Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης («αυτός που έπλευσε στον Ινδικό») ήταν Ελληνικής καταγωγής έμπορος από την Αλεξάνδρεια και αργότερα μοναχός, ο οποίος έζησε τον 6ο μ.Χ. αιώνα, και που την εποχή του Ιουστινιανού έκανε έναν αριθμό ταξιδιών για εμπορικούς λόγους, φτάνοντας μέχρι την Ινδία. Δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι «Κοσμάς» είναι το αληθινό του όνομα, αλλά παραδίδεται σε ένα από τα αντίγραφα του 12τομου έργου του «Χριστιανική Τοπογραφία», το οποίο συνέγραψε την περίοδο που μόνασε στο όρος Σινά και περιγράφει τα ταξίδια αυτά.

Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης
Γέννηση6ος αιώνας
Αλεξάνδρεια
Θάνατος6ος αιώνας
Αλεξάνδρεια
ΥπηκοότηταΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ιδιότηταεξερευνητής, αστρονόμος, συγγραφέας και γεωγράφος
Χάρτης του Κοσμά του Ινδικοπλεύστη

Ταξίδια Επεξεργασία

Τα ταξίδια του περιελάμβαναν πλεύσεις σε χώρες νότια της Αιγύπτου, το Βασίλειο του Αξούμ (στη σημερινή Αιθιοπία), την Ερυθραία και αργότερα την Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό, φτάνοντας μέχρι την Ινδία και τη Σρι Λάνκα. Περίπου το 550 μ.Χ. ο Κοσμάς έγραψε τη Χριστιανική Τοπογραφία, ένα έργο εν μέρει με βάση τις προσωπικές εμπειρίες του ως έμπορος στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό στις αρχές του 6ου αιώνα. Η περιγραφή του από την Ινδία και τη Σρι Λάνκα κατά τη διάρκεια του 6ου αιώνα, είναι ανεκτίμητη για τους ιστορικούς. Ο Κοσμάς φαίνεται να έχει επισκεφθεί προσωπικά το Βασίλειο της Αξούμ στη σύγχρονη Αιθιοπία, καθώς και την Ερυθραία, την Ινδία και τη Σρι Λάνκα.

Ινδικοπλεύστης Επεξεργασία

«Ινδικοπλεύστης» σημαίνει «ταξιδιώτης της Ινδίας». Ενώ είναι γνωστό από την κλασική λογοτεχνία, ιδιαίτερα τον «Περίπλου της Ερυθράς θαλάσσης», ότι υπήρχε εμπόριο μεταξύ της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Ινδίας από τον 1ο αιώνα π.Χ., η έκθεση του Κοσμά δείχνει ότι είναι ένα από τα λίγα άτομα που είχαν πραγματικά κάνει το ταξίδι. Περιέγραψε και σχεδίασε μερικά από τα όσα είδε στην Τοπογραφία του. Μερικά από αυτά έχουν αντιγραφεί στα υπάρχοντα χειρόγραφα, το παλαιότερο χρονολογείται από τον 9ο αιώνα. Το 522 μ.Χ., επισκέφτηκε την ακτή του Malabar (Νότια Ινδία).

Η Χριστιανική Τοπογραφία Επεξεργασία

 
Η εικόνα του κόσμου από τη χριστιανική τοπογραφία

Η Χριστιανική Τοπογραφία είναι ένα 12τομο έργο. Περιλαμβάνεται στον 88ο τόμο της Patrologia Graeca του Ζακ Πολ Μιν. Το αρχικό έργο περιγραφόταν σε 5 βιβλία. Αργότερα, ο Κοσμάς επέκτεινε τη Χριστιανική Τοπογραφία προσθέτοντας άλλα 5 βιβλία, ενώ τα δύο τελευταία (11 και 12) δεν φαίνεται πως έχουν τόση σχέση με το έργο και ίσως αρχικά ήταν μέρη από άλλα έργα του ιδίου συγγραφέα.[1]

