Κρατικός Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος»

Συντεταγμένες: 37°41′24″N 26°54′47″E / 37.69000°N 26.91306°E / 37.69000; 26.91306

Ο Κρατικός Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος» (IATA:SMI, ICAO: LGSM, ΥΠΑ: ΚΑΣΜ) είναι ο αερολιμένας που εξυπηρετεί το νησί της Σάμου.

Κρατικός Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος»
Άποψη του κτιρίου του αερολιμένα
IATA: SMIICAO: LGSM
Σύνοψη
Τύπος αεροδρομίουπολιτικό
ΙδιοκτήτηςΥπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας
Διαχειριστήςκοινοπραξία Fraport/Όμιλος Κοπελούζου
Πόλη που εξυπηρετείΣάμος
ΤοποθεσίαΠυθαγόρειο Σάμου
Έναρξη λειτουργίαςΜάιος 1976
Υψόμετρο19 ft / 6 m
Ιστοσελίδαwww.smi-airport.gr
Διάδρομοι αεροδρομίου
Διάδρομος Μήκος Επιφάνεια
πόδια μέτρα
09/27 6.890 2.100 άσφαλτος
Στατιστικά στοιχεία (2022)
Επιβατική κίνηση453.264
Μεταβολή επιβατικής κίνησηςΑύξηση 67,7%
Κίνηση αεροσκαφών5.700
Μεταβολή κίνησης αεροσκαφώνΑύξηση 23,2%
Fraport[1]

Ο αερολιμένας πήρε το όνομά του από τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, έναν αρχαίο Έλληνα αστρονόμο και μαθηματικό. Βρίσκεται 5 χιλιόμετρα από την πόλη του Πυθαγορείου. Στο αεροδρόμιο υπάρχει ένας μόνο μικρός διάδρομος από τον οποίο εξυπηρετούνται και οι αναχωρήσεις και οι αφίξεις. Ο περιβάλλων χώρος του αεροδρομίου δίνει ελάχιστο χώρο για λάθος ή σφάλμα από τους πιλότους, μιας και βρίσκεται δίπλα σε βουνά, ενώ στο τέλος του διαδρόμου βρίσκεται η θάλασσα. Συνήθως πνέουν ισχυρά μελτέμια από τον βορρά, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, τα οποία συχνά δυσκολεύουν το έργο της προσγείωσης. Υπάρχει μόνον ένας τερματικός σταθμός στο αεροδρόμιο. Υπάρχουν 5 πύλες επιβίβασης, όμως καμία τους δεν διαθέτει φυσούνα. Οι υποδομές για τους επιβάτες μοιράζονται σε δύο ορόφους και περιλαμβάνουν ένα κατάστημα αφορολογήτων ειδών και μια μικρή καφετέρια.

Ιστορικό Επεξεργασία

Οι πρώτες συζητήσεις για την δημιουργία του έγιναν από την κυβέρνηση Τσαλδάρη το 1935 στα πλαίσια μιας προσπάθειας εκσυγχρονισμού των συγκοινωνιών και την ίδρυση αεροδρομίων στις πρωτεύουσες κάθε νομού, κάτι το οποίο δεν έγινε εφικτό, λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.[2]

Το 1948 γίνονται νέες προσπάθειες από τον τότε βουλευτή Νικόλαο Βλιάμο, ο οποίος θέτει το ζήτημα στον τότε υπουργό Αεροπορίας, με κύρια επιχειρήματα την ανταπόδοση εθνικής δικαιοσύνης, την απόδειξη ενδιαφέροντος του κράτους για το νησί της Σάμου, καθώς και το γεγονός ότι η δαπάνη δεν θα ήταν μεγάλη.[2] Οι περιοχές οι οποίες προτάθηκαν ήταν της Βλαμαρής η οποία όμως γειτνίαζε με την Τουρκία και θα σημειώνονταν αρκετές παραβιάσεις του εναερίου χώρου, επίσης η περιοχή του Λωβοκομείου στο Καρλόβασι ήταν μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού. Τελικά επιλέχθηκε η περιοχή Κάμπου της Χώρας η οποία είναι κοντά στην πρωτεύουσα και είχε ήδη ένα υποτυπώδες αεροδρόμιο από ην εποχή των Ιταλών στα 1942-1943. Αυτό βρισκόταν λόγο πιο δυτικά προς τα βουνά και ήταν φτιαγμένο από υλικό PSP δηλαδή διάτρητες ατσαλολαμαρίνες.[3] Οι αρχικές εργασίες εμποδίζονται από το μέγεθος της απαιτούμενης δαπάνης, από το ότι δεν έχουν ενταχθεί στο Σχέδιο Μάρσαλ τα αεροδρόμια, πρέπει να καταστραφεί μεγάλο τμήμα της καλλιεργήσιμης γης, ενώ συνεχιζόταν και η δράση του Δημοκρατικού Στρατού.[4] Χίλια στρέμματα μοναστηριακής περιουσίας παραχωρούνται για την κατασκευή του αεροδρομίου.[5] Το 1950 περιφράσσεται η επιλεγμένη περιοχή αλλά οι αγρότες αφαιρούσαν τους πασσάλους από αντίδραση προς το δρομολογούμενο έργο. Οι τοπικές αρχές επισκέπτονται τα γειτονικά χωριά για να προπαγανδίσουν την σημασία κατασκευής του αεροδρομίου: ενίσχυση τουριστικής κίνησης, υψηλά μεροκάματα για όσους συμμετείχαν στις εργασίες κατασκευής και συντήρησης του αεροδρομίου, συντόμευση του ταξιδιού από και προς τη Σάμο όταν με την ακτοπολϊκή συγκοινωνία χρειάζονταν 18 με 23 ώρες. Το 1952 δημοσιεύεται νόμος περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Η πρώτη πίστωση που δίδεται είναι 300.000 δρχ και μένει ανεκμετάλλευτη.[4] Τον Σεπτέμβριο του 1951 δημοσιεύεται ο Νόμος περί του αεροδρομίου της Σάμου και το 1952 ξεκινούν οι πρώτες εργασίες με την προσδοκία ως στις αρχές του 1953 θα ξεκινούσε η λειτουργία του.[6] Ωστόσο το 1958 εξαντλούνται οι πιστώσεις και οι εργασίες σταματούν λόγο ισχυρών βροχοπτώσεων, ενώ ό,τι έργα έχουν κατασκευαστεί καταστρέφονται το 1959. Το 1960 κατόπιν ενεργειών των βουλευτών Κοτσώνη και Σπύρου ξεκινούν εκ νέου οι εργασίες τις οποίες αναλαμβάνει η Βασιλική Αεροπορία. Το πρόβλημα τώρα εντοπίζεται στην κατασκευή φράγματος για την εκτροπή του χειμάρρου της χώρας. Με εντατικές εργασίες ντόπιων και αξιωματικών οπλιτών, καθώς δεν υπήρχε η πολυτέλεια σύγχρονων μηχανημάτων, το καλοκαίρι του 1962 ο διάδρομος και ο πύργος ελέγχου είναι έτοιμα, ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους έχει ολοκληρωθεί και η εκτροπή του χειμάρρου.

Τα εγκαίνια γίνονται δύο δεκαετίες μετά από την έναρξη του έργου, παρόντος πλήθους κόσμου στις 23 Ιουνίου του 1963. Στο λόγο που εκφωνεί ο Μιχάλης Κοτσώνης εκφράζει ευχαριστίες στον Θεμιστοκλή Σοφούλη, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Αριστοτέλη Ωνάση.[7]

Ενώ πτήσεις εκτελούνται σε καθημερινή βάση, οι κακές καιρικές συνθήκες και οι πλάγιοι μετωπικοί άνεμοι οδηγούν στην ακύρωση των τελευταίων. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η χάραξη νέου διαδρόμου κρίνεται οικονομικά ασύμφορη και προτείνεται η λύση επέκτασης και διαπλάτυνσης του είδη υπάρχοντος διαδρόμου. Οι ενέργειες ξεκινούν το 1966 και τελειώνουν το 1971 όπου και γίνονται τα εγκαίνια του νέου διαδρόμου.[7] Το αεροδρόμιο χαρακτηρίζεται Διεθνές Β΄ και έχει την δυνατότητα υποδοχής αεροσκαφών από το εξωτερικό. Τον Μάιο του 1976 φτάνει το πρώτο τσάρτερ με Δανούς τουρίστες.[8] Από το 1977 το αεροδρόμιο ακολουθεί πορεία αλματώδους ανάπτυξης. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν έργα σε εξέλιξη με στόχο να ανταποκρίνεται στις διεθνής προδιαγραφές. Στο μεταίχμιο του 21ου αιώνα ο τερματικός σταθμός ανακαινίστηκε. Η χωρητικότητα του αεροδρομίου αυξήθηκε έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στην αυξημένη επιβατική κίνηση.

Τον Δεκέμβριο του 2015, οριστικοποιήθηκε μέ την υπογραφή συμφωνίας η παραχώρηση του Αερολιμένα της Σάμου καθώς και άλλων 13 περιφερειακών αερολιμένων στην κοινοπραξία Fraport AG και Ομίλου Κοπελούζου από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ).[9]Η έναρξη παραχώρησης έγινε στις 11 Απριλίου 2017 [10].

Σημασία για τη Σάμο Επεξεργασία

Η δημιουργία του Αεροδρομίου υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη του νησιού. Διευκολύνθηκε η επικοινωνία και οι επαγγελματικές δραστηριότητες, τόσο σε πανελλαδικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τονώθηκε η τουριστική κίνηση στο νησί και συνέβαλλε στην ένωση του με τον εθνικό κορμό δικαιώνοντας τις προσπάθειες για την δημιουργία του. Έρχεται πρώτο σε κίνηση ανάμεσα στα αεροδρόμια ίδιας κατηγορίας και κρίνεται ως ένα από τα δυσκολότερα της Ευρώπης λόγω της πλαγιότητας των ανέμων, επομένως απαιτεί ειδικά εκπαιδευμένους πιλότους.

Έργα κατά τη διάρκεια παραχώρησης του αεροδρομίου στη Fraport-Greece Επεξεργασία

Στις 22 Μαρτίου 2017, η Fraport-Greece παρουσίασε τα σχέδια όλων των αεροδρομίων, μεταξύ αυτών και του αεροδρομίου Σάμου [11].

Οι εργασίες που θα πραγματοποιηθούν στο αεροδρόμιο της Σάμου στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματος της Fraport Greece μέχρι το 2021 είναι οι ακόλουθες :

  • Γενικό καθαρισμό
  • Βελτίωση του φωτισμού και της σηματοδότησης στους εσωτερικούς (τερματικοί σταθμοί) και εξωτερικούς χώρους των αεροδρομίων (χώρος στάθμευσης αεροσκαφών-διάδρομοι προσγείωσης-απογείωσης).
  • Αναβάθμιση και βελτίωση των εγκαταστάσεων υγιεινής.
  • Βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών συμπεριλαμβανομένης δωρεάν σύνδεσης με το διαδίκτυο (WiFi).
  • Εργασίες για τη βελτίωση της πυρασφάλειας σε όλους τους χώρους των αεροδρομίων.
  • Νέος πυροσβεστικός σταθμός
  • Aναδιοργάνωση του χώρου στάθμευσης των αεροσκαφών
  • 19% αύξηση της συνολικής έκτασης του αεροσταθμού 9.605 m2
  • 40% αύξηση των σταθμών Check-in (από 10 σε 14)
  • 25% αύξηση του συνολικού αριθμού πυλών (από 4 σε 5)
  • 50% αύξηση των σημείων ασφαλείας και ελέγχου του αεροδρομίου (από 2 σε 3)

Αεροπορικές εταιρείες και προορισμοί Επεξεργασία

Αεροπορικές εταιρείες Προορισμοί
Aegean Airlines   Αθήνα (από 29 Οκτωβρίου 2023)
Air Serbia   Θερινή πτήση charter: Βελιγράδι
Austrian Airlines   Θερινή περίοδος: Βιέννη[12]
Brussels Airlines   Θερινή περίοδος: Βρυξέλλες[13]
Condor   Θερινή περίοδος: Αμβούργο, Μόναχο, Ντίσελντορφ, Φραγκφούρτη
Corendon Dutch Airlines   Θερινή περίοδος: Άμστερνταμ[14]
Edelweiss Air   Θερινή περίοδος: Ζυρίχη
Eurowings   Θερινή περίοδος: Ντίσελντορφ
Neos   Θερινή περίοδος: Βερόνα, Μιλάνο-Μαλπένσα[15]
Olympic Air   Αθήνα (έως 29 Οκτωβρίου 2023), Θεσσαλονίκη
Sky Express   Αθήνα, Θεσσαλονίκη[16], Λήμνος, Μυτιλήνη, Ρόδος, Χίος (πρόγραμμα άγονων γραμμών)[17]
Scandinavian Airlines   Θερινές πτήσεις charter: Γκέτεμποργκ, Κοπεγχάγη, Όσλο-Γκαρντεμόεν, Στοκχόλμη-Αρλάντα
SmartWings   Θερινή περίοδος: Πράγα
Transavia   Θερινή περίοδος: Άμστερνταμ
TUI Airways   Θερινή πτήση charter: Λονδίνο-Γκάτγουικ
TUIfly Belgium   Θερινή περίοδος: Βρυξέλλες
TUIfly Netherlands   Θερινή περίοδος: Άμστερνταμ
TUIfly Nordic   Θερινές πτήσεις charter: Γκέτεμποργκ, Όσλο, Στοκχόλμη-Αρλάντα

Στατιστικά στοιχεία αεροπορικής κίνησης Επεξεργασία

Δείτε το πηγαίο ερώτημα Wikidata.


