Θιβετιανό αλφάβητο
Το θιβετιανό αλφάβητο είναι αλφάβητο μορφής "αμπουγκίντα" (είδος μεταξύ αλφαβητικού και συλλαβικού αλφάβητου) και χρησιμοποιείται για να γράψει τις θιβετικές γλώσσες, όπως τα θιβετιανά, καθώς και τις γειτονικές Ντζόνγκα, Σικιμέζικα, Λαντάχι και μερικές φορές τα Μπάλτι. Η έντυπη μορφή γραφής του αλφαβήτου ονομάζεται Ουτσέν, ενώ η χειρόγραφη καλλιγραφική μορφή που χρησιμοποιείται στην καθημερινή γραφή ονομάζεται Ουμέ.
Το αλφάβητο συνδέεται στενά με την ευρεία εθνική θιβετιανή ταυτότητα, που εκτείνεται σε περιοχές του Θιβέτ, του Μπουτάν, της Ινδίας και του Νεπάλ.[1] Το θιβετιανό αλφάβητο έχει ινδική καταγωγή και έχει διάφορα παράγωγα, όπως τα αλφάβητα Λίμπου, Λέπτσα,[2] και το πολύγλωσσο Φαγκς-πα.[2]
Ιστορία Επεξεργασία
Η δημιουργία του θιβετιανού αλφαβήτου αποδίδεται στον Θόνμι Σαμπότα (Thonmi Sambhota) στα μέσα του 7ου αιώνα. Η παράδοση θεωρεί ότι ο Σαμπότα, υπουργός του Σονγκτσάν Γκάμπο (569-649) στάλθηκε στην Ινδία για να μελετήσει την τέχνη της γραφής και κατά την επιστροφή του εισήγαγε το αλφάβητο. Η μορφή των γραμμάτων είναι βασισμένη σε κάποιο από τα ινδικά αλφάβητα εκείνης της περιόδου. Ποιο συγκεκριμένο ινδικό αλφάβητο αποτέλεσε τη βάση του θιβετιανού αλφάβητου παραμένει ασαφές. Πρόσφατη έρευνα θεωρεί πως το θιβετιανό αλφάβητο βασίστηκε σε μια παραλλαγή των ινδικών γραφών Γκούπτα (κατά κύριο λόγο) και Βράχμι της περιοχής του Χοτάν (Khotan), που ο Σαμπότα διδάχθηκε στο Κασμίρ[3]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Τσάμπερλεν 2008
- ↑ 2,0 2,1 Daniels, Peter T. και ο Γουίλιαμ Φωτεινό. Συστημάτων Γραφής του Κόσμου. Νέα Υόρκη: Oxford University Press, 1996.
- ↑ Berzin, Alexander. A Survey of Tibetan History - Reading Notes Taken by Alexander Berzin from Tsepon, W. D. Shakabpa, Tibet: A Political History. New Haven, Yale University Press, 1967: http://studybuddhism.com/web/en/archives/e-books/unpublished_manuscripts/survey_tibetan_history/chapter_1.html