Κωνσταντίνος Κομνηνός Άγγελος
Ο Κωνσταντίνος Κομνηνός Άγγελος (1151 - μετά το 1199), Βυζαντινός αριστοκράτης και στρατηγός ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός των αυτοκρατόρων Ισαάκιου Β΄ Άγγελου και Αλέξιου Γ΄ Άγγελου. Ο Κωνσταντίνος Κομνηνός Άγγελος ήταν μεγαλύτερος γιος του Ανδρόνικου Άγγελου Βυζαντινού στρατιωτικού ηγέτη στη Μικρά Ασία και της Ευφροσύνης Κασταμονίτισσας (1125 - 1195).[3] Ο πατέρας του Ανδρόνικος Άγγελος ήταν μικρότερος γιος του Κωνσταντίνου Αγγέλου γενάρχη του Οίκου των Αγγέλων με καταγωγή από τη Φιλαδέλφεια και της Θεοδώρας Κομνηνής της κόρης του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού του πρώτου Βυζαντινού αυτοκράτορα από τη Δυναστεία των Κομνηνών.[4][5]
| Κωνσταντίνος Κομνηνός Άγγελος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1151[1] Κωνσταντινούπολη |
| Θάνατος | 13ος αιώνας[2] Κωνσταντινούπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός ηγέτης |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Ανδρόνικος Δούκας Άγγελος και Ευφροσύνη Κασταμονίτισσα |
| Αδέλφια | Αλέξιος Γ´ Άγγελος Ισαάκιος Β΄ Άγγελος |
| Οικογένεια | Οίκος των Αγγέλων |
Ο ξάδελφος του σφετεριστής αυτοκράτορας Ανδρόνικος Α΄ Κομνηνός τον τύφλωσε αλλά όταν ο αδελφός του Ισαάκιος Β΄ τον ανέτρεψε και ανέβηκε στον θρόνο (1185) του έδωσε τον τίτλο του Σεβαστοκράτωρ. Παντρεύτηκε τη διετία 1169 - 1170 αλλά το όνομα και η οικογένεια της συζύγου του είναι άγνωστα, απέκτησε τουλάχιστον έναν γιο για τον οποίο η μόνη γνωστή πληροφορία που υπάρχει είναι ότι ήταν ένας από τους υποψηφίους για τον θρόνο (1199).[6] Ο αυλικός ποιητής και Δρουγγάριος της Βίγλας Γρηγόριος Αντίοχος γράφει ότι την εποχή που κυβερνούσαν οι Μανουήλ Α΄ Κομνηνός και Αλέξιος Β΄ Κομνηνός είχε έντονη στρατιωτική δράση εναντίον των Σελτζούκων που κυβερνούσαν το Σουλτανάτο του Ρουμ.[7]
Υποστήριξη στον Ανδρόνικο Α΄ Κομνηνό Επεξεργασία
Την άνοιξη του 1182 η αυτοκράτειρα Μαρία της Αντιόχειας και ο πρωθυπουργός της Αλέξιος Κομνηνός έστειλαν τον πατέρα του Κωνσταντίνου να αντιμετωπίσει τον Ανδρόνικο έναν αντάρτη ξάδελφο του συζύγου της. Ο Ανδρόνικος Άγγελος έφτασε στη Νικομήδεια και τον υποστήριξε ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού της πόλης. Ο Ανδρόνικος Άγγελος ηττήθηκε από τον επαναστατικό στρατό στον Χάραξ παρά το γεγονός ότι οι επαναστάτες ήταν "ένα ασύντακτο πλήθος χωρικών ανίκανοι να πολεμήσουν και Παφλαγόνες στρατιώτες με αρχηγό έναν ευνούχο χωρίς στρατιωτική εμπειρία" όπως περιγράφει ο Νικήτας Χωνιάτης.[7][8] Μετά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη ο Ανδρόνικος κατηγορήθηκε για δωροδοκία και με τη συμβουλή των έξι γιων του όλοι σύμφωνα με τον Χωνιάτη "νέοι στην καρδιά και γενναίοι" κλείστηκε στα ανάκτορα του στα Τείχη της Κωνσταντινούπολης. Ο Ανδρόνικος με ολόκληρη την οικογένεια του δραπέτευσε για τη Βιθυνία όπου ενώθηκε με τον Ανδρόνικο Κομνηνό.[7][9][8] Ο Ανδρόνικος Κομνηνός ενισχυμένος με την υποστήριξη του ξαδέλφου του μετέβη στη Χαλκηδόνα και από εκεί έφτασε μέσω του Βόσπορου στην Κωνσταντινούπολη. Ο Μέγας Δουξ διοικητής του Βυζαντινού ναυτικού Ανδρόνικος Κοντοστέφανος και οι οπαδοί του Ανδρόνικου Κομνηνού άνοιξαν τις πύλες και τον όρισαν αντιβασιλιά του ανήλικου Αλέξιου Β΄.[10][11]
Εξορία και τύφλωση Επεξεργασία
Οι ίδιοι ευγενείς που βοήθησαν στην άνοδο του Ανδρόνικου Κομνηνού στην εξουσία στράφηκαν πολύ γρήγορα εναντίον του επειδή ο νέος αυτοκράτορας από την αρχή έδειξε τις προθέσεις του να μην τηρήσει τις υποσχέσεις του. Ο Ανδρόνικος Κομνηνός και η οικογένεια του έχασαν όλα τα προνόμια που είχαν επί Μανουήλ A΄ και αποφάσισαν να τον ανατρέψουν. Η συνωμοσία αποκαλύφτηκε γρήγορα, ο Ανδρόνικος Κοντοστέφανος και τέσσερις γιοι του, ο πρωθυπουργός Βασίλειος Δούκας Καματηρός και πολλοί άλλοι ευγενείς συνελήφθησαν και τυφλώθηκαν αλλά ο Ανδρόνικος Κομνηνός δραπέτευσε με την οικογένεια του. Ο Χωνιάτης περιγράφει ότι ο Ανδρόνικος και οι γιοι του βρήκαν μια βάρκα γεμάτη αμφορείς, την ανέτρεψαν, ανέβηκαν πάνω και δραπέτευσαν για την Άκρα.[12][13] Ο Κωνσταντίνος εξαντλήθηκε σύντομα από την εξορία, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και έκλεισε ειρήνη με τον Ανδρόνικο Κομνηνό.[12] Ο Ανδρόνικος αποφάσισε στη συνέχεια να εξοντώσει όλους τους διεκδικητές, αρχικά θανατώθηκε η αντιβασίλισσα Μαρία της Αντιόχειας και στη συνέχεια ο ίδιος ο μικρός Αλέξιος Β΄. Όταν έγιναν γνωστά τα γεγονότα οι μικρότεροι αδελφοί του Κωνσταντίνου Θεόδωρος και Ισαάκιος επαναστάτησαν αντίστοιχα στην Προύσα και τη Νίκαια. Ο Κωνσταντίνος συμμετείχε και ο ίδιος σε κάποια εξέγερση και τυφλώθηκε υπό τις διαταγές του αυτοκράτορα.[12]
Τελευταία χρόνια Επεξεργασία
Με την άνοδο του αδελφού του Ισαάκιου Β΄ Άγγελου πήρε τον τίτλο του Σεβαστοκράτορα.[14] Ο ποιητής Γρηγόριος Αντίοχος έγραψε έναν ύμνο για το πρόσωπο του με στόχο τον διορισμό του σε κάποιο ψηλό αξίωμα αλλά μέχρι το τέλος της ζωής του ασχολήθηκε μόνο με φιλανθρωπίες.[15] Η αντίδραση του όταν ανατράπηκε ο Ισαάκιος Β΄ Άγγελος από τον άλλο τους αδελφό Αλέξιο Γ΄ είναι άγνωστη.[16] Ο Αλέξιος Γ΄ αρρώστησε την άνοιξη του 1199 από ουρική αρθρίτιδα και προέκυψε σοβαρό θέμα διαδοχής αφού ο ίδιος ο Αλέξιος δεν είχε γιους. Ο Κωνσταντίνος σαν μεγαλύτερος αδελφός είχε τα περισσότερα δικαιώματα αλλά ο ίδιος και δυο ακόμα αδελφοί του όπως περιγράφει ο Χωνιάτης είχαν τυφλωθεί και συνεπώς αποκλειστεί από τη διαδοχή.[16][17] Τα επόμενα χρόνια της ζωής του Κωνσταντίνου και η ημερομηνία θανάτου του παραμένουν άγνωστα.[16] Σε κάποια στιγμή έκανε δωρεά ένα πλούσιο αφιέρωμα με ένα ύφασμα που είχε παράσταση των Αρχαγγέλων, το αφιέρωμα λεηλατήθηκε στην Δ΄ Σταυροφορία και μεταφέρθηκε στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου στη Δημοκρατία της Βενετίας.[16] Μια σφραγίδα του Κωνσταντίνου με τα σύμβολα του Σεβαστοκράτορα υπάρχει στο Μουσείο Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.[6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Βάρζος 1984, σελίδες 715, 716.
- ↑ Βάρζος 1984, σελίδες 715–716.
- ↑ Polemis 1968, σελίδες 85, 86.
- ↑ 6,0 6,1 Βάρζος 1984, σελ. 716.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Βάρζος 1984, σελ. 717.
- ↑ 8,0 8,1 Magoulias 1984, σελ. 138.
- ↑ Brand 1968, σελ. 39.
- ↑ Brand 1968, σελίδες 39–41.
- ↑ Magoulias 1984, σελίδες 138–140.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Βάρζος 1984, σελ. 718.
- ↑ Magoulias 1984, σελ. 148.
- ↑ Βάρζος 1984, σελ. 719.
- ↑ Βάρζος 1984, σελίδες 719–720, 722.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Βάρζος 1984, σελ. 722.
- ↑ Magoulias 1984, σελίδες 273–274.
Πηγές Επεξεργασία
- Brand, Charles M. (1968). Byzantium Confronts the West, 1180–1204. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
- Magoulias, Harry J., επιμ. (1984). O City of Byzantium: Annals of Niketas Choniatēs. Detroit: Wayne State University Press.
- Polemis, Demetrios I. (1968). The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography. London: The Athlone Press.
- Βάρζος, Κωνσταντίνος (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών. Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών. Β. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.