Τα στοιχεία πάρθηκαν από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) [18] μέχρι το 2015 και από το 2016 και μετά από την επίσημη ιστοσελίδα του αεροδρομίου [19].

Έτος Επιβάτες
Εσωτερικού Εξωτερικού Συνολικά
1994 121.370 296.640 418.010
1995  132.269  282.192  414.461
1996  141.864  264.430  406.294
1997  149.564  263.334  412.898
1998  146.056  277.498  423.554
1999  189.132  314.704  503.836
2000  180.446  287.948  468.394
2001  154.004  304.686  458.690
2002  141.362  283.488  424.850
2003  142.212  266.835  409.047
2004  153.067  240.562  393.629
2005  155.534  236.593  392.127
2006  190.879  260.039  450.918
2007  216.605  265.382  481.987
2008  204.873  266.993  471.866
2009  216.174  230.968  447.142
2010  193.530  217.035  410.565
2011  172.672  236.048  408.720
2012  149.664  214.984  364.648
2013  136.641  207.076  343.717
2014  151.107  245.201  396.308
2015  149.302  253.848  403.150
2016  155.983  207.330  363.313
2017  161.313  248.972  410.285
2018  172.621  290.128  462.749
2019  181.455  298.525  479.980
2020  100.669  43.630  144.299
2021  131.580  138.718  270.298
2022  174.647  278.617  453.264

Ατυχήματα και συμβάντα Επεξεργασία

Στις 3 Αυγούστου 1989, η πτήση 545 της Ολυμπιακής Αεροπορίας συνετρίβη στο Όρος Κέρκης, ενώ προσέγγιζε το αεροδρόμιο της Σάμου. Όλοι οι 34 επιβάτες και πλήρωμα έχασαν τη ζωή τους στο ατύχημα. [20]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Traffic Development Overview - Samos Airport "Aristarchos o Samios"» (PDF). www.smi-airport.gr. Fraport. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2023. 
  2. 2,0 2,1 Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 171
  3. Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 172
  4. 4,0 4,1 Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 173
  5. Ευσέβιος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας, «Η Εκκλησία της Σάμου κατά τον 20ο αιώνα», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 87
  6. Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 174
  7. 7,0 7,1 Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 175
  8. Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 176
  9. http://www.tornosnews.gr/en/tourism-businesses/new-investments/13859-greece-signs-privatization-of-14-regional-airports-with-germany-s-fraport-for-e1-2-bln.html
  10. "Υπεγράφη η ΚΥΑ παράδοσης των 14 αεροδρομίων στη Fraport", kathimerini.gr
  11. "Τα σχέδια της Fraport Greece για τη νέα εποχή των 14 αεροδρομίων", fraport-greece.com
  12. Liu, Jim (8 Νοεμβρίου 2019). «Austrian resumes 2 Greek leisure routes in S20». routesonline.com. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019. 
  13. «Brussels Airlines adds eight new destinations to its Summer 2022 schedule». Aviation24.be (στα Αγγλικά). 18 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2022. 
  14. Liu, Jim (2018-01-23). «Corendon Dutch adds new Netherland routes in S18» (στα αγγλικά). Routesonline. https://www.routesonline.com/news/38/airlineroute/276809/corendon-dutch-adds-new-netherland-routes-in-s18/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-05. 
  15. Liu, Jim (2 Ιανουαρίου 2019). «Neos schedules new European routes in S19». Routesonline (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2019. 
  16. «Νέοι προορισμοί από Αθήνα και Θεσσαλονίκη!». www.skyexpress.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2016. 
  17. «Η ΥΠΑ ανέθεσε 3 ακόμη άγονες γραμμές στην Sky Express και 1 στην Astra Airlines». www.metaforespress.gr. 8 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2017. 
  18. "SAMOS AIRPORT ARISTARCHOS OF SAMOS", ypa.gr
  19. "Στατιστικά Στοιχεία Αεροπορικής Κίνησης", smi-airport.gr
  20. ASN Aircraft Accident Shorts 330-200 SX-BGE

Πηγές Επεξεργασία

  • Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 171-177
  • Ευσέβιος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας, «Η Εκκλησία της Σάμου κατά τον 20ο αιώνα», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 83-89

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία