Καλαμπάκι

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 41°3′N 24°11′E / 41.050°N 24.183°E / 41.050; 24.183

Το Καλαμπάκι (επίσημα Καλαμπάκιον) είναι πεδινή κωμόπολη του νομού Δράμας σε υψόμετρο 60 μέτρα. Βρίσκεται 13 χλμ. νότια της Δράμας, πρωτεύουσας του νομού. Το Καλαμπάκι μετά το πρόγραμμα Καλλικράτης ορίστηκε ως η έδρα του Δήμου Δοξάτου, στον οποίο υπάγονται επίσης τα χωριά Φτελιά, Αγία Παρασκευή, Καλαμώνας και Νεροφράκτης και σύμφωνα με την απογραφή του 2021 είχε πληθυσμό 2.652κατοίκους[2].

Καλαμπάκι
Το Καλαμπάκι από ψηλά
Καλαμπάκι is located in Greece
Καλαμπάκι
Καλαμπάκι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑνατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Περιφερειακή ΕνότηταΑνατολικής Μακεδονίας και Θράκης
ΔήμοςΔοξάτου
Δημοτική ΕνότηταΚαλαμπακίου
Δημοτική ΚοινότηταΚαλαμπακίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΔράμας
Υψόμετρο60 μέτρα[1]
Έκταση24,49 km²[1]
Πληθυσμός
Μόνιμος2.652
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας660 31[2]
Τηλ. κωδικός2521

Το Καλαμπάκι (επίσημα Καλαμπάκιον) είναι πεδινή κωμόπολη του νομού Δράμας σε υψόμετρο 60 μέτρα. Βρίσκεται 13 χλμ. νότια της Δράμας, πρωτεύουσας του νομού. Το Καλαμπάκι μετά το πρόγραμμα Καλλικράτης ορίστηκε ως η έδρα του Δήμου Δοξάτου, στον οποίο υπάγονται επίσης τα χωριά Φτελιά, Αγία Παρασκευή, Καλαμώνας και Νεροφράκτης και σύμφωνα με την απογραφή του 2021 είχε πληθυσμό 2.652κατοίκους[3].

Ιστορία Επεξεργασία

Στην πλειονότητά τους οι κάτοικοί του είναι απόγονοι προσφύγων από την Ανατολική Θράκη (κυρίως από το χωριό Κρυόνερο), τον Καλφά της Κωνσταντινουπόλεως (γνωστοί και ως Καλφακιώτες)[4] και τη Μικρά Ασία (κυρίως από τα Λιμνά[5], το Χασάκιοϊ και την Αξό[6] της Καππαδοκίας) που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους όταν υπεγράφη η Συνθήκη της Λωζάνης. Οι Θρακιώτες πρώτοι κάτοικοι έζησαν στην περιοχή της Δράμας ως το φθινόπωρο του 1919, οπότε, με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου επέστρεψαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία και πάλι στην Ανατολική Θράκη, για να ξαναγυρίσουν οριστικά το φθινόπωρο του 1922, ακολουθώντας τη πορεία του Μικρασιατικού Ελληνισμού.[7] Τον Αύγουστο του 1941, κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής Κατοχής, ορισμένοι κάτοικοι του Καλαμπακίου εκτοπίστηκαν στη γερμανοκρατούμενη ζώνη ως επικίνδυνοι, ενώ το φθινόπωρο του ίδιου έτους εκτελέστηκε ένας κάτοικος στο πλαίσιο της καταστολής της εξέγερσης της Δράμας[8].

Το 1953 επισκέφτηκε το Καλαμπάκι η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, στο πλαίσιο επιτόπιας έρευνάς της για τις προσφυγικές εγκαταστάσεις στη Βόρεια Ελλάδα, περιγράφοντας τις συνθήκες υπό τις οποίες διαβίωναν οι κάτοικοι[9].

Πολιτισμός Επεξεργασία

Πολιτιστικά δραστηριοποιείται ο Μορφωτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Καλαμπακίου (ιδρυθείς το 1979)[10], ο οποίος μεριμνά για την αναβίωση του εθίμου του "κουρμπανιού". Κάθε χρόνο στις 18 Ιανουαρίου, την ημέρα του Αγίου Αθανασίου γιορτάζεται το κουρμπάνι,[11] ένα έθιμο που έφεραν οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη[12].

Το Θρακιώτικο έθιμο του Καλόγερου ή ΚαλογεροΔευτέρα ή Καλογέρικα, διασώζεται μέχρι τις μέρες μας και πραγματοποιείται κάθε χρόνο τη Δευτέρα της μικρής Αποκριάς (μια εβδομάδα πριν την Καθαρά Δευτέρα).[13] Σύμφωνα με το έθιμο αυτό, που παραπέμπει στη λατρεία του αρχαίου θεού Διονύσου, ένας κάτοικος ντύνεται "καλόγερος" φορώντας προβιά και κουδούνια και πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι παίζοντας γκάιντα.[14]

Το Καλαμπάκι σήμερα Επεξεργασία

Οι κάτοικοι του Καλαμπακίου (Καλαμπακιώτες ή Καλαμπακινοί) ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία. Το Καλαμπάκι διαθέτει δύο δημοτικά σχολεία και ένα λύκειο. Η ποδοσφαιρική ομάδα Αθλητική Ένωση Καλαμπακίου αγωνίστηκε στη Γ' Εθνική Κατηγορία (σεζόν 2009-2010).

Γήρανση του πληθυσμού, υπογεννητικότητα, υψηλή ανεργία και κατά συνέπεια μετανάστευση των όλο και λιγότερων νέων στα αστικά κέντρα είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το χωριό.

Στο πλαίσιο ενός προγράμματος διαδημοτικής συνεργασίας το Καλαμπάκι κινήθηκε το 2006 προς σύνδεση του ιδίου στον βιολογικό καθαρισμό της Δράμας[15].

Γνωστοί Καλαμπακιώτες Επεξεργασία

  • Φλώρος Κωνσταντίνου, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Νομού Δράμας (1981-1996, 2000-2004), Υφυπουργός Γεωργίας (1993-1995), Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ΠΑΣΟΚ (2000-2003)
  • Χρήστος Χριστοδούλου, αντιπτέραρχος, Αρχηγός ΓΕΑ
  • Δημήτριος Μήτογλου, [1], ποδοσφαιριστής, ΔΌΞΑ ΔΡΑΜΑ, ΠΑΟΚ
  • Γιώργος Μυλωνάς, οδοντίατρος και ζωγράφος[16]
  • Στυλιανός Ιωαννίδης, Chef της Χρονιάς 2018 στο 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ελληνικής Γαστρονομίας το 2018

Βλέπε επίσης Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Φωτογραφίες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf.
  2. 2,0 2,1 2,2 postalcodes.elta.gr.
  3. «ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2018. 
  4. Το έθιμο του «κουρμπανιού» αναβιώνει και φέτος στο Καλαμπάκι, 14 Ιανουαρίου 2020, http://www.proinos-typos.gr/
  5. Συμεών Κοιμίσογλου, Καππαδοκία. Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Ελλήνων Ιστορία, Πίστη, Πολιτισμός, ILP Productions, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 452.
  6. Γεωργίου Π. Μαυροχαλυβίδη, Η Αξό Καππαδοκίας, Αθήνα 1990, τόμος Β΄, σελ. 404.
  7. «Οι θεμελιωτές του χωριού Καλαμπακίου», Πασχάλης Κρικόπουλος, 2010
  8. Σπύρος Κουζινόπουλος, Δράμα 1941. Μια παρεξηγημένη εξέγερση, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2011, σελ. 47, 172.
  9. Γλύκατζη, Ελένη (1982). «Οδοιπορικό της αποστολής για συλλογή υλικού στη Μακεδονία (13-26 Αυγούστου 1953)». Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών (Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών) 3ος: 206-207. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/deltiokms/article/view/2665/2430. 
  10. «Καλαμπάκι Δράμας –». kalampaki.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2018. 
  11. «Κουρμπάνι». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023. 
  12. «Αγιου Αθανασιου ( Πανηγυρις Στο Καλαμπακι Δραμας ) Μερος 2°». radiokalampaki.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  13. [https://web.archive.org/web/20211128083349/https://dramania.gr/topikes/item/31262-to-thrakiotiko-ethimo-tou-kalogerou-ti-deftera-12-02-sto-kalampaki-dramas Αρχειοθετήθηκε 2021-11-28 στο Wayback Machine. Το Θρακιώτικο έθιμο του Καλόγερου τη Δευτέρα 12/02 στο Καλαμπάκι Δράμας, 9/2/2018, dramania.gr
  14. «Καλογεροδευτέρα». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023. 
  15. DramaWeb.gr[νεκρός σύνδεσμος]
  16. «Σύλλογος Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Δράμας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2018.