Βικιπαίδεια

Ιγκουάνα

Ιγκουάνα ή Ιγουάνα (Iguana, Ισπανικά: iˈɣwana) είναι γένος φυτοφάγων σαυρών που είναι ιθαγενείς σε τροπικές περιοχές του Μεξικού, της Κεντρικής Αμερικής, της Νότιας Αμερικής και της Καραϊβικής. Το γένος περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1768 από τον Αυστριακό φυσιοδίφη Γιόσεφους Νικόλαους Λαουρέντι στο βιβλίο του Specimen Medicum, Exhibens Synopsin Reptilium Emendatam cum Experimentis circa Venena. Δύο είδη τοποθετούνται στο γένος, η πράσινη ιγκουάνα, η οποία είναι ευρέως διαδεδομένη και είναι δημοφιλές κατοικίδιο ζώο, και η ιγκουάνα των Μικρών Αντιλλών, η οποία είναι ιθαγενής στις Μικρές Αντίλλες. Η γενετική ανάλυση δείχνει ότι το πράσινο ιγκουάνα μπορεί να περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα πολλαπλών ειδών, μερικά από τα οποία έχουν περιγραφεί πρόσφατα, αλλά η βάση δεδομένων ερπετών θεωρεί όλα αυτά ως υποείδη του πράσινου ιγκουάνα.[1][2]

Ιγκουάνα

Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Ερπετά (Reptillia)
Τάξη: Φολιδωτά (Squamata)
Οικογένεια: Ιγκουανίδες (Iguanidae)
Γένος: Ιγκουάνα (Iguana)
Ένα αρσενικό πράσινο ιγκουάνα

Η λέξη «ιγκουάνα» προέρχεται από το αρχικό όνομα των Ταΐνο για το είδος, iwana. Εκτός από τα δύο είδη στο γένος Iguana, πολλά άλλα συγγενικά γένη στην ίδια οικογένεια έχουν κοινά ονόματα του είδους, συμπεριλαμβανομένης της λέξης «ιγκουάνα».[3]

Ανατομία και φυσιολογία Επεξεργασία

Τα ιγκουάνα μπορεί να έχουν μήκος από 1,5 έως 1,8 μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των ουρών τους. Αυτές οι σαύρες έχουν καταλαίμι και μια σειρά από επιμήκεις φολίδες που εκτείνονται από τη μέση γραμμή του λαιμού τους μέχρι την ουρά τους. Τα ιγκουάνα έχουν διάφορους τύπους φολίδων που καλύπτουν διαφορετικές περιοχές του σώματός τους, για παράδειγμα, μερικές μεγάλες, στρογγυλές φολίδες είναι διάσπαρτες γύρω από την πλευρική περιοχή του λαιμού μεταξύ μικρότερων, επικαλυπτόμενων φολίδων.[4] Οι φολίδες στον ραχιαίο κορμό του σώματός τους είναι επίσης πιο παχιές και πιο σφιχτές από εκείνες στις κοιλιακές πλευρές.[4] Αυτές οι φολίδες μπορεί να έχουν ποικίλα χρώματα και δεν είναι πάντα ορατές από κοντινές αποστάσεις. Έχουν μια μεγάλη, στρογγυλή φολίδα στα μάγουλά τους γνωστή ως υποτυμπανική ασπίδα.[5]

Τα ιγκουάνα έχουν καλή όραση και μπορούν να δουν σχήματα, σκιές, χρώματα και κινήσεις σε μεγάλες αποστάσεις. Η οπτική τους οξύτητα τους δίνει τη δυνατότητα να κινούνται μέσα σε πολυσύχναστα δάση και να εντοπίζουν φαγητό. Χρησιμοποιούν οπτικά σήματα για να επικοινωνούν με άλλα μέλη του ίδιου είδους.[5]

Το τύμπανο του ιγκουάνα, βρίσκεται πάνω από την υποτυμπανική ασπίδα (ή «ασπίδα αυτιού») πίσω από κάθε μάτι.

