δηνάριο με ισοτιμία 1 γιουγκοσλαβικό δηνάριο = 20 Σερβικά δηνάρια.

Νομίσματα Επεξεργασία

Το 1942, τα κέρματα ψευδαργύρου εισήχθησαν σε ονομαστικές αξίες 50 παρά, 1 και 2 δηναρίων, και με 10 δηνάρια μετά το 1943.

Τραπεζογραμμάτια Επεξεργασία

Τον Μάιο του 1941, η Σερβική Εθνική Τράπεζα εισήγαγε χαρτονομίσματα για 10, 20, 50, 100, 500 και 1000 δηνάρια. Τα γραμμάτια των 100 και 1000 δηναρίων ήταν υπερτυπώματα, ενώ το σχέδιο των 10 δηναρίων λήφθηκε από παλαιότερο γιουγκοσλαβικό γραμμάτιο. Άλλα γραμμάτια εισήχθησαν το 1942 και το 1943 χωρίς να εισαχθούν νέες ονομασίες.

Τρίτο σύγχρονο δηνάριο (2003-σήμερα) Επεξεργασία

Το σερβικό δηνάριο αντικατέστησε το γιουγκοσλαβικό δηνάριο στο το 2003, όταν η Γιουγκοσλαβία μετατράπηκε σε Κρατική Ένωση Σερβίας και Μαυροβουνίου. Το Μαυροβούνιο και το αμφισβητούμενο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου είχαν ήδη εγκρίνει το γερμανικό μάρκο και αργότερα το ευρώ όταν το σήμα αντικαταστάθηκε από αυτό.

Νομίσματα Επεξεργασία

Τα κέρματα που κυκλοφορούν σήμερα είναι 1, 2, 5, 10 και 20 κέρματα δηναρίων. Όλα τα κέρματα έχουν επιγραφές στη Σερβική, χρησιμοποιώντας τη κυριλλική και λατινική έκδοσή της. Τα 10 και 20 κέρματα δηναρίων είναι ασυνήθιστα σε κυκλοφορία, καθώς χρησιμοποιούνται τραπεζογραμμάτια της ίδιας αξίας.

Τραπεζογραμμάτια Επεξεργασία

Το 2003, τα τραπεζογραμμάτια της (αποκαθιστώμενης) Εθνικής Τράπεζας της Σερβίας εισήχθησαν σε ονομαστικές αξίες των 100, 1000 και 5000 δηναρίων. Το 2004 εκδόθηκε και γραμμάτιο των 500 δηναρίων το 2004, 50 δηναρίων το 2005, 10 και 20 δηναρίων το 2006 και 2000 δηναρίων το 2011.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Money of Serbia στο Wikimedia Commons