Διονύσιος Κόκκινος

Έλληνας συγγραφέας και ιστορικός

Ο Διονύσιος Κόκκινος (1884 - 10[4] ή 12[5] Φεβρουαρίου 1967) ήταν Έλληνας ιστορικός, δημοσιογράφος, ακαδημαϊκός και λογοτέχνης.

Διονύσιος Κόκκινος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Διονύσιος Κόκκινος (Ελληνικά)
Γέννηση1884[1][2][3]
Πύργος Ηλείας
Θάνατος1967[1][2][3]
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
νέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
ιστορικός
συγγραφέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Ακαδημίας Αθηνών (από 1955)

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας. Ο πατέρας του, Αντώνιος, ήταν αγιογράφος, γεννημένος στην Αμοργό.[6] Η μητέρα του, Αγγελική Γιαννοπούλου, καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών του '21. Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά διέκοψε τις σπουδές του[7] για να ασχοληθεί με την ιστορία, τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Επίσης, γράφτηκε και στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Εξέδωσε τη σοσιαλιστική εφημερίδα «Μέλλον» στην διάρκεια των σπουδών του στα 1908 με 1909, η οποία εξέφραζε τις ιδέες της ομάδας των Κοινωνιολόγων του Αλέξανδρου Παπαναστασίου και γύρω από την οποία συσπειρώθηκαν πολλοί σοσιαλιστές και φοιτητές[8]. Εργάσθηκε στις εφημερίδες Ακρόπολη, Καθημερινή, Πατρίδα, Πρωτεύουσα, Ελληνικόν Μέλλον, Ελληνική, Πρωΐα και Έθνος, ως φιλολογικός συνεργάτης, χρονογράφος, ανταποκριτής, και οι οποίες και δημοσίευσαν πολλές δημοσιογραφικές και φιλολογικές μελέτες του. Έγραψε δεκάδες δημοσιεύματα με τα ψευδώνυμα «Μακκαβαίος», «Άριελ», «Βουλεβαρδιέρος», «Παλαιός» κ.α.[7] Διετέλεσε διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης από τον Οκτώβριο του 1935 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1954. Το 1948, η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε το «Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών» και, το 1950, τον εξέλεξε μέλος της, στην Τάξη των Γραμμάτων, για το λογοτεχνικό του έργο.[6] Επίσης, υπήρξε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου καθώς και του Ταμείου Εργασίας Ηθοποιών.[8]

Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο των γραμμάτων το 1906 με τη δημοσίευση ενός διηγήματος στο περιοδικό «Νουμάς» του Δ. Ταγκόπουλου[9]. Το 1914 εκδόθηκαν σε βιβλίο πολεμικές εντυπώσεις και μονογραφίες που έγραψε κατά τη στρατιωτική του θητεία το 1912-13, στους Βαλκανικούς πολέμους[8]. Ο Κόκκινος υπήρξε συγγραφέας διηγημάτων και μυθιστορημάτων ενώ ασχολήθηκε και με την ιστορία, το χρονογράφημα και την κριτική του θεάτρου και της τέχνης. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με το Ο τελευταίος, διήγημα δημοσιευμένο στο περιοδικό Νουμάς, στα 1906.[10] Άλλα του έργα είναι: Η κυρία με το άσπρο άλογο (1922), Η μυστική φωλιά (1924), Ίλιγγος (1932), Ο Αλέξης ο αμαξάς (1934), Μια τουφεκιά στο γαλάζιο νερό (πρώτη δημοσίευση σε συνέχειες στο περιοδικό Νέα Εστία, τ. 212 / 15 Οκτωβρίου 1935 έως τ. 215 / 1 Δεκεμβρίου 1935), Κυνηγημένος από τον κόσμο (πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Νέα Εστία, τ. 262, 15 Νοεμβρίου 1937). Επίσης έγραψε σειρά θεατρικούς διαλόγους οι οποίοι εκδόθηκαν σε τόμο το 1924 με τον τίτλο Θέατρο της ζωής. Σ' αυτόν τον τόμο περιέχονται τα έργα: Ο Οθέλλος, Ο κληρονόμος του Διαμαντή, Τα περασμένα, Ασήμαντη είδησις, Η επικίνδυνη,Τίμια γυναίκα, Όπως ο Ορέστης, Κρίνο στο φθινόπωρο, Τα δεσμά. Τα λογοτεχνικό έργο του Κόκκινου έχει ως θέμα του κυρίως τη ζωή της αθηναϊκής αστικής τάξης, καλύπτοντας τους χώρους του μυθιστορήματος και του διηγήματος[8], ενώ έγραψε και έργα για το θέατρο, από το οποία το μονόπρακτο Η χαμένη παραστάθηκε το 1939 από τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη[9]. Παράλληλα ασχολήθηκε και με την τεχνοκριτική.

Από τη θέση του διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης, από το 1935 μέχρι και το 1954, είχε πρόσβαση σε εκτεταμένο πρωτογενές ιστορικό υλικο αλλά και σημαντική δευτερογενή βιβλιογραφία. Το 1931 έδωσε το Εισαγωγή εις την Ελληνικήν Επανάστασιν, στα πλαίσια και της εκατονταετηρίδας της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Είχε ξεκινήσει ήδη από το 1930 να δημοσιεύει, από τις στήλες της εφημερίδας Πρωΐα, κείμενα για την ιστορία του 1821. Το 1935 ολοκληρώθηκε η σύνθεση της εξάτομης ιστορίας του, έργο για το οποίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1933[6]. Το 1967, λίγο μετά τον θάνατό του, εκδόθηκε η 5η και τελευταία ανανεωμένη έκδοση του εξάτομου έργου του, Η Ελληνική Επανάστασις[5]. Τα έργα αυτά του Κόκκινου συνέβαλαν αποφασιστικά στην μελέτη της νεοελληνικής ιστορίας[εκκρεμεί παραπομπή].

Έργο Επεξεργασία

Δημοσιεύσεις Επεξεργασία

  • Δ. Κόκκινος, Ζάκυνθος, Νέα Εστία, τ/χ.22-24, (1927), σελ.1148-1149.[11]
  • Δ. Κόκκινος, Η χρονογραφία-η ζωγραφική και η γλυπτική, Νέα Εστία, τ/χ. 94 (1930), σελ. 1221-1223.[12]
  • Δ. Κόκκινος, Η ζωγραφική-κριτική, Νέα Εστία, τ/χ.97 (1931), σελ.46-47.[13]

Διηγήματα και μυθιστορήματα Επεξεργασία

  • Νιόνιος Κόκκινος (1906). «Ο τελευταίος». Ο Νουμάς 2 (216): 10-11. http://kosmopolis.lis.upatras.gr/index.php/noumas/article/view/82998/81872. 
  • Η κυρία με το άσπρο άλογο (μυθιστόρημα), Βασιλείου, Νιόνιος Κόκκινος (1906). «Ο τελευταίος». Ο Νουμάς 2 (216): 10-11. http://kosmopolis.lis.upatras.gr/index.php/noumas/article/view/82998/81872. [9]
  • Φραντζέσκα ντα Ρίμινι (μυθιστόρημα), Αθήνα, Βασιλείου, 1922.[9]
  • Μυστική φωλιά (μυθιστορήματα), Βασιλείου, Αθήνα, 1924.[9]
  • Εκείνος που δε χάρηκε τίποτε και άλλα διηγήματα, Ζηκάκης, Αθήνα, 1926.[9]
  • Σφυρίγματα τραίνων, Αθήνα, 1930.[9]
  • Ίλιγγος (μυθιστόρημα), Αθήνα, 1932.[9]
  • Η μοιραία γυναίκα (μυθιστόρημα), Αθήνα, 1932.[9]
  • Ο Αλέξης ο αμαξάς, εκδ. Η Βιβλιοθήκη των Αθηνών, 1934
  • Μια τουφεκιά στο γαλάζιο νερό και άλλα διηγήματα, εκδ. Δημητράκος, Αθήνα, 1945.[9]
  • Ο Αλέξης ο αμαξάς κι άλλα διηγήματα, Οι φίλοι του βιβλίου, Αθήνα, 1945.[9]

