Δυτικός Χριστιανισμός
Ο Δυτικός Χριστιανισμός είναι μία από τις δύο υποδιαιρέσεις του Χριστιανισμού (ο Ανατολικός Χριστιανισμός είναι ο άλλος). Ο Δυτικός Χριστιανισμός αποτελείται από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και τον Προτεσταντισμό, μαζί με τις παραφυάδες τους, όπως ο Ανεξάρτητος Καθολικισμός και ο Αποκαταστασισμός.
Η μεγάλη πλειονότητα των 2,3 δισεκατομμυρίων Χριστιανών παγκοσμίως είναι Δυτικοί Χριστιανοί (περίπου 2 δισεκατομμύρια - 1,2 δισεκατομμύριο Ρωμαιοκαθολικοί και 800 εκατομμύρια Προτεστάντες). Το αρχικό και ακόμη σημαντικό συστατικό, η Καθολική Εκκλησία, αναπτύχθηκε υπό τον επίσκοπο της Ρώμης στην πρώην Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στην Αρχαιότητα.[3] Από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία προέκυψε μια μεγάλη ποικιλία ανεξάρτητων προτεσταντικών δογμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Λουθηρανισμού και του Αγγλικανισμού, ξεκινώντας από την Προτεσταντική Μεταρρύθμιση του 16ου αιώνα, όπως και ο Ανεξάρτητος Καθολικισμός τον 19ο αιώνα. Έτσι, ο όρος «Δυτικός Χριστιανισμός» δεν περιγράφει μια ενιαία κοινωνία ή θρησκευτικό δόγμα, αλλά εφαρμόζεται για να διακρίνει όλες αυτές τις ονομασίες συλλογικά από τον Ανατολικό Χριστιανισμό.
Η ίδρυση της ξεχωριστής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, μιας συγκεκριμένης εκκλησίας sui iuris της ενιαίας Μίας Αγίας Αποστολικής και Καθολικής Εκκλησίας, συνέπεσε με την εδραίωση της Αγίας Έδρας στη Ρώμη, η οποία διεκδικούσε το Παπικό πρωτείο από την Αρχαιότητα. Η Λατινική Εκκλησία διακρίνεται από τις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, επίσης σε πλήρη κοινωνία με τον Πάπα στη Ρώμη, και από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και τις Προχαλκηδόνιες Εκκλησίες, που δεν είναι σε κοινωνία με τη Ρώμη. Αυτές οι άλλες Εκκλησίες είναι μέρος του Ανατολικού Χριστιανισμού. Οι όροι «Δυτικός» και «Ανατολικός» από την άποψη αυτή προήλθαν από γεωγραφικές διαιρέσεις που αντικατοπτρίζουν το πολιτιστικό χάσμα μεταξύ της Ελληνιστικής Ανατολής και της Λατινικής Δύσης και το πολιτικό χάσμα μεταξύ της Δυτικής και Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα οι ακόλουθοι της Λατινικής Εκκλησίας, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, αναφέρονταν συνήθως ως «Λατίνοι» για να διακριθούν από τους Ανατολικούς Χριστιανούς.[4]
Ο Δυτικός Χριστιανισμός έπαιξε εξέχοντα ρόλο στη διαμόρφωση του Δυτικού Πολιτισμού.[5][6][7] Με την επέκταση της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας από την Πρώιμη νεότερη περίοδο, η Λατινική Εκκλησία, μαζί με τις προτεσταντικές αποσχίσεις της, εξαπλώθηκε σε όλη την Αμερική, μεγάλο μέρος των Φιλιππίνων, της Μεσημβρινής Αφρικής, θύλακες της Δυτικής Αφρικής και σε όλη την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Έτσι, όταν χρησιμοποιείται για ιστορικές περιόδους μετά τον 16ο αιώνα, ο όρος «Δυτικός Χριστιανισμός» δεν αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, αλλά χρησιμοποιείται μάλλον ως συλλογικός όρος για όλα αυτά.
Σήμερα, η γεωγραφική διάκριση μεταξύ Δυτικού και Ανατολικού Χριστιανισμού δεν είναι τόσο απόλυτη όσο στην Αρχαιότητα ή τον Μεσαίωνα, λόγω της εξάπλωσης των Χριστιανών ιεραποστόλων, των μεταναστεύσεων και της παγκοσμιοποίησης. Ως εκ τούτου, τα επίθετα «Δυτικός Χριστιανισμός» και «Ανατολικός Χριστιανισμός» χρησιμοποιούνται συνήθως για να αναφέρονται σε ιστορικές καταβολές και διαφορές στη θεολογία και τη λειτουργική, παρά στις τρέχουσες γεωγραφικές τοποθεσίες.
Ενώ η Λατινική Εκκλησία διατηρεί τη χρήση των λατινικών λειτουργικών τελετών, οι προτεσταντικές ομολογίες και ο Ανεξάρτητος Καθολικισμός χρησιμοποιούν μια μεγάλη ποικιλία λειτουργικών πρακτικών.
Ιστορία Επεξεργασία
Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της, η εκκλησία στην Ευρώπη ήταν πολιτισμικά διαιρεμένη μεταξύ της λατινόφωνης δύσης, της οποίας το κέντρο ήταν η Ρώμη, και της ελληνόφωνης ανατολής, της οποίας το κέντρο ήταν η Κωνσταντινούπολη. Οι πολιτισμικές διαφορές και η πολιτική αντιπαλότητα δημιούργησαν εντάσεις μεταξύ των δύο εκκλησιών, οδηγώντας σε διαφωνία σχετικά με το δόγμα και την εκκλησιολογία και τελικά στο σχίσμα.[8]
Όπως και ο Ανατολικός Χριστιανισμός, ο Δυτικός Χριστιανισμός εντοπίζει τις ρίζες του απευθείας στους αποστόλους και άλλους πρώτους κήρυκες της θρησκείας. Στην αρχική περιοχή του Δυτικού Χριστιανισμού τα λατινικά ήταν η κύρια γλώσσα. Οι Χριστιανοί συγγραφείς στα λατινικά είχαν μεγαλύτερη επιρροή εκεί από εκείνους που έγραφαν στα ελληνικά, τα συριακά ή άλλες ανατολικές γλώσσες. Αν και οι πρώτοι Χριστιανοί στη Δύση χρησιμοποιούσαν τα ελληνικά (όπως ο Κλήμης της Ρώμης), μέχρι τον τέταρτο αιώνα τα λατινικά τα είχαν αντικαταστήσει ακόμη και στην κοσμοπολίτικη πόλη της Ρώμης, ενώ υπάρχουν στοιχεία για λατινική μετάφραση της Βίβλου τον 2ο αιώνα (δείτε επίσης: Vetus Latina) στη νότια Γαλατία και στη ρωμαϊκή επαρχία της Αφρικής.[9]
Με την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, εμφανίστηκαν επίσης διακρίσεις στην οργάνωση, αφού οι επίσκοποι στη Δύση δεν ήταν εξαρτημένοι από τον Αυτοκράτορα στην Κωνσταντινούπολη και δεν τέθηκαν υπό την επίδραση του Καισαροπαπισμού στην Ανατολική Εκκλησία. Ενώ η έδρα της Κωνσταντινούπολης έγινε κυρίαρχη σε όλα τα εδάφη του αυτοκράτορα, η Δύση έβλεπε αποκλειστικά την έδρα της Ρώμης, η οποία στην Ανατολή θεωρούνταν ότι ήταν μία από τους πέντε πατριάρχες της Πενταρχίας, «η προτεινόμενη κυβέρνηση του καθολικού χριστιανικού κόσμου από πέντε πατριαρχικές έδρες υπό την αιγίδα μιας ενιαίας καθολικής αυτοκρατορίας. Διατυπωμένη στη νομοθεσία του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α΄ (527-565), ειδικά στον Ιουστινιάνειο Κώδικα 131, η θεωρία έλαβε επίσημη εκκλησιαστική κύρωση στο Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο (692), η οποία ταξινόμησε τις πέντε έδρες ως Ρώμη, Κωνσταντινούπολη, Αλεξάνδρεια, Αντιόχεια και Ιερουσαλήμ».[10]
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, οι διαφωνίες χώρισαν τον Δυτικό Χριστιανισμό από τις διάφορες μορφές του Ανατολικού Χριστιανισμού: πρώτα από τον Ανατολικο Συριακό Χριστιανισμό μετά την Πρώτη Σύνοδο της Εφέσου (431), στη συνέχεια από αυτόν των Προχαλκηδόνιων Εκκλησιών μετά τη Σύνοδο της Χαλκηδόνας (451), και στη συνέχεια από την Ανατολική Ορθοδοξία με το σχίσμα Ανατολής-Δύσης του 1054. Με την επώνυμη μορφή του Ανατολικού Χριστιανισμού, συμφωνίες επανένωσης υπογράφηκαν στη Δεύτερη Σύνοδο της Λυών (1274) και στη Σύνοδο της Φλωρεντίας (1439), αλλά αυτές αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές.
Ο ιστορικός Πολ Λεγκούτκο του Πανεπιστημίου Στάνφορντ δήλωσε ότι η Καθολική Εκκλησία είναι «στο επίκεντρο της ανάπτυξης των αξιών, των ιδεών, της επιστήμης, των νόμων και των θεσμών που αποτελούν αυτό που ονομάζουμε Δυτικό Πολιτισμό».[11] Η άνοδος του Προτεσταντισμού οδήγησε σε μεγάλες διαιρέσεις εντός του Δυτικού Χριστιανισμού, που εξακολουθούν να υφίστανται, και πόλεμοι — για παράδειγμα, ο Αγγλοϊσπανικός Πόλεμος (1585-1604) είχε θρησκευτικές και οικονομικές αιτίες.
Κατά τη διάρκεια και μετά την Εποχή των Ανακαλύψεων, οι Ευρωπαίοι διέδωσαν τον Δυτικό Χριστιανισμό στο Νέο Κόσμο και αλλού. Ο Ρωμαιοκαθολικισμός ήρθε στην Αμερική (ειδικά στη Νότια Αμερική), την Αφρική, την Ασία, την Αυστραλία και τον Ειρηνικό. Ο Προτεσταντισμός, συμπεριλαμβανομένου του Αγγλικανισμού, ήρθε στη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία, τον Ειρηνικό και σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής.
Σήμερα, η γεωγραφική διάκριση μεταξύ του Χριστιανισμού της Δύσης και της Ανατολής είναι πλέον πολύ λιγότερο απόλυτη, λόγω των μεγάλων μεταναστεύσεων των Ευρωπαίων σε όλο τον κόσμο, καθώς και του έργου των ιεραποστόλων παγκοσμίως κατά τους τελευταίους πέντε αιώνες.
Χαρακτηριστικά Επεξεργασία
Προπατορικό αμάρτημα Επεξεργασία
Το προπατορικό αμάρτημα, που ονομάζεται επίσης προγονικό αμάρτημα,[12][13][14][15] είναι μια χριστιανική πίστη σε μια κατάσταση αμαρτίας στην οποία η ανθρωπότητα υπήρχε από την πτώση του ανθρώπου, που προήλθε από την εξέγερση του Αδάμ και της Εύας στον Κήπο της Εδέμ, δηλαδή το αμάρτημα της ανυπακοής στην κατανάλωση του απαγορευμένου καρπού από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού.[16] Θεολόγοι έχουν χαρακτηρίσει αυτή την κατάσταση με πολλούς τρόπους, βλέποντάς την να κυμαίνεται από κάτι τόσο ασήμαντο όσο μια μικρή ανεπάρκεια, ή μια τάση προς την αμαρτία αλλά χωρίς συλλογική ενοχή, που αναφέρεται ως «αμαρτωλή φύση», έως κάτι τόσο δραστικό όσο το ολική φθορά ή αυτόματη ενοχή όλων των ανθρώπων μέσω συλλογικής ενοχής.[17]
Ζήτημα Filioque Επεξεργασία
Οι περισσότεροι Δυτικοί Χριστιανοί χρησιμοποιούν μια έκδοση του Συμβόλου της Νίκαιας που λέει ότι το Άγιο Πνεύμα «προέρχεται από τον Πατέρα και τον Υιό», όπου το αρχικό κείμενο όπως υιοθετήθηκε από την Πρώτη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης είχε «προέλθει από τον Πατέρα» χωρίς την προσθήκη «και ο Υιός» ή «μόνος». Αυτή η δυτική έκδοση έχει επίσης την πρόσθετη φράση «Θεός από τον Θεό» (στα λατινικά Deum de Deo), η οποία ήταν στο Σύμβολο της Πίστεως όπως εγκρίθηκε από την Πρώτη Σύνοδο της Νίκαιας, αλλά η οποία απορρίφθηκε από την Πρώτη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης.
Ημερομηνία του Πάσχα Επεξεργασία
Η ημερομηνία του Πάσχα συνήθως διαφέρει μεταξύ Ανατολικού και Δυτικού Χριστιανισμού, επειδή οι υπολογισμοί βασίζονται στο Ιουλιανό ημερολόγιο και το Γρηγοριανό ημερολόγιο, αντίστοιχα. Ωστόσο, πριν από τη Σύνοδο της Νίκαιας, τηρήθηκαν διάφορες ημερομηνίες, συμπεριλαμβανομένου του Εβραϊκού Πάσχα. Η Νίκαια «εκρωμανοποίησε» την ημερομηνία για το Πάσχα και αναθεματοποίησε έναν «Ιουδαϊσμένο» Πάσχα. Η ημερομηνία τήρησης του Πάσχα έχει διαφοροποιηθεί μόνο στη σύγχρονη εποχή από τη δημοσίευση του Γρηγοριανού ημερολογίου το 1582, και επιπλέον, η Δυτική Εκκλησία δεν υιοθέτησε καθολικά το Γρηγοριανό ημερολόγιο αμέσως, έτσι ώστε για κάποιο διάστημα οι ημερομηνίες του Πάσχα να διαφέρουν μεταξύ της Ανατολικής Εκκλησίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αλλά όχι απαραίτητα μεταξύ της Ανατολικής Εκκλησίας και των Δυτικών Προτεσταντικών εκκλησιών. Για παράδειγμα, η Εκκλησία της Αγγλίας συνέχισε να τηρεί το Πάσχα την ίδια ημερομηνία με την Ανατολική Εκκλησία μέχρι το 1753.
Ακόμη και οι ημερομηνίες άλλων χριστιανικών εορτών διαφέρουν μεταξύ Ανατολικού και Δυτικού Χριστιανισμού.
Δυτικά θρησκευτικά δόγματα Επεξεργασία
Σήμερα, ο Δυτικός Χριστιανισμός αντιπροσωπεύει σχεδόν το 90% των χριστιανών παγκοσμίως, με την Καθολική Εκκλησία να αντιπροσωπεύει πάνω από το ήμισυ και διάφορες προτεσταντικές ονομασίες να αποτελούν άλλο 40%.
Τα χουσιτικά κινήματα της Βοημίας του 15ου αιώνα προηγήθηκαν της κύριας Προτεσταντικής Εξέγερσης κατά 100 χρόνια και εξελίχθηκαν σε αρκετές μικρές προτεσταντικές εκκλησίες, όπως η Εκκλησία της Μοραβίας. Οι Βαλδένσιοι επέζησαν επίσης, αλλά συνδυάστηκαν με την μεταρρυθμισμένη παράδοση.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Hugh Henry, "Agnus Dei (in Liturgy)" in Catholic Encyclopedia (New York, 1907)
- ↑ UNESCO World Heritage: Vatican City
- ↑ «Christianity in the Roman Empire». Ακαδημία Καν (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2018.
- ↑ «Distinguishing the terms: Latins and Romans». Orbis Latinus.
- ↑ Marvin Perry· Myrna Chase· James Jacob· Margaret Jacob· Theodore H. Von Laue (1 Ιανουαρίου 2012). Western Civilization: Since 1400. Cengage Learning. σελ. XXIX. ISBN 978-1-111-83169-1.
- ↑ Roman Catholicism, "Roman Catholicism, Christian church that has been the decisive spiritual force in the history of Western civilization". Encyclopædia Britannica
- ↑ Caltron J.H Hayas, Christianity and Western Civilization (1953), Stanford University Press, σελ. 2: That certain distinctive features of our Western civilization—the civilization of western Europe and of America—have been shaped chiefly by Judaeo – Graeco – Christianity, Catholic and Protestant.
- ↑ "General Essay on Western Christianity", Overview Of World Religions. Division of Religion and Philosophy, University of Cumbria. © 1998/9 ELMAR Project. Πρόσβαση την 1η Απριλίου 2012.
- ↑ The Oxford Dictionary of the Christian Church (Oxford University Press 2005 (ISBN 978-0-19-280290-3)), άρθρο "Latin"
- ↑ Encyclopædia Britannica: Pentarchy
- ↑ «Review of How the Catholic Church Built Western Civilization by Thomas Woods, Jr». National Review Book Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2006. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2006.
- ↑ Golitzin, Alexander (1995). On the Mystical Life: The Ethical Discourses. St Vladimir's Seminary Press. σελίδες 119–. ISBN 978-0-88141-144-7.
- ↑ Tate, Adam L. (2005). Conservatism and Southern Intellectuals, 1789-1861: Liberty, Tradition, and the Good Society. University of Missouri Press. σελ. 190. ISBN 978-0-8262-1567-3.
- ↑ Bartolo-Abela, Marcelle (2011). God's Gift to Humanity: The Relationship Between Phinehas and Consecration to God the Father. Apostolate-The Divine Heart. σελίδες 32–. ISBN 978-0-9833480-1-6.
- ↑ Hassan, Ann (2012). Annotations to Geoffrey Hill's Speech! Speech!. punctum. σελίδες 62–. ISBN 978-1-4681-2984-7.
- ↑ Cross 1966, σελ. 994.
- ↑ Brodd, Jeffrey (2003). World Religions. Γουινόνα: Saint Mary's Press. ISBN 978-0-88489-725-5.