Κοτ-ντ'Αρμόρ

γαλλικός νομός

Συντεταγμένες: 48°20′N 2°50′W / 48.333°N 2.833°W / 48.333; -2.833

Οι Κοτ-ντ'Αρμόρ (γαλλικά: Côtes-d'Armor, βρετονικά: Aodoù-an-Arvor), αναφερόμενες ως Κοτ-ντυ-Νορ (γαλλικά: Côtes-du-Nord) έως το 1990[3], είναι νομός της βορειοδυτικής Γαλλίας, στη διοικητική περιοχή της Βρετάνης.

Κοτ-ντ'Αρμόρ

Σημαία

Έμβλημα

Σφραγίδα

Διοίκηση
Χώρα Γαλλία
ΠεριοχήΒρετάνη
Δημιουργία νομού4  Μαρτίου 1790
ΠρωτεύουσαΣαιν-Μπριέκ
ΥπονομαρχίαΝτινάν
Γκενγκάν
Λανιόν
Πρόεδρος του Γενικού ΣυμβουλίουΑλαίν Καντέκ (LR)
ΝομάρχηςΤιερί Μοζιμάν[1]
Κωδικός νομού22
ISO 3166-2FR-22
Κωδικός NUTSFR521
Δημογραφία
Πληθυσμός605.917 (1  Ιανουαρίου 2021)[2]
Πυκνότητα87 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση6.878 km²
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα4
Εκλογικές περιφέρειες5
Καντόνια27
Διακοινοτικότητες8
Κοινότητες348
Ιστότοπος
http://www.cotesdarmor.fr/
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram Λογαριασμός στο YouTube Σελίδα στο Linkedin

Ο νομός μέχρι το 1990 ονομαζόταν Κοτ-ντυ-Νορ.[4]

Το INSEE και το Ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 22. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του νομού είναι το Σαιν-Μπριέκ. Οι άλλες κύριες πόλεις είναι το Ντινάν, το Γκενγκάν και το Λανιόν. Με 598.953 κατοίκους, είναι ο 43ος πολυπληθέστερος νομός στη χώρα.

Στο νομό, εκτός των γαλλικών που είναι η κύρια γλώσσα των κατοίκων, ομιλούνται τα βρετονικά και τα γκάλο.

Οι κάτοικοι ονομάζονται Κοσταρμορικαίν.[5]

Γεωγραφική θέση Επεξεργασία

 
Οι απότομοι γκρεμοί στις ακτές της Μάγχης
 
Θέση του νομού Κοτ-ντ'Αρμόρ στη Βρετάνη

Ο νομός Κοτ-ντ'Αρμόρ αποτελεί τμήμα της διοικητικής περιοχής της Βρετάνης και οριοθετείται από τους νομούς Ιλ-ε-Βιλαίν στα ανατολικά, Μορμπιάν στο νότο και Φινιστέρ στα δυτικά. Προς τα βόρεια βρέχεται από τη Μάγχη.

Η έκταση του νομού είναι 6.878 τετραγωνικά χιλιόμετρα και και διοικητικά αποτελείται από 4 διαμερίσματα. Πρωτεύουσα του νομού είναι το Σαιν-Μπριέκ, που βρίσκεται 377 χιλιόμετρα κατ'ευθεία γραμμή δυτικά του Παρισιού.[6]

Το βορειοανατολικό τμήμα του νομού αποτελείται από χαμηλά «οροπέδια» υψόμετρου κυρίως μεταξύ 50 και 100 μέτρων που διασχίζονται από ποτάμια. Στα νότια και νοτιοδυτικά η μορφολογία είναι πιο έντονη και το υψόμετρο φθάνει και συχνά υπερβαίνει τα 300 μέτρα, σχηματίζεται εν μέρει από το ανατολικό άκρο των βουνών Αρέ και Μενέ.[7] Νότια του νομού, στο κέντρο της οροσειράς της Αρμορικής υπάρχουν πολλά δάση. Το υψηλότερο σημείο του νομού βρίσκεται στα νοτιοανατολικά, στο βουνό Μπελ-Αιρ, 339 μέτρα. Υπάρχει ποικιλία τοπίων και βλάστησης.

