Ειρήνη (κωμωδία)

Η Ειρήνη είναι κωμωδία του Αριστοφάνη. Παίχτηκε πρώτη φορά το 421 π.Χ., στα Μεγάλα Διονύσια και κέρδισε το δεύτερο βραβείο. Το θέμα του έργου είναι ενάντια στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, που μάστιζε τις ελληνικές πόλεις και θεωρείται ένα από τα πιο αντιπολεμικά έργα όλων των εποχών.

Ειρήνη
Ποιητής	Αριστοφάνης
Χορός	Αγρότες
Πρόσωπα	Τρυγαίος Ερμής Πόλεμος Τάραχος
Χώρος	Αθήνα

Ιστορικό υπόβαθρο

Το 431 π.Χ. ξέσπασε ο πόλεμος ανάμεσα στην Αθήνα και τη Σπάρτη. Για δέκα χρόνια ο πόλεμος ήταν αμφίρροπος. Οι Σπαρτιάτες λεηλατούσαν την Αττική αναγκάζοντας τους Αθηναίους να μένουν πίσω από τα τείχη τους. Επιπλέον το 430 π.Χ. η Αθήνα χτυπήθηκε από λοιμό σκοτώνοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένου και του Περικλή. Ωστόσο οι Αθηναίοι είχαν την υπεροχή στη θάλασσα και είχαν καταφέρει να πετύχουν σημαντική νίκη στη Σφακτηρία και να καταλάβουν την Πύλο. Και στις δύο πόλεις επικρατούσαν οι φιλοπόλεμες μερίδες με τον Κλέωνα στην Αθήνα και τον Βρασίδα στη Σπάρτη. Και οι δύο πολιτικοί σκοτώθηκαν στην Αμφίπολη το 422 π.Χ., δίνοντας έτσι την ευκαιρία να υπογραφεί η Ειρήνη του Νικία λίγο καιρό μετά την παράσταση του Αριστοφάνη.

Υπόθεση

Ο Τρυγαίος, ένας Αθηναίος που έχει βαρεθεί τον πόλεμο, έχει μεγαλώσει ένα σκαθάρι για να το καβαλήσει και να ανέβει στον Δία για να τον ρωτήσει γιατί αφήνει τους Έλληνες να πολεμάνε. Φτάνοντας εκεί όμως βλέπει ότι οι θεοί έχουν φύγει γιατί θύμωσαν με τους Έλληνες και έχει μείνει μόνο ο Ερμής για τις τελευταίες ετοιμασίες. Του εξηγεί ότι εκεί μένει πλέον ο Πόλεμος ο οποίος έχει φυλακίσει την Ειρήνη. Εμφανίζεται τότε ο Πόλεμος που έχει ένα τεράστιο γουδί για να λιώσει μέσα τις ελληνικές πόλεις. Όμως όταν στέλνει τον γιο του τον Τάραχο να ζητήσει γουδοχέρι από τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες αυτός επιστρέφει λέγοντας ότι έχουν χάσει το γουδοχέρι τους, εννοώντας τον Κλέωνα και τον Βρασίδα που είχαν σκοτωθεί. Καθώς ο Πόλεμος φεύγει, ο Τρυγαίος καλεί το χορό που αποτελείται από Έλληνες από διάφορες πόλεις για να ελευθερώσουν την Ειρήνη. Χάρη στη βοήθεια τους, κυρίως των γεωργών που έχουν τραβήξει τα πιο πολλά στον πόλεμο, καταφέρνουν να ελευθερώσουν την Ειρήνη και την Οπώρα και τη Θεωρία που ήταν μαζί της. Ο Τρυγαίος επιστρέφει στην Αθήνα μαζί με την Οπώρα για να την παντρευτεί και τη Θεωρία για να τη δώσει στη Βουλή. Πριν το γάμο τον επισκέπτονται διάφοροι έμποροι που πουλούσαν όπλα και ο Τρυγαίος τους δίνει συμβουλές για το πως να τα χρησιμοποιήσουν τώρα που δεν είναι πια χρήσιμα.

Παραστάσεις

Το Εθνικό Θέατρο Ελλάδας παρουσίασε για πρώτη φορά την Ειρήνη στις 18 Ιουλίου 1964 στο Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου σε μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου και σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού. Μεταξύ άλλων, μέλη του θιάσου ήταν οι Χριστόφορος Νέζερ, Θόδωρος Μορίδης, Βαγγέλης Πρωτοπαππάς και Παντελής Ζερβός.

Βιβλιογραφία

• Τάσσης, Βασίλης. «Η λειτουργία της αισχρολογίας στους Αχαρνής και την Ειρήνη του Αριστοφάνη». Τμήμα Θεατρικών Σπουδών (ΜΔΕ),2008. http://nemertes.lis.upatras.gr/dspace/bitstream/123456789/1302/1/%ce%92.%20%ce%a4%ce%ac%cf%83%cf%83%ce%b7%cf%82%2c%20%ce%97%20%ce%bb%ce%b5%ce%b9%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1%20%cf%84%ce%b7%cf%82%20%ce%b1%ce%b9%cf%83%cf%87%cf%81%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%af%ce%b1%cf%82%20%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82%20%ce%91%cf%87%ce%b1%cf%81%ce%bd%ce%ae%cf%82%20%ce%ba%ce%b1%ce%b9%20%cf%84%ce%b7%ce%bd%20%ce%95%ce%b9%cf%81%ce%ae%ce%bd%ce%b7%20%cf%84%ce%bf%cf%85%20%ce%91%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%86%ce%ac%ce%bd%ce%b7.pdf.