Δοκίμια Επεξεργασία

  • Μια ζωή στον πόλεμο. Γκρίμποβο – Μπιζάνι – Γιάννενα, Φέξης, Αθήνα, 1914.[9]
  • Η Ελληνική Επανάστασις, τομ.1-6, Αθήνα, 1936 (1η έκδοση). Πρώτη ολοκληρωμένη έκδοση: Μέλισσα, 1960[9]. Πέμπτη και τελευταία ανανεωμένη έκδοση: Μέλισσα, 1967.[14]
  • Οι δυο πόλεμοι (2 τόμοι), Ο Πλάτων, Αθήνα, 1945-1946.[9]
  • Ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος: 1800-1945, τομ. 1-4, Αθήνα, 1970-1972[9].
  • Το Εικοσιένα (συμμετοχή σε συλλογικό έργο με πανηγυρικούς λόγους Ακαδημαϊκών), Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα, 1977.[15]
  • Η 28η Οκτωβρίου 1940 (συμμετοχή σε συλλογικό έργο με πανηγυρικούς λόγους Ακαδημαϊκών), Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα, 1978.[16]
  • Παιδιά του κόσμου: 15 ιστορίες με παιδιά από σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς (συλλογικό έργο), Επίλογος, Αθήνα, 2005.[17]
  • Η Χίος κατά την ελληνική Επανάσταση και τη σφαγή (Μαρτυρίες και ιστορικά κείμενα, συλλογικό έργο), Πελλιναίο, Αθήνα, 2005.[18]
  • Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη (συμμετοχή στην εισαγωγή), Μέρμηγκας, Αθήνα, 2009.[19]
  • Δίστομο 10 Ιουνίου 1944:Το Ολοκαύτωμα, Σύγχρονη Έκφραση, Αθήνα, 2010.[20]

Θεατρικά έργα Επεξεργασία

Μεταξύ άλλων:

  • Το σπίτι, 1908[8].
  • Η Χαμένη, 1924[8].
  • Το θέατρο της ζωής (Συγκεντρωτικός τόμος - Θεατρικοί διάλογοι), Ζηκάκης, Αθήνα, 1924[9].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 LIBRIS. 344336. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 Faceted Application of Subject Terminology. 74425. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 Trove. 1238092. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Χρονικό του 20ού αιώνα, (Τέσσερα Έψιλον, 1990) σελ. 1026
  5. 5,0 5,1 Πρόλογος του εκδότη για την 5η έκδοση και 6η έκδοση του έργου, στο Η Ελληνική Επανάστασις, τ. 1, 6η έκδοση, Μέλισσα, 1974.
  6. 6,0 6,1 6,2 Κουρνούτος 1967, σελ. 1401.
  7. 7,0 7,1 Κουρνούτος 1967, σελ. 1399.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Κουρνούτος 1967, σελ. 1400.
  9. 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, Κόκκινος Διονύσιος.
  10. Το υπογράφει ως Νιόνιος Κόκκινος βλ. Νουμάς, τομ.4, τ/χ.216 (1906),σελ.10-11
  11. «Εθνικό Κέντρο Βιβλίου / Αρχείο Λογοτεχνικών Περιοδικών». www.ekebi.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  12. «Εθνικό Κέντρο Βιβλίου / Αρχείο Λογοτεχνικών Περιοδικών». www.ekebi.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  13. «Εθνικό Κέντρο Βιβλίου / Αρχείο Λογοτεχνικών Περιοδικών». www.ekebi.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  14. Πρόλογος του συγγραφέα για την 3η έκδοση του έργου, στο Η Ελληνική Επανάστασις, τ. 1, 6η έκδοση, Μέλισσα, 1974.
  15. «Βιβλίο - Το Εικοσιένα, Πανηγυρικοί λόγοι Ακαδημαϊκών». Βιβλιοnet. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  16. «Βιβλίο - Η 28η Οκτωβρίου 1940, Πανηγυρικοί λόγοι Ακαδημαϊκών». Βιβλιοnet. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  17. «Βιβλίο - Παιδιά του κόσμου: 15 ιστορίες με παιδιά από σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς». Βιβλιοnet. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  18. «Βιβλίο - Η Χίος κατά την Ελληνική Επανάσταση και τη σφαγή». Βιβλιοnet. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  19. «Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη». Βιβλιοnet (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  20. «Βιβλίο - Δίστομο 10 Ιουνίου 1944: Το ολοκαύτωμα». Βιβλιοnet (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία