Εμπορική Οδός του Βόλγα
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Εμπορική Οδός του Βόλγα είναι ένας εμπορικός δρόμος του Μεσαίωνα που συνέδεε τους Βίκινγκ της βόρειας Ευρώπης (κυρίως τους Βαράγγους) με τα ισλαμικά κράτη της Μέσης Ανατολής μέσω του ποταμού Βόλγα. Λειτουργούσε παράλληλα με την Οδό του Δνείπερου (ή «των Ελλήνων», αφού αγορά-στόχος ήταν η Κωνσταντινούπολη). Η σημασία αυτών των δύο εμπορικών γραμμών για την ευρωπαϊκή ιστορία είναι μεγάλη, αφού αποτέλεσαν την αιτία για την ίδρυση και ευημερία του κράτους των Ρως, προγόνου της σημερινής Ρωσίας.
Η δραστηριότητα των Βαράγγων στο Βόλγα πιθανά ξεκίνησε τον 8ο αιώνα, όμως οργανωμένα χαρακτηριστικά έλαβε τον επόμενο. Κέρματα με περσικές, τουρκικές (πιθανότατα χαζαρικές) και αραβικές επιγραφές έχουν βρεθεί στο Πέτερχοφ της Αγίας Πετρούπολης, με κάποια από αυτά να χρονολογούνται στα πρώτα χρόνια του 9ου αιώνα. Τα πλοία ακολουθούσαν αρχικά την ίδια διαδρομή με τη γραμμή του Δνείπερου μέχρι και τον ποταμό Λόβατ. Μετά έμπαιναν στο Βόλγα και κατέληγαν στην Κασπία Θάλασσα, αφού είχαν περάσει από τη Βουλγαρία του Βόλγα και το Χαζαρικό Χαγανάτο. Διασχίζοντας την Κασπία έμπαιναν πια στον ισλαμικό κόσμο - μεταφόρτωναν τα εμπορεύματά τους (από μέλι και όπλα μέχρι σκλάβους) σε καραβάνια και συνέχιζαν στις αγορές που τους ενδιέφεραν, μέχρι και τη Βαγδάτη!
Η Οδός του Βόλγα έχασε τη σημασία της τον 11ο αιώνα, όταν το Αββασιδικό Χαλιφάτο μπήκε σε φάση παρακμής. Πάντως η ίδια διαδρομή συνεχίσθηκε για πολλούς ακόμα αιώνες, είτε για το εμπόριο της Χρυσής Ορδής και των μετέπειτα ταταρικών χανάτων, είτε πιο πρόσφατα για το εμπόριο μεταξύ Περσίας και Ρωσικής Αυτοκρατορίας.