Στο εσωτερικό του νομού εκτείνονται μεγάλες περιοχές με χαμηλά ελώδη εδάφη, υγρά λιβάδια και παραποτάμια δάση. Υπάρχουν 1150 είδη φυτών, 135 είδη πουλιών αναπαραγωγής, 33 γεωλογικοί χώροι, 2 εθνικά και 3 περιφερειακά φυσικά καταφύγια.

Η μεγαλύτερη λίμνη του νομού είναι η Λίμνη του Γκερλεντάν,[8] που μοιράζεται με το νομό Μορμπιάν. Τα κύρια ποτάμια είναι ο Ρανς, ο Τριέ, ο Γκουέ και ο Λεφ.

Στην ακτή, τα υπερυψωμένα παραλιακά οροπέδια έχουν γραφικά φαράγγια που καταλήγουν σε γκρεμούς. Στα 347 χιλιόμετρα της ακτογραμμής υπάρχουν αμμώδεις παραλίες, αμμώδεις θίνες, παράκτιοι βράχοι και δασικές εκτάσεις. Ο νομός διαθέτει πολλά παραθαλάσσια θέρετρα, 17 λιμάνια, [9]εμπορικά, αλιείας και σκαφών αναψυχής. Οι ακτές παρουσιάζουν πολλές διακλαδώσεις, με μεγάλη διείσδυση, τα λεγόμενα ρία.

Ιστορία Επεξεργασία

Η δημιουργία του νομού Επεξεργασία

Ο νομός Κοτ-ντυ-Νορ ήταν ένας από τους αρχικά 83 νομούς (σήμερα 101), που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790, σύμφωνα με το νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 1789.

Σχηματίστηκε από το σύνολο της ιστορικής επισκοπής του Σαιν-Μπριέκ, το μεγαλύτερο μέρος της ιστορικής περιοχής Τρεγκόρ, το ανατολικό μισό της Κορνουάιγ και το βορειοδυτικό τμήμα της πρώην επισκοπής του Σαιν-Μαλό.

Το 1990 ο νομός μετονομάστηκε σε Κοτ-ντ'Αρμόρ: η γαλλική λέξη Κοτ (côtes) σημαίνει «ακτές» και ar mor είναι «η θάλασσα» στα βρετονικά. Το όνομα παραπέμπει επίσης στη ρωμαϊκή επαρχία Αρμορική (που σήμαινε «κοντά στη θάλασσα») και που χρησιμοποιείται συχνά για τον ορισμό της Βρετάνης.

Η εξέγερση των Σουάνων στην περιοχή Επεξεργασία

Ο νομός έλαβε ενεργό μέρος στην εξέγερση των Σουάνων από το 1793. Ο πιο εμβληματικός ηγέτης εκείνης της εποχής ήταν ο Αματέρ ντε Μπουαζαρντί, ο οποίος ήταν επί κεφαλής των εξεγερμένων στο ανατολικό τμήμα του νομού. Επονομαζόμενος Μάγος από τους δημοκρατικούς στρατιώτες, τελικά προδόθηκε και σκοτώθηκε τον Ιούνιο 1795 κοντά στο Μονκοντούρ.

Ο νομός συμμετείχε επίσης στην τρίτη φάση της εξέγερσης των Σουάνων, κυρίως μέσω του αρχηγού των Σουάνων της περιοχής Πιέρ Τωπέν, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε κυρίως στο ανατολικό τμήμα του Τρεγκόρ. Ο Τωπέν ήταν υπηρέτης του επισκόπου. Ενώ συνόδευε τον επίσκοπο στη φυγή του προς το Τζέρσι τον Μάιο του 1794, η σύζυγός του καρατομήθηκε στην πλατεία του Τρεγκιέ και τα πέντε παιδιά τους σκορπίστηκαν. Ως εκ τούτου, επέστρεψε στο Τρεγκιέ και δολοφόνησε στο κρεβάτι του τον επί κεφαλής του επαναστατικού δικαστηρίου που εξέδωσε την ποινή εις βάρος της συζύγου του. Η επιστροφή του προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στην περιοχή, και παντού το όνομα του προκαλούσε τον τρόμο, αυτός ο άνθρωπος, τρελός για εκδίκηση για το τρομερό κακό που είχε βρει την οικογένειά του, έκανε την περιοχή να τρέμει. Τέλος συνελήφθη το 1797 και καταδικάστηκε σε φυλακή στη Γαλλική Γουιάνα. Κατάφερε να δραπετεύσει με εντυπωσιακό τρόπο και επέστρεψε στο Τρεγκιέ το 1799 ως αρχηγός των Σουάνων της 6ης Λεγεώνας του νομού. Παντού έσπερναν τον τρόμο αλλά, παρά τις προσπάθειες των Δημοκρατικών, παρέμεναν ασύλληπτοι. Παντού κινητοποιούνταν για να τον συλλάβουν, αλλά κανείς δεν κατάφερνε, ο Τωπέν δεν φοβόταν τίποτε. Ήταν παντού και πουθενά. Τελικά σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της μάχης του Τρεγκλαμύς το 1800.

Η περιοχή συμμετείχε επίσης στον πόλεμο της Βανδέας και των Σουάνων του 1815. Μετά τη νίκη των Συμμάχων στη μάχη του Βατερλώ τον Ιούνιο 1815, ο νομός επρόκειτο να καταληφθεί από τους Πρώσους, αλλά η η αντίσταση των Σουάνων - ήδη οργανωμένων και εναντίον της επιστροφής του Ναπολέοντα - εμπόδισε συνολική κατοχή του νομού και η πρωσική κατάληψη περιορίστηκε στην περιοχή της Ντινάν.

Οικονομία Επεξεργασία

Ο νομός είναι μία από τις σημαντικότερες αγροτικές περιοχές της Γαλλίας. Ειδικότερα, η εκτροφή χοίρων είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Η αγορά του Πλερέν (κοντά στο Σαιν-Μπριέκ) είναι ο κύριος φορέας που καθορίζει την τιμή του χοιρινού κρέατος στη Γαλλία. Η βιομηχανία μεταποίησης γεωργικών προϊόντων διατροφής κατέχει σημαντική θέση.

Η αλιεία αναπτύσσεται και ασκείται συστηματικά (7 εμπορικοί λιμένες, 17 αλιευτικοί λιμένες). Η εκμετάλλευση οστρακοειδών χαρακτηρίζει, μεταξύ άλλων, τη δραστηριότητα.

Στο νομό υπάρχουν δύο σημαντικά τεχνολογικά κέντρα: διαστημικές τηλεπικοινωνίες και νέες τεχνολογίες στο Τρεγκόρ γύρω από το Λανιόν στο τεχνολογικό πάρκο Anticipa. Επίσης το zoopôle του Σαιν-Μπριέκ-Πλουφραγκάν, με 700 ερευνητές και τεχνικούς στην έρευνα των ζώων και τη βιολογική ανάλυση.

Ο νομός είναι τουριστικός, κυρίως στις ακτές, όπου υπάρχουν πολλά παραθεριστικά θέρετρα. Το κύριο θέρετρο είναι το Περός-Γκιρέκ.

Διοικητική διαίρεση Επεξεργασία

 
Τα διαμερίσματα του νομού Κοτ-ντ'Αρμόρ

Ο νομός Κοτ-ντ'Αρμόρ αποτελείται από 4 διοικητικά διαμερίσματα, 27 καντόνια και 348 κοινότητες.

Διαμέρισμα Καντόνια Κοινότητες Πληθυσμός

Απογραφή 2016

Έκταση

χμ²

Πυκνότητα

Κατ./χμ²

Κωδ.

INSEE

Ντινάν 6 67 102.698 998,64 103 221
Γκενγκάν 7 111 125.567 2.287,26 55 222
Λανιόν 5 57 99.903 896,47 111 223
Σαιν-Μπριέκ 15 113 270.785 2.695,95 100 224
Σύνολο νομού 27 348 598.953 6.878,32 87 22

Πόλεις Επεξεργασία

 
Χάρτης του νομού

Οι μεγαλύτερες πόλεις του νομού Κοτ-ντ'Αρμόρ είναι:

Πόλη Πληθυσμός

(2016)

Διαμέρισμα
Σαιν-Μπριέκ 44.999 Σαιν-Μπριέκ
Λανιόν 19.831 Λανιόν
Λαμπάλ-Αρμόρ 16.653 Σαιν-Μπριέκ
Ντινάν 14.222 Ντινάν
Πλερέν 13.824 Σαιν-Μπριέκ
Πλουφραγκάν 11.398 Σαιν-Μπριέκ
Λουντεάκ 9.593 Σαιν-Μπριέκ
Τρεγκιέ 8.444 Σαιν-Μπριέκ
Περός-Γκιρέκ 7.212 Λανιόν
Παιμπόλ 7.186 Σαιν-Μπριέκ
Γκενγκάν 6.899 Γκενγκάν

Έμβλημα και σημαία Επεξεργασία

Τουρισμός Επεξεργασία

 
Παιμπόλ
 
Η ακτή του ροζ γρανίτη

Ο κύριος τουριστικός προορισμός του νομού Κοτ-ντ'Αρμόρ είναι οι ακτές της Μάγχης με τις πολλές αμμώδεις παραλίες που βρίσκονται ανάμεσα σε λόφους ή απότομους γκρεμούς (αυτοί του Πλουά είναι οι υψηλότεροι στη Βρετάνη). Οι κυριότερες ακτές του νομού:

Τα ιστορικά και αρχιτεκτονικά αξιοθέατα είναι πολυάριθμα, με μεσαιωνικές πόλεις (Ντινάν, Μονκοντούρ), ξωκλήσια, κάστρα, μοναστήρια και δύο καθεδρικούς ναούς, στην Τρεγκιέ και στο Σαιν-Μπριέκ.

Υπάρχουν πολλές αθλητικές δραστηριότητες όλο το χρόνο. Εκτός από τα θαλάσσια σπορ, τα μονοπάτια του Αργκοά προσελκύουν περιπατητές και ποδηλάτες βουνού.

Ο νομός διαθέτει δύο τουριστικά τρένα. Το πρώτο συνδέει τις κοινότητες Παιμπόλ και Ποντριέ.Το δεύτερο ακολουθεί διάφορα δρομολόγια σε ιστορικές και τουριστικές περιοχές.

Το ζωολογικό πάρκο ZooParc της Τρεγκομέρ άρχισε να λειτουργεί το 2007. Εμπνευσμένο από τους φυσικούς χώρους της Ασίας, έχει πάνω από 2.500 δέντρα, 3 στρέμματα γκαζόν και παρτέρια, 250 ζώα και 60 διαφορετικά είδη με περίπου 15 γεννήσεις το χρόνο.


Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Γαλλικά) «Thierry Mosimann, préfet de l'Aube, est nommé préfet des Côtes-d'Armor». Ouest-France.fr. 18 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2020. 
  2. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
  3. (Γαλλικά) Cochereau, Philippe (6 Μαρτίου 2010). «Les Côtes-d'Armor ont 20 ans !». Ouest-France.fr. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2020. 
  4. . «cotes-darmor-ont-20-ans». 
  5. . «.habitants.fr/cotes-d-armor-22». 
  6. . «distance.to/Paris/Saint-Brieuc». 
  7. . «cotes-darmor.gouv.fr» (PDF). 
  8. . «guerledan/». 
  9. . «ports-les-cotes-d-armor». 
  10. . «la-cote-de-Goelo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2019.