Βικιπαίδεια

Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης

Συντεταγμένες: 41°0′28.30″N 25°6′19.39″E / 41.0078611°N 25.1053861°E / 41.0078611; 25.1053861

Το Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης (ΕΠ ΑΜΑΘ) ιδρύθηκε το 2008 και περιέλαβε τις ήδη προστατευόμενες περιοχές του Δ. Νέστου, Λ. Βιστωνίδας, Λ. Ισμαρίδας και της ευρύτερης περιοχής τους. Το υγροτοπικό σύμπλεγμα του Εθνικού Πάρκου είναι ένα από τα σημαντικότερα της Ελλάδας, λόγω της μεγάλης έκτασής του (930.000 περίπου στρέμματα) και της μεγάλης βιολογικής, αισθητικής, επιστημονικής, γεωμορφολογικής και παιδαγωγικής του αξίας. Σκοπός του Εθνικού Πάρκου είναι η αποτελεσματική προστασία των οικοτόπων και των σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας που ενδημούν και αναπαράγονται στην περιοχή.

Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης
41°0′28″N 25°6′19″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΠεριφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Χαρακτηρισμός2008[1]
Κατηγορία πρ. περιοχήςΔΕΠΦ κατηγορία 5: Προστατευόμενο φυσικό περιβάλλον[1]
Έκταση929,47 km²[1]
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
δεδομένα (π • σ • ε )
Εκβολές ποταμού Νέστου
Παραποτάμιο Δάσος Νέστου «Μεγάλο Δάσος (Κοτζά Ορμάν»)
Λίμνη Βιστωνίδα
Λίμνη Ισμαρίδα ή Μητρικού
Ποταμός Νέστος
Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας
Πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea)
Φοινικόπτερο (Phoenicopterus roseus)

Θεσμοθετημένο όργανο διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης είναι ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας- Ισμαρίδας (Φ.Δ.), ο οποίος είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και συστάθηκε τον Απρίλιο του 2003, με ΚΥΑ των Υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ, Γεωργίας και Ανάπτυξης.

Η έννοια της βιοποικιλότητας είναι πολύ σημαντική για το Πάρκο και τους επισκέπτες και αφορά το σύνολο της χλωρίδας και της πανίδας που έχει η περιοχή και κατέχει τον σημαντικότερο ρόλο στη βιώσιμη ανάπτυξη και είναι μια προσφορά για την ανθρώπινη ύπαρξη. Είναι σημαντικός παράγοντας διότι εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και της υποβάθμισης των βιότοπων ένας σημαντικός αριθμός πτηνών, φυτών και ζώων απειλούνται με εξαφάνιση, και εάν δεν αντιδράσουμε άμεσα εξαιτίας και των κλιματικών αλλαγών , το ένα τρίτο της πανίδας θα εξαφανιστεί ως το 2050. Η Ελλάδα λοιπόν επηρεάζεται από τις αλλαγές αυτές και τη πλούσια βιοποικιλότητα που διαθέτει, τόσο σε χλωρίδα  όσο και σε πανίδα ( θηλαστικά, ερπετά, ψάρια , αμφίβια ) και υπάρχει ανάγκη να θεσπιστούν αποτελεσματικοί μηχανισμοί για τη διατήρηση και προστασία της.

Η προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας είναι κάτι που αφορά όλους μας και αυτό είναι δυνατόν να επιτευχθεί  με την ενημέρωση και τις δράσεις που πραγματοποιεί ώστε να περάσει η νοοτροπία αυτή και σε επόμενες γενιές.

     Οι υγρότοποι δεν είναι μόνο τόποι που συνθέτουν σπάνια οικοσυστήματα, αλλά στηρίζουν πραγματικά την οικονομία, δίνοντας νερό για ύδρευση και άρδευση, παράγουν ψάρια και δίνουν τροφή σε ζώα της περιοχής, προστατεύουν από πλημμύρες, λειτουργούν ως καθαριστικά φίλτρα από ρύπους και τέλος παρέχουν ευκαιρίες για έρευνα, εκπαίδευση και αναψυχή.

Σκοποί του Φ.Δ. Επεξεργασία

Οι κύριοι σκοποί του Φ.Δ. είναι:

  1. Η διατήρηση των φυσικών πόρων και της βιοποικιλότητας.
  2. Η αποκατάσταση και η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας.
  3. Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών της περιοχής.
  4. Η τοπική ανάπτυξη ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
  5. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση και η ανάπτυξη του οικοτουρισμού.
  6. Η κοινωνική, οικονομική και η πολιτιστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.

Νομικό καθεστώς του ΕΠ.ΑΜΑΘ. Επεξεργασία

  • ΚΥΑ 44549/2008 Χαρακτηρισμός των υγροβιοτόπων Δέλτα Νέστου, Λίμνης Βιστωνίδας με λιμνοθαλάσσια και λιμνιαία χαρακτηριστικά, Λίμνης Ισμαρίδας και της ευρύτερης περιοχής τους ως Εθνικό Πάρκο με Περιφερειακή Ζώνη.
  • Κοινοτική Οδηγία 92/43/EOK, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας.
  • Κοινοτική Οδηγία 79/409, για την προστασία της Ορνιθοπανίδας.
  • Κοινοτική Οδηγία Δικτύου Ειδικών Ζωνών Διατήρησης, ΦΥΣΗ 2000.[2]
  • Διεθνής Σύμβαση Ραμσάρ, για την προστασία των Υγροτόπων.
  • Σύμβαση της Βαρκελώνης, για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές της Μεσογείου.
  • Σύμβαση της Βέρνης, για την προστασία της Άγριας ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης.
  • Σύμβαση της Βόννης, για την προστασία των Αποδημητικών Ειδών Άγριας Πανίδας.
  • Σύμβαση της Φλωρεντίας, για την προστασία του Τοπίου

Υγρότοποι του Εθνικού Πάρκου Α.Μ. –Θ.[3] Επεξεργασία

Δέλτα Νέστου Επεξεργασία

Το Δέλτα Νέστου βρίσκεται στα νότια σύνορα των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) Καβάλας και Ξάνθης με συνολική έκταση περίπου 500.000 στρέμματα και οριοθετείται από τα χωριά Νέα Καρβάλη στα δυτικά, Τοξότες στα βόρεια και Άβδηρα στα ανατολικά. Είναι ένας από τους σημαντικότερους υγροτόπους της χώρας, αλλά και της Ευρώπης και για αυτό από το 1971 εντάχθηκε στους Υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας (Σύμβαση Ραμσάρ), από το 1992 στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο «Φύση 2000», το 1996 εκδόθηκε η πρώτη Κοινή Υπουργική Απόφαση για την προστασία της ευρύτερης περιοχής και τέλος το 2008 εντάχθηκε στο ΕΠ ΑΜΑΘ.

Οι βιότοποι του Δέλτα Νέστου παρουσιάζουν μια εξαιρετική ποικιλία και συνθέτουν ένα μωσαϊκό που ευνοεί την άγρια ζωή. Οι πιο διακριτοί στο δυτικό τμήμα είναι οι: λ/θ Βάσσοβας, Ερατεινού, Αγιάσματος, Κεραμωτής, Μοναστηρακίου και οι λίμνες της Χρυσούπολης και στο ανατολικό τμήμα οι λ/θ Ερασμίου και Μαγγάνων, καθώς και το τμήμα του ποταμού Νέστου από το φράγμα Τοξοτών μέχρι τις εκβολές του με μήκος 27 χιλιόμετρων, όπου διατηρείται ένα κομμάτι του φημισμένου και μεγαλύτερου στα Βαλκάνια παραποτάμιου δάσους το Κοτζά-Ορμάν (Μεγάλο Δάσος), με έκταση που άγγιζε τα 125.000 στρέμματα και δένδρα που έφταναν τα 40 μέτρα ύψος, ενώ ο κορμός τους έφτανε σε πλάτος τα δύο μέτρα. Σήμερα έχουν απομείνει μόλις 4.500 στρέμματα, τα οποία βρίσκονται σε καθεστώς προστασίας. Στο Δέλτα του Νέστου έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα 20 είδη θηλαστικών, 11 είδη αμφιβίων, 22 είδη ερπετών, 30 είδη ψαριών γλυκού νερού καθώς και 277 είδη πτηνών. Στο παραποτάμιο δάσος υπάρχει μη εκτρεφόμενος πληθυσμός Κολχικού Φασιανού (Phasianus colchicus), ένας από τους δυο μοναδικούς φυσικούς πληθυσμούς της Ευρώπης. Στο Δέλτα επίσης είναι η μοναδική περιοχή της Ευρώπης όπου φιλοξενείται η Αγκαθοκαλημάνα (Vanellus spinosus), αλλά και ο μεγαλύτερος πληθυσμός Τσακαλιού (Canis aureus) της Ελλάδας.

