Κώστας Κοτζιάς
Ο Κώστας Κοτζιάς (17 Μαΐου 1892 Αθήνα- 8 Δεκεμβρίου 1951)[1] ήταν Έλληνας δικηγόρος, δημοσιογράφος, πολιτικός, αθλητής της ξιφασκίας και του στίβου, εκδότης και συγγραφέας. Χρημάτισε υπουργός και δήμαρχος Αθηναίων.
| Κώστας Κοτζιάς | |
|---|---|
 | |
| Δήμαρχος Αθηναίων | |
| Περίοδος 1η Απριλίου 1934 – 15 Σεπτεμβρίου 1936 | |
| Προκάτοχος | Σπυρίδων Μερκούρης |
| Διάδοχος | Αμβρόσιος Πλυτάς |
| Περίοδος 20 Μαΐου 1951 – 6 Ιουλίου 1951 | |
| Προκάτοχος | Αντώνιος Ραγκούσης |
| Διάδοχος | Κωνσταντίνος Νικολόπουλος (δήμαρχος) |
| Περίοδος 12 Ιουλίου 1951 – 8 Δεκεμβρίου 1951 | |
| Προκάτοχος | Κωνσταντίνος Νικολόπουλος (δήμαρχος) |
| Διάδοχος | Κωνσταντίνος Δεληγιάννης |
| Υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης | |
| Περίοδος 31 Αυγούστου 1936 – Απρίλιος 1941 | |
| Πρωθυπουργός | Κυβέρνηση Ιωάννη Μεταξά 1936 |
| Συν-ιδρυτής του κόμματος Πολιτική Ανεξάρτητη Παράταξη | |
| Περίοδος 1949 – 1951 | |
| Μαζί με | Θεόδωρο Τουρκοβασίλη - Κωνσταντίνο Μανιαδάκη |
| Βουλευτής Αθηνών | |
| Περίοδος 30 Μαρτίου 1950 – 20 Μαΐου 1951 | |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 17 Μαΐου 1892, Αθήνα |
| Θάνατος | 8 Δεκεμβρίου 1951 Αθήνα |
| Πολιτικό κόμμα | Κόμμα Ελευθεροφρόνων, Πολιτική Ανεξάρτητη Παράταξη |
| Σύζυγος | Αικατερίνη Στρουμπούλη |
| Παιδιά | Γεώργιος Κοτζιάς |
| Συγγενείς | Αλεξάνδρα Τριάντη (αδερφή) |
| Επάγγελμα | Διαφημιστής, Δημοσιογράφος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο Κοτζιάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1892, γιος του γνωστού εμπόρου Γεωργίου Κοτζιά με καταγωγή από τα Ψαρά. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και τη Ρώμη, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με το στίβο και την ξιφασκία. Κατά την περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία.
Την περίοδο 1915-16 εργάστηκε ως ανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων στην Ιταλία. Από το 1916 έως το 1918 εργάστηκε στο δικηγορικό γραφείο του Παναγή Τσαλδάρη και την περίοδο 1918-19 εξορίστηκε στην Κρήτη από την κυβέρνηση Βενιζέλου ως οπαδός του βασιλιά Κωνσταντίνου. Το 1921 ίδρυσε την εφημερίδα Τα Χρονικά, την οποία διατήρησε μέχρι το 1924. Εκείνη τη χρονιά ίδρυσε την πρώτη διαφημιστική εταιρεία στην ιστορία της Ελλάδας, την Γκρέκα. Σταδιακά η ενασχόληση του Κοτζιά με τα κοινά διευρύνθηκε. Το 1928 έγινε σύμβουλος του Ανωτάτου Οικονομικού Συμβουλίου και το ίδιο έτος εκλέχτηκε πρόεδρος των παιδικών εξοχών του Πατριωτικού Ιδρύματος.[2] Το 1933-34 εξελέγη πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών και της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ).
Πολιτική καριέρα Επεξεργασία
Το 1934 εκλέχτηκε Δήμαρχος Αθηναίων με την υποστήριξη του Λαϊκού Κόμματος, το οποίο τον ενίσχυσε με το να αποσπάσει από τον Δήμο Αθηναίων τους προσφυγικούς οικισμούς οι οποίοι ψήφιζαν τους Φιλελεύθερους. Μια απο τις προτάσεις του που πραγματοποιήθηκαν ήταν η παραχώρηση χώρου που ανήκε στον Δήμο Αθηναίων για να χτιστούν οι προσφυγικές πολυκατοικίες της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και να στεγαστούν οι πρόσφυγες που διέμεναν τότε στο Πεδίο του Άρεως. Παρέμεινε στη θέση μέχρι τον Αύγουστο του 1936 όταν και ανέλαβε υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης στην κυβέρνηση Μεταξά και μετέπειτα την κυβέρνηση Κορυζή. Επρόκειτο για ένα νέο διοικητικό σχήμα για τον συντονισμό των δήμων του λεκανοπέδιου της Αττικής. Κατά τη διάρκεια της υπουργίας του προώθησε πολλά φιλολαϊκά έργα, ειδικά στο χώρο του αθλητισμού, βοηθώντας στην αύξηση της δημοφιλίας του μεταξικού καθεστώτος.[3]
Τον Ιούλιο του 1940 φέρεται να είχε ανάμειξη σε γερμανική αντιμεταξική κίνηση ανατροπής του Ιωάννη Μεταξά. Όπως σημειώνει στο ημερολόγιό του ο Ι. Μεταξάς με ημερομηνία 19 Ιουλίου 1940: "Εξηγήσεις Κοτζιά, δηλώσεις αφοσιώσεως. Αλλά... το γεγονός μένει". Οι σχέσεις του Κοτζιά με τον Μεταξά φαίνεται να ήταν τεταμένες, με τον Κοτζιά να λοιδορεί δημόσια το καθεστώς και την προσωπικότητα του δικτάτορα λίγο μετά τον θάνατο του τελευταίου.[4]
Το 1941 μετά την αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυζή και με τμήματα της Ελλάδας ήδη υπό γερμανική κατοχή ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄ του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβέρνησης, εντολή την οποία αρνήθηκε. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε κατορθώσει να διαφύγει μέσω Τουρκίας. Κατά την παραμονή του στις ΗΠΑ έγραψε το βιβλίο Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της (1943).
Το 1950 εξελέγη βουλευτής Αθηνών με την Πολιτική Ανεξάρτητη Παράταξη. Τον Απρίλιο του 1951 επανεξελέγη δήμαρχος αλλά το ίδιο έτος πέθανε από καρδιά.[3].
Προσωπική ζωή Επεξεργασία
Ήταν παντρεμένος και είχε τρία παιδιά: την Ιωάννα, σύζυγο Δρακοπούλου, τον Γεώργιο Κοτζιά και τον Παναγιώτη Κοτζιά.[5]
Πολιτική ιδεολογία Επεξεργασία
Ο Κώστας Κοτζιάς ήταν πολιτικά συντηρητικός, φιλοβασιλικός και αντικομμουνιστής. Κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού τάχθηκε με τον βασιλιά Κωνσταντίνο. Συνεργάστηκε με το Λαϊκό Κόμμα και ήταν υπουργός στη Δικτατορία της 4ης Αυγούστου του Μεταξά. Όπως και άλλα μέλη του καθεστώτος, αλλά και σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες της εποχής από όλο το πολιτικό φάσμα,[εκκρεμεί παραπομπή] υπήρξε αρχικά θαυμαστής του φασισμού του Μπενίτο Μουσολίνι. Αργότερα ήταν επίσης από τους κύριους υποστηρικτές του ναζισμού στην Ελλάδα και είχε αναπτύξει σχέσεις με το γερμανικό καθεστώς από την εποχή της επίσκεψης του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Ως υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης είχε υποδεχθεί τον Σεπτέμβριο του 1936, στο αεροδρόμιο της πόλης, τον υπουργό Προπαγάνδας της χιτλερικής Γερμανίας, Γιόζεφ Γκαίμπελς, ενώ είχε επισκεφθεί ο ίδιος αρκετές φορές τη γερμανική και την ιταλική πρωτεύουσα, απ' όπου είχε μεταφέρει θετικές εντυπώσεις για το εκεί καθεστώς. Όμως κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής επέλεξε να φύγει από την Ελλάδα.
Αθλητισμός Επεξεργασία
Ο Κοτζιάς είχε μακρά ενασχόληση με τον αθλητισμό, τόσο ως αθλητής όσο και ως παράγοντας. Ασχολήθηκε με τον στίβο και ιδιαίτερα την ξιφασκία ως αθλητής της Αθηναικής Λέσχης.[6] Συμμετείχε στο συγκεκριμένο άθλημα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1912 στη Στοκχόλμη και του 1924 στο Παρίσι.[7] Επίσης, το 1912 πρώτευσε στους Παναιγύπτιους Αγώνες στη σπάθη και στο ξίφος.[8]
Ως παράγοντας, εξελέγη πρόεδρος της ΕΠΟ το 1933-34, όταν και επινόησε την τιμωρία κεκλεισμένων θυρών για εκτροπές των φιλάθλων.[9] Ήταν μέλος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής το 1935-38, ιδιότητα με την οποία παρακολούθησε και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Κατά την περίοδο της υπουργίας του, το 1937-39, εξελέγη πρόεδρος του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου (ΠΑΟ) για πρώτη φορά και από την υπουργική του θέση προώθησε την κατασκευή της εξέδρας και του στεγάστρου του γηπέδου της λεωφόρου Αλεξάνδρας.[10] Θεμελίωσε επίσης και το γήπεδο ποδοσφαίρου του Πανιωνίου στη Νέα Σμύρνη και τιμήθηκε για αυτό με τον Χρυσό Σταυρό του Πανιωνίου το 1940.
Υστεροφημία Επεξεργασία
Προς τιμή του έχει μετονομαστεί η πλατεία Κοτζιά όπου βρίσκεται το δημαρχείο της Αθήνας. Το όνομα του φέρει και ετήσιος αγώνας δρόμου που διοργανώνει ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης στη Νέα Σμύρνη.
Ο Κοτζιάς θάφτηκε όχι στο ενδεδειγμένο χώρο τριετών ταφών επιφανών ανδρών, αλλά δωρεάν τιμής ένεκεν στην κεντρική πλατεία του Α' Νεκροταφείου Αθηνών, στη ζώνη πολυτελείας. Το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε χορήγηση 8.000.000 δραχμών για τον προσωρινό καλλωπισμό του τάφου του και άλλα 5.000.000 για την πλήρη και μόνιμη ταρίχευση της σορού του.[11]
Πηγή Επεξεργασία
- Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεωτέρου Ελληνισμού 1830-2010 - Αρχεία Ελληνικής Βιογραφίας, Εκδόσεις Μέτρον, τ. 2, σελ. 247-248
- Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Το Α' Νεκροταφείο της Αθήνας. Ιστορικά οράματα 1834-2013,εκδ.Πόλις, Αθήνα, 2015
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «Κοτζιάς, Κώστας». Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014.
- ↑ 3,0 3,1 Βιογραφία στο Μικρό Ρωμιό, ανάκτηση 12-7-2013.
- ↑ «Οι κρυφοί τεταρταυγουστιανοί». tvxs.gr. 5 Αυγούστου 2013.
- ↑ [1][νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Ιστορια ΑΘΗΝΑΙΚΗΣ ΛΕΣΧΗΣ.
- ↑ «Κ. Κοτζιάς: Πρώτα Olympian και μετά Δήμαρχος Αθηναίων». Ελληνική Ένωση Συμμετάσχοντων σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014.
- ↑ εφ. "Εμπρός, 21/4/1912.
- ↑ Γεωργάκης, Γιάννης (11 Ιουνίου 2012). «Λεύκωμα: 85+1 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟ». Το Βήμα. http://www.tovima.gr/sports/article/?aid=466477.
- ↑ «Όλοι οι πρόεδροι του ΠΑΟ». onsports.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014.
- ↑ Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Το Α' Νεκροταφείο της Αθήνας. Ιστορικά οράματα 1834-2013,εκδ.Πόλις, Αθήνα, 2015, σελ.62