Βικιπαίδεια

Ζεράρ ντε Νερβάλ

Γάλλος συγγραφέας, ποιητής και μεταφραστής

Ζεράρ ντε Νερβάλ (Gérard de Nerval) ήταν το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γάλλου συγγραφέα, ποιητή και μεταφραστή Ζεράρ Λαμπρυνί (Gérard Labrunie, 22 Μαΐου 1808 – 26 Ιανουαρίου 1855), μιας σημαντικής μορφής του γαλλικού ρομαντισμού. Ο Νερβάλ είναι γνωστότερος για τις νουβέλες του και τα ποιήματά του, ίδιως για τη συλλογή Les Filles du feu, που περιέχει τη νουβέλα Sylvie και το ποίημα «El Desdichado». Ως μεταφραστής, είχε σημαντικό ρόλο στη γνωριμία του γαλλόφωνου κοινού με τα έργα των Γερμανών λογοτεχνών του ρομαντισμού, όπως του Κλόπστοκ, του Σίλερ, του Μπύργκερ και του Γκαίτε. Στα ύστερα έργα του συγχώνευσε την ποίηση με τη δημοσιογραφία σε μυθοπλαστικό περιβάλλον, επηρεάζοντας τον Μαρσέλ Προυστ, ενώ η τελευταία του νουβέλα (Aurélia ou le rêve et la vie) θεωρείται ότι επηρέασε τον Αντρέ Μπρετόν και τον σουρεαλισμό.

Ζεράρ ντε Νερβάλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Gérard de Nerval (Γαλλικά)
Γέννηση22  Μαΐου 1808[1][2][3]
Παρίσι[4][5]
Θάνατος26  Ιανουαρίου 1855[1][6][2]
Παρίσι[4][5]
Αιτία θανάτουαπαγχονισμός
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ (48°51′46″ s. š., 2°23′35″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[8]
Γαλλικά[9][10]
ΣπουδέςΛύκειο Καρλομάγνος (από 1822)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[11]
ποιητής[5][12]
θεατρικός συγγραφέας
μεταφραστής
κριτικός λογοτεχνίας
δημοσιογράφος
Αξιοσημείωτο έργοVoyage to the Orient
La Pandora
Aurélia
Les Illuminés
Οικογένεια
ΓονείςÉtienne Labrunie
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία Επεξεργασία

Οικογένεια και σπουδές Επεξεργασία

Ο Ζεράρ Λαμπρυνί γεννήθηκε στο Παρίσι.[13] Η μητέρα του, η Μαρία Μαργαρίτα Αντουανέτα Λωράν (Marie Marguerite Antoinette Laurent), ήταν κόρη ενός πωλητή ρούχων[14], ενώ ο πατέρας του, ο Ετιέν Λαμπρυνί (Étienne Labrunie), ήταν ένας νεαρός γιατρός που είχε καταταχθεί εθελοντικά ως στρατιωτικός ιατρός στον στρατό του Ναπολέοντα[15] τον Ιούνιο του 1808, έναν μόλις μήνα μετά τη γέννηση του γιου του.

Μετά από εκστρατείες στη Γερμανία και την Αυστρία, κατέληξε να υπηρετεί σε ένα νοσοκομείο στο Γκουόγκουφ της Πολωνίας, έχοντας πάρει μαζί του και τη γυναίκα του.[16] Οι Λαμπρυνί είχαν αφήσει τον νεογέννητο γιο τους στη φροντίδα του θείου της Μαρίας Μαργαρίτας, Α. Μπουσέ, που ζούσε στο χωριό Μορτφονταίν, όχι πολύ μακριά από το Παρίσι.[15] Αλλά στις 29 Νοεμβρίου 1810 η Μαρία Μαργαρίτα πέθανε προτού μπορέσει να επιστρέψει στη Γαλλία.[16] Αφού έθαψε τη σύζυγό του, ο Ετιέν συμμετέσχε στην καταστροφική γαλλική εισβολή στη Ρωσία.[17] Συναντήθηκε με τον γιο του το 1814. Τον πήρε και άρχισε να εξασκεί την ιατρική ως ιδιώτης στο Παρίσι.[18]

Το 1822 ο Ζεράρ γράφτηκε στο Κολέγιο (Λϋκειο) Σαρλεμάν. Εκεί συνάντησε και έγινε φίλος με τον Θεόφιλο Γκωτιέ. Εκεί άρχισε επίσης να ασχολείται σοβαρά με την ποίηση, ιδίως την επική. Σε ηλικία 16 ετών έγραψε ένα ποίημα με θέμα τα της ήττας του Ναπολέοντα, το «Napoléon ou la France guerrière, élégies nationales».[19] Αργότερα δοκίμασε και τη σάτιρα, γράφοντας ποιήματα για τον βασιλόφρονα πρωθυπουργό Ζοζέφ ντε Βιλέλ και τους Ιησουίτες.[20] Οι πρώτες δημοσιεύσεις έργων του έγιναν το 1826.

Σε ηλικία 19 ετών, με ελάχιστη γνώση της γερμανικής γλώσσας, άρχισε το φιλόδοξο έργο της μεταφράσεως του Φάουστ του Γκαίτε.[21] Η μετάφρασή του, σε πεζό λόγο, εμφανίσθηκε το 1828. Παρά τα πολλά λάθη της, η μετάφραση του Ζεράρ είχε πολλές λογοτεχνικές αρετές και συνετέλεσε πολύ στη δημιουργία της φήμης του.[22] Εξαιτίας της ο ίδιος ο Βίκτωρ Ουγκώ, αισθάνθηκε υποχρεωμένος να προσκαλέσει τον Ζεράρ να τον επισκεφθεί στο διαμέρισμά του.[23]

Cénacle Επεξεργασία

Το 1829, έχοντας πάρει το απολυτήριο λυκείου με δύο χρόνια καθυστέρηση[23], ο Ζεράρ πιέστηκε από τον πατέρα του να βρει σταθερή εργασία. Πήρε μια θέση σε ένα γραφείο συμβολαιογράφου, αλλά η σκέψη του ήταν δοσμένη στη λογοτεχνία και όταν ο Βίκτωρ Ουγκώ του ζήτησε να γράψει προς υποστήριξη του θεατρικού έργου του Ερνάνης, που δεχόταν επιθέσεις από συντηρητικούς κριτικούς, ο Ζεράρ ήταν παραπάνω από χαρούμενος να το κάνει.

Ο Ζεράρ ανήκε στη φιλελεύθερη και αντιβασιλική ατμόσφαιρα της εποχής του και φυλακίστηκε για λίγο το 1832 επειδή είχε συμμετάσχει σε φοιτητικές διαδηλώσεις.[24] Στη συνέχεια έβαλε στόχο να δημιουργήσει δύο ανθολογίες, μία γερμανικής ποιήσεως και μία γαλλικής. Οι Αλέξανδρος Δουμάς και Πιερ-Σεμπαστιάν Λωρεντί του εξασφάλισαν μία κάρτα για τη βιβλιοθήκη, ώστε να μπορέσει να διεξαγάγει την έρευνά του.

Η πρώτη ανθολογία περιελάμβανε δικές του μεταφράσεις των Κλόπστοκ, Σίλερ, Μπύργκερ και Γκαίτε, που το κοινό υποδέχθηκε με λιγότερο ενθουσιασμό από όσο τη μετάφραση του Φάουστ. Η δεύτερη ανθολογία περιείχε ποιήματα των Πιερ ντε Ρονσάρ, Ζοασέν ντυ Μπελέ, Ζαν-Αντουάν ντε Μπαΐφ, Γκυγιώμ ντε Σαλύστ Ντυ Μπαρτάς και Ζαν-Μπατίστ Σασινέ.

Το φθινόπωρο του 1830 το Cénacle, μια ομάδα λογοτεχνών που είχε συσταθεί από τον Σαιντ-Μπεβ για να εξασφαλίσει την επιτυχία του Ερνάνη του Ουγκώ, είχε συγκεντρώσει πολλούς ονομαστούς συγγραφείς, όπως τους Αλφρέ ντε Βινύ, Αλφρέ ντε Μυσσέ, Σαρλ Νοντιέ, Αλέξανδρο Δουμά και Ονορέ ντε Μπαλζάκ. Μετά την επιτυχία του Ερνάνη, το Cénacle άρχισε να διαλύεται και το διαδέχθηκε το «Petit-Cénacle», το οποίο δημιούργησε ένας γλύπτης, ο Jean Bernard Duseigneur (1808-1866). Ο Ζεράρ παρακολούθησε μερικές συναντήσεις του στο ατελιέ του Duseigneur.[25]

Ο Ζεράρ, ακολουθώντας το παράδειγμα του Ουγκώ, άρχισε να γράφει θεατρικά έργα. Τα Le Prince des sots και Lara ou l'expiation ανέβηκαν στο θέατρο «Οντεόν» και απέσπασαν θετικές κριτικές. Τότε άρχισε να χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Ζεράρ ντε Νερβάλ, από το όνομα ενός κτήματος κοντά στο χωριό Λουαζύ που ανήκε παλαιότερα στην οικογένειά του.[26][27]

Με τον Δουμά Επεξεργασία

Τον Ιανουάριο του 1834 ο παππούς του Ζεράρ απεβίωσε και του άφησε κληρονομιά περίπου τριάντα χιλιάδες φράγκα. Εκείνο το φθινόπωρο, ο Νερβάλ πήγε στη νότια Γαλλία και μετά ταξίδεψε στη Φλωρεντία, τη Ρώμη και τη Νάπολη. Επιστρέφοντας το 1835, συγκατοίκησε με μια ομάδα ρομαντικών καλλιτεχνών. Τον Μάιο του ίδιου έτους ίδρυσε το Le Monde Dramatique, ένα πολυτελές λογοτεχνικό περιοδικό στο οποίο σπατάλησε όλη την υπόλοιπη κληρονομιά. Καταχρεωμένος, ο Ζεράρ το πούλησε τελικώς το 1836. Κάνοντας μια αρχή στη δημοσιογραφία, ταξίδεψε στο Βέλγιο με τον Γκωτιέ από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Το 1837 η όπερα Piquillo ανέβηκε στην Opéra-Comique. Παρά τη συνεισφορά σε αυτή του Νερβάλ, το όνομα του Δουμά ήταν το μοναδικό που αναφερόταν πάνω στο λιπρέτο. Παρά την άρνηση του Δουμά να τον αφήσει να πιστωθεί τη δουλειά του, ο Νερβάλ συνέχισε να συνεργάζεται μαζί του σε θεατρικά έργα. Το καλοκαίρι του 1838 ταξίδεψαν μαζί στη Γερμανία για να δουλέψουν το Léo Burckart, το οποίο τελικώς έκανε πρεμιέρα στο Théâtre de la Porte-Saint-Martin στις 16 Απριλίου 1839, μόλις 6 ημέρες μετά την πρεμιέρα ενός άλλου κοινού έργου των δύο συγγραφέων, του L'Alchimiste. Τον Νοέμβριο ο Νερβάλ ταξίδεψε στη Βιέννη.

Οι πρώτες νευρικές κρίσεις Επεξεργασία

Τον Μάρτιο του 1840 ο Νερβάλ ανέλαβε τη στήλη του Γκωτιέ στη La Presse. Μετά την τρίτη έκδοση του Φάουστ τον Ιούλιο, πήγε και πάλι στο Βέλγιο τον Οκτώβριο. Στις 15 Δεκεμβρίου η όπερα Piquillo έκανε πρεμιέρα στις Βρυξέλλες.

Μετά από μία πρώτη νευρική κατάρρευση στις 23 Φεβρουαρίου 1841, ο λογοτέχνης νοσηλεύθηκε στο ίδρυμα Sainte-Colombe Borstal. Μετά από μία δεύτερη κρίση, νοσηλεύθηκε στην κλινική «Esprit Blanche» του δρα. Εμίλ Μπλανς στη Μονμάρτρη, όπου παρέμεινε από τον Μάρτιο έως τον Νοέμβριο.

Τα ύστερα ταξίδια Επεξεργασία

Στις 22 Δεκεμβρίου 1842 ο Νερβάλ έφυγε για την Ανατολή, επισκεπτόμενος την Αλεξάνδρεια, το Κάιρο, τη Βηρυτό, την Κωνσταντινούπολη, τη Μάλτα και τη Νάπολη. Επιστρέφοντας στο Παρίσι, άρχισε να δημοσιεύει άρθρα για το ταξίδι του. Το βιβλίο του Ταξίδι στην Ανατολή εκδόθηκε το 1851.

Μεταξύ του 1844 και του 1847 ο Νερβάλ ταξίδεψε στο Βέλγιο, στην Ολλανδία και στο Λονδίνο, γράφοντας πολλή ταξιδιωτική λογοτεχνία. Συνέχισε ταυτόχρονα να γράφει νουβέλες και λιμπρέτα, ενώ μετέφρασε ποιήματα του φίλου του Χάινριχ Χάινε, δημοσιεύοντας μια επιλογή μεταφράσεων το 1848. Τα τελευταία χρόνια του τα πέρασε σε μια οικονομική και συναισθηματική στενωπό. Ακολουθώντας τη συμβουλή του γιατρού του Εμίλ Μπλανς, προσπάθησε να εκκενώσει τα έντονα συναισθήματά του διαχέοντάς τα στη γραφή του. Τότε δημιούργησε μερικά από τα καλύτερα έργα του.

Ο Νερβάλ είχε για κατοικίδιο ζώο έναν αστακό, τον οποίο έβγαζε βόλτα δεμένο με μια γαλάζια μεταξωτή κορδέλα στο Παλαί-Ρουαγιάλ στο Παρίσι.[28] Σύμφωνα με τον Θεόφιλο Γκωτιέ, ο Νερβάλ είχε δηλώσει σχετικώς[29]:

 
«La rue de la vieille lanterne: Η αυτοκτονία του Ζεράρ ντε Νερβάλ», λιθογραφία του Γκυστάβ Ντορέ, 1855

«Γιατί θα έπρεπε ένας αστακός να είναι πιο γελοίος από έναν σκύλο; ...ή από μια γάτα, ή μια γαζέλα, ή ένα λιοντάρι, ή από όποιο άλλο ζώο που κάποιος επιλέγει να πάρει για μια βόλτα; Μού αρέσουν οι αστακοί. Είναι ειρηνικά και σοβαρά πλάσματα. Γνωρίζουν τα μυστικά της θάλασσας, δεν γαβγίζουν και δεν δαγκώνουν τη μοναδική ιδιωτικότητά σου όπως οι σκύλοι. Και ο Γκαίτε είχε μια αποστροφή για τους σκύλους, και δεν ήταν τρελός.»

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Νερβάλ ενδιαφέρθηκε και για τον σοσιαλισμό, ανιχνεύοντας τις ρίζες του στους διαφωτιστές του 18ου αιώνα, όπως φαίνεται και από τον υπότιτλο της συλλογής του Les Illuminés («Les precurseurs du socialisme»), αλλά και σε εσωτεριστές συγγραφείς όπως ήταν ο Νικολά Εντμ Ρεστίφ ντε Λα Μπρετόν.[30][31]

Αυτοκτονία Επεξεργασία

Ολοένα και πιο φτωχός και αποπροσανατολισμένος, ο συγγραφέας αυτοκτόνησε τη νύκτα της 26ης Ιανουαρίου 1855, απαγχονιζόμενος από το κάγκελο ενός παραθύρου στη rue de la Vieille-Lanterne, ένα στενό σοκάκι του Παρισιού (σήμερα στη θέση του δρόμου αυτού βρίσκεται από το 1862 το Théâtre de la Ville.[32] Είχε αφήσει ένα σύντομο σημείωμα στη θεία του: «Μη με περιμένετε απόψε, γιατί η νύχτα θα είναι μαύρη και λευκή».[33]

Ο Μπωντλαίρ παρετήρησε ότι ο Νερβάλ «είχε παραδώσει την ψυχή του στον πιο σκοτεινό δρόμο που μπορούσε να βρει». Αυτοί που βρήκαν το πτώμα του παραξενεύτηκαν από το γεγονός ότι το καπέλο του βρισκόταν ακόμα πάνω στο κεφάλι του. Οι τελευταίες σελίδες του χειρογράφου του της Aurélia ou le rêve et la vie βρέθηκαν σε μία τσέπη του παλτού του. Μετά από μια θρησκευτική κηδεία στον Καθεδρικό Ναό της Νοτρ-Νταμ (που επιτράπηκε παρά την αυτοκτονία του εξαιτίας της διαταραγμένης διανοητικής του καταστάσεως), ο συγγραφέας τάφηκε στο Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ, στο Παρίσι. Τα έξοδα της κηδείας και του τάφου τα επωμίσθηκαν οι φίλοι του Θεόφιλος Γκωτιέ και Arsène Houssaye, που εξέδωσαν την Aurélia ως βιβλίο αργότερα το ίδιο έτος.

Τα άπαντα του Ζεράρ ντε Νερβάλ έχουν εκδοθεί σε τρεις τόμους από τις Éditions Gallimard-Bibliothèque de la Pléiade.[34]

Αποτιμήσεις και επιδράσεις του έργου του Επεξεργασία

Ο Γκαίτε διάβασε τη μετάφραση του Φάουστ από τον Νερβάλ και την χαρακτήρισε «πολύ επιτυχημένη», φθάνοντας να πει ότι την προτιμούσε από το πρωτότυπο![35]

Ο συνθέτης Εκτόρ Μπερλιόζ βασίστηκε πάνω στη μετάφραση του Νερβάλ για το έργο του La damnation de Faust (1846).[36]

Το 1867 ο φίλος του Νερβάλ Θεόφιλος Γκωτιέ έγραψε ένα συγκινητικό βιογραφικό κείμενο για αυτόν, το «La Vie de Gérard», που συμπεριέλαβε στο βιβλίο του Portraits et Souvenirs Littéraires (1875).

Ο Αντρέ Μπρετόν αποτελεί παράδειγμα της επιρροής των απόψεων του Νερβάλ για τη σημασία των ονείρων στο υπερρεαλιστικό κίνημα. Επηρεασμένοι από το έργο του Νερβάλ ήταν επίσης οι Μαρσέλ Προυστ, Ρενέ Ντωμάλ, Αντονέν Αρτώ και άλλοι.

Το 1945, μετά από μια μακρά ασθένειά του, ο μεγάλος Ελβετός ψυχίατρος Καρλ Γιουνγκ έδωσε μια διάλεξη στη Ζυρίχη με θέμα την Aurélia του Νερβάλ, ένα έργο που θεωρούσε «ασυνήθιστα μεγάλης αξίας». Κατά τον Γιουνγκ πρόκειται για μια προειδοποίηση βγαλμένη από τη ζωή του συγγραφέως (ο πρωταγωνιστής δεν μπορεί να επωφεληθεί ψυχολογικά από τη δική του διαύγεια και βαθιά γνώση του εαυτού) και επικυρώνει την οραματική εμπειρία του Νερβάλ ως μια γνήσια συνάντηση με το συλλογικό ασυνείδητο και την anima mundi.[37]

Ο Ουμπέρτο Έκο στο Six Walks in the Fictional Woods αποκαλεί τη νουβέλα του Νερβάλ Sylvie «αριστούργημα» και το αναλύει για να δείξει τη χρήση της χρονικής αμφισημίας στη λογοτεχνία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11887103b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6dz09cv. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Gerard-de-Nerval. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 2443. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  6. ↑ «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00129550. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  7. ↑ LIBRIS. 25  Σεπτεμβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/rp356jx91ll5848. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  8. ↑ www.fayard.fr/litterature-etrangere/le-faust-de-goethe-traduit-par-gerard-de-nerval-9782213613840.
  9. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11887103b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. ↑ CONOR.SI. 15273059.
  11. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  12. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/31282. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. ↑ Gérard Cogez: Gérard de Nerval, 11
  14. ↑ Pierre Petitfils: Nerval, σελ. 15
  15. ↑ 15,0 15,1 Cogez, 13
  16. ↑ 16,0 16,1 Cogez, 14
  17. ↑ Cogez, 15
  18. ↑ Cogez, 16
  19. ↑ Cogez, 20
  20. ↑ Cogez, 21-22
  21. ↑ Cogez, 24
  22. ↑ Richer, Jean (1970). Nerval par les témoins de sa vie. éditions Minard. σελ. 73. ISBN 0-320-05499-3. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Cogez, 27
  24. ↑ Taylor, Karen L. (2006). The Facts on File Companion to the French Novel. Infobase Publishing. σελίδες 285–286. 
  25. ↑ Pierre Petitfils, Nerval, σ. 63.
  26. ↑ litterature-pour-tous.com.
  27. ↑ «Gérard de NERVAL» (στα Γαλλικά). 28 Αυγούστου 2003. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2016. 
  28. ↑ Horton, Scott (12 Οκτωβρίου 2008). «Nerval: A Man and His Lobster». Harper's Magazine. http://www.harpers.org/archive/2008/10/hbc-90003665. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010. 
  29. ↑ Gautier, Théophile (1875). Portraits et Souvenirs Littéraires. Παρίσι: Charpentier. 
  30. ↑ Ni Cheallaigh, Gillian (2014). Quand la folie parle: The Dialectic Effect of Madness in French Literature since the Nineteenth Century. Cambridge Scholars Publishing. σελίδες 17–19. 
  31. ↑ Wyngaard, Amy S. (2013). Bad Books: Rétif de la Bretonne, Sexuality, and Pornography. Rowman & Littlefield. σελ. 3. 
  32. ↑ Carmona, Michel (2002). Haussmann: His Life and Times and the Making of Modern Paris. Chicago: Ivan R. Dee. σελίδες 249–51. ISBN 1-56663-427-X. 
  33. ↑ Sieburth, Richard (1999). Gérard de Nerval: Selected Writings. Λονδίνο: Penguin Group. σελ. xxxi. 
  34. ↑ «Le Catalogue: Gerard de Nerval». Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2015. 
  35. ↑ Conversations of Goethe with Eckermann, μετάφρ. John Oxenford, 1906. Jan 3, 1830 entry Αρχειοθετήθηκε 25 March 2016[Date mismatch] στο Wayback Machine..
  36. ↑ Kelly, Thomas Forrest (2000). First Nights: Five Musical Premieres. Yale University Press. σελ. 190. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2016. 
  37. ↑ Jung (1945/2015)

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Γαλλικές εκδόσεις έργων του Επεξεργασία

  • Œuvres complètes, 3 τόμοι, επιμ. Jean Guillaume & Claude Pichois, La Pléiade-Gallimard, Παρίσι 1984
  • Les filles du feu/Les Chimères, επιμ. Bertrand Marchal, Folio-Gallimard, Παρίσι 2005 (ISBN 978-2070314799)
  • Aurélia – La Pandora – Les Nuits d'Octobre – Promenades et souvenirs, επιμ. Jean-Nicolas Illouz, Folio-Gallimard, Παρίσι 2005 (ISBN 978-2070314768)

Βιογραφίες Επεξεργασία

  • Album Nerval, επιμ. Éric Buffetaud & Claude Pichois, La Pléiade-Gallimard, Παρίσι 1993, ISBN 2070112829
  • Cogez, Gérard: Gérard de Nerval, Folio-Gallimard, Παρίσι 2010, ISBN 978-2070338795
  • Gautier, Théophile: Histoire du romantisme/Quarante portraits romantiques, επιμ. Adrien Goetz, Folio-Gallimard, Παρίσι 2011, ISBN 978-2070412730
  • Gautier, Théophile. (1900). «Gérard de Nerval» στο The Complete Works of Théophile Gautier, τόμ. VIII, The Athenæum Press, Λονδίνο 1900, σσ. 96–116
  • Jones, Robert Emmet: Gerard de Nerval, Twayne Publishers, Νέα Υόρκη 1974
  • Petitfils, Pierre:Nerval, Julliard, Παρίσι 1986, ISBN 2-260-00484-9
  • Sowerby, Benn: The disinherited; the life of Gérard de Nerval, 1808–1855, New York University Press, Νέα Υόρκη 1974


Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζεράρ_ντε_Νερβάλ&oldid=10462980"