Ο όρος ελλαδικός είναι ένας σύγχρονος αρχαιολογικός όρος που αποσκοπεί στον εντοπισμό μιας ακολουθίας περιόδων που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό της ηπειρωτικής Ελλάδας κατά την εποχή του Χαλκού (περίπου 3200-1050 π.Χ.). Ο όρος χρησιμοποιείται συνήθως στην αρχαιολογία και την ιστορία της τέχνης. Σκοπός ήταν να συμπληρωθούν δύο παράλληλοι όροι, "κυκλαδικός", που προσδιορίζουν περίπου την ίδια ακολουθία σε σχέση με την Εποχή του Χαλκού του Αιγαίου, και "Μινωική", με αναφορά στον πολιτισμό της Κρήτης.

Το καθεστώς εφαρμόζεται κυρίως στην αγγειοπλαστική και είναι ένα σχετικό σύστημα χρονολόγησης. Η αγγειοπλαστική σε κάθε δεδομένη τοποθεσία τυπικά μπορεί να ταξινομηθεί στο "Πρόωρη", "Μέση" και "Ύστερη" με βάση το ύφος και την τεχνική. Το συνολικό χρονικό παράθυρο που επιτρέπεται για τον ιστότοπο κατανέμεται τότε αναλογικά σε αυτές τις περιόδους. Όπως αποδεικνύεται, υπάρχει αλληλογραφία μεταξύ "Πρόωρη" σε όλη την Ελλάδα, κλπ. Επίσης, ορισμένες "απόλυτες ημερομηνίες" ή ημερομηνίες που αποκτώνται από μη συγκριτικές μεθόδους μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι σήμερα στις περιόδους και είναι προτιμότερες όποτε μπορούν λαμβάνεται. Ωστόσο, η σχετική δομή σχεδιάστηκε πριν από την ηλικία του άνθρακα (οι περισσότερες από τις ανασκαφές έγιναν στη συνέχεια). Συνήθως, μπορούν να ληφθούν μόνο σχετικές ημερομηνίες και να σχηματίσουν μια δομή για τον χαρακτηρισμό της ελληνικής προϊστορίας. Τα αντικείμενα γενικά χρονολογούνται από την αγγειοπλαστική της τοποθεσίας που βρίσκεται σε συνεργατικά πλαίσια. Άλλα αντικείμενα μπορούν να ταξινομηθούν σε πρόωρα, μεσαία και αργά, αλλά η κεραμική χρησιμοποιείται ως δείκτης. Η ελλαδική κοινωνία και ο πολιτισμός έχουν προγενέστερα στοιχεία στη νεολιθική εποχή στην Ελλάδα με πολλές καινοτομίες που αναπτύσσονται και εκδηλώνονται κατά τη δεύτερη και τρίτη φάση της Πρωτοελλαδικής περιόδου (2650-2050 / 2000 π.Χ.) όπως η χάλκινη μεταλλουργία, η μνημειακή αρχιτεκτονική και οι οχυρώσεις, η ιεραρχική την κοινωνική οργάνωση και τις έντονες επαφές με άλλες περιοχές του Αιγαίου. Αυτές οι καινοτομίες θα υποστούν περαιτέρω μεταβολές κατά τη Μεσοελλαδική περίοδο (2000 / 1900-1650 π.Χ.), που χαρακτηρίστηκαν από την εξάπλωση του Μινωικού πολιτισμού και την Υστεροελλαδική περίοδο (1650-1050 π.Χ.), που ήταν η εποχή που η Μυκηναϊκή Ελλάδα άνθισε.

Ετυμολογία Επεξεργασία

Οι τρεις όροι "Ελλαδικός", "Κυκλαδικός" και "Μινωικός" αναφέρονται στην τοποθεσία προέλευσης. Έτσι, τα «μεσομινωικά» αντικείμενα μπορεί να βρεθούν στις Κυκλάδες, αλλά δεν είναι για το λόγο αυτό η Μέση Κυκλαδίτικη. Το σύστημα τείνει να είναι λιγότερο εφαρμόσιμο σε περιοχές στην περιφέρεια του Αιγαίου. Η αγγειοπλαστική μπορεί να μιμείται ελλαδικά ή μινωικά πολιτιστικά πρότυπα και να κατασκευάζεται τοπικά.

Χρονολόγηση Επεξεργασία

 
Βάζο με χταπόδι στη Ρόδο περίπου 1200–1100 π.Χ. (Μουσείο του Λούβρου).

Οι ετυμολογίες "Πρώιμη", "Μέση" και "Ύστερη" μπορούν να εφαρμοστούν σε διαφορετικά επίπεδα. Αντί για να χρησιμοποιήσουν τόσο δύσκολους όρους όπως "Πρώιμα Πρόωρα", οι αρχαιολόγοι χρησιμοποιούν κατά συνέπεια τα Ι, ΙΙ, ΙΙΙ για το δεύτερο επίπεδο, Α, Β, Γ για το τρίτο επίπεδο, 1, 2, 3 για το τέταρτο επίπεδο και Α, Β, C για το πέμπτο. Δεν υπάρχουν όλα τα επίπεδα σε κάθε τοποθεσία. Εάν απαιτούνται επιπλέον επίπεδα, μπορεί να επισυναφθεί ένα επιπλέον "Πρώιμη", "Μέση" ή "Ύστερη" όπως στο πρώτο παράδειγμα.