Βικιπαίδεια

Ζαντζάν (επαρχία)

επαρχία του Ιράν

Η Επαρχία Ζαντζάν (περσικά: استان زنجان, Ostâne Zanjân, επίσης εκλατινοποιείται ως Ostān-e Zanjān, αζερικά: Zəngan ostanı, زنگان اوستانی, Зәнган останы) είναι μια από τις 31 επαρχίες του Ιράν. Βρίσκεται στο ιρανικό Αζερμπαϊτζά και οι περισσότεροι κάτοικοι είναι Αζέροι.[1] Αποτελεί μέρος της Περιφέρειας 3.[2] Η πρωτεύουσα του είναι η πόλη Ζαντζάν. Η επαρχία Ζαντζάν, με έκταση 36.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είχε έναν κυρίως αγροτικό πληθυσμό 1.015.734 κατοίκων το 2011. Η επαρχία βρίσκεται 330 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Τεχεράνης, και συνδέεται με αυτήν με αυτοκινητόδρομο. Το Ζαντζάν είναι η πιο ευτυχισμένη επαρχία στο Ιράν.[3][4]

Γεωργία και βιομηχανία Επεξεργασία

Η γεωργία είναι το κύριο επάγγελμα και οι καλλιέργειες περιλαμβάνουν ρύζι, καλαμπόκι, ελαιούχους σπόρους, φρούτα και πατάτες. Πουλερικά, βοοειδή και πρόβατα εκτρέφονται επίσης.[5] Στην περιοχή το Ζαντζάν φημίζεται για τα σταφύλια χωρίς σπόρους. Οι κατασκευές περιλαμβάνουν τούβλα, τσιμέντο, λευκασμένο ρύζι και χαλιά. Εξορύσσεται χρώμιο, μόλυβδος και χαλκός.[5] Στον επιστημονικό κόσμο το όνομα Ζαντζάν είναι γνωστό για το Ινστιτούτο Προχωρημένων Μελετών για της Βασικές Επιστήμες, ένα από τα πιο παραγωγικά ερευνητικά κέντρα της χώρας.

Το Ζαντζάν είναι γνωστό για τις όμορφες χειροτεχνίες του, όπως τα μαχαίρια και τα παραδοσιακά σανδάλια που ονομάζονται τσαρούγκ και μαλιλέχ. Το Μαλιλέχ είναι χειροποίητο από ασημένια σύρματα. Οι ντόπιοι καλλιτέχνες δημιουργούν πολλά πράγματα όπως τα διακοσμητικά πιάτα και τα ειδικά καλύμματα τους καθώς και ασημένια κοσμήματα. Στην αρχαιότητα, ο Ζαντζάν ήταν γνωστό για τα ανοξείδωτα και αιχμηρά μαχαίρια του. Αλλά αυτή η παράδοση εξαλείφεται σταδιακά με την εισαγωγή κινεζικών μαχαιριών στην αγορά, τα οποία είναι φθηνότερα και καλύτερα κατασκευασμένα. Πολλοί χωρικοί σήμερα υφαίνουν παραδοσιακό χαλί. Αυτή είναι η πιο δημοφιλής χειροτεχνία του Ζαντζάν.

Η επαρχιακή οικονομία επωφελείται από τη θέση της που συνδέει το κεντρικό Ιράν με τις βορειοδυτικές επαρχίες. Ο σιδηρόδρομος και ο αυτοκινητόδρομος που συνδέει την πρωτεύουσα του Ιράν Τεχεράνη με το Ταμπρίζ και την Τουρκία περνάει από την επαρχία Ζαντζάν.

