Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Διευρύνσεις της ΕΕ 1952–58 Ιδρυτικά μέλη: Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Δυτική Γερμανία *, Κάτω Χώρες (* το 1990 που επανενώθηκε με την πρώην Ανατολική Γερμανία, Αλγερία ήταν ένα αναπόσπαστο τμήμα της Γαλλίας έως το 1962) 1973 – Πρώτη διεύρυνση: Δανία, Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο (*Η Γροιλανδία εγκατέλειψε το 1985) 1981 – Δεύτερη «νότια (μέρος Ι)» διεύρυνση: Ελλάδα 1986 – Τρίτη «νότια (μέρος ΙΙ)» διεύρυνση: Πορτογαλία, Ισπανία 1995 – Τέταρτη «βόρεια (εν μέρει)» διεύρυνση: Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία 2004 – Πέμπτη «ανατολική (μέρος Ι)» διεύρυνση: Τσεχία, Κύπρος, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία 2007 – Πέμπτη «ανατολική (μέρος ΙΙ)» διεύρυνση: Βουλγαρία, Ρουμανία 2013 – Έκτη «νότια (μέρος IΙΙ)» διεύρυνση: Κροατία Μελλοντικά – Πιθανή διεύρυνση επέκτασης: Αλβανία, Τουρκία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) δημιουργήθηκε το 1993 με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ βασιζόμενη στις ήδη υπάρχουσες Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ιδρύθηκαν από έξι κράτη μέλη. Σήμερα στην ΕΕ συμπεριλαμβάνονται είκοσι επτά κράτη μέλη. Από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα υπήρξαν έξι διαδοχικές διευρύνσεις, με μεγαλύτερη την πέμπτη διεύρυνση, την 1η Μαΐου 2004, όταν προσχώρησαν δέκα νέα κράτη μέλη.

Οι διαπραγματεύσεις είναι εν εξελίξει και με άλλα κράτη. Η διαδικασία της διεύρυνσης αναφέρεται μερικές φορές ως ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Εντούτοις, αυτός ο όρος χρησιμοποιείται επίσης στην ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και στην αύξηση της δύναμης από τα ευρωπαϊκά όργανα πέρα από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Προκειμένου να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα κράτος πρέπει να τηρήσει τους οικονομικούς και πολιτικούς όρους, γνωστούς γενικά ως κριτήρια της Κοπεγχάγης (μετά από τη σύνοδο κορυφής της Κοπεγχάγης, Ιούνιος 1993). Απαιτείται μια κοσμική, δημοκρατική κυβέρνηση, καθώς και ένα αξιοκρατικό κράτος δικαίου, καθώς και αντίστοιχες ελευθερίες στα ανάλογα όργανα. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της ΕΕ, κάθε κράτος μέλος και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να συμφωνήσει με οποιαδήποτε διεύρυνση.

Κριτήρια και μέθοδοι

Το 1989 δημιουργήθηκε το πρόγραμμα PHARE της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, προκειμένου να παρασχεθεί οικονομική ενίσχυση στις πιθανές προς ένταξη χώρες έτσι, ώστε να μπορούν να μεταρρυθμίσουν τις οικονομίες τους. Το PHARE έγινε ένα εργαλείο βοήθειας στις υποψήφιες χώρες, οι οποίες προσέγγισαν τα απαιτούμενα κριτήρια μεγέθυνσης. Οι υποψήφιες χώρες πρέπει να έχουν επιτύχει:

• σταθερότητα των οργάνων που εγγυώνται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το σεβασμό και την προστασία των μειονοτήτων,
• την ύπαρξη μιας σταθερής οικονομίας αγοράς, καθώς και να υφίσταται η ικανότητα αντιμετώπισης της ανταγωνιστικής πίεσης και των δυνάμεων της αγοράς εντός της Ένωσης και
• τη δυνατότητα να τηρηθούν οι υποχρεώσεις της ιδιότητας μέλους, συμπεριλαμβανομένης της εμμονής στους στόχους της πολιτικής, οικονομικής και νομισματικής ένωσης.

Συνεισφορά κρατών μελών καθώς και υποψηφίων χωρών

Population and GDP per capita of EU member states and candidates.