Αυτό το λήμμα αφορά τον βιβλικό λαό του Ισραήλ. Για το εβραϊκό έθνος και την ιστορία του, δείτε: Εβραίοι.

Οι Ισραηλίτες (εβραϊκά: בְּנֵי יִשְׂרָאֵל‎, Bənēy Yīsrāʾēl, «τέκνα του Ισραήλ») ήταν συνομοσπονδία σημιτικών φυλών στην αρχαία Εγγύς Ανατολή, η οποία κατά την Εποχή του Σιδήρου κατοίκησε σε ένα τμήμα της περιοχής Χαναάν.[1][2]

Η έξοδος των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο, από την Χάγκαντα του Πάσχα.

Η αρχαιότερη καταγεγραμμένη μαρτυρία λαού με το όνομα Ισραήλ είναι η στήλη του Μερνεφθά από την αρχαία Αίγυπτο χρονολογούμενη γύρω στο 1200 π.Χ. Σύμφωνα με την σύγχρονη αρχαιολογική άποψη, οι Ισραηλίτες και ο πολιτισμός τους αναδύθηκαν από τους Χαναανιτικούς λαούς μέσω της ανάπτυξης μιας ξεχωριστής μονολατρικής -και αργότερα μονοθεϊστικής- θρησκείας με επίκεντρο τον εθνικό τους θεό Γιαχβέ.[3][4] Ομιλούσαν την αρχαία εβραϊκή γλώσσα, μια τοπική γλώσσα της Χαναανιτικής οικογένειας, γνωστή σήμερα ως Βιβλικά Εβραϊκά.[5]

Σύμφωνα με την Βίβλο, οι Ισραηλίτες ήταν απόγονοι του Ιακώβ, ο οποίος αργότερα ονομάστηκε Ισραήλ. Μετά από έντονη ξηρασία ο Ιακώβ και οι δώδεκα γιοι του κατέφυγαν στην Αίγυπτο, όπου τελικά σχημάτισαν τις Δώδεκα Φυλές του Ισραήλ. Εκεί οι Ισραηλίτες έγιναν σκλάβοι των Αιγυπτίων μέχρι να απελευθερωθούν και να μεταφερθούν στη Χαναάν από τον Μωυσή. Τελικά κατάφεραν να κατακτήσουν τη Χαναάν υπό την ηγεσία του Ιησού του Ναυή. Σήμερα οι σύγχρονοι μελετητές συμφωνούν ότι η Βίβλος δεν παρέχει μια αυθεντική περιγραφή της προέλευσης των Ισραηλιτών, αλλά αποτελεί περισσότερο τον εθνικό μύθο των Εβραϊων. Αναγνωρίζεται παρόλα αυτά πως μέρος του αφηγήματος έχει έναν «ιστορικό πυρήνα».[6]

Μετά από μια περίοδο, κατά την οποία οι φυλές ζούσαν ανεξάρτητα, αναδύθηκαν δύο Ισραηλιτικά βασίλεια στα τέλη του 10ου αιώνα π.Χ., το Βασίλειο του Ισραήλ και το Βασίλειο του Ιούδα. Η Βίβλος παρουσιάζει αυτά τα κράτη ως διαδόχους μιας πρότερης Ηνωμένης Μοναρχίας των Ισραηλιτών υπό τους βασιλείς Σαούλ, Δαυίδ και Σολομώντα. Σύμφωνα με την σύγχρονη αρχαιολογία, η ιστορικότητα ενός ισχυρού και ενιαίου Ισραηλιτικού βασιλείου κατά την Εποχή του Σιδήρου αμφισβητείται.[7] Το Βασίλειο του Ισραήλ με πρωτεύουσα την Σαμάρεια κατακτήθηκε από την Β' Ασσυριακή Αυτοκρατορία γύρω στο 720 π.Χ.[8] ενώ το Βασίλειο του Ιούδα με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ επιβίωσε μέχρι το 586, όταν καταστράφηκε από τους Βαβυλώνιους. Ένα μέρος του Ιουδαϊκού πληθυσμού εξορίστηκε στην Βαβυλώνα και επέστρεψε πίσω όταν ο Κύρος Β' της Περσίας κατέκτησε την περιοχή.[9]

Οι Εβραίοι και οι Σαμαρείτες θεωρούνται οι σύγχρονοι απόγονοι των Ισραηλιτών.[10][11] Οι Εβραίοι διεκδικούν την καταγωγή τους από την Φυλή του Ιούδα και του Βενιαμίν και εν μέρει την Φυλή του Λεβί. Σύμφωνα με την εβραϊκή παράδοση οι δέκα από τις δώδεκα φυλές που αποτελούσαν το Βασίλειο του Ισραήλ χάθηκαν μετά την Ασσυριακή κατάκτηση. Οι Σαμαρείτες θεωρούν πως είναι απόγονοι της Φυλής του Εφραίμ και του Μανασσή, δύο οίκοι που συναποτελούσαν την Φυλή του Ιωσήφ.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Finkelstein, Israel (1996-12). «Ethnicity and Origin of the Iron I Settlers in the Highlands of Canaan: Can the Real Israel Stand Up?». The Biblical Archaeologist 59 (4): 198–212. doi:10.2307/3210562. ISSN 0006-0895. http://dx.doi.org/10.2307/3210562. 
  2. Mazar, Amihai; Finkelstein, Israel (1991-01). «Finkelstein's "Archaeology of the Israelite Settlement"». The Jewish Quarterly Review 81 (3/4): 471. doi:10.2307/1455337. ISSN 0021-6682. http://dx.doi.org/10.2307/1455337. 
  3. Greenspahn, Frederick E., επιμ. (2022-03-18). The Hebrew Bible. doi:10.18574/nyu/9780814733080.001.0001. http://dx.doi.org/10.18574/nyu/9780814733080.001.0001. 
  4. Gnuse, Robert Karl (1997). No other gods : emergent monotheism in Israel. Sheffield, England: Sheffield Academic Press. ISBN 978-0-567-37415-8. 276784070. 
  5. Hetzron, Robert (1998). The Semitic languages. New York: Routledge. ISBN 0-415-05767-1. 35814815. 
  6. Gibson, John C. L.· Wyatt, N. (1996). Ugarit, religion and culture : proceedings of the International Colloquium on Ugarit, religion and culture, Edinburgh, July 1994 : essays presented in honour of Professor John C.L. Gibson. Münster: Ugarit-Verlag. ISBN 3-927120-37-5. 36056389. 
  7. Berlin, Adele· Brettler, Marc Zvi (2014). The Jewish Study Bible (Second edition έκδοση). Oxford. ISBN 978-0-19-997846-5. 892869165. 
  8. Broshi, Magen (2001). Bread, Wine, Walls and Scrolls. London: Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4411-0933-0. 893331118. 
  9. Stökl, Jonathan, επιμ. (2015-08-14). Exile and Return. doi:10.1515/9783110419283. http://dx.doi.org/10.1515/9783110419283. 
  10. Riemer, Jeremiah (2010). A short history of the Jews. Princeton, N.J.: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-14351-4. 463855870. 
  11. Ostrer, Harry (2012). Legacy : a Genetic History of the Jewish People. Oxford University Press USA. ISBN 1-280-87519-4. 798209542.