Διπλωματική επανάσταση του 1756

Η Διπλωματική Επανάσταση του 1756 ήταν η ανατροπή των μακροχρόνιων συμμαχιών στην Ευρώπη μεταξύ του Πολέμου της Αυστριακής Διαδοχής και του Επταετούς Πολέμου. [1] Η Αυστρία έγινε, από σύμμαχος της Βρετανίας, σύμμαχος της Γαλλίας, ενώ η Πρωσία έγινε σύμμαχος της Βρετανίας. [2] Ο διπλωμάτης με τη μεγαλύτερη επιρροή που συμμετείχε, ήταν ένας Αυστριακός πολιτικός, ο Βέντσελ Άντον φον Κάουνιτς. [3]

Οι συμμαχίες που σχηματίστηκαν ως αποτέλεσμα της Διπλωματικής Επανάστασης.

Η αλλαγή ήταν μέρος τού χορού των Δυνάμεων, ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου μοτίβου συμμαχιών καθ' όλη τη διάρκεια του 18ου αι. σε προσπάθειες διατήρησης ή ανατροπής της ευρωπαϊκής ισορροπίας των Δυνάμεων.

Ιστορικό Επεξεργασία

Η διπλωματική αλλαγή προκλήθηκε από έναν διαχωρισμό συμφερόντων μεταξύ της Αυστρίας, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Η Ειρήνη της Αιξ-λα-Σαπέλ, μετά τον Πόλεμο της Αυστριακής Διαδοχής το 1748, άφησε την Αυστρία να συνειδητοποιήσει το υψηλό τίμημα που πλήρωσε έχοντας τη Βρετανία ως σύμμαχο. Η Μαρία-Θηρεσία της Αυστρίας είχε υπερασπιστεί τη διεκδίκησή της για τον θρόνο των Αψβούργων και είχε στέψει ως αυτοκράτορα τον σύζυγό της Φραγκίσκο-Στέφανο το 1745. Ωστόσο, είχε αναγκαστεί να εγκαταλείψει πολύτιμο έδαφος στη διαδικασία. Υπό τη βρετανική διπλωματική πίεση, η Μαρία-Θηρεσία είχε εγκαταλείψει το μεγαλύτερο μέρος της Λομβαρδίας και κατέλαβε τη Βαυαρία. Οι Βρετανοί την ανάγκασαν επίσης να παραχωρήσει την Πάρμα στην Ισπανία και, το πιο σημαντικό, να εγκαταλείψει το πολύτιμο κράτος της Σιλεσίας στην Πρωσική κατοχή.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Φρειδερίκος Β΄ ο Μέγας της Πρωσίας είχε καταλάβει τη Σιλεσία, ένα από τα εδάφη του στέμματος της Βοημίας. Αυτή η απόκτηση είχε προωθήσει περαιτέρω την Πρωσία ως μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη, η οποία τώρα αποτελούσε αυξανόμενη απειλή για τα γερμανικά εδάφη της Αυστρίας και για την Κεντρική Ευρώπη συνολικά. Η ανάπτυξη της Πρωσίας, επικίνδυνης για την Αυστρία, χαιρετίστηκε από τους Βρετανούς, οι οποίοι την είδαν ως μέσο εξισορρόπησης της γαλλικής ισχύος και μείωσης της γαλλικής επιρροής στη Γερμανία, η οποία διαφορετικά θα μπορούσε να αυξηθεί ως απάντηση στην αδυναμία της Αυστρίας.

Σύμβαση του Γουέστμινστερ Επεξεργασία

Τα αποτελέσματα του Πολέμου της Αυστριακής Διαδοχής κατέστησαν σαφές, ότι η Βρετανία δεν θεωρούσε πλέον την Αυστρία αρκετά ισχυρή για να ελέγξει τη γαλλική ισχύ, αλλά ήταν ικανοποιημένη να δημιουργήσει μικρότερα κράτη, όπως η Πρωσία. Ως εκ τούτου, η Βρετανία και η Πρωσία, στη Σύμβαση του Γουέστμινστερ (16 Ιανουαρίου 1756) συμφώνησαν, ότι η Βρετανία δεν θα βοηθούσε την Αυστρία σε μια ανανεωμένη σύγκρουση για τη Σιλεσία, εάν η Πρωσία συμφωνούσε να προστατεύσει το Ανόβερο από τη Γαλλία. Η προστασία του Ανόβερου ήταν σημαντική για τη Βρετανία, επειδή ήταν κτήση του βασιλιά της, Γεωργίου Β΄ (ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στο εκλεκτοράτο αυτό). Η Βρετανία θεώρησε ότι με την αυξανόμενη δύναμη της Πρωσίας, θα ήταν πιο αναγκαίο να υπερασπιστεί, το Ανόβερο παρά την Αυστρία.

