Ο Ιαπωνικός μακάκος (Macaca fuscata), επίσης γνωστός ως μαϊμού του χιονιού, είναι μία μαϊμού της οικογένειας των κερκοπιθηκίδων (Cercopithecidae), τα μέλη της οποίας είναι γνωστά ως μαϊμούδες του Παλαιού Κόσμου. Συναντώνται στην Ιαπωνία. Παίρνουν το όνομά τους "πίθηκος του χιονιού" επειδή ζουν σε περιοχές όπου το χιόνι καλύπτει το έδαφος για πολλούς μήνες κάθε χρόνο - κανένα άλλο πρωτεύον πλην του ανθρώπου δε ζει σε βορειότερο ή ψυχρότερο κλίμα.[1][2] Έχουν καφέ-γκρι γούνα, κόκκινα πρόσωπα και μικρές ουρές. Δύο υποείδη είναι γνωστά.

Ιαπωνικός μακάκος
Μαϊμούδες Παλαιού Κόσμου
Macaca fuscata (Μακάκος ο αμαυρωμένος)
Macaca fuscata (Μακάκος ο αμαυρωμένος)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη: Πρωτεύοντα (Primates)
Υποτάξη: Απλόρρινοι (Haplorrhini)
Ανθυποτάξη: Σιμιόμορφα (Simiiformes)
Μικροτάξη: Κατάρρινοι (Catarrhini)
Υπεροικογένεια: Κερκοπιθηκοειδή (Cercopithecοidea)
Γκρέι, 1821
Οικογένεια: Κερκοπιθηκίδες (Cercopithecidae)
Γκρέι, 1821

Εξάπλωση των μακάκων στην Ιαπωνία

Στην Ιαπωνία, το είδος είναι γνωστό ως Nihonzaru (ニ ホ ン ザ ル, ένας συνδυασμός των λέξεων Nihon 日本 "Ιαπωνία" + saru 猿 "μαϊμού") έτσι ώστε να διακρίνεται από άλλα πρωτεύοντα. Όμως ο ιαπωνικό μακάκος είναι τόσο οικείος στους Ιάπωνες, που όταν αναφέρονται με τη λέξη saru, συνήθως έχουν στο μυαλό τους τον ιαπωνικό μακάκο.

Φυσικά χαρακτηριστικά Επεξεργασία

 
Κρανίο ενός ιαπωνικού μακάκου

Ο ιαπωνικός μακάκος διακρίνεται από φυλετικό διμορφισμό. Τα αρσενικά ζυγίζουν κατά μέσο όρο 11,3 κιλά, ενώ τα θηλυκά 8,4 κιλά.[3] Οι μακάκοι από τις ψυχρότερες τείνουν να ζυγίζουν περισσότερο από αυτά από τις θερμότερες περιοχές.[4] Το μέσο ύψος των αρσενικών είναι 57,01 εκατοστά και των θηλυκών 52,28 εκατοστά. Το μέγεθος του εγκεφάλου τους είναι περίπου 95 γραμμάρια. Η ουρά τους μοιάζει με κολόβωμα, έχοντας μήκος μόλις 92,51 χιλιοστά κατά μέσο όρο στα αρσενικά και 79,08 χιλιοστά στα θηλυκά. Ο μακάκος έχει ροζ πρόσωπο και οπίσθια.[5] Το υπόλοιπο σώμα του είναι καλυμμένο με καστανά ή γκριζωπό τρίχωμα. Η γούνα του είναι καλά προσαρμοσμένη στο κρύο και το πάχος της αυξάνεται όσο μειώνονται οι θερμοκρασίες. Ο μακάκος μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες μέχρι και -20° Κελσίου. [6]

Οι μακάκοι κινούνται ως επί το πλείστον και στα τέσσερα. Τα θηλυκά περνούν περισσότερο χρόνο στα δέντρα, ενώ τα αρσενικά περνούν περισσότερο χρόνο στο έδαφος. Είναι γνωστό ότι εκτελούν άλματα. Είναι επίσης δεινοί κολυμβητές και έχει αναφερθεί ότι κολυμπούν πάνω από μισό χιλιόμετρο.[3][7] Η διάρκεια ζωής τους είναι στο υψηλό όριο αυτού που είναι τυπικό για τους μακάκους, δηλαδή μέχρι 28 έτη για τα αρσενικά και 32 έτη για τα θηλυκά.[8]

Συμπεριφορά Επεξεργασία

Δομή ομάδας Επεξεργασία

 
Ιαπωνικοί μακάκοι περιποιούνται ο ένας τον άλλο

Οι Ιαπωνικοί μακάκοι ζουν σε μητριαρχικές κοινωνίες[3] και τα θηλυκά μένουν στη γενέθλια οικογένειά τους για μια ζωή, ενώ τα αρσενικά αποχωρούν πριν ωριμάσουν σεξουαλικά.[9] Οι ομάδες μακάκων περιέχουν ενηλίκους και των δύο φύλων, καθώς και μερικά κυρίαρχα θηλυκά. Αυτά τα θηλυκά συνυπάρχουν σε μια κυριαρχική δομή ιεραρχίας. Ιεραρχική δομή με διαφορετικά επίπεδα υπάρχει και ανάμεσα στις υπο-ομάδες.[10] Βραχύβιες ομάδες δημιουργούνται επίσης αποκλειστικά από αρσενικά, τα οποία μόλις έχουν αποχωρήσει από τη γενέθλια ομάδα τους και πρόκειται να μεταφερθούν σύντομα σε μια άλλη.[3] Ωστόσο, πολλά αρσενικά ξοδεύουν αρκετό χρόνο μακριά από οποιαδήποτε ομάδα[11] και μπορεί να εγκαταλείψουν και να συμμετάσχουν σε πολλές ομάδες κατά τη διάρκεια της ζωής τους.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Jigokudani Monkey Park, Nagano: Explore the Heart of Japan
  2. Profile of Japanese macaques by Masahiro Minami, Simon Fraser University; Masui, K. (1988), Nihonzaru no fudo, Climatology of Japanese Macaque, Tokyo: Yuzankaku; Nakagawa, N., Iwamoto, T., Yokota, N., & Soumah, A.G. (1996). Inter-regional and inter-seasonal variations of food quality in Japanese macaques: constraints of digestive volume and feeding time. In J.E. FA., & D.G. Lindburg (Eds.), Evolution and ecology of macaque societies (σελ. 207-234). New York, NY: Cambridge University Press.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Fooden J, Aimi M. (2005) "Systematic review of Japanese macaques, Macaca fuscata (Gray, 1870) ". Fieldiana: Zoology 104:1-200.
  4. Hamada Y, Watanabe T, Iwamoto M. (1996) "Morphological variations among local populations of Japanese macaque (Macaca fuscata) ". In: Shotake T, Wada K, editors. Variations in the Asian macaques. Tokyo: Tokai Univ Pr. σελ. 97–115.
  5. Rowe N. (1996) The pictorial guide to the living primates. East Hampton (NY): Pogonias Pr. σελ. 124–5.
  6. Hori T, Nakayama T, Tokura H, Hara F, Suzuki M. (1977) "Thermoregulation of the Japanese macaque living in a snowy mountain area". Jap J Physiol 27:305–19.
  7. Takahata Y, Suzuki S, Agetsuma N, Okayasu N, Sugiura H, Takahashi H, Yamagiwa J, Izawa K, Furuichi T, Hill DA, Maruhashi T, Saito C, Sato S, Sprague DS. (1998) "Reproduction of wild Japanese macaque females of Yakushima and Kinkazan islands: a preliminary report". Primates 39(3):339-349.
  8. Nakamichi M, Kojima Y, Itoigawa N, Imakawa S, Machida S. (1995) "Interactions among adult males and females before and after the death of the alpha male in a free-ranging troop of Japanese macaques". Primates 36(3):385–96.
  9. Fukuda F. (2004) "Dispersal and environmental disturbance in Japanese macaques (Macaca fuscata) ". Prim Rep 68:53-69.
  10. Koyama N. I (1967) "On dominance rank and kinship of a wild Japanese monkey troop in Arashiyama". Primates 8:189-216.
  11. Sugiyama Y. (1976) "Life history of male Japanese monkeys". Adv Stud Behav 7:255-84.