Κρικόρ Ζοχράμπ

Αρμένιος συγγραφέας και πολιτικός

Ο Κρικόρ Ζοχράμπ (αρμενικά: Գրիգոր Զոհրապ, 18611915) ήταν Αρμένιος δικηγόρος, συγγραφέας και βουλευτής του Οθωμανικού Κοινοβουλίου. Εξέχουσα μορφή της αρμενικής κοινότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δολοφονήθηκε το 1915 κατά την πρώτη φάση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Νεότουρκους[6][7].

Κρικόρ Ζοχράμπ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Գրիգոր Զօհրապ (Western Armenian)
Γέννηση
Αιτία θανάτουΓενοκτονία των Αρμενίων[1][2]
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
ΚατοικίαΚωνσταντινούπολη
ΕθνικότηταΑρμένιοι[3][1]
ΨευδώνυμοMarcel Léart
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[4]
οθωμανικά Τουρκικά[4]
Aρμενικά[4]
ΣπουδέςΛύκειο Γαλατασαράι (από 1876)
Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης - Τμήμα Νομικής (1882–1884)[5]
Πληροφορίες ασχολίας
ΕργοδότηςMasis
Περίοδος ακμής1908
Οικογένεια
ΣύζυγοςClara Yazebjian
ΤέκναDolores Zohrab Liebmann
ΓονείςKhachik Zohrap και d:Q51452934
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαMember of the Chamber of Deputies of the Ottoman Empire (από 1908)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 26 Ιουνίου του 1861 στη συνοικία Μπεσίκτας της ευρωπαϊκής πλευράς της Κωνσταντινούπολης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια. Αρχικά φοίτησε σε αρμενικά σχολεία της γενέτειράς του και στα 15 του εισήλθε στο Λύκειο Γαλατασαράι, από το οποίο έλαβε πτυχίο πολιτικού μηχανικού χωρίς ωστόσο να ασκήσει ποτέ το επάγγελμα. Κατόπιν σπούδασε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, ολοκληρώνοντας τη φοίτησή του το 1892. Ξεκινώντας τη δικηγορία το επόμενο έτος, αρχικά ασχολήθηκε με υποθέσεις του Αστικού και Ποινικού Δικαίου. Με το πέρασμα των ετών απέκτησε υψηλό κύρος και ανέλαβε τη νομική εκπροσώπηση ξένων εμπορικών οίκων και εταιρειών που δρούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Επιπλέον διετέλεσε νομικός σύμβουλος της ρωσικής πρεσβείας. Παράλληλα, το διάστημα 1895-1896 υπερασπίστηκε με επιτυχία Αρμένιους που διώκονταν από τις αρχές με διάφορες πολιτικές ή ποινικές κατηγορίες[6][7].

Ωστόσο η θέση του επιβαρύνθηκε λόγω της ενεργής ανάμειξής του στο αρμενικό εθνικό κίνημα, καθώς και του γεγονότος πως ανέλαβε την υπεράσπιση Βούλγαρου επαναστάτη που αντιμετώπιζε κατηγορίες για δράση εναντίον του κράτους. Ακόμη, συνελήφθη προσωρινά μετά την απόπειρα δολοφονίας του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ, ενώ παρά την απελευθέρωσή του, του απαγορεύθηκε να ασκεί δικηγορία. Κατόπιν τούτου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και να εγκατασταθεί στο Παρίσι, όπου ήρθε σε επαφή με άλλους εξόριστους (Αρμένιους αλλά και Νεότουρκους)[6][7].

 
Ο Ζοχράμπ στο διαμέρισμά του στην Κωνσταντινούπολη.

Επέστρεψε στη χώρα το 1908 μετά τη χορήγηση αμνηστείας που δόθηκε έπειτα από την επικράτηση των Νεότουρκων[7] και το ίδιο έτος εξελέγη[8] στο οθωμανικό κοινοβούλιο, στο οποίο έδρασε μέχρι τον θάνατό του. Παράλληλα, ήταν μέλος της εθνοσυνέλευσης του Αρμενικού Πατριαρχείου. Στα τέλη Μαΐου του 1915 συνελήφθη στην Κωνσταντινούπολη από τις οθωμανικές αρχές και εκτοπίστηκε στα ανατολική εδάφη της αυτοκρατορίας μαζί με τον επίσης Αρμένιο βουλευτή Βαρτκές Σερενγκιουλιάν. Αμφότεροι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους προς το Ντιγιάρμπακιρ[6].

Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Ο Ζοχράμπ εμφανίστηκε στα γράμματα το 1878 και αναφέρεται ως πρωτοπόρος της νουβέλας στη δυτική αρμενική διάλεκτο. Το λογοτεχνικό έργο του χαρακτηρίζεται από δυναμική και γλαφυρή αφήγηση, απλότητα και τον κοινωνικό του χαρακτήρα. Χαρακτηριστικά έργα του είναι «Τ' όνομα του αρχιμανδρίτη» (1888), το «Νέρσες» (1888), η «Καταιγίδα» (1899), το «Τεφαρίκ» (1892), «Το καθήκον του πατέρα» (1892), η «Μαγδαληνή» (1902) και το αυτοβιογραφικό «Γράμματα στο πεδίο της μάχης» (1914)[8].

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Ο Ζοχράμπ ήταν παντρεμένος από το 1888 με την Κλάρα Γιαζτζιάν. Από τον γάμο του απέκτησε τέσσερα παιδιά[6], μεταξύ των οποίων και την Αμερικανοαρμένια φιλάνθρωπο Ντολόρες Ζοχράμπ Λίμπμαν[9].

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
  2. (Aρμενικά) Armenian Concise Encyclopedia. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1990.
  3. Ara Krikorian, Hraïr Heratchian: «Le dictionnaire biographique» (Γαλλικά) Μαιζόν-Αλφόρ. 2021. σελ. 626-627. ISBN-13 978-2-905686-93-0.
  4. 4,0 4,1 4,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10340580c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. Ανακτήθηκε στις 9  Ιουλίου 2019.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Αγαμπατιάν, Σαρκίς. «Κρικόρ Ζοχράμπ». armeniangenocide100.gr. Armenian Genocide 100. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Baliozian, Ara, επιμ. (1985). Zohrab. An Introduction. Ontario. σελ. 13-14. 
  8. 8,0 8,1 Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. 12ος. Αθήνα: Εκδοτική Εταιρεία Ακάδημος. 1979. σελ. 527-528. 
  9. «Guidelines». fdnweb.org (στα Αγγλικά). Dolores Zohrab Liebmann Fund. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019.