Βικιπαίδεια

Κέντρος

Συντεταγμένες: 35°10′54″N 24°37′3″E / 35.18167°N 24.61750°E / 35.18167; 24.61750

Το Κέντρος ή ο Κέδρος[1] είναι ένα από τα ψηλότερα βουνά της Κρήτης με ύψος 1.776 μέτρα. Βρίσκεται νοτιοδυτικά της οροσειράς του Ψηλορείτη με τον οποίο οριοθετεί την κοιλάδα του Αμαρίου. Το Κέντρος αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα και έχει κωνικό σχήμα. Το τοπίο χαρακτηρίζεται από φαράγγια, βράχους και σχεδόν γυμνές πλαγιές, με την κύρια μορφή βλάστησης να αποτελείται από θάμνους και φρύγανα. Στην περιοχή φύονται ενδημικές και σπάνιες ποικιλίες φυτών όπως τουλίπες, ανεμώνες, ορχιδέες, υάκινθοι, κ.ά. Στις μικρές σπηλιές και τις προφυλαγμένες προεξοχές των γύρω ορθοπλαγιών φωλιάζουν αρπακτικά πτηνά όπως γεράκια, γυπαετοί και χρυσαετοί. Λόγω της σημασίας της χλωρίδας και της πανίδας του, το Κέντρος περιλαμβάνεται στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000[2]. Ένα πεζοπορικό μονοπάτι (Ε4) οδηγεί στην κορυφή του βουνού. Στα βορειοδυτικά του Κέντρους βρίσκονται το οροπέδιο Γιούς Κάμπος και το Κισσανό φαράγγι.

Κέντρος


Το όρος Κέντρος από τα ανατολικά

Κέντρος is located in Ελλάδα
Κέντρος
Κέντρος
Ύψος 1.776 μέτρα
Γεωγραφικά στοιχεία
Γεωγραφικό Διαμέρισμα Κρήτη

Στις υπώρειες του Κέντρους και σε υψόμετρο από 400 έως 600 μέτρα είναι χτισμένα μια σειρά από μικρά χωριά, γνωστά συλλογικά ως τα χωριά του Κέντρους.[3] Κατά τη διάρκεια του Β' ΠΠ, οι κάτοικοι των χωριών του Κέντρους παρείχαν βοήθεια στους αντάρτες που χρησιμοποιούσαν το Κέντρος ως κρησφύγετο. Σε αντίποινα, τον Αύγουστο του 1944 οι Γερμανοί κατακτητές κατέστρεψαν τα χωριά και σκότωσαν πολλούς από τους κατοίκους τους (en).

Φορέας Αρμόδιος για τη διαχείριση του όρους Κέδρος.

Αρμόδιο για την διαχείριση του όρους Κέδρος, ως Προστατευόμενης Περιοχής, σύμφωνα με τον Νόμο 4519/2018[4], είναι το  Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία «Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ) Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης», με προσωρινή έδρα του φορέα το Ηράκλειο. Ο  Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης: Περιλαμβάνει 31 περιοχές του Δικτύου NATURA 2000.

Ο Νόμος 4685/2020[5] (ΦΕΚ A΄92/07.05.2020) «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις» τροποποίησε τις διατάξεις του ν. 1650/1986 σχετικά με τη διαδικασία θεσμοθέτησης του νομικού πλαισίου για τις προστατευόμενες περιοχές. Παρ’ όλα αυτά το το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις Προστατευόμενες Περιοχές και άρα και το Όρος Κέδρος χαρακτηρίζεται ως «Αποσπασματικό και ανεπαρκές προστατευτικό πλαίσιο για τις προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα»[6] Κοπέλα Βαφειάδου (2020).

Αντιδράσεις

Το εφαρμοζόμενο αυτό πλαίσιο για την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών που συνδέονται με τον Κέδρο, ως Προστατευόμενης Περιοχής, οδήγησε σε μια σειρά αντιδράσεων των κατοίκων της περιοχής[7],  πρέσβευε και ο ανθρωπολόγος  Marcel Mauss (en.).  «Το δώρο του ενός δεν πρέπει να γίνεται το κεφάλαιο του άλλου». . Το σκεπτικό της διαμόρφωσης ενός πλαισίου αξιοποίησης της περιοχής του Κέδρου, οφείλει να λαμβάνει υπόψη του τις επιπτώσεις που αυτή θα επιφέρει στην περιοχή αλλά και το αποτέλεσμα των αποφάσεων που θα παρθούν τώρα για τις επόμενες γενεές. Όστρομ, (2016)[8].

Ένα εναλλακτικό μοντέλο Διαχείρισης

Ο Κέδρος, ανήκει σ εκείνα τα συστήματα πόρων, που σύμφωνα με την βραβευμένη με Νόμπελ Οικονομίας το 2009 για την μελέτη της στα κοινά, Elinor Ostrom, χαρακτηρίζονται ως Πόροι Κοινής Δεξαμενής (ΠΚΔ) και η ορθή διαχείριση τους είναι ένα ζητούμενο.  Η Ε. Όστρομ, με μια σειρά εμπειρικών μελετών ανά τον κόσμο, κατέληξε σε οκτώ αρχές σχεδιασμού που χαρακτηρίζουν τους θεσμούς ΠΚΔ που αντέχουν στον χρόνο (Όστρομ, 2002). Ανθρωπογενείς παράγοντες, όπως η υπερβόσκηση, οι φωτιές και το παράνομο κυνήγι[9], σύμφωνα με το «Τοπικό Σχέδιο Αποκεντρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Δήμου Αγίου Βασιλείου” 2016, θέτουν σε κίνδυνο το οικοσύστημα στην περιοχή αυτή. Ένα σχήμα διοίκησης το οποίο θα περιελάμβανε όλους τους φορείς/οικειοποιητές/κοινωνούς του πόρου σε τοπικό επίπεδο και σε συνέργια με τον ΦΔΠΠ, ο οποίος όμως θα αναγνωρίζει το δικαίωμα της κοινότητας να συμμετέχει στη λήψη των αποφάσεων, ενώ για την εφαρμογή της όποιας πολιτικής, θα είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη τους .

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 299 τομ.16. 
  2. ↑ «NatureBank - Βιότοπος NATURA - OROS KEDROS». filotis.itia.ntua.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2018. 
  3. ↑ Το Κέντρος στο Δίκτυο Ερευνητών Διαχείρισης Περιβάλλοντος[νεκρός σύνδεσμος]
  4. ↑ «4519/2018». www.taxheaven.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021. 
  5. ↑ «4685/2020». www.taxheaven.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021. 
  6. ↑ «Ο ΝΕΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ (Ν. 4685/2020) ΚΑΙ Η ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΑΝΑΓΚΑΙΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ NATURA 2000». Νόμος και Φύση. 16 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021. 
  7. ↑ «Συνδεθείτε ή εγγραφείτε για να δείτε το περιεχόμενο». www.facebook.com. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021. 
  8. ↑ μ.μ, Αναρτήθηκε από Unknown στις 9:31:00. «Η Έλινορ Όστρομ και η Διαχείριση των Κοινών Πόρων». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021. 
  9. ↑ 1.     «Τοπικό Σχέδιο Αποκεντρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Δήμου Αγίου Βασιλείου” 2016, Απρίλιος). Ανακτήθηκε από: https://esdak.gr/wp-content/uploads/2018/03/%CE%A4%CE%A3%CE%94-%CE%94%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CE%91%CE%93%CE%99%CE%9F%CE%A3-%CE%92%CE%91%CE%A3%CE%99%CE%9B%CE%95%CE%99%CE%9F%CE%A3.pdf

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κέντρος&oldid=9193836"