Εν τω μεταξύ, η Αυστρία ήταν αποφασισμένη να διεκδικήσει εκ νέου τη Σιλεσία και έτσι οι δύο σύμμαχοι βρέθηκαν με αντικρουόμενα συμφέροντα. Η Μαρία-Θηρεσία αναγνώρισε τη ματαιότητα της ανανέωσης της συμμαχίας με τη Βρετανία και έτσι ξεκίνησε να ευθυγραμμίσει την Αυστρία με τη Γαλλία, η οποία θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη Βρετανία ως πολύτιμο σύμμαχο. Η Μαρία-Θηρεσία γνώριζε, ότι χωρίς έναν ισχυρό σύμμαχο όπως η Γαλλία, δεν θα μπορούσε ποτέ να ελπίζει να διεκδικήσει ξανά τη Σιλεσία από τον Φρειδερίκο Β΄. [4]

Τη συμφωνία ακολούθησε μια πιο άμεση Αγγλο-Πρωσική Σύμβαση το 1758.

Πρώτη Συνθήκη των Βερσαλλιών Επεξεργασία

Η Μαρία Τερέζα έστειλε τον υπουργό της εξωτερικής πολιτικής, τον κόμη Βέντσελ Άντον φον Κάουνιτς, στη Γαλλία για να εξασφαλίσει μια συμμαχία, που θα επιτρέψει στην Αυστρία να διεκδικήσει εκ νέου τη Σιλεσία. Ο Κάουνιτς πλησίασε τη μαντάμ ντε Πομπαντούρ, την ερωμένη του Λουδοβίκου ΙΕ΄, για να παρέμβει στις διαπραγματεύσεις. [5] Ωστόσο, ο Λουδοβίκος ΙΕ΄ αποδείχθηκε απρόθυμος να συμφωνήσει, σε οποιαδήποτε συνθήκη παρουσίαζε ο Κάουνιτς. Χρειάστηκε μια νέα σύγκρουση μεταξύ Γαλλίας και Βρετανίας, για να ευθυγραμμιστεί ο Λουδοβίκος ΙΕ΄ με την Αυστρία.

Επιπλέον, οι κτήσεις των Αψβούργων δεν περιέβαλλαν πλέον τη Γαλλία. Αντίθετα, ο Φρειδερίκος Β΄ είχε καταφέρει να βάλει τέλος στην προοπτική της Αψβουργικής-Γερμανικής κυριαρχίας στα σύνορα με τα γαλλικά εδάφη. Ως εκ τούτου, η Γαλλία δεν έβλεπε πλέον την Αυστρία ως άμεση απειλή και έτσι συνήψε αμυντική συμμαχία με την Αυστρία. Σε απάντηση στη Σύμβαση του Γουέστμινστερ, οι υπουργοί του Λουδοβίκου ΙΕ΄ και ο Κάουνιτς συνήψαν την Πρώτη Συνθήκη των Βερσαλλιών (1η Μαΐου 1756) στην οποία και οι δύο πλευρές συμφωνούσαν να παραμείνουν ουδέτερες και να παράσχουν 24.000 στρατιώτες, εάν κάποια από τις δύο έρθουν σε σύγκρουση με τρίτο μέρος.

Δεύτερη Συνθήκη των Βερσαλλιών Επεξεργασία

Οι διπλωμάτες της Μαρίας-Θηρεσίας, αφού εξασφάλισαν τη γαλλική ουδετερότητα, άρχισαν ενεργά να ιδρύουν έναν αντι-πρωσικό συνασπισμό. Οι ενέργειες της Αυστρίας αφύπνισαν τον Φρειδερίκο Β΄, ο οποίος αποφάσισε να χτυπήσει πρώτος εισβάλλοντας στη Σαξονία, ξεκινώντας τον Επταετή Πόλεμο (1756–1763). Οι ενέργειες του Φρειδερίκου Β΄ είχαν σκοπό να φοβίσουν τη Ρωσία να μην υποστηρίξει την Αυστρία, οι οποίες δύο χώρες είχαν σχηματίσει αμυντική συμμαχία το 1746.