Γεωγραφία και κλίμα Επεξεργασία

Η επαρχία Ζαντζάν έχει έκταση 22.164 τ.χλμ, καταλαμβάνοντας το 1,34% της ιρανικής επικράτειας. Η μέση πυκνότητα πληθυσμού στο Ζαντζάν είναι 4¼ άτομα ανά χιλιόμετρο. Στα βορειοδυτικά του Ιράν, το Ζαντζάν έχει κοινά σύνορα με επτά επαρχίες: Ανατολικό Αζερμπαϊτζάν, Δυτικό Αζερμπαϊτζάν, Χαμαντάν, Κουρδιστάν, Γκιλάν, Καζβίν και Αρνταμπίλ.

Τα Σαχρεστάν ή κομητείες στην επαρχία Ζαντζάν είναι:

  • Αμπάρ
  • Ιτζρούντ
  • Χονταμπαντέχ
  • Χοραμνταρέχ
  • Ζαντζάν
  • Ταρόμ
  • Μαχνεσάν
  • Σολτανίγιε

Το Ζαντζάν χαρακτηρίζεται από ορεινό κλίμα χαρακτηριζόμενο από κρύο καιρό με χιόνια στα βουνά και μέτριο κλίμα στις πεδιάδες το χειμώνα. Στα καλοκαίρια, ο καιρός είναι ζεστός. Η μέση μέγιστη θερμοκρασία του Ζαντζάν είναι περίπου 27 °C, ενώ η μέση ελάχιστη θερμοκρασία είναι -19 °C. Εν τω μεταξύ, η θερμοκρασία αυξάνεται στους 32 ° C στις ζεστές μέρες και μειώνεται στους -27 ° C στις πιο παγωμένες ημέρες.[5]

Η μέση ετήσια βροχόπτωση τον πρώτο μήνα της άνοιξης ανέρχεται σε 72 χιλιοστά, ενώ στον δεύτερο μήνα του καλοκαιριού, καταλήγει στα 3.6 χιλιοστά. Το ποσοστό υγρασίας το πρωί βρίσκεται κατά μέσο όρο στο 74% και το μεσημέρι στο 43%.[5]

Ο ποταμός Ζαντζάν είναι ο μόνος σημαντικός ποταμός της επαρχίας.[5]

Δημογραφία Επεξεργασία

Οι Αζέροι είναι η κύρια εθνική ομάδα στην επαρχία που ακολουθείται από τους Τατ. Πόλεις και χωριά στα νοτιοδυτικά της επαρχίας Ζαντζάν έχουν πληθυσμό κουρδικής καταγωγής. Όπως σε κάθε άλλο μέρος του Ιράν, η lingua franca είναι η Περσική.

Ιστορία Επεξεργασία

Η πόλη Ζαντζάν ήταν μια μεγάλη πόλη στο προϊστορικό Αζερμπαϊτζάν. Το όνομα του Αζερμπαϊτζάν προέρχεται από τον Ατροπάτη,[6][7] έναν Ιρανό σατράπη της Μηδίας υπό την αυτοκρατορία των Αχαιμενίδων, ο οποίος αργότερα αποκαταστάθηκε ως σατράπης της Μηδίας υπό τον Αλέξανδρο τον Μέγα.[8]

Η αρχική ετυμολογία αυτού του ονόματος θεωρείται ότι έχει τις ρίζες του στον αρχαίο Ζωροαστριανισμό, δηλαδή στο Αβεστάν Φραουαρντίν Γιαστ ("Ύμνος στους Φύλακες Αγγέλους"). Υπάρχει μια αναφορά στο âterepâtahe ashaonô fravashîm ýazamaide, που κυριολεκτικά μεταφράζεται από τα Παλαιά Περσικά ως "λατρεύουμε τον Φραβασή του Αγίου Αταρέ-πατά".[9] Ο Ατροπάτης κυριάρχησε στην περιοχή του σημερινού Ιρανικού Αζερμπαϊτζάν.

Στην Γεωγραφία του Πτολεμαίου, η πόλη αναφέρεται ως Αγανζηνή. Λέγεται ότι ο βασιλιάς των Σασσανιδών Αρντασίρ Α΄ της Περσίας, ανακατασκεύασε την πόλη και την ονόμασε Σαχίν, αλλά αργότερα μετονομάστηκε σε Ζανγκάν: το σημερινό όνομα είναι η αραβική μορφή.

