Ιερά Μητρόπολις Κασσανδρείας
Η Ιερά Μητρόπολη Κασσανδρείας είναι μια από τις Μητροπόλεις των λεγομένων «Νέων Χωρών[α]». Έδρα της είναι ο Πολύγυρος της Χαλκιδικής και περιλαμβάνει την Χερσόνησο Κασσάνδρας, τη Σιθωνία, τη Νέα Προποντίδα, το νότιο τμήμα του Δήμου Πολυγύρου και τμήματα των Δήμων Θέρμης και Θερμαϊκού. Μητροπολίτης Κασσανδρείας από το 2001 είναι ο Νικόδημος Κορακής. Αποτελείται από 78 ενορίες και 7 Ιερές Μονές, εκ των οποίων τρεις ανδρικές και τέσσερις γυναικείες.
| Ιερά Μητρόπολις Κασσανδρείας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Xώρα | Ελλάδα |
| Έδρα | Πολύγυρος |
| Υπαγωγή | Εκκλησία της Ελλάδος (επιτροπικώς) |
| Αρχιερατικές περιφέρειες | 6 |
| Ενορίες | 78 |
| Μονές | 7 (3 ανδρικές και 4 γυναικείες) |
| Μητροπολιτικός ναός | Άγιος Νικόλαος Πολύγυρου |
| Ιστοσελίδα | imkassandreias.gr |
| Ιεραρχία | |
| Μητροπολίτης | Νικόδημος (Κορακής) |
| Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος | Αρχιμανδρίτης Ειρηναίος Μιχαηλίδης |
| Ιεροκήρυκες | 3 |
| Εφημέριοι | 97 |
| Διάκονοι | 1 |
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Η Επισκοπή Κασσανδρείας αναφέρεται για πρώτη φορά στην «Έκθεσιν» του Λέοντος ΣΤ΄ του Σοφού το 901 ή 902[2] ως επισκοπή υπαγόμενη στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Συνεχίζει να αναφέρεται στα «Τακτικά» ως επισκοπή της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης ως τον 17ο αιώνα. Τον Δεκέμβριο του 1607 ανυψώθηκε σε Αρχιεπισκοπή[3]. Το 1870 η έδρα της μεταφέρθηκε από την Κασσάνδρεια στον Πολύγυρο[3].
Επισκοπικός κατάλογος Επεξεργασία
| Όνομα[4] | Έτη | Σημειώσεις |
|---|---|---|
| Ερμογένης | πριν το 449 – μετά το 451 | συμμετείχε στη Σύνοδο της Εφέσου (Ληστρική) και στη Δ' Οικουμενική Σύνοδο |
| Ιγνάτιος Α΄ | 9ος αιώνας | μέλος της Συνόδου του 879 - 880 του Πατριάρχη Φωτίου Α´ |
| Λεόντιος Α΄ | δεύτερο μισό του 11ου αιώνα[5] | |
| Αδάμ | ~ 1197 | το όνομά του αναφέρεται σε πατριαρχική πράξη του Γεωργίου Β' Ξιφιλίνου (1191 - 1198)[3] |
| Μιχαήλ | αρχές του 13ου αιώνα | |
| Βασίλειος | 13ος αιώνας | η υπογραφή του υπάρχει σε χρυσόβουλο του Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγου του 1259, με το οποίο δωρίζεται το χωριό Τοξόμπους στη Μονή Μεγίστης Λαύρας |
| Γεώργιος | ~ 1284 | |
| Ιάκωβος Α΄ | 1510[6] – ; | |
| Κάλλιστος | πριν τον Σεπτέμβριο 1560[7] – ; | |
| Δαβίδ[7] | ||
| Παχώμιος | 6 Μαρτίου 1564[7] – ; | |
| Κοσμάς | 1565[7] – 1568 | υπογράφει την καθαίρεση του Πατριάρχη Ιωάσαφ Β΄ (Ιαν. 1565)[8] |
| Καλλίνικος Α΄(;)[9] | ~ 1569 | |
| Ευθύμιος | 1603 – 1604 | καθαιρέθηκε επί Πατριαρχίας Ραφαήλ Β΄ |
| Δαμασκηνός Α΄ | Δεκέμβριος 1607[10] – ; | η επισκοπή αναβαθμίζεται σε αρχιεπισκοπή επί Πατριάρχη Νεοφύτου Β΄ |
| Σισώης ή Στέφανος[11] | ~ 1611[12] – μετά τον Δεκέμβριο 1633[13] | |
| Λαυρέντιος Α΄ | ; – Οκτώβριος 1639[14] | παραιτήθηκε |
| Λαυρέντιος Β΄ | Οκτώβριος 1639[14] – 1651 | ιερομόναχος |
| Δαμασκηνός Β΄ | 1643 – 1651 † | πρώην Θεσσαλονίκης, προεδρικώς[15] |
| Θεοφάνης | Ιούνιος 1651[15] – 1653 | πρώην Αρδαμερίου και Γαλατίστης |
| Δωρόθεος | 1653 – 1659 | τοποτηρητής |
| Φιλόθεος | 1659 | |
| Μελέτιος | ; – 15 Απριλίου 1680 | παραιτήθηκε[16] |
| Μελχισεδέκ | 5 Ιουνίου 1680 – ; | πρώην Αρδαμερίου[16] |
| Ιωαννίκιος | 17ος αιώνας | |
| Ιγνάτιος Β΄ | 1706, ίσως και 1690 | |
| Αρσένιος | 1720 | |
| Σωφρόνιος | 1725[17] | |
| Ιωακείμ ο Λέσβιος | 1725 – 1734 | |
| Θεόκλητος | χωρίς χρονολογία | |
| Λαυρέντιος Γ΄ | 1748 – 1750 | |
| Λεόντιος Β΄ | – 29 Οκτωβρίου 1750 | τοποτηρητής |
| Φιλόθεος ή Θεόφιλος | 1750 – 1752 | |
| Γρηγόριος Α΄ (Σκοπελίτης) | 1752 – Δεκέμβριος 1787[18] | |
| Νικηφόρος | 1787 – 20 Οκτωβρίου 1791 | παραιτήθηκε[19] |
| Ιγνάτιος Γ΄ (Κωστίδης) | Νοέμβριος 1791 – 1823 † | από Κίτρους |
| Δανιήλ | Μάιος 1824[20] – 1832[21] † | |
| Ιάκωβος Β΄ (Νικολάου) | 21 Νοεμβρίου 1832 – Ιούνιος 1846 | κατόπιν Σερρών |
| Ιερεμίας (Κατρικάς ή Καβίκας) | Ιούνιος 1846 – Φεβρουάριος 1851 | από Σαμακοβίου, παραιτήθηκε |
| Ιγνάτιος Δ΄ (Γρηγορίου) | 8 Φεβρουαρίου 1851 – Μάρτιος (;) 1860 | από Αίνου, επαύθη λόγω «αξιοποίνου διαγωγής[22]» |
| Νεόφυτος (Καφές ή Δρυμάδης) | Δεκέμβριος 1860 – 14 Μαρτίου 1865[23] | από Χίου, κατόπιν Δέρκων |
| Χρύσανθος ο Καισαρείας | 15 Μαρτίου 1865 – 14 Δεκεμβρίου 1867 | επαύθη[24], μετέπειτα Αγκύρας |
| Γρηγόριος Β΄ (Μισλιάνος) | 20 Δεκεμβρίου 1867 – 17 Απριλίου 1873 | κατόπιν Γάνου και Χώρας |
| Κωνστάντιος (Γαζής ή Ζαχαριάδης) | 22 Απριλίου 1873 – 14 Απριλίου 1892 | κατόπιν Σηλυβρίας |
| Προκόπιος | 14 Απριλίου 1892 – 20 Ιανουαρίου 1901 † | από Βεροίας |
| Λεόντιος Γ΄ (Ελευθεριάδης) | 15 Φεβρουαρίου 1901 – 8 Αυγούστου 1903 | κατόπιν Αίνου |
| Ιωάννης (Χατζηαποστόλου) | 8 Αυγούστου 1903 – 3 Ιουλίου 1907 | από Λέρου, παραιτήθηκε |
| Ειρηναίος (Παντολέοντος) | 27 Ιουλίου 1907 – 16 Αυγούστου 1945 † | |
| Καλλίνικος Β΄ (Χαραλαμπάκης) | 19 Οκτωβρίου 1945 – 11 Μαρτίου 1958 | κατόπιν Βεροίας |
| Συνέσιος (Βισβίνης) | 25 Μαΐου 1960 – 9 Νοεμβρίου 2000 † | |
| Νικόδημος (Κορακής) | 13 Ιανουαρίου 2001 – σήμερα |
Τοπικοί άγιοι Επεξεργασία
- Νεομάρτυς Χριστόδουλος ο Κασσανδρινός (μαρτύρησε το 1777 στη Θεσσαλονίκη)
- Νεομάρτυς Αθανάσιος ο εκ Σπάρτης Πισιδίας Μικράς Ασίας, ο οποίος μαρτύρησε στα Μουδανιά της Μικράς Ασίας στις 29 Οκτωβρίου 1653 (τιμάται στα Νέα Μουδανιά).
- Νεομάρτυς Πολυγυρινή (μαρτύρησε το 1822 στη Θεσσαλονίκη, το όνομά της παρέμεινε άγνωστο)[25][26]
- Άγιος Γρηγόριος Καλλίδης ο Θρακιώτης, Μητροπολίτης Ηρακλείας και Ραιδεστού (τιμάται 25 Ιουλίου και 20 Οκτωβρίου στη Νεά Ραιδεστό και στη Νέα Ηράκλεια)
- Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης και Καππαδόκης (εκοιμήθη το 1994 και ετάφη στη Μονή Ευαγγελιστή Ιωάννου του Θεολόγου στη Σουρωτή)
Εορτές Επεξεργασία
- Παναγίας Κορυφινής στα Νέα Μουδανιά, όπου βρίσκεται και η εικόνα της Παναγίας Κορυφινής που μετέφεραν πρόσφυγες από τα Μουδανιά της Μικράς Ασίας.
- Αγίου Μάμαντος στον Άγιο Μάμα.
- Παναγίας της Καστρέλας στα Πυργαδίκια. Η ιερα εικόνα αποτελεί κειμήλιο των Μικρασιατών από την νήσο Αφθόνη του Μαρμαρά.[27]
- Αγίου Γεωργίου στη Νέα Ηράκλεια, όπου βρίσκεται και η εικόνα του Αγίου Γεωργίου (Ἀραπο-Γιώργης) που μετέφεραν πρόσφυγες από την Ηράκλεια της Ανατολικής Θράκης.
- Αγίου Γεωργίου στη Νέα Ποτίδαια, όπου πρόσφυγες από τον Πλάτανο της Ανατολικής Θράκης μετέφεραν την εικόνα του Αγίου Γεωργίου στη νέα τους πατρίδα.
- Αρχαγγέλου Μιχαήλ στον Ταξιάρχη.
- Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Η μνήμη του τιμάται κάθε Σεπτέμβριο, την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, στη Νέα Τρίγλια Χαλκιδικής, καθώς ο άγιος γεννήθηκε στην Τρίγλια της Μικράς Ασίας.[28]
Υποσημειώσεις και παραπομπές Επεξεργασία
Υποσημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ «Νέες Χώρες» ονομάζονται 36 Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι οποίες μετά τους Βαλκανικούς πολέμους περιήλθαν στην ελληνική επικράτεια. Αυτές συνεχίζουν να υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά με την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της 4ης Σεπτεμβρίου 1928 η Διοίκησή τους παραχωρήθηκε «επιτροπικώς» και υπό δέκα ρητούς όρους στην Εκκλησία της Ελλάδος[1].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Μαζαράκης, Ευάγγελος (2020). Το υφιστάμενο εκκλησιαστικό καθεστώς των Νέων Χωρών (PDF). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 19 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2021.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 222.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Γλαβίνας 1982, σελ. 223.
- ↑ Πίνακας Επισκόπων και Αρχιεπισκόπων Κασσανδρείας
- ↑ Laurent 1963, σελ. 344.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 226.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Ζαχαριάδου 1996, σελ. 183.
- ↑ Bekker 1849, σελ. 186.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 227.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 244.
- ↑ Doelger, Franz (1948). Aus den Schatzkammern des Heiligen Berges. Münchner Verlag. σελ. 237. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 229.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 234.
- ↑ 14,0 14,1 Αποστολόπουλος 1987, σελ. 428.
- ↑ 15,0 15,1 Αποστολόπουλος 1987, σελίδες 300-301.
- ↑ 16,0 16,1 Αποστολόπουλος 1987, σελ. 308.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 241.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 244-245.
- ↑ Γλαβίνας 1982, σελ. 245.
- ↑ Βεροίας, Καλλίνικος (1918). «Περί της ομολογίας των χειροτονούμενων αρχιερέων του Οικουμενικού Πατριαρχείου». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΙΘ: 63. https://digital.lib.auth.gr/record/139964/files/5074_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Μητροπολίτης από Μ.Πρωτοσυγκέλλων, Αθηναγόρας (1932). «Ο θεσμός των συγκέλλων εν τω Οικουμενικώ Πατριαρχείω». Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών: 278. https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/19053/article.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2022.
- ↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 174.
- ↑ Μάρκου, Μάρκος. «Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Δέρκων κυρός Νεόφυτος. (1820-1875)». Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2021.
- ↑ Μάρκου, Μάρκος. «Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Αγκύρας κυρός Χρύσανθος. (;-1877)». Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2021.
- ↑ Η Πολυγυρινή νεομάρτυρας του 1822
- ↑ Η νεομάρτυρας του Πολυγύρου - άρθρο περιοδικού Πολύγυρος
- ↑ Παναγίες της Μικράς Ασίας και της Θράκης - άρθρο Ένωσης Μικρασιατών Φοιτητών
- ↑ Ναοί του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και των Μικρασιατών Μαρτύρων
Πηγές Επεξεργασία
- Ζαχαριάδου, Ελισάβετ Α. (1996). Δέκα τουρκικά έγγραφα για την Μεγάλη Εκκλησία (1483-1567) (PDF). Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών. ISBN 960-7094-69-7.
- Bekker, August Immanuel (1849). Historia Politica et Patriarchica Constantinopoleos; Epirotica. Bonn.
- Αποστολόπουλος, Δημήτρης Γ. (1987). Η Νομική Συναγωγή Του Δοσιθέου. Μία Πηγή Και Ένα Τεκμήριο. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών.
- Laurent, V. (1963). Le Corpus des sceaux de l' empire Byzantin. V.1 (L'eglise) (στα Γαλλικά). Paris: Centre National de la Recherche Scientifique.
- Γλαβίνας, Απόστολος Αθ. (1982). «Αρχιερείς Κασσάνδρειας». Μακεδονικά 22 (1): 222–258. doi:. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/download/6084/5822. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2024.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Ιστοσ. Ιεράς Μητροπόλεως Κασσανδρείας, Επίσημη ιστοσελίδα