Λίμνη Βιστωνίδα και σύμπλεγμα λιμνοθαλασσών Επεξεργασία

Η λίμνη Βιστωνίδα είναι ένας από τους ομορφότερους υγροβιοτόπους της Ελλάδας, με λιμνοθαλάσσια και λιμναία χαρακτηριστικά. Εκτείνεται στις Π.Ε Ξάνθης και Ροδόπης, με έκταση 42.000 στρέμματα περίπου και μέσο βάθος 2,5 μέτρα.

Η ιδιαιτερότητα της λίμνης, έγκειται στο γεγονός, ότι στο βόρειο τμήμα της έχει γλυκό νερό, ενώ στο νότιο αλμυρό ή υφάλμυρο. Αυτό συνεπάγεται μεγάλη ποικιλία σε είδη χλωρίδας και πανίδας. Αλμυρίκια (Tamarix sp), καλαμώνες (Phragmites australis, Scirpus maritimus ), κατακλυσμένα έλη αλμυρού και γλυκού νερού περιβάλλουν τη Βιστωνίδα. Μέχρι σήμερα στη λίμνη έχουν καταγραφεί 21 είδη ψαριών (2 από αυτά είναι ενδημικά: η Γελάρτζα (Alburnus vistonicus) και η Θρίτσα (Alosa caspia vistonica), ενώ από τα στόμια επικοινωνίας με τη θάλασσα εισέρχονται και θαλασσινά είδη, με αποτέλεσμα ο αριθμός τους να ανέρχεται στα 37. Ο φτερωτός κόσμος των πτηνών που συναντάμε στην περιοχή είναι εντυπωσιακός, τόσο σε αριθμούς, όσο και σε ποικιλία ειδών. Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί σχεδόν 326 είδη πουλιών με σημαντικότερα το Κεφαλούδι (Oxyura leucocephala), τον Αργυροπελεκάνο (Pelecanus crispus), τους Ερωδιούς (Ardea sp) και τα Φοινικόπτερα (Phoenicopterus sp).

