Ημέρα του πι

Παγκόσμια Ημέρα της Σταθεράς Π

Η ημέρα του πι (στα αγγλικά Pi Day) είναι ένας ετήσιος εορτασμός για τη μαθηματική σταθερά π, δηλαδή τον λόγο της περιφέρειας προς τη διάμετρο κάθε κύκλου.

Ο Λάρυ Σω κατά την ημέρα του πι στο Exploratorium.
Πίτα του πι στο Πολυτεχνείο του Ντελφτ (Ολλανδία)
Πίτα του πι στο Πολυτεχνείο του Ντελφτ (Ολλανδία)

Ο εορτασμός Επεξεργασία

Η ημέρα του πι εορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Μαρτίου (3/14 με τον αμερικανικό τρόπο γραφής των ημερομηνιών), επειδή τα 3, 1 και 4 είναι τα πρώτα τρία ψηφία του αριθμού πι (π = 3,14159...) στο δεκαδικό σύστημα αριθμήσεως.[1][2] Το 2009 η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ υποστήριξε τη θέσπιση της ημέρας του πι.[3]

Εκτός της ημέρας του πι, υπάρχει και η ημέρα προσεγγίσεως του πι (Pi Approximation Day), στις 22 Ιουλίου κάθε χρόνου (22/7 με τον δικό μας τρόπο γραφής των ημερομηνιών), καθώς το κλάσμα 22/7 αποτελεί μία συνηθισμένη προσέγγιση του π, χρονολογούμενη από τον Αρχιμήδη.[4]

Ιστορικό Επεξεργασία

Το 1988 οργανώθηκε η πρώτη γνωστή εορταστική εκδήλωση κάπως μεγάλης κλίμακας για την ημέρα του πι. Οργανωτής της ήταν ο Αμερικανός φυσικός και καλλιτέχνης Λάρυ Σω (Larry Shaw, Lawrence N. Shaw, 1939-2017) στο μουσείο Exploratorium του Σαν Φρανσίσκο[5], όπου εργαζόταν[6]. Ο εορτασμός εκείνος περιελάμβανε παρέλαση του προσωπικού και των επισκεπτών του μουσείου γύρω από έναν από τους κυκλικούς χώρους του, καθώς και την κατανάλωση στρογγυλών φρουτοπιτών (η λέξη pie = πίτα είναι στην αγγλική ομόηχη του pi = π).[7] Το Exploratorium συνεχίζει να διοργανώνει εορτασμούς της ημέρας του πι.[8] Στη δεκαετία του 1990 σημαντικός στην Ευρώπη υπήρξε ο ρόλος του συλλόγου «Φίλοι του αριθμού πι» (Freunde der Zahl Pi), που συστάθηκε το 1995 στη Βιέννη.

Στις 12 Μαρτίου 2009 η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ πέρασε ένα μη-δεσμευτικό ψήφισμα[3], που αναγνώριζε την 14η Μαρτίου 2009 ως «Εθνική Ημέρα του πι».[9] Για την Ημέρα του πι του 2010, η Google παρουσίασε ένα εορταστικό Google Doodle, με απεικονίσεις κύκλων και συμβόλων του π.[10] Από τότε έχει επαναλάβει το ίδιο σε άλλα έτη (π.χ. το 2018, τριακοστή επέτειο του πρώτου εορτασμού του Σω).

Ολόκληρος ο μήνας Μάρτιος του 2014 (3/14) εορτάσθηκε από μερικούς ως «μήνας του πι».[11][12] Το επόμενο έτος, το 2015, η ημέρα του πι είχε και πάλι ιδιαίτερη σημασία, ιδίως στις 9:26:53 π.μ., όταν η ημερομηνία (3/14/15) και η ώρα αντιπροσώπευαν τα πρώτα 10 ψηφία του π.[13] Συμπληρώνοντας την τριετία, η ημέρα του πι το 2016 ήταν επίσης σημαντική, καθώς η ημερομηνία (3/14/16) αντιπροσώπευε το πι στρογγυλευμένο στα 4 πρώτα δεκαδικά ψηφία του.

Εκδηλώσεις Επεξεργασία

Η ημέρα του πι έχει εορτασθεί με πολλούς και διάφορους τρόπους, όπως η συζήτηση της σημασίας του αριθμού, η κατανάλωση και το πέταγμα πιτών, κ.ά..[14][15]

Το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) έχει συχνά ταχυδρομήσει τις αποφάσεις του για την τύχη των αιτήσεων εισαγωγής σε επίδοξους μελλοντικούς φοιτητές, έτσι ώστε να τις λαβαίνουν κατά την ημέρα του πι.[16] Από το 2012 το MIT έχει ανακοινώσει ότι θα αναρτά αυτές τις αποφάσεις (ιδιωτικά) στο διαδίκτυο κατά την ημέρα του πι, ακριβώς στις 6:28 μ.μ., χρόνο τον οποίο έχουν αποκαλέσει «χρόνο του τ», ώστε να τιμήσουν εξίσου τους αριθμούς π και 2π = τ.[17][18] Το 2015 πάντως οι αποφάσεις αναρτήθηκαν στις 9:26 π.μ., σε αναγνώριση της «στιγμής πι» εκείνου του έτους.[19]

Το Πρίνστον φιλοξενεί πολυάριθμες εκδηλώσεις σε έναν κοινό εορτασμό της ημέρας του πι και των γενεθλίων του Άλμπερτ Αϊνστάιν, τα οποία συμπίπτουν την ίδια ημερομηνία.[20] Ο Αϊνστάιν έζησε στο Πρίνστον περισσότερο από είκοσι χρόνια, εργαζόμενος στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Σπουδών.


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Bellos, Alex (14 Μαρτίου 2015). «Pi Day 2015: a sweet treat for maths fans». theguardian.com. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2016. 
  2. «Program on Sveriges Radio». Swedish national radio company. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2015. 
  3. 3,0 3,1 United States. Cong. House. Supporting the designation of Pi Day, and for other purposes. 111th Cong. Library of Congress Αρχειοθετήθηκε 2009-08-07 στο Wayback Machine..
  4. «Pi Approximation Day is celebrated today». Today In History. Verizon Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2011. 
  5. Berton, Justin (11 Μαρτίου 2009). «Any way you slice it, pi's transcendental». San Francisco Chronicle. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2011. 
  6. Borwein, Jonathan (10 Μαρτίου 2011). «The infinite appeal of pi». Australian Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2011. 
  7. Apollo, Adrian (10 Μαρτίου 2007). «A place where learning pi is a piece of cake». The Fresno Bee. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-28. https://web.archive.org/web/20140228131924/http://apollotutoring.com/pi_day.pdf. Ανακτήθηκε στις 2018-03-15. 
  8. «Exploratorium 22nd Annual Pi Day». Exploratorium. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2011. 
  9. McCullagh, Declan (11 Μαρτίου 2009). «National Pi Day? Congress makes it official». Politics and Law (CNET News). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-03-18. https://web.archive.org/web/20220318035357/https://www.cnet.com/13578_3-10194354-38.html?part=rss&subj=news&tag=2547-1_3-0-5. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2009. 
  10. «Pi Day». Google Doodles. Google. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2012. 
  11. Main, Douglas (14 Μαρτίου 2014). «It's Not Just Pi Day, It's Pi Month!». Popular Science. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2014. 
  12. «Pi Month Celebration & Circle of Discovery Award Presentation | College of Computer, Mathematical, and Natural Sciences». Cmns.umd.edu. 11 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2014. 
  13. Ro, Sam (13 Μαρτίου 2014). «14 Μαρτίου 2015 Will Be A Once-In-A-Century Thrill For Math Geeks». Business Insider. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2014. 
  14. Landau, Elizabeth (12 Μαρτίου 2010). «On Pi Day, one number reeks of mystery». CNN. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2018. 
  15. Smith, K.N. «Wednesday's Google Doodle Celebrates Pi Day». 
  16. McClan, Erin (14 Μαρτίου 2007). «Pi fans meet March 14 (3.14, get it?)». msnbc.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-11-05. https://web.archive.org/web/20121105093139/http://www.msnbc.msn.com/id/17605924/. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2008. 
  17. «I have SMASHING news!». MIT Admissions. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2012. 
  18. McGann, Matt. «Pi Day, Tau Time». MIT Admissions. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2012. 
  19. «Keep your eyes to the skies this Pi Day» (στα Αγγλικά). MIT Admissions. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2018. 
  20. «Princeton Pi Day & Einstein Birthday Party». Princeton Regional Convention and Visitors Bureau. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία