Ειρήνη Κομνηνή Δούκαινα
Η Ειρήνη Κομνηνή Δούκαινα Αγγελίνα (άκμασε 1238-1256) από τον Οίκο των Αγγέλων της Ηπείρου, ήταν αυτοκράτειρα (τσαρίτσα) της Βουλγαρίας ως η τρίτη σύζυγος του Ιβάν Ασέν Β΄.
| Ειρήνη Κομνηνή Δούκαινα | |
|---|---|
 Η Ειρήνη Αγγελίνα, μετέπειτα μοναχή Ξένη. | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1220 (περίπου) |
| Θάνατος | 13ος αιώνας[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ιβάν Ασέν Β΄[2] |
| Τέκνα | Μαρία Ασένινα Μιχαήλ Ασέν Α΄ Άννα-Θεοδώρα Ασένινα της Βουλγαρίας |
| Γονείς | Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας[3] και Μαρία Πετραλίφαινα[3] |
| Αδέλφια | Δημήτριος Αγγελοδούκας Ιωάννης Κομνηνός Δούκας Άννα Δούκαινα Αγγελίνα |
| Οικογένεια | Κομνηνοδούκες |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ήταν κόρη του Θεοδώρου δεσπότη της Ηπείρου και της Μαρίας Πετραλίφαινας, αδελφής του σεβαστοκράτορα Ιωάννη κυβερνήτη της Θεσσαλίας. Η κόρη τού Ιωάννη Αγία Θεοδώρα της Άρτας είχε παντρευτεί τον Μιχαήλ Β΄ δεσπότη της Ηπείρου, ανιψιό του Θεοδώρου.
Το 1230 μετά τη μάχη της Κλοκοτνίτσας, η Ειρήνη και η οικογένειά της αιχμαλωτίστηκαν από τον στρατό του Ιβάν Ασέν Β΄ της Βουλγαρίας και μεταφέρθηκαν στην πρωτεύουσά του Τάρνοβο. Εκεί η Ειρήνη μεγάλωσε στο παλάτι· έγινε γνωστή για την ομορφιά της και ο χήρος τσάρος την ερωτεύτηκε. Το 1237 ο Ιβάν Ασέν Β΄ έκανε τον τρίτο γάμο του μαζί της. Σύμφωνα με έναν Βυζαντινό συγγραφέα, ο τσάρος την αγαπούσε "όχι λιγότερο από ότι ο Αντώνιος την Κλεοπάτρα" και ήταν η ερωμένη του για μερικά έτη, πριν παντρευτούν το 1237. Όμως η κόρη του Ιβάν Ασέν Β΄ από τον πρώτο του γάμο με την Άννα (Ανίσια), η Μαρία, είχε παντρευτεί τον θείο της Ειρήνης, τον Μανουήλ Άγγελο κυβερνήτη της Θεσσαλονίκης, έτσι ο γάμος έγινε κατά παράβαση του κανονικού δικαίου της Εκκλησίας. Υπάρχει ένδειξη, ότι η Εκκλησία της Βουλγαρίας αντιτέθηκε στον γάμο και πως ο πατριάρχης Σπυρίδων (ή Βησσαρίων) εκτοπίστηκε ή εκτελέστηκε από τον εξοργισμένο τσάρο.[4][5]
Το 1241 ο Ιβάν Ασέν Β΄ απεβίωσε και τον διαδέχθηκε ο γιος από την δεύτερη σύζυγό του Άννα (Μαρία) των Άρπαντ, ο Καλιμάν Α΄ Ασέν, ο οποίος δηλητηριάστηκε το 1246 και ο θρόνος περιήλθε στον γιο του τσάρου από την Ειρήνη, τον Μιχαήλ Ασέν. Σύμφωνα με μία άποψη, η Ειρήνη ήταν αυτή, που δηλητηρίασε τον προγονό της Καλιμάν Α΄ με σκοπό να τον διαδεχθεί ο δικός της γιος. Υποθέτουμε πως η Ειρήνη θα έγινε αντιβασίλισσα, καθώς ο Μιχαήλ Ασέν ήταν 16 ετών· ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις μόνο γι' αυτή την υπόθεση.
Αποσύρθηκε σε μονή με το όνομα Ξένη. Όταν το 1256 απεβίωσε ο γιος της, εκδιώχθηκε από τη Βουλγαρία και πέρασε την υπόλοιπη ζωή της στις γαίες της οικογένειάς της κοντά στη Θεσσαλονίκη.[6]
Οικογένεια Επεξεργασία
Νυμφεύτηκε το 1237 τον Ιβάν Ασέν Β΄ τσάρο της Βουλγαρίας και είχε τέκνα:
- Άννα-Θεοδώρα Ασανίνα γενν. 1238-41, παντρεύτηκε τον σεβαστοκράτορα Πέτρο. Η κόρη τους παντρεύτηκε τον Σισμάν δεσπότη του Βίντιν και γιος τους ήταν ο Μιχαήλ Ασέν Γ΄, πρώτος τσάρος του Οίκου του Σισμάν.
- Μαρία άκμασε 1256-1257, παντρεύτηκε τον Μίτσο Ασέν της Βουλγαρίας.
- Μιχαήλ Β΄ Ασέν π. 1230-1256/7, τσάρος της Βουλγαρίας.
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ p22004.htm#i220036. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Andreev & Lalkov 1996, pp. 193–194
- ↑ Andreev, Lazarov & Pavlov 2012, p. 114
- ↑ Plamen Pavlov, "Първите дами" на Средновековна България" Archived 2011-07-15 at the Wayback Machine
Πηγές Επεξεργασία
- Андреев (Andreev), Йордан (Jordan); Лалков (Lalkov), Милчо (Milcho) (1996). Българските ханове и царе (The Bulgarian Khans and Tsars) (in Bulgarian). Велико Търново (Veliko Tarnovo): Абагар (Abagar). ISBN 954-427-216-X.
- Андреев (Andreev), Йордан (Jordan); Лазаров (Lazarov), Иван (Ivan); Павлов (Pavlov), Пламен (Plamen) (2012). Кой кой е в средновековна България [Who is Who in Medieval Bulgaria] (in Bulgarian). Изток Запад (Iztok Zapad). ISBN 978-619-152-012-1.