Εκτέλεση του υποστράτηγου Κρεχ

Η εκτέλεση του υποστράτηγου Κρεχ πραγματοποιήθηκε στις 27 Απριλίου 1944 από τμήμα του ΕΛΑΣ και οδήγησε σε σκληρά αντίποινα από τις κατοχικές δυνάμεις. Συνετέλεσε στην κήρυξη της Πελοποννήσου ως ζώνης επιχειρήσεων.

Εκτέλεση του υποστράτηγου Κρεχ
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Χρονολογία27 Απριλίου 1944
ΤόποςΜολάοι
ΈκβασηΕκτέλεση Γερμανού Υποστρατήγου και μελών συνοδείας του - γερμανικά αντίποινα.
Αντιμαχόμενοι
Διμοιρία του 8ού Συντάγματος (Λακωνίας) του ΕΛΑΣ
Συνοδεία του υποστράτηγου Φράντς Κρεχ
Ηγετικά πρόσωπα
Ανθυπολοχαγός Μανώλης Σταθάκης
Υποστράτηγος Φράντς Κρεχ  
Δυνάμεις
άγνωστες
Συνοδεία 26 στρατιωτών
Απώλειες
άγνωστες
τουλάχιστον 4 νεκροί και 5 τραυματίες[1]

Γεγονότα Επεξεργασία

 
Μανώλης Σταθάκης αξιωματικός του ΕΛΑΣ

Διμοιρία του 8ου Συντάγματος (Λακωνίας) του ΕΛΑΣ, υπό τον ανθυπολοχαγό (Π.Ζ) του Ελληνικού Στρατού[2], Μανώλη Σταθάκη[3][4], επιτέθηκε κατά του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών και υποστράτηγου (Generalmajor) της ναζιστικής Γερμανίας, Φράντς Κρεχ (Franz Krech[5]), και της συνοδείας του στην περιοχή των Μολάων Λακωνίας στις 27 Απριλίου 1944. Αποτέλεσμα της επίθεσης ήταν ο θάνατος του Κρεχ και τεσσάρων μελών της συνοδείας του. Την προηγούμενη ημέρα, είχε γίνει η Απαγωγή του υποστράτηγου Κράιπε από Βρετανούς και Έλληνες αντιστασιακούς στην Κρήτη. Το Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών και οι Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών με τη συνεργασία και του ΕΑΜ διέρρευσαν, για λόγους προπαγάνδας (Επιχείρηση Hemlock) αλλά και υπεράσπισης της πολιτικής του αντάρτικου έναντι των πολύ σκληρών αντιποίνων[6], ότι ο υποστράτηγος Κρεχ εκτελέστηκε από την Γκεστάπο ως αντιφρονούντας και δόθηκε στη δημοσιότητα πλαστό γράμμα του όπου καλούσε τους Γερμανούς στρατιώτες σε λιποταξία[7]. Επίσης, αναφέρθηκε ότι ο Κρεχ, μαζί με τον υποστράτηγο Κράιπε, θα συμμετείχαν στο κίνημα των αντιφρονούντων «Ελεύθερων Γερμανών»[6].

Συνέπειες Επεξεργασία

 
Σκαρίφημα της επίθεσης από το ειδικό επιτελείο της F στρατιάς του 68ου σώματος στρατού

Οι γερμανικές δυνάμεις προχώρησαν στην εκτέλεση των 200 πολιτικών κρατουμένων της Καισαριανής. Σύμφωνα και με την απολογία του Χέλμουτ Φέλμυ στη δίκη της Νυρεμβέργης, ο συνταγματάρχης, και αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας Πελοποννήσου, Διονύσιος Παπαδόγγονας, λόγω προσωπικής συμπάθειας στον υποστράτηγο Κρεχ, διέταξε χωρίς ανωτέρα εντολή είτε από τη Γερμανική Διοίκηση είτε από το Υπουργείο Εσωτερικών, τη θανάτωση 100 αντιστασιακών ή ύποπτων για αντιστασιακή δράση[5]. Παρόμοια ήταν και τα συναισθήματα ενός τμήματος της ελληνικής κοινωνίας[8]. Παράλληλα οι Γερμανοί σκότωσαν άλλους 25 στην Αθήνα. Συνολικά το λιγότερο 325 άτομα εκτελέστηκαν, ενώ υπήρξαν και άλλοι νεκροί στο δρόμο της επιστροφής της 117ης Μεραρχίας από τους Μολάους στη Σπάρτη. Ο Χέλμουτ Φέλμυ δικαιολόγησε τον αριθμό των εκτελεσμένων λόγω της ιδιότητας του Κρεχ ως διοικητή Μεραρχίας.[9] Το Μάιο, η περιοχή της Πελοποννήσου κηρύχτηκε «ζώνη επιχειρήσεων», δηλαδή ανοιχτό πολεμικό μέτωπο[10][11]. Μετά θάνατον, ο υποστράτηγος Κρεχ προήχθη τιμητικά σε αντιστράτηγο (Generalleutnant) από το Χίτλερ και θάφτηκε στην Αθήνα.[9] Τις διαταγές για αντίποινα τις έδωσε ο άμεσα υπηρεσιακά ανώτερος πολεμικός διοικητής της Πελοποννήσου, υποστράτηγος Καρλ φον Λε Σουίρ.[12]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Meyer 2003, σελ. 510.
  2. Πριόβολος 2009, σελ. 515.
  3. Λέφας 1998, σελ. 151.
  4. «Τίμησαν με εκδήλωση μνήμης το Μανώλη Σταθάκη στους Μολάους 01/09/2014 ιστοσελίδα .apela.gr, ανακτήθηκε στις 16/4/2015». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2015. 
  5. 5,0 5,1 Meyer 2003, σελ. 768.
  6. 6,0 6,1 Παπαναστασίου & Φλάισερ 2007, σελ. 138.
  7. Donnell 2004, σελίδες 235–236.
  8. Παπαδημητρίου, Λένα (10 Οκτωβρίου 2016). «ΕΑΜ και αστοί». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2019. 
  9. 9,0 9,1 Meyer 2003, σελ. 513.
  10. Meyer 2003, σελ. 554.
  11. «1944: Μάχες του ΕΛΑΣ στην υπόδουλη Ελλάδα Του Ιάσονα Χανδρινού, εφημερίδα των Συντακτών ανακτήθηκε 19/3/2014». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2015. 
  12. Meyer 2003, σελ. 512.

Πηγές Επεξεργασία

  • Λέφας, Γιάννης (1998). Ο Δημοκρατικός Στρατός Πελοποννήσου: δημιουργία, ανάπτυξη, ήττα. 2. Αθήνα: Αλφειός. ISBN 978-960-85519-8-5. OCLC 42463199. 
  • Παπαναστασίου, Νίκος· Φλάισερ, Χάγκεν (2007). «Το «Οργανωμένο χάος» Η γερμανική κατοχική διοίκηση στην Ελλάδα.». Στο: Χατζηιωσήφ, Χρήστος· Παπαστράτης, Προκόπης. Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα. Γ1. Αθήνα: Βιβλιόραμα. 
  • Πριόβολος, Γιάννης (2009). Μόνιμοι Αξιωματικοί στον ΕΛΑΣ,οικειοθελώς ή εξ'ανάγκης, Νότια και κεντρική Ελλάδα: Μνήμες και αρχειακά τεκμήρια. Αθήνα: Αλφειός. ISBN 978-960-6679-11-7. OCLC 498966295. 
  • Donnell, Patrick (2004). Operatives, spies, and saboteurs : the unknown story of the men and women of World War II's OSS (στα Αγγλικά). New York: Free Press. ISBN 978-0-7432-3574-7. OCLC 54464222. 
  • Meyer, Hermann (2003). Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα: τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. ISBN 978-960-05-1112-3. OCLC 918467651.