Τα ιγκουάνα είναι συχνά δύσκολο να εντοπιστούν, καθώς τείνουν να αναμειγνύονται με το περιβάλλον τους και ο χρωματισμός τους τούς επιτρέπει να κρύβονται από μεγαλύτερα αρπακτικά.[5]

Όπως τα περισσότερα ερπετά, ένα ιγκουάνα έχει καρδιά τριών θαλάμων με δύο κόλπους, μία κοιλία και δύο αορτές με συστηματική κυκλοφορία.[6] Οι μύες ενός ιγκουάνα έχουν πολύ ανοιχτόχρωμο χρώμα λόγω του υψηλού ποσοστού μυϊκών ινών τύπου Α. Αυτές οι ίνες Α δεν έχουν καλή αγγείωση και έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε μυοσφαιρίνη, δίνοντάς τους την χλωμή όψη τους. Αυτή η υψηλή πυκνότητα ινών Α επιτρέπει στα ιγκουάνα να κινούνται πολύ γρήγορα για σύντομο χρονικό διάστημα, γεγονός που διευκολύνει σύντομες εξάρσεις κίνησης, αλλά είναι αναποτελεσματική για μακροχρόνιες κινήσεις, καθώς η κυτταρική αναπνοή στις ίνες Α είναι αναερόβια.

Βρεγματικό μάτι Επεξεργασία

Αρκετά είδη σαυρών, συμπεριλαμβανομένων των ιγκουάνα, έχουν μια άσπρη φολίδα προς το πίσω μέρος του κεφαλιού τους εκεί όπου βρίσκεται το βρεγματικό μάτι. Αυτό το όργανο είναι ευαίσθητο στις αλλαγές του φωτισμού και στέλνει σήματα στην επίφυση σημειώνοντας την αλλαγή μεταξύ ημέρας και νύχτας. Τα ιγκουάνα έχουν μια φωτοχρωστική γνωστή ως παραπινοψίνη που είναι ευαίσθητη στο υπεριώδες φως και στην αναγνώριση ημέρας και νύχτας.[7]

Μορφολογία κρανίου και διατροφή Επεξεργασία

 
Τα ιγκουάνα είναι αποκλειστικά φυτοφάγα.[8] Στην εικόνα φαίνεται ένα πράσινο ιγκουάνα που τρώει ένα μάνγκο στη Βενεζουέλα.

Τα ιγκουάνα έχουν αναπτύξει έναν φυτοφάγο τρόπο ζωής, αναζητώντας τροφή αποκλειστικά με βλάστηση και φύλλωμα.[8] Για να αποκτήσουν, να επεξεργαστούν και να αφομοιώσουν τη φυτική ύλη, οι φυτοφάγες σαύρες πρέπει να έχουν μεγαλύτερη δύναμη δαγκώματος σε σχέση με το μέγεθός τους σε σύγκριση με τα σαρκοφάγα ή παμφάγα ερπετά. Το κρανίο του ιγκουάνα έχει υποστεί τροποποιήσεις με αποτέλεσμα να έχουν ισχυρό δάγκωμα και να επεξεργάζονται αποτελεσματικά τη βλάστηση, σύμφωνα με μια μελέτη.[9] Για να επιτευχθεί αυτό εμβιομηχανικά, οι φυτοφάγες σαύρες έχουν ψηλότερο και φαρδύτερο κρανίο, πιο κοντό ρύγχος και μεγαλύτερο σώμα σε σχέση με τα σαρκοφάγα και παμφάγα ερπετά.[9] Η αύξηση της δύναμης του κρανίου επιτρέπει αυξημένη παρουσία μυών και αυξάνει την ικανότητα του κρανίου να αντέχει ισχυρότερες δυνάμεις.[10]

Επιπλέον, τα δόντια του ιγκουάνα είναι ακροδοντιακά, που σημαίνει ότι τα δόντια τους κάθονται πάνω από την επιφάνεια του οστού της γνάθου[11] και προεξέχουν προς τα πάνω. Τα ίδια τα δόντια είναι μικρά και οδοντωτά - σχεδιασμένα για να πιάνουν και να κόβουν την τροφή.[12]

Αναπαραγωγή Επεξεργασία

Τα αρσενικά ιγκουάνα, όπως και άλλα αρσενικά Φολιδωτά, έχουν δύο ημιπέη. Κατά τη διάρκεια της σύζευξης, ένα ημιπέος εισάγεται στην κλοακική οπή του θηλυκού.[13] Ένα θηλυκό μπορεί να αποθηκεύσει σπέρμα από προηγούμενους συντρόφους για αρκετά χρόνια για να συνεχίσει να γονιμοποιεί τα ωάρια της σε περίπτωση που δεν βρει αρσενικό στην επικράτειά της όταν είναι έτοιμη να γεννήσει ξανά.[14][15][16]

Φυλογένεση Επεξεργασία

Η φυλογένεση βασισμένη σε ολόκληρα μιτοχονδριακά γονιδιώματα, όπως προτείνεται από τους Rest et al. (2003), τοποθετεί το πράσινο ιγκουάνα ως τον πλησιέστερο συγγενή του Plestiodon egregius.[17] Οι λεπιδόσαυροι είναι ερπετά με αλληλεπικαλυπτόμενες φολίδες, και μέσα σε αυτήν την ομάδα τόσο τα ιγκουάνα όσο και τα τουαταρά (Sphenodon) επεκτείνουν τη γλώσσα τους για να αρπάξουν τροφή αντί να χρησιμοποιήσουν τα σαγόνια τους. Τα ιγκουάνα είναι η μόνη γενεαλογία εντός των Φολιδωτών που έχουν αυτό το χαρακτηριστικό, που σημαίνει ότι αποκτήθηκε ανεξάρτητα τόσο στα ιγκουάνα όσο και στα τουατάρα.[18] Τα ιγκουάνα είναι επίσης τα μόνα φολιδωτά που χρησιμοποιούν κυρίως την όρασή τους για να αναγνωρίσουν και να παρακολουθήσουν το θήραμα αντί για τη χημειοδεκτικότητα ή το άρωμα, και χρησιμοποιούν ενέδρες στο κυνήγι αντί για ενεργή αναζήτηση.[18]

Σωζόμενα είδη Επεξεργασία

Δύο είδη που υπάρχουν στο γένος Ιγκουάνα είναι ευρέως αναγνωρισμένα.

Εικόνα Επιστημονικό όνομα Κοινό όνομα Κατανομή
  Iguana delicatissima Ιγκουάνα των Μικρών Αντιλλών Μικρές Αντίλλες: Άγιος Βαρθολομαίος, Ανγκουίλα, Άγιος Ευστάθιος, Γουαδελούπη, Δομινίκα και Μαρτινίκα
   Ιγκουάνα ιγκουάνα Πράσινο ιγκουάνα Το μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Αμερικής, από την Κολομβία ανατολικά έως τη Γαλλική Γουιάνα και νότια στη βόρεια Αργεντινή. Εισήχθη επίσης σε μέρη της Καραϊβικής.

Ως φαγητό Επεξεργασία

Τα ιγκουάνα έχουν ιστορικά χρησιμοποιηθεί ως τροφή στις γαστρονομικές παραδόσεις του Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής. Το κρέας ιγκουάνα καταναλώνεται επίσης σε μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών και του Πουέρτο Ρίκο.[19] Επίσης, τα αυγά του ιγκουάνα καταναλώνονται σε ορισμένες περιοχές της Λατινικής Αμερικής, όπως η Νικαράγουα και η Κολομβία.[20]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Breuil, M.; Schikorski, D.; Vuillaume, B.; Krauss, U.; Morton, M.N.; Corry, E.; Bech, N.; Jelić, M. και άλλοι. (2020). «Painted black: Iguana melanoderma (Reptilia, Squamata, Iguanidae) a new melanistic endemic species from Saba and Montserrat islands (Lesser Antilles)». ZooKeys (926): 95–131. doi:10.3897/zookeys.926.48679. PMID 32336922. 
  2. ↑ «Iguana iguana». The Reptile Database. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2021. 
  3. ↑ Wildlife Review (στα Αγγλικά). U.S. Department of the Interior, Fish and Wildlife Service. 1968. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Chang, Cheng; Wu, Ping; Baker, Ruth E.; Maini, Philip K.; Alibardi, Lorenzo; Chuong, Cheng-Ming (2009). «Reptile scale paradigm: Evo-Devo, pattern formation and regeneration» (στα αγγλικά). The International Journal of Developmental Biology 53 (5–6): 813–826. doi:10.1387/ijdb.072556cc. ISSN 0214-6282. PMID 19557687. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Lazell, J.D. (1973), The lizard genus Iguana in the Lesser Antilles, 145, New York, σελ. 1–28 
  6. ↑ DABVP, Ryan S. De Voe DVM MSpVM DACZM. «Reptilian cardiovascular anatomy and physiology: evaluation and monitoring (Proceedings)». dvm360.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-06. https://web.archive.org/web/20181106205150/http://veterinarycalendar.dvm360.com/reptilian-cardiovascular-anatomy-and-physiology-evaluation-and-monitoring-proceedings?id=&pageID=1&sk=&date=. Ανακτήθηκε στις 2017-05-13. 
  7. ↑ Wada, Seiji (June 2012). «Expression of UV-Sensitive Parapinopsin in the Iguana Parietal Eyes and Its Implication in UV-Sensitivity in Vertebrate Pineal-Related Organs». PLOS ONE 7 (6): 6. doi:10.1371/journal.pone.0039003. PMID 22720013. Bibcode: 2012PLoSO...739003W. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Lichtenbelt, Wouter D. van Marken (1993-08-01). «Optimal foraging of a herbivorous lizard, the green iguana in a seasonal environment» (στα αγγλικά). Oecologia 95 (2): 246–256. doi:10.1007/BF00323497. ISSN 0029-8549. PMID 28312949. Bibcode: 1993Oecol..95..246V. https://archive.org/details/sim_oecologia_1993-08_95_2/page/246. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Metzger, Keith A.; Herrel, Anthony (2005-12-01). «Correlations between lizard cranial shape and diet: a quantitative, phylogenetically informed analysis». Biological Journal of the Linnean Society 86 (4): 433–466. doi:10.1111/j.1095-8312.2005.00546.x. ISSN 0024-4066. 
  10. ↑ Herrel, Anthony (2009). «Jaw and hyolingual muscle activity patterns and bite forces in the herbivorous lizard Uromastyx acanthinurus». Archives of Oral Biology 54 (8): 772–782. doi:10.1016/j.archoralbio.2009.05.002. PMID 19481732. 
  11. ↑ «THE TEETH OF VERTEBRATE ANIMALS». inside.ucumberlands.edu. University of the Cumberlands. 28 Απριλίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2017. 
  12. ↑ Banzato, Tommaso; Selleri, Paolo; Veladiano, Irene A.; Martin, Andrea; Zanetti, Emanuele; Zotti, Alessandro (2012-01-01). «Comparative evaluation of the cadaveric, radiographic and computed tomographic anatomy of the heads of green iguana (Iguana iguana), common tegu ( Tupinambis merianae) and bearded dragon ( Pogona vitticeps)». BMC Veterinary Research 8: 53. doi:10.1186/1746-6148-8-53. ISSN 1746-6148. PMID 22578088. 
  13. ↑ Lenny Flank (2007). Iguanas: Their Biology and Captive Care. Red and Black Publishers. ISBN 978-0-9791813-2-0. 
  14. ↑ «The Mating Behavior of Iguana iguana». https://www.researchgate.net/publication/251964241. 
  15. ↑ «Iguana Behavior- Coterc». http://www.coterc.com/uploads/1/6/1/8/16182092/green_iguana_2.pdf. 
  16. ↑ Pianka, Eric R.· Pianka, Eric R. (24 Σεπτεμβρίου 2003). Lizards: Windows to the Evolution of Diversity (στα Αγγλικά). University of California Press. ISBN 978-0-520-23401-7. 
  17. ↑ Rest, Joshua S.; Ast, Jennifer C.; Austin, Christopher C.; Waddell, Peter J.; Tibbetts, Elizabeth A.; Hay, Jennifer M.; Mindell, David P. (2003). «Molecular systematics of primary reptilian lineages and the tuatara mitochondrial genome». Molecular Phylogenetics and Evolution 29 (2): 289–297. doi:10.1016/S1055-7903(03)00108-8. PMID 13678684. 
  18. ↑ 18,0 18,1 Vidal, Nicolas; Hedges, S. Blair (2009). «The molecular evolutionary tree of lizards, snakes, and amphisbaenians». Comptes Rendus Biologies 332 (2–3): 129–139. doi:10.1016/j.crvi.2008.07.010. PMID 19281946. 
  19. ↑ Campo-Flores, Arian (2012-08-20). «To Battle Iguanas, Puerto Rico Has New Plan: Put Them on Menu» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. https://www.wsj.com/articles/SB10000872396390444900304577580053253903354. Ανακτήθηκε στις 2020-01-23. 
  20. ↑ «Nicaragua's Government Suggests Eating Iguana as Massive Food Crisis Looms». Vice. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2020. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιγκουάνα&oldid=9738931"