Κυανιούχος άργυρος

χημική ένωση
Κυανιούχος άργυρος
Όνομα IUPAC Κυανιούχος άργυρος
Αναγνωριστικά
Αριθμός EE 208-048-6
Αριθμός CAS 506-64-9
SMILES [C-]#N.[Ag+]
InChI 1/CN.Ag/c1-2;/q-1;+1
Δομή
Μοριακός τύπος AgCN
Φυσικές ιδιότητες και σταθερές
Σχετική μοριακή μάζα 133.89 (g/mol)
Σημείο τήξης 335°C (635°F) (608.15 K)
Πυκνότητα 3.943g/mL
Διαλυτότητα στο νερό Αδιάλυτο
Διαλυτότητα σε άλλους διαλύτες Πυκνή ΝΗ3, θερμό ΗΝΟ3
Επικινδυνότητα
Σημείο ανάφλεξης 320°C
Φράσεις κινδύνου 25-32-33-41-50/53
Φράσεις ασφάλειας 7-26-45-60-61
Η κατάσταση αναφοράς είναι η πρότυπη κατάσταση (25°C, 1 Atm)
εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά

Ο κυανιούχος άργυρος είναι ιοντική χημική ένωση με τύπο AgCN. Είναι λευκή κρυσταλλική ουσία αδιάλυτη στο νερό (έχει σταθερά γινομένου διαλυτότητας Ksp = 5.97×10-17) .

Παρασκευές Επεξεργασία

Ο κυανιούχος άργυρος παρασκευάζεται με επίδραση κυανιούχου καλίου (KCN) σε διάλυμα νιτρικού αργύρου (AgNO3). Καταβυθίζεται λευκό ίζημα (↘) κυανιούχου αργύρου. Αυτό φαίνεται και με τη σχέση αυτή:

KCN + AgNO3 → KNO3 + AgCN ↓[1]

Χρήσεις Επεξεργασία

Ο κυανιούχος άργυρος εμφανίζεται και χρησιμοποιείται κυρίως ως ενδιάμεσο προϊόν (συνήθως με τη μορφή συμπλόκου) στην παραγωγή αργύρου με τη μέθοδο της κυανίωσης και στις επαργυρώσεις.

Παραγωγή αργύρου Επεξεργασία

Ο άργυρος σε μικρά ποσοστά λαμβάνεται από τα ορυκτά του όταν αυτά κατεργαστούν με κυανιούχα άλατα. Έτσι παράγεται σύμπλοκο με το ανιόν [Ag(CN)2]:

Ag2S + 4KCN → 2K[Ag(CN)2] + K2S
AgCl + 2KCN → K[Ag(CN)2] + KCl

Από τα σύμπλοκα άλατα που παράγονται αποχωρίζεται ο άργυρος (Ag) με κατεργασία με αιώρημα ψευδαργύρου:

2K[Ag(CN)2] + Zn → K2[Zn(CN)4] + 2Αg ↓

Επαργύρωση Επεξεργασία

Το διάλυμα του συμπλόκου K[Ag(CN)2] που προκύπτει από την επίδραση περίσσειας KCN σε διάλυμα AgNO3, χρησιμοποιείται στην επαργύρωση διαφόρων αντικειμένων. Στην ηλεκτρολυτική συσκευή τοποθετείται το διάλυμα και σαν ηλεκτρόδια χρησιμοποιούνται το αντικείμενο που πρόκειται να επαργυρωθεί (κάθοδος) και μια πλάκα από καθαρό άργυρο (άνοδος). Το σύμπλοκο στο διάλυμα είναι με μορφή ιόντων: K[Ag(CN)2] → K+ + [Ag(CN)2]. Στο διάλυμα επίσης υπάρχουν ελάχιστα ιόντα Η+ και ΟΗ από την αυτοδιάσταση του νερού αλλά και πολύ μικρός αριθμός ιόντων Ag+ και CN από τη διάσταση: [Ag(CN)2] ⇄ Ag+ + 2CN.

Η διαφορά δυναμικού που εφαρμόζεται έχει τέτοια τιμή ώστε να μην εναποθέτονται στο αντικείμενο προς επαργύρωση ούτε τα ιόντα Κ+ ούτε τα ιόντα Η+ του διαλύματος. Τα μόνα κατιόντα που απομένουν είναι τα Ag+ τα οποία πορεύονται προς την κάθοδο επικαλύπτοντας το αντικείμενο. Τα ιόντα CN πορεύονται προς την άνοδο όπου ενώνονται με τον άργυρο (Ag) σχηματίζοντας [Ag(CN)2] το οποίο επειδή είναι ευδιάλυτο, μεταφέρεται στο διάλυμα με αποτέλεσμα η σύσταση του διαλύματος να παραμένει σταθερή, ενώ ο άργυρος μεταφέρεται από την άνοδο στην κάθοδο.

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Όταν προστεθεί όμως περίσσεια KCN, ο AgCN μετατρέπεται σε ευδιάλυτο σύμπλοκο : AgCN + KCN → K[Ag(CN)2] ή συνολικά : AgΝΟ3 + 2KCN → K[Ag(CN)2] + KNO3

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  1. Μανουσάκης Γ.Ε. "Γενική και Ανόργανη Χημεία", Τόμοι 1ος και 2ος, Θεσσαλονίκη 1981.
  2. Μανωλκίδης Κ., Μπέζας Κ. "Στοιχεία Ανόργανης Χημείας", Έκδοση 14η, Αθήνα 1984.
  3. Μανωλκίδης Κ., Μπέζας Κ. "Χημικές Αντιδράσεις", Αθήνα 1976.