Η Κουρδική ανταρσία (Φεβρουάριος[1]/Μάρτιος - Ιούνιος 1925) ήταν εξέγερση πρωτίστως θρησκευτικού (με επικεφαλής το σεϊχη Σαΐντ[2] που ηγήθηκε τουλάχιστον 7.000 μαχητών) αλλά και εθνικού χαρακτήρα[3], η οποία έλαβε χώρα στα εδάφη της Νοτιοανατολικής Τουρκίας (τουρκικό Κουρδιστάν) περιοχής που κατοικείται, σχεδόν αποκλειστικά, από αμιγείς κουρδικούς πληθυσμούς[4]. Αφορμή για την εξέγερση, η οποία εκδηλώθηκε, πιθανότατα, με βρετανική υποστήριξη[5] και στην οποία πήραν μέρος πρώην σουλτανικοί αξιωματούχοι, υπήρξαν οι περιορισμοί που είχαν επιβληθεί στους Κούρδους της Τουρκίας από το ίδιο το τουρκικό κράτος[6], αλλά και η απογοήτευση των Κούρδων για τη μη επίτευξη αυτοδιάθεσης, όπως είχε καλλιεργηθεί μέσα από το κείμενο της Συνθήκης των Σεβρών, σύμφωνα με την οποία το Κουρδιστάν και η Αρμενία θα αποκτούσαν την ανεξαρτησία τους[7]. Οι επαναστάτες είχαν θέσει σαν στόχο τους την εγκαθίδρυση ανεξάρτητου Χαλιφάτου, θρησκευτικός αρχηγός του οποίου προορίζονταν να είναι ο πρίγκιπας Σελήμ, υιός του εκδιωχθέντος Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ[8]και τη δημιουργία κουρδικής κρατικής οντότητας με πρωτεύουσα το Ντιγιαρμπακίρ[9]. Η κουρδική επανάσταση υπήρξε ανεπιτυχής[10] και οι επικεφαλής της απαγχονίστηκαν από τις τουρκικές αρχές[11] [12], αποτελώντας, ωστόσο, μόνο την αρχή από μία σειρά παρόμοιων συγκρούσεων[13], που ακολούθησαν[14] την ίδια και την επόμενη δεκαετία[15] [16], αλλά και που συνεχίζονται έως και τα τέλη της 2ης δεκαετίας του 21ου αιώνα.

Τουρκική γελοιογραφία, με αφορμή την εξέγερση των Κούρδων

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. "Η επανάστασις των Κούρδων επεξετάθη" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  2. "Σχηματίζεται εις το Κουρδιστάν κυβέρνησις" Ανακτήθηκε στις 15/10/2015
  3. "Ήτο εθνικόν" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  4. "Ο κίνδυνος της Τουρκίας" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  5. "Αγγλικός δάκτυλος" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  6. "Η πορεία του Κουρδικού ζητήματος στο εσωτερικό της Τουρκίας" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  7. "... το Κουρδιστάν και η Αρμενία θα γίνονταν ανεξάρτητα κράτη." Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  8. "ι επαναστάται ανεκήρυξαν νέον χαλίφην" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  9. "Η μάχη της Διαρβερκήρ" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  10. Αποστ. Κρίσης στο φύλλο της εφημερίδας "Ριζοσπάστης" της 23 Απριλίου 1925, σελ. 3: "Το Κουρδικό κίνημα, γιατί προεκλήθη και πως απέτυχε" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  11. "Απηγχονίσθησαν οι αρχηγοί των Κούρδων" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  12. "Κατεδικάσθη εις θάνατον ο αρχηγός των Κούρδων" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  13. "Οι Τούρκοι βαδίζουν κατά της Μοσσούλης" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  14. Μ. Μαρτάκης: "Κουρδική διαμαρτυρία προς την Κοινωνίαν των Εθνών" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019
  15. «Το Κουρδικό Ζήτημα» Ανακτήθηκε στις 14/10/2019
  16. Μανόλης Πλούσης: "Κούρδοι, ένα έθνος χωρίς κράτος" Ανακτήθηκε στις 15/10/2019