Διάταγμα του Βιλέ-Κοτερέ
Το διάταγμα του Βιλέ-Κοτερέ (Γαλλικά: Ordonnance de Villers-Cotterêts) είναι νομοθετικό κείμενο που εκδόθηκε από τον Φραγκίσκο Α' της Γαλλίας στις 10 Αυγούστου 1539, στην πόλη Βιλέ-Κοτερέ, στην Πικαρδία, στον σημερινό νομό Αιν. Είναι το παλαιότερο νομοθετικό κείμενο εν μέρει σε ισχύ ακόμη στη Γαλλία. [1]
Με το διάταγμα αυτό, τα γαλλικά έγιναν η επίσημη γλώσσα των εγγράφων που σχετίζονταν με τη δημόσια ζωή του βασιλείου της Γαλλίας, αντικαθιστώντας τα λατινικά[2]. Μέχρι τότε, σε θέματα νομοθεσίας και διοίκησης ήταν κοινή η χρήση των λατινικών.
Επιπλέον, αυτό το διάταγμα μεταρρύθμισε την εκκλησιαστική δικαιοδοσία, μείωσε ορισμένα προνόμια πόλεων και έκανε υποχρεωτικό για τους ιερείς να τηρούν μητρώα βαπτίσεων και θανάτων
Το νομοθετικό διάταγμα είχε 192 άρθρα και συντάχθηκε στη Μέση γαλλική γλώσσα.
Άρθρα 110 και 111 Επεξεργασία
Τα άρθρα 110 και 111, τα πιο διάσημα και παλαιότερα που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στη γαλλική νομοθεσία, εφαρμόζουν τη χρήση των γαλλικών σε όλες τις νομικές πράξεις, συμβολαιογραφικές συμβάσεις και επίσημη νομοθεσία για την αποφυγή οποιασδήποτε γλωσσικής σύγχυσης:
CX. Que les arrestz soient clers & entendibles. Et affin quil ny ait cause de doubter sur lintelligence desdictz arrestz. Nous voulons & ordonons quilz soient faictz & escriptz si clairement quil ny ait ne puisse auoir aulcune ambiguite ou incertitude ne lieu a en demander interpretation.
- 110. Τα διατάγματα να είναι σαφή και κατανοητά.
- Και για να μην υπάρχει λόγος αμφιβολίας για το νόημα των εν λόγω διατάξεων. Επιθυμούμε και διατάζουμε να συντάσσονται και να γράφονται τόσο ξεκάθαρα ώστε να μην υπάρχει ούτε να μπορεί να υπάρξει αμφισημία ή αβεβαιότητα, ούτε λόγοι για τους οποίους να απαιτείται ερμηνεία.
CXI. De prononcer & expedier tous actes en langage francoys. Et pource que telles choses sont souuentesfoys aduenues sur lintelligence des motz latins contenuz esdictz arrestz. Nous voulons que doresenavant tous arrestz ensemble toutes autres procedeures soyent de noz cours souueraines ou autres subalternes et inferieures, soyent de registres, enquestes, contractz, commissions, sentences, testamens et autres quelzconques actes et exploictz de justice, ou qui en dependent, soyent prononcez, enregistrez et deliurez aux parties en langage maternel francoys et non autrement.
- 111. Για την έκδοση και σύνταξη όλων των νομικών εγγράφων στη γαλλική γλώσσα.
- Και επειδή πολλά πράγματα εξαρτώνται συχνά από τη σημασία των λατινικών λέξεων που περιέχονται στα εν λόγω έγγραφα. Από τώρα και στο εξής όλα τα διατάγματα μαζί με όλες τις άλλες διαδικασίες, είτε των βασιλικών δικαστηρίων μας ή άλλων υπαγόμενων και κατώτερων, είτε αυτών που αφορούν αρχεία, έρευνες, συμβάσεις, προμήθειες, αποφάσεις, διαθήκες, και όλες τις άλλες πράξεις δικαιοσύνης ή εξαρτώμενες από αυτά, να συντάσσονται και να παραδίδονται στους ενδιαφερόμενους στη γαλλική μητρική γλώσσα και όχι διαφορετικά.
Ο κύριος στόχος αυτών των άρθρων ήταν η διακοπή της χρήσης των λατινικών σε επίσημα έγγραφα (αν και τα λατινικά συνέχισαν να χρησιμοποιούνται σε εκκλησιαστικά αρχεία σε ορισμένες περιοχές της Γαλλίας), αλλά είχαν επίσης επιπτώσεις στη χρήση των άλλων γλωσσών και διαλέκτων που ομιλούνταν σε πολλές περιοχές της Γαλλίας.
Μητρώα γεννήσεων και θανάτων Επεξεργασία
Το διάταγμα αποτελούσε μέρος ενός ευρύτερου νομοθετικού πλαισίου που αφορούσε και τη δράση των εκκλησιαστικών ιδρυμάτων. Ιδιαίτερη διάταξη όρισε την τήρηση μητρώων στα διάφορα τοπικά όργανα της εκκλησίας (κυρίως ενορίες). Το διάταγμα επέβαλε τη δημιουργία μητρώου βαπτίσεων, ως απόδειξη της ημερομηνίας γέννησης κάποιου, και μητρώου ενταφιασμών στις εκκλησίες, ως απόδειξη της ημερομηνίας θανάτου κάποιου. Αν και τα δύο αυτά μητρώα τηρούνταν από τις θρησκευτικές αρχές, θα πιστοποιούνταν πλέον από δημόσιο συμβολαιογράφο, πάντα λαϊκό, και θα φυλάσσονταν στα αρχεία της τοπικής βασιλικής διοίκησης. Στην πραγματικότητα, καθώς η εκκλησία τηρούσε ενοριακά μητρώα από τον Μεσαίωνα (το παλαιότερο στη Γαλλία είναι του Ζιρί, του 1303), αυτά τα μητρώα χρησιμοποιήθηκαν για να ικανοποιήσουν τις διατάξεις του διατάγματος. [3]
Τα εθνικά αρχεία στη Γαλλία αποσπάστηκαν από τη δικαιοδοσία της Εκκλησίας πλήρως το 1792 κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης με εντολή της Γαλλικής Δημοκρατίας. Αυτά τα αρχεία συνεχίζονται μέχρι σήμερα και φυλάσσονται στα αρχεία των νομών. Τα εθνικά αρχεία περιλαμβάνουν τώρα αρχεία γέννησης, γάμου, διαζυγίου και θανάτου.
Αντίκτυπος Επεξεργασία
Πολλές από αυτές τις διατάξεις σηματοδότησαν μια κίνηση προς ένα διευρυμένο, ενοποιημένο και συγκεντρωτικό κράτος και οι διατάξεις για τη χρήση των γαλλικών ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τη γλωσσική και ιδεολογική ενοποίηση της Γαλλίας σε μια εποχή αυξανόμενου εθνικού αισθήματος και ταυτότητας.
Ωστόσο, παρά την προσπάθεια να υπάρξει σαφήνεια στα περίπλοκα συστήματα δικαιοσύνης και διοίκησης που επικρατούσαν σε διάφορα μέρη της Γαλλίας και να καταστούν πιο προσβάσιμα, το άρθρο 111 άφησε αβεβαιότητα καθώς δεν όρισε τι ακριβώς θεωρούσε ως γαλλική μητρική γλώσσα. Πολλές διάλεκτοι της γαλλικής γλώσσας ομιλούνταν σε ολόκληρη τη χώρα, για να μην αναφέρουμε τις σημαντικές περιφερειακές μειονότητες όπως οι Βρετόνοι και οι Βάσκοι των οποίων η μητρική γλώσσα δεν ήταν γαλλική.
Το θέμα λύθηκε οριστικά το 1794, όταν η κυβέρνηση αποφάσισε η γαλλική γλώσσα να είναι η μόνη γλώσσα του κράτους για όλες τις κρατικές υποθέσεις, [4] μια κατάσταση που εξακολουθεί να ισχύει ακόμη, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ισχύοντος γαλλικού συντάγματος.[5]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Το διάταγμα του Βιλέ-Κοτερέ στην ιστοσελίδα Gallica
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ . «450ème anniversaire de l'ordonnance de Villers-Cotterêts».
- ↑ . «documents/langues/occitan/ordonnance_de_villers-cotterets.pdf» (PDF).
- ↑ Delsalle, Paul (2009). Histoires de familles: les registres paroissiaux et d'état civil, du Moyen Âge à nos jours : démographie et généalogie. Besançon: Presses universitaires de Franche-Comté. p. 32
- ↑ décret du 2 thermidor, an II (20 juillet 1794) Άρθρο 1 Από την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου, καμία δημόσια πράξη δεν μπορεί, σε οποιοδήποτε μέρος της επικράτειας της Δημοκρατίας, να γραφτεί παρά μόνο στα γαλλικά.
- ↑ . «legifrance.gouv.fr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2018.