Λίμνη Ισμαρίδα και Λιμνοθάλασσες Ροδόπης Επεξεργασία

Η λίμνη Ισμαρίδα ή Μητρικού βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του Εθνικού Πάρκου. Είναι η μοναδική λίμνη γλυκού νερού στη Θράκη, στο νότιο τμήμα της Π.Ε. Ροδόπης, με έκταση περίπου 3.200 στρέμματα και μέσο βάθος 1 μ. Στο βόρειο τμήμα της εκβάλλει ο ποταμός Βοσβόζης συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ενός μικρού αλλά σημαντικού παραποτάμιου δάσους αποτελούμενο από υδροχαρή δένδρα όπως Ιτιές (Salix sp), Σκλήθρα (Alnus glutinosa), Λεύκες (Populus sp), Φτελιές (Ulmus sp) και άλλα. Μεγάλο τμήμα της το καλοκαίρι καλύπτεται από νούφαρα (Nymphea alba), νεροκάστανα (Trapa natans) και φακή του νερού (Lemna minor), ενώ η υπόλοιπη λίμνη περιτριγυρίζεται από εκτεταμένους καλαμώνες. Συνολικά έχουν καταγραφεί πάνω από 220 είδη φυτών. Επίσης, είναι σημαντική σε διεθνές επίπεδο για την ορνιθοπανίδα της. Έχουν παρατηρηθεί 233 είδη πουλιών από τα οποία 118 αναπαράγονται στην περιοχή, όπως η Βαλτόπαπια (Aythia nyroca), ο Πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea), ο Κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides). Η παρουσία των ερπετών είναι επίσης σημαντική καθώς από τα 23 είδη τα 21 είναι σπάνια όπως η Βαλτοχελώνα(Emys orbicularis) και από τα 6 είδη αμφιβίων τα 5 είναι προστατευόμενα και σπάνια όπως ο Τρίτωνας. Έχουν παρατηρηθεί 45 είδη θηλαστικών από τα οποία τα 30 είναι προστατευόμενα από την ελληνική νομοθεσία με σημαντικότερο την Βίδρα (Lutra lutra). Στην Ισμαρίδα και τον γειτονικό ποταμό Φιλιούρη έχουν καταγραφεί 37 είδη ψαριών με ένα είδος ενδημικό τη Γελάρτζα (Alburnus vistonicus).

Νότια της Ισμαρίδας, στις ακτές του Βιστωνικού όρμου εκτείνονται οι λιμνοθάλασσες της Ροδόπης, η Ξηρολίμνη, η Αρωγή, η Αλυκή, η Πτελέα και το Έλος, με πλούσια βιοποικιλότητα. Στην Λ/Θ Πτελέα το καλοκαίρι συναντάμε και ένα σημαντικό αριθμό από Φοινικόπτερα (Phoenicopterus sp), Βαρβάρες (Tadorna tadorna), Χουλιαρομύτες (Platalea leucorodia) και Αβοκέτες (Recurvirostra avosetta).

Κέντρα Πληροφόρησης[3] Επεξεργασία

Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου Επεξεργασία

Το Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου βρίσκεται στην Κεραμωτή του Δήμου Νέστου της Π.Ε Καβάλας (πίσω από το Γυμνάσιο).Τηλ: 25910/51831, φαξ: 25910/51884, e-mail: infonestos@fd-nestosvistonis.gr

Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας Επεξεργασία

Το Κέντρο Πληροφόρησης βρίσκεται στην είσοδο του χωριού Πόρτο Λάγος, στο Δ. Αβδήρων της Π.Ε Ξάνθης Τηλ. 25410/96646, φαξ:25410/96924, e-mail: info@fd-nestosvistonis.gr

Δραστηριότητες – Προγράμματα Επεξεργασία

  • Στα δυο Κέντρα Πληροφόρησης του ΕΠ ΑΜΑΘ γίνεται ενημέρωση για τον υγρότοπο, την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής.
  • Υλοποιούνται προγράμματα ενημέρωσης (ομαδικά και ατομικά).
  • Προτείνονται επιλεγμένες διαδρομές και διοργανώνονται εξορμήσεις στην περιοχή για παρατήρηση πουλιών, πεζοπορία κ.α.

Ωράριο Λειτουργίας Επεξεργασία

Δευτέρα – Παρασκευή 09.30 - 15.30 (τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες γίνονται δεκτές επισκέψεις μετά από ραντεβού).

Συλλογή φωτογραφιών Επεξεργασία

  •  
    Ξηρολίμνη (Φανάρι) Ροδόπης
  •  
    Η λιμνοθάλασσα Ξηρολίμνη

Πηγές - Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 World Database on Protected Areas. 349973.
  2. ↑ «N2K GR1130010 dataforms». natura2000.eea.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2019. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας - Ισμαρίδας

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Εθνικό_Πάρκο_Ανατολικής_Μακεδονίας_-_Θράκης&oldid=9178409"