Πιπεριά Καγιέν

(Ανακατεύθυνση από Καγιέν (πιπέρι))

Η πιπεριά καγιέν (cayenne pepper) είναι μιά ποικιλία φυτού του είδους Καψικόν το ετήσιον (Capsicum annuum). Είναι είναι μέλος της οικογένειας των Σολανίδων (Solanaceae). Άλλες ποικιλίες του ιδίου φυτού είναι οι γλυκές πιπεριές, οι καυτερές πιπεριές χαλαπένιο (jalapeños), πιπεριές φούσκες (bell peppers).

Καψικόν το ετήσιον
(Capsicum annuum)
Εικονογράφηση του Köhler, Καψικόν το ετήσιον (Capsicum annuum).
Εικονογράφηση του Köhler, Καψικόν το ετήσιον (Capsicum annuum).
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Angiosperms)
Ομοταξία: Ευδικοτυλήδονα (Eudicots)
Τάξη: Αστερίδες (Asterids)
Οικογένεια: Σολανίδες (Solanaceae)
Γένος: Καψικόν (Capsicum)
Κάρολος Λινναίος (L.)
Είδος: Κ. το ετήσιον (C. annuum)
Διώνυμο
Καψικόν το ετήσιον
(Capsicum annuum)

Είναι επίσης γνωστή ως πιπεριά αγελαδοκέρατο (cow-horn pepper), κόκκινο καυτό πιπέρι τσίλι (red hot chili pepper), αλέβα (aleva), πιπέρι πουλιού (bird pepper)[1] ή ειδικά σε μορφή σκόνης, κόκκινο πιπέρι (red pepper). Πρώτη φορά περιγράφηκε ώς μπαχαρικό Γουινέας (Guinea spice) το 1653,[2]. Ονομάστηκε προς τιμήν της πόλης Καγιέν (Cayenne), στη Γαλλική Γουιάνα (French Guiana).

Παράγει τις καυτές πιπεριές καγιέν. Αυτές, μετα απο αποξήρανση αλέθονται ή πολτοποιούνται, ψήνονται, κοσκινίζονται, για να γίνουν εν τέλει η σκόνη μπαχαρικού με την ονομασία πιπέρι καγιέν ή όπως είναι γνωστό στους Αγγλοσάξονες μπαχαρικό Γουινέας (Guinea spice),[2]Το πόσο καυτερές είναι, καθορίζεται κατά μεγάλο βαθμό από την περιεκτικότητα της χημικής ουσίας που ονομάζεται καψαϊκίνη. Αυτη μετράται με την κλίμακα Scoville. Οι πιπερίες Καγιέν εκτιμώνται στις 30.000 έως 50.000 μονάδες Scoville (Scoville heat units (SHU)).

Καλλιέργεια Επεξεργασία

 
Μια μεγάλη κόκκινη καγιέν.

Οι περισσότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες του καγιέν, Καψικόν το ετήσιον (Capsicum annuum), μπορεί να καλλιεργηθούν σε μια ποικιλία από τοποθεσίες και χρειάζονται περίπου 100 ημέρες για να ωριμάσουν. Οι πιπεριές προτιμούν τα θερμά, υγρά, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά εδάφη σε ένα ζεστό κλίμα. Τα φυτά αναπτύσσονται σε ύψος περίπου 0.5–1 μ. και θα πρέπει να απέχουν μεταξύ τους 1 μ.[3]

Στους κήπους, τα φυτά μπορούν να φυτευτούν πιο κοντά, σε απόσταση έως 30 cm, σε υπερυψωμένα παρτέρια. Αυτό μπορεί να μειώσει την απόδοση του μεμονωμένου φυτού, αλλά θα αυξήσει την απόδοση ανά μονάδα επιφάνειας.

Είναι ως επί το πλείστον πολυετείς, στις υποτροπικές και τροπικές περιοχές, ωστόσο, συνήθως καλλιεργούνται στα εύκρατα κλίματα ως ετήσια. Μπορούν να αντέξουν το χειμώνα, αν προστατευτούν από τον παγετό και απαιτούν λίγο κλάδεμα.[4]

Διατροφική αξία Επεξεργασία

 
Πιπεριές Ταϊλάνδης, ένα πιπέρι τύπου-καγιέν.

Οι αποξηραμένοι καρποι του φυτου χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του μπαχαρικού πιπέρι καγιέν. Αυτό κατά βάρος, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α. Περιέχει επίσης, βιταμίνη Β6, βιταμίνη Ε, βιταμίνη C, ριβοφλαβίνη, κάλιο και μαγγάνιο.[5] Ωστόσο, δεδομένης της πολύ μικρής ποσότητας που συνήθως καταναλώνεται σε μια μερίδα πιπέρι καγιέν, κάνει αμελητέα τη συμβολή του στη συνολική διαιτητική πρόσληψη αυτών των θρεπτικών ουσιών.

Η κατανάλωση του πιπεριού καγιέν διαστέλλει τα αγγεία του αίματος και επιταχύνει το μεταβολισμό, λόγω των υψηλών ποσοτήτων καψαϊκίνης. Η κατανάλωση πιπεριών καγιέν επιδρά στην ποσότητα της θερμότητας που εκλύεται από το ανθρώπινο σώμα. Σε μελέτες στα ζώα, η καψαϊκίνη έχει την ικανότητα να ενισχύσει το μεταβολισμό, ο οποίος με τη σειρά του προκαλεί απώλεια βάρους. Αυτό αυξάνει την κυκλοφορία και τη ροή του αίματος σε όλα τα σημαντικά όργανα, διευκολύνοντας την οξυγόνωση και την παράδοση των θρεπτικών συστατικών. Η καψαϊκίνη μπορεί να υποστηρίξει ένα υγιές ενεργειακό ισοζύγιο,[6] ενώ, καταστέλλει την όρεξη. Η καψαϊκίνη έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την ενεργειακή δαπάνη, καθότι λειτουργεί ως ενισχυτής του μεταβολισμού και είναι ευεργετική στη μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους.[7] Έχει αποδειχθεί ένας συσχετισμός μεταξύ υποστρώματος οξείδωσης και καψαϊκίνης. Η θεραπεία με καψαϊκίνη υποστήριξε την οξείδωση των λιπών κατά τη διάρκεια διατήρησης του βάρους, αλλά δεν επηρέασε την επανάκτηση βάρους μετά από μέτρια απώλεια βάρους.[8]

Το πιπέρι καγιέν επίσης θεωρείται αφροδισιακό, επειδή περιέχει καψαϊκίνη. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι βοηθά στην οξείδωση από το λιπώδη ιστό,[9] ρυθμίζει την υψηλή πίεση του αίματος, προωθεί την υγιή λειτουργία του ήπατος και των παραγωγικών ιστών, συμβάλλει στη ρύθμιση του πεπτικού συστήματος και την προώθηση της υγιούς παραγωγής βλέννας στους βλεννογόνους.

Στην κουζίνα Επεξεργασία

 
Καψικόν το θαμνώδες (Capsicum frutescens)

Το πιπέρι καγιέν είναι ένα δημοφιλές μπαχαρικό σε μια ποικιλία από κουζίνες. Χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως τόσο φρέσκο, όσο και αποξηραμένο, σε σκόνη και ως αποξηραμένες νιφάδες. Είναι επίσης ένα βασικό συστατικό σε μια ποικιλία από ζεστές σάλτσες, ιδιαιτέρως εκείνων οι οποίες χρησιμοποιούν το ξύδι ως συντηρητικό. Το πιπέρι καγιέν συχνά απλώνεται σε σάντουιτς ή παρόμοια τρόφιμα για να προστεθεί σε αυτά μια πικάντικη γεύση. Το καγιέν χρησιμοποιείται στη μαγειρική σαν σκόνη ή ολόκληρο (όπως στις κουζίνες Κορέας, Σιτσουάν και άλλες Ασιατικές κουζίνες) ή σε μια λεπτή σάλτσα με βάση το ξίδι. [Σημ. 1]

Στα ποτά Επεξεργασία

Σε ανάδευση με εκχύλισμα καγιέν προστίθεται σε διαφορα ποτά τροφίμων.[10][11] Ένα παράδειγμα είναι το ενεργειακό ποτό με πιπέρι καγιέν Bonavitas.[12]

Δείτε επίσης Επεξεργασία


Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Οι πιπεριές τσίλι, όπως π.χ. οι jalapeños, serranos και habaneros, όλες τους έχουν διαφορετικό βαθμό καψίματος.
Παραπομπές σημειώσεων


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Therapeutic Research Faculty (2009). «Capiscum». Natural Medicines Comprehensive Database (Consumer Version). WebMD. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  2. 2,0 2,1 Culpeper, Nicholas (1814) [1653]. «Guinea Pepper». Culpeper's Complete Herbal. David Hand (Web publication). Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  3. Brown, Ellen (27 Απριλίου 2006). «Growing: Cayenne». ThriftyFun.com. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  4. South Devon Chilli Farm (2010). «Chilli Seed Propagation and Plant Care». South Devon Chilli Farm. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  5. «Nutrition Facts: Spices, pepper, red or cayenne». Nutrition Data. Condé Nast Digital. 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  6. Westerterp-Plantenga, MS; Reinbach, HC; Smeets, A; Martinussen, T; Møller, P (June 2009). «Effects of capsaicin, green tea and CH-19 sweet pepper on appetite and energy intake in humans in negative and positive energy balance.». Clinical Nutrition 28 (3). 
  7. Diepvens, K; Westerterp K; Westerterp-Plantenga M. «Obesity and thermogenesis related to the consumption of caffeine, ephedrine, capsaicin, and green tea». The American Journal of Psychology 292: 77–85. 
  8. Lejeune, M; Kovacs E; Westerterp-Plantegna M (2003). «Effect of capsaicin on substrate oxidation and weight maintenance after modest body-weight loss in human subjects». British Journal of Nutrition 90: 651–659. doi:10.1079/bjn2003938. https://archive.org/details/sim_british-journal-of-nutrition_2003-09_90_3/page/651. 
  9. Takahashi, M; Snitker, S; Fujishima, Y; Shen, H; Ott, S; Pi-Sunyer, X; Furuhata, Y; Sato, H (Jan 2009). «Effects Of Novel Capsinoid Treatment On Fatness And Energy Metabolism In Humans: Possible Pharmacogenetic Implications.». American Journal of Clinical Nutrition. 1 89. 
  10. Latif, Ray (30 May 2011). «Extreme and Edgy Flavors». Beverage Spectrum Magazine (Bevnet). http://www.bevnet.com/news/headlines/2011/extreme-and-edgy-flavors/. Ανακτήθηκε στις 13 July 2011. 
  11. Stanton Lee, Kendra (March 2011). «Slimming Prospects». Beverage Spectrum Magazine (Bevnet). http://www.bevnet.com/news/headlines/2011/slimming-prospects/. Ανακτήθηκε στις 13 July 2011. 
  12. «Bonavitas Cayenne Pepper Energy Drink». PRWeb (USA). 30 June 2011. 

Επιπρόσθετη ανάγνωση Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Cayenne pepper (έκδοση 738060115) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).