Ωστόσο, με την εισβολή στη Σαξονία, ο Φρειδερίκος Β΄ είχε ξεσηκώσει τους εχθρούς του. Η Ρωσία, υπό την καθοδήγηση της Αυτοκράτειρας Ελισάβετ, έστειλε επιπλέον 80.000 στρατιώτες στην Αυστρία. Ένα χρόνο μετά την υπογραφή της Πρώτης Συνθήκης των Βερσαλλιών, η Γαλλία και η Αυστρία υπέγραψαν μια νέα επιθετική συμμαχία, τη Δεύτερη Συνθήκη των Βερσαλλιών, την 1η Μαΐου 1757.

Η Αυστρία υποσχέθηκε στη Γαλλία τις Αυστριακές Κάτω Χώρες, αλλά σε αντάλλαγμα, η Μαρία-Θηρεσία θα λάμβανε την Πάρμα, 129.000 Γάλλους στρατιώτες και την υπόσχεση 12 εκατομμυρίων λιβρών κάθε χρόνο, μέχρι να επιστραφεί η Σιλεσία στην Αυστρία.

Συνέπεια Επεξεργασία

Ως αποτέλεσμα, η Πρωσία, η Βρετανία και η Σαξονία αντιμετώπισαν τη Γαλλία, την Αυστρία και τη Ρωσία. Παρά την ανατροπή των συμμαχιών, ωστόσο, οι βασικοί ανταγωνισμοί παρέμειναν: Πρωσία εναντίον Αυστρίας και Βρετανία εναντίον Γαλλίας. Ο πόλεμος έληξε με νίκη για τη Βρετανία και την Πρωσία, με τη βοήθεια του θαύματος του Οίκου του Βρανδεμβούργου και τον έλεγχο των θαλασσών από τη Βρετανία, ο οποίος ενισχύθηκε από την επιτυχία κατά τη διάρκεια του αίσιου έτους 1759 . Η Γαλλία, η Αυστρία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους τελικά απέτυχαν στους στόχους τους.

Ωστόσο, η Αγγλο-Πρωσική Συμμαχία αποδείχθηκε βραχύβια, κυρίως επειδή η Βρετανία απέσυρε την οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη προς την Πρωσία το 1762. Στη συνέχεια, η Πρωσία συμμάχησε με τη Ρωσία. Η διάλυση της συμμαχίας και η νέα υπεροχή της Βρετανίας την άφησαν χωρίς συμμάχους, όταν ξεκίνησε η Αμερικανική Επανάσταση.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. D.B. Horn, "The Diplomatic Revolution" in J.O. Lindsay, ed., The New Cambridge Modern History vol. 7, The Old Regime: 1713–63 (1957): pp 449–64.
  2. Jeremy Black, Essay and Reflection: On the 'Old System' and the Diplomatic Revolution' of the Eighteenth Century" International History Review (1990) 12#2 pp. 301–323
  3. Franz A.J. Szabo, "Prince Kaunitz and the Balance of Power." International History Review 1#3 (1979): 399–408. in JSTOR
  4. Charles W. Ingrao, The Habsburg Monarchy (Cambridge University Press, 2000), 157–177.
  5. Mitford, Nancy (31 Μαρτίου 2001). Madame de Pompadour. New York Review of Books. σελ. 213. ISBN 978-0-940322-65-3. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2011. 

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

  • Μαύρο, Τζέρεμι. "Essay and Reflection: On the "Old System" and the Diplomatic Revolution" of the Eighteenth Century" International History Review (1990) 12#2 σελ. 301–323 στο JSTOR
  • Coffin, Judith G. and Robert C. Stacy, Western Civilizations Volume II (2005), 568–570.
  • Κούπερ, Κίρστεν. «Ένας ανταγωνισμός τελείωσε; Γαλλία και Αυστρία κατά τη διάρκεια της Διπλωματικής Επανάστασης και του Επταετούς Πολέμου, 1756–1758» (PhD. Diss. Emory University, 2012) διαδικτυακά[νεκρός σύνδεσμος] .
  • Horn, DB "The Diplomatic Revolution" στο JO Lindsay, επιμ., The New Cambridge Modern History vol. 7, The Old Regime: 1713–63 (1957): pp 449–64; περιεκτική σύντομη επισκόπηση.
  • Ingrao, Charles W. The Habsburg Monarchy (Cambridge University Press, 2000), 157–177.
  • Schweizer, Karl W. War, Politics, and Diplomacy: The Anglo-Prussian Alliance, 1756–1763 (University Press of Amer, 1991).
  • Szabo, Franz AJ «Ο πρίγκιπας Κάουνιτς και η ισορροπία δυνάμεων». International History Review 1#3 (1979): 399–408. στο JSTOR