Σε παλαιότερες περιόδους το όνομα του Ζαντζάν ήταν Χαμσέ, που σημαίνει "επαρχία με πέντε φυλές". Η επαρχία Ζαντζάν ενσωματώνει περιοχές της πρώην επαρχίας Γκέρους.

Στις 28 Δεκεμβρίου 2017 ο Ζαντζάν έγινε μια από τις πολλές ιρανικές επαρχίες που ξεχώρισαν σε διαμαρτυρίες. Ο Ανώτατος ηγέτης του Ιράν έχει κατηγορήσει τη δυτική παρέμβαση. Ορισμένες γυναικείες οργανώσεις όπως το Εθνικό Συμβούλιο Αντίστασης του Ιράν έχουν δηλώσει μερική ευθύνη για την οργάνωση αυτών των διαμαρτυριών.[10] Ακόμα άλλοι υποστηρίζουν τη θηλυκοποίηση του ιρανικού νομικού συστήματος.[11]

Κολλέγια και πανεπιστήμια Επεξεργασία

 
Το παζάρι του Ζαντζάν, που χρονολογείται από τη εποχή των Σαφαβιδών

Το Ινστιτούτο Προχωρημένων Μελετών στις Βασικές Επιστήμες, στην πόλη Ζαντζάν, είναι ένα από τα πιο διακεκριμένα ανώτατα εκπαιδευτικά και ερευνητικά κέντρα του Ιράν στις αγνές επιστήμες. Στο Ζαντζάν βρίσκονται επίσης το Πανεπιστήμιο του Ζαντζάν, το Πανεπιστήμιο Ιατρικών Επιστημών του Ζαντζάν και το Ισλαμικό Πανεπιστήμιο Αζάντ του Ζαντζάν.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «استان زنجان بهترین گزینه سفر در نوروز 95» (στα Persian). Khabaronline. 18 March 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-11-08. https://web.archive.org/web/20161108131816/http://www.khabaronline.ir/detail/520488/provinces/zanjan. Ανακτήθηκε στις 2018-01-15. 
  2. ↑ «همشهری آنلاین-استان‌های کشور به ۵ منطقه تقسیم شدند (Provinces were divided into 5 regions)» (στα Persian). Hamshahri Online. 22 June 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 June 2014. https://web.archive.org/web/20140623191332/http://www.hamshahrionline.ir/details/263382/Iran/-provinces. 
  3. ↑ https://www.tabnak.ir/fa/news/520554/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AF شادترین استان های ایران کدامند؟
  4. ↑ http://isna.ir/fa/news/91071006411/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%83%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AF شادترين استانهاي ايران كدامند؟
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Zanjan - region, Iran». Encyclopædia Britannica. 
  6. ↑ Minorsky, V.; Minorsky, V. "Ādharbaydjān (Azarbāydjān)." Encyclopaedia of Islam. Edited by P.Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2007. Brill Online.
  7. ↑ Encyclopedia Iranica, "Azerbaijan: Pre-Islamic History", K. Shippmann
  8. ↑ Historical Dictionary of Azerbaijan by Tadeusz Swietochowski and Brian C. Collins. The Scarecrow Press, Inc., Lanham, Maryland (1999), (ISBN 0-8108-3550-9) (retrieved 7 June 2006)
  9. ↑ «AVESTA: KHORDA AVESTA (English): Frawardin Yasht (Hymn to the Guardian Angels)». 
  10. ↑ "Iran: Women keep high the spirit of nationwide protests" Αρχειοθετήθηκε 2018-01-14 στο Wayback Machine., The National Council of Resistance of Iran
  11. ↑ The incomplete history of idiocy in Iran, "Multi Fest"
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζαντζάν_(επαρχία)&oldid=10218969"