Το έργο σώζεται σε 3 πλήρη αντίγραφα, από τα οποία όμως αυτό του Βατικανού (Vaticanus Graecus 699), γραμμένο τον 9ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη, περιέχει μόνο τα 10 πρώτα βιβλία. Τα άλλα δύο αντίγραφα (που περιέχουν και τα 12 βιβλία) βρίσκονται στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, και στη Φλωρεντία. Το πρώτο (No. 1186) είναι αντίγραφο του 11ου αιώνα, γραμμένο στην Καππαδοκία, ενώ το δεύτερο (Laurentianus Plutei IX.28) είναι αντίγραφο και αυτό του 11ου αιώνα, γραμμένο στη μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους. Ένα τέταρτο πλήρες αντίγραφο υπήρχε στην Αγγλία (Phillips 2581) και ήταν αντίγραφο αυτού της Φλωρεντίας του 1682, αλλά έχει χαθεί. Επίσης υπάρχει και ένας αριθμός από αντίγραφα μέρους του έργου.[1]

Στη Χριστιανική Τοπογραφία περιγράφει τις περιοχές που επισκέφτηκε και τα όσα άκουσε για αυτές, ενώ παρέχει και χάρτες και σχέδια των περιοχών αυτών. Επίσης δίνει μια θεωρία για τον Κόσμο σύμφωνα με την οποία η Γη είναι μια επιμήκης επίπεδη περιοχή κάτω από τον ουράνιο θόλο, στα τέσσερα άκρα της οποίας ο ουρανός ακουμπά τα δικά του άκρα σχηματίζοντας έναν κύβο με κυρτή οροφή. Γύρω από τη Γη υπήρχε ο Ωκεανός και πέρα από αυτόν ο Παράδεισος. Στόχος του ήταν να αποδείξει πως οι προχριστιανικοί γεωγράφοι είχαν εσφαλμένα ισχυριστεί ότι η Γη είναι σφαιρική. Οι απόψεις του, ωστόσο, για την επίπεδη Γη είχαν μικρή επιρροή ακόμα και σε εκκλησιαστικούς κύκλους. Ο σχεδόν σύγχρονός του φιλόσοφος, Ιωάννης ο Φιλόπονος, διαφώνησε μαζί του, όπως και οι περισσότεροι χριστιανοί φιλόσοφοι της εποχής.[2] Τις τελευταίες μάλιστα σελίδες του έργου, ο Κοσμάς τις αφιερώνει στο να αντικρούσει την κριτική των άλλων μοναχών, ότι αυτό που έλεγε ήταν λάθος.[1]

 
Το θεωρητικό μοντέλο της γης κατά τον Κοσμά Ινδικοπλεύστη

Ο Κοσμάς αποδεικνύεται ότι είναι ενδιαφέρων και αξιόπιστος οδηγός ως προς τις γεωγραφικές και ιστορικές πληροφορίες που παραδίδει από τα ταξίδια του, καθώς έτυχε να παραβρεθεί σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα όπως η προετοιμασία για την εκστρατεία του βασιλιά του Αξούμ ενάντια στους Ιουδαίους της Υεμένης.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Cosmas Indicopleustes, Christian Topography., Roger PEARSE, Ipswich, 5/7/2003
  2. Encyclopedia Britannica, 2008, O.Ed., Cosmas Indicopleustes

Σχετική Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Kenneth Willis Clark collection of Greek Manuscripts: Cosmas Indicopleustes, Topographia.
  • Cosmas Indicopleustes, ed. J.W. McCrindle (1897). The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes. Hakluyt Society. (Reissued by Cambridge University Press, 2010. ISBN 9781108012959)
  • Cosmas Indicopleustes, Eric Otto Winstedt (1909). The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes. The University Press
  • Jeffrey Burton Russell (1997). Inventing the Flat Earth. Praeger Press
  • Dr. Jerry Η Bentley (2005). Traditions and Encounters. McGraw Hill.
  • Wanda Wolska-Conus. La topographie chrétienne de Cosmas Indicopleustes: théologie et sciences au VIe siècle Vol. 3, Bibliothèque byzantine. Paris: Presses Universitaires de France, 1962.
  • Cosmas Indicopleustes. Cosmas Indicopleustès, Topographie chrétienne. Translated by Wanda Wolska-Conus. 2 vols. Paris: Les Editions du Cerf, 1968.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία