Ειρήνη Παλαιολογίνα της Βουλγαρίας

Η Ειρήνη Παλαιολογίνα ήταν η μεγαλύτερη κόρη του Μιχαήλ Η΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων και της Θεοδώρας Παλαιολογίνας. Ήταν σύζυγος του Ιβάν Γ΄ Μίτσο-Ασέν της Βουλγαρίας.

Ειρήνη Παλαιολογίνα
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησης	Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Ιβάν Ασέν Γ΄
Τέκνα	Michael Asan Ανδρόνικος Ασάν Ισαάκιος Ασάν Manuel Asan Constantine Asan Theodora Palaiologina Asanina Μαρία Ασάν
Γονείς	Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγος και Θεοδώρα Βατάτζαινα
Αδέλφια	Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος Μαρία Παλαιολογίνα Ευδοκία Παλαιολογίνα Κωνσταντίνος Παλαιολόγος Άννα Παλαιολογίνα (κόρη Μιχαήλ Η΄) Θεόδωρος Παλαιολόγος
Οικογένεια	Δυναστεία των Παλαιολόγων

Βιογραφία

Το 1277 ο Ιβάιλο εξεγέρθηκε εναντίον του Κωνσταντίνου Α΄ Τιχ της Βουλγαρίας. Όταν ο Κωνσταντίνος Α΄ πήγε να τον αντιμετωπίσει με στρατό, ο Ιβάιλο τον σκότωσε. Ο Μιχαήλ Η΄, φοβούμενος τη γρήγορη επιτυχία της στάσης, κάλεσε τον Ιβάν Γ΄, γιο του Μίτσο πρώην βασιλιά της Βουλγαρίας, που του είχε προσφέρει διαμονή στην Τρωάδα και του απένειμε τον τίτλο του δεσπότη. Τον νύμφευσε με την πρώτη κόρη του Ειρήνη Παλαιολογίνα και προσπαθώντας να τον εγκαταστήσει στον Βουλγαρικό θρόνο, του απέστειλε μερικές φορές Ρωμαϊκά στρατεύματα.

Τότε η χήρα του Κωνσταντίνου Α΄, η Μαρία Καντακουζηνή, επίτροπος του 7ετούς γιου της Μιχαήλ Β΄, περιορισμένη από τον Ιβάιλο στην πρωτεύουσα Τάρνοβο, συμφώνησε με τον Ιβάιλο να τον παντρευτεί με τον όρο να μείνει συμβασιλιάς ο γιος της. Έτσι το 1278 ο Ιβάιλο έγινε βασιλιάς της Βουλγαρίας και αντιμετώπισε τις επιθέσεις του Ρωμαϊκού στρατού. Ο Μιχαήλ Η΄ κάλεσε τους Μογγόλους συμμάχους του, που απέκλεισαν για τρεις μήνες τον Ιβάιλο στα Σίλστρα (Drăstăr). Εν τω μεταξύ το Ρωμαϊκό στράτευμα πολιορκούσε το Τάρνοβο, όταν διαδόθηκε η φήμη του θανάτου του Ιβάιλο. Οι τοπικοί ευγενείς (βογιάροι) παραδόθηκαν και αποδέχθηκαν τον Ιβάν Γ΄ και την Ειρήνη Παλαιολογίνα ως βασιλείς το 1279. Η Μαρία Καντακουζηνή και ο γιος της Μιχαήλ Β΄ στάλθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.

Σε λίγο εμφανίστηκε ο Ιβάιλο εμπρός από τα τείχη του Τάρνοβο. Ο Μιχαήλ Η΄ έστειλε δύο φορές στρατό για να ανακουφίσει τον Ιβάν Γ΄, αλλά ο Ιβάιλο νίκησε και τις δύο φορές. Ο Ιβάν Γ΄ και η Ειρήνη, βλέποντας ότι δεν έχουν επικρατήσει σε όλη τη χώρα και ότι στο παλάτι περιβαλλόταν από εχθρούς, επέλεξαν θησαυρούς από το θησαυροφυλάκιο, συμπεριλαμβανομένων και κομματιών από ήττες Ρωμαίων Αυτοκρατόρων και διέφυγαν το 1280 κρυφά στη Μεσημβρία (Nesebar). Από εκεί έπλευσαν στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο οργισμένος από τη δειλία τους Μιχαήλ Η΄ αρνιόταν για ημέρες να τους δεχθεί.

Το 1282 απεβίωσε ο Μιχαήλ Η΄ και τον διαδέχθηκε ο Ανδρόνικος Β΄, που πάντρεψε την κόρη της Ειρήνης, τη Μαρία Μίτσο-Ασέν με τον αρχηγό της Καταλανικής Εταιρείας μισθοφόρων Ροζέ ντε Φλορ. Όταν οι Καταλανοί μισθοφόροι εξεγέρθηκαν, ο Ανδρόνικος Β΄ σκότωσε τον αρχηγό τους. Ο Γεώργιος Παχυμέρης αναφέρει ότι η Ειρήνη Παλαιολογίνα προσπάθησε να οργανώσει ανταρσία εναντίον του αδελφού της ως τιμωρία για το χαμό του γαμπρού της. Το σχέδιο αποκαλύφθηκε και ο Ανδρόνικος Β΄ την έθεσε σε κατ' οίκον περιορισμό.

Οικογένεια

Παντρεύτηκε τον Ιβάν Γ΄ της Βουλγαρίας, γιο του Μίτσο της Βουλγαρίας και της Μαρίας Ασέν. Ο Ιβάν Γ΄ κράτησε για δυναστικούς λόγους το επώνυμο της μητέρας του Ασέν, εξελληνισμένα Ασάν(ης) και το ίδιο έφεραν και οι απόγονοί του, που έλαβαν αξιώματα στην Κωνσταντινούπολη. Η Ειρήνη και ο Ιβάν Γ΄ είχαν τέκνα:

• Μιχαήλ, τιτουλάριος βασιλιάς της Βουλγαρίας.
• Ανδρόνικος, απεβ. 1322(;). Είχε κόρη την
  • Ειρήνη, που παντρεύτηκε τον Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνό και η κόρη της
    • Ελένη Καντακουζηνή, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγο.
• Ισαάκιος.
• Μανουήλ.
• Κωνσταντίνος.
• Θεοδώρα, παντρεύτηκε πρώτα τον Φερνάν Χιμένεθ ντ' Αούνεθ και έπειτα τον Μανουήλ Τάγαρη μέγα στρατοπεδάρχη.
• Μαρία, παντρεύτηκε τον Ροζέ ντε Φλορ.

Πηγές

• John V.